پرش به محتوا

امام کاظم در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۲۷: خط ۲۷:
حُمیده در میان [[همسران]] [[ائمه]]{{عم}} جایگاهی رفیع داشت<ref>حمیده، یکی از پنج نفری بود که امام صادق{{ع}} برای حفظ جان امام کاظم{{ع}} آنها را به عنوان وصی خود معرفی فرمود (کلینی، کافی، ج۱، ص۳۱۰).</ref>. سخنان [[ارزشمندی]] از [[ائمه]]{{عم}} درباره [[جلالت]] [[شأن]] آن بانوی گرامی نقل شده است. [[امام صادق]]{{ع}} حُمیده را به هفتاد دینار خرید و درباره او فرمود: «تو حُمیده در [[دنیا]] و محموده در [[آخرتی]]<ref>مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۱۵؛ طبری امامی، دلائل الامامة، ص۱۴۷؛ ابن عنبه، عمدة الطالب، ص۲۳۹.</ref> و مانند شمش طلا از آلودگی‌ها [[پاک]] و مصفایی»<ref>کلینی، کافی، ج۱، ص۵۵۰.</ref>. همچنین در وجه [[پاکی]] او فرمود: «[[خداوند]] به جهت کرامتی که به من و [[حجت]] پس از من داشت به وسیله [[فرشتگان]] همواره او را نگهداری کرد»<ref>کلینی، کافی، ج۱، ص۴۷۷.</ref>. آن حضرت خبر داد که حُمیده به زودی [[فرزندی]] می‌آورد که میان او و خداوند حجابی نخواهد بود<ref>طبرسی، اعلام الوری، ج۲، ص۳۲ و ۳۶۴؛ طبری، مناقب الطاهرین، ج۲، ص۷۳۴.</ref>. درباره نحوه خریداری حُمیده افزون بر اینکه در میان [[روایات]] اتفاق نظری وجود ندارد، محتوای روایات نیز به لحاظ محتوا و سند محل تردید است<ref>ر.ک: کلینی، اصول کافی، ج۱، ص۴۷۶؛ مسعودی، اثبات الوصیة، ص۱۸۹. اصل روایت اصول کافی از امام صادق، از عکاشة بن محصن اسدی، صحابی رسول خدا{{صل}} نقل شده است که در زمان خلافت ابوبکر درگذشت.</ref>.<ref>پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، [[تاریخ اسلام بخش دوم ج۲ (کتاب)|تاریخ اسلام بخش دوم ج۲]]، ص۷.</ref>
حُمیده در میان [[همسران]] [[ائمه]]{{عم}} جایگاهی رفیع داشت<ref>حمیده، یکی از پنج نفری بود که امام صادق{{ع}} برای حفظ جان امام کاظم{{ع}} آنها را به عنوان وصی خود معرفی فرمود (کلینی، کافی، ج۱، ص۳۱۰).</ref>. سخنان [[ارزشمندی]] از [[ائمه]]{{عم}} درباره [[جلالت]] [[شأن]] آن بانوی گرامی نقل شده است. [[امام صادق]]{{ع}} حُمیده را به هفتاد دینار خرید و درباره او فرمود: «تو حُمیده در [[دنیا]] و محموده در [[آخرتی]]<ref>مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۱۵؛ طبری امامی، دلائل الامامة، ص۱۴۷؛ ابن عنبه، عمدة الطالب، ص۲۳۹.</ref> و مانند شمش طلا از آلودگی‌ها [[پاک]] و مصفایی»<ref>کلینی، کافی، ج۱، ص۵۵۰.</ref>. همچنین در وجه [[پاکی]] او فرمود: «[[خداوند]] به جهت کرامتی که به من و [[حجت]] پس از من داشت به وسیله [[فرشتگان]] همواره او را نگهداری کرد»<ref>کلینی، کافی، ج۱، ص۴۷۷.</ref>. آن حضرت خبر داد که حُمیده به زودی [[فرزندی]] می‌آورد که میان او و خداوند حجابی نخواهد بود<ref>طبرسی، اعلام الوری، ج۲، ص۳۲ و ۳۶۴؛ طبری، مناقب الطاهرین، ج۲، ص۷۳۴.</ref>. درباره نحوه خریداری حُمیده افزون بر اینکه در میان [[روایات]] اتفاق نظری وجود ندارد، محتوای روایات نیز به لحاظ محتوا و سند محل تردید است<ref>ر.ک: کلینی، اصول کافی، ج۱، ص۴۷۶؛ مسعودی، اثبات الوصیة، ص۱۸۹. اصل روایت اصول کافی از امام صادق، از عکاشة بن محصن اسدی، صحابی رسول خدا{{صل}} نقل شده است که در زمان خلافت ابوبکر درگذشت.</ref>.<ref>پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، [[تاریخ اسلام بخش دوم ج۲ (کتاب)|تاریخ اسلام بخش دوم ج۲]]، ص۷.</ref>


مرحوم [[کلینی]] داستان خرید حمیده را اینچنین ذکر کرده است: ابن [[عکاشة بن محصن]] [[اسدی]] در جلسه‌ای نزد [[امام باقر]] {{ع}} بود. در آنجا امام صادق {{ع}} نیز حضور داشت. ابن عکاشه از حضرت پرسید: چرا [[ابوعبدالله]] [[ازدواج]] نمی‌کند، درحالی که وقت ازدواج وی رسیده است؟ امام باقر {{ع}} که در برابرش کیسۀ پولِ سر به مهری بود، در پاسخ فرمود: به زودی برده‌فروشی از ساکنان بربر در خانه [[میمون]] [[منزل]] می‌کند. با این [[پول]] دختر برده‌ای برایش می‌خری. پس از مدتی امام باقر {{ع}} خبر ورود برده فروش را داد و [[دستور]] فرمود با کیسه پول دختری بخرید. ما نزد برده فروش رفتیم. گفت: تنها دو دختر [[بیمار]] برایم باقی مانده که حال یکی بهتر است. گفتیم: نکوتر را به چند می‌فروشی؟ گفت: هفتاد [[دینار]]. درخواست [[تخفیف]] کردیم، نپذیرفت. گفتیم: به مقدار همین کیسه زر می‌خریم؛ اما نمی‌دانیم چه مقدار زر است. مردی که با وی بود گفت: آن را باز کنید و وزن کنید؛ ما این‌گونه عمل کردیم. هفتاد دینار در آن بود. دخترک را خریدم و نزد [[امام باقر]] {{ع}} بردیم، درحالی که [[جعفر]] نزد وی [[ایستاده]] بود. جریان را گزارش دادیم. از [[کنیز]] پرسید نامت چیست؟ گفت: [[حمیده]]. فرمود: ستوده باشی در [[دنیا]] و [[پسندیده]] باشی در [[آخرت]]. پرسید دوشیزه هستی یا [[بیوه]]؟ گفت: دوشیزه‌ام و علت محفوظ ماندنش را از آسیب برده‌فروشان بیان کرد. امام باقر {{ع}} فرمود: ای جعفر، دختر را نزد خود ببر [[بهترین]] شخص روی [[زمین]]، یعنی [[موسی بن جعفر]] {{ع}} از او متولد خواهد شد<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۴۷۶.</ref>.<ref>[[علی اکبر ذاکری|اکبر ذاکری، علی]]، [[درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه (کتاب)|درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه]]، ص۲۷۳.</ref>
مرحوم [[کلینی]] داستان خرید حمیده را اینچنین ذکر کرده است: [[ابن عکاشة بن محصن اسدی]] در جلسه‌ای نزد [[امام باقر]] {{ع}} بود. در آنجا امام صادق {{ع}} نیز حضور داشت. ابن عکاشه از حضرت پرسید: چرا [[ابوعبدالله]] [[ازدواج]] نمی‌کند، درحالی که وقت ازدواج وی رسیده است؟ امام باقر {{ع}} که در برابرش کیسۀ پولِ سر به مهری بود، در پاسخ فرمود: به زودی برده‌فروشی از ساکنان بربر در خانه [[میمون]] [[منزل]] می‌کند. با این [[پول]] دختر برده‌ای برایش می‌خری. پس از مدتی امام باقر {{ع}} خبر ورود برده فروش را داد و [[دستور]] فرمود با کیسه پول دختری بخرید. ما نزد برده فروش رفتیم. گفت: تنها دو دختر [[بیمار]] برایم باقی مانده که حال یکی بهتر است. گفتیم: نکوتر را به چند می‌فروشی؟ گفت: هفتاد [[دینار]]. درخواست [[تخفیف]] کردیم، نپذیرفت. گفتیم: به مقدار همین کیسه زر می‌خریم؛ اما نمی‌دانیم چه مقدار زر است. مردی که با وی بود گفت: آن را باز کنید و وزن کنید؛ ما این‌گونه عمل کردیم. هفتاد دینار در آن بود. دخترک را خریدم و نزد [[امام باقر]] {{ع}} بردیم، درحالی که [[جعفر]] نزد وی [[ایستاده]] بود. جریان را گزارش دادیم. از [[کنیز]] پرسید نامت چیست؟ گفت: [[حمیده]]. فرمود: ستوده باشی در [[دنیا]] و [[پسندیده]] باشی در [[آخرت]]. پرسید دوشیزه هستی یا [[بیوه]]؟ گفت: دوشیزه‌ام و علت محفوظ ماندنش را از آسیب برده‌فروشان بیان کرد. امام باقر {{ع}} فرمود: ای جعفر، دختر را نزد خود ببر [[بهترین]] شخص روی [[زمین]]، یعنی [[موسی بن جعفر]] {{ع}} از او متولد خواهد شد<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۴۷۶.</ref>.<ref>[[علی اکبر ذاکری|اکبر ذاکری، علی]]، [[درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه (کتاب)|درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه]]، ص۲۷۳.</ref>


== نام، کنیه‌ها و [[القاب]] ==
== نام، کنیه‌ها و [[القاب]] ==
۲۱۸٬۸۳۴

ویرایش