عصمت پیامبر خاتم: تفاوت میان نسخه‌ها

یکی دیگر از آیاتی که ممکن است است برای عدم [[عصمت انبیا]] در حوزه [[اعتقادات]]، به آن استناد شود، آیه‌ای است که [[پیامبر اسلام]] {{صل}} را مورد خطاب قرار داده، [[تهدید]] می‌کند که اگر [[مشرک]] شوی، تمامی اعمالت حبط و [[باطل]] خواهند شد. سپس می‌افزاید: به تمامی [[پیامبران]] پیش از تو نیز چنین خطابی شده است: {{متن قرآن|وَلَقَدْ أُوحِيَ إِلَيْكَ وَإِلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكَ لَئِنْ أَشْرَكْتَ لَيَحْبَطَنَّ عَمَلُكَ وَلَتَكُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِينَ}}<ref>«و به تو و به پیشینیان تو وحی شده است که اگر شرک بورزی بی‌گمان کردارت از میان خواهد رفت و بی‌شک از زیانکاران خواهی بود» سوره زمر، آیه ۶۵.</ref>. اقامه‌کنندگان این [[استدلال]] می‌افزایند که تهدید بر عواقب [[شرک]]، [[بهترین]] [[دلیل]] بر امکان شرک به انبیاست؛ زیرا اگر [[انبیا]] [[معصوم]] از شرک بودند و در اعتقادات آنها هیچ‌گونه [[انحرافی]] روی نمی‌داد، تهدید آنان لغو و بی‌فایده بود. همچنین، [[خداوند]] کریم در برخی دیگر از [[آیات]]، [[پیامبر اکرم]] {{صل}} را از شرک [[نهی]] کرده، می‌فرماید: {{متن قرآن|لَا تَجْعَلْ مَعَ اللَّهِ إِلَهًا آخَرَ فَتَقْعُدَ مَذْمُومًا مَخْذُولًا}}<ref>«با خداوند خدایی دیگر قرار مده که نکوهیده بی‌یاور فرو مانی» سوره اسراء، آیه ۲۲.</ref>. بنابراین، [[انبیای الهی]] نه تنها پیش از بعثت، بلکه حتی پس از آن نیز شرک معصوم نیستند<ref>[[احمد حسین شریفی|شریفی، احمد حسین]]، [[حسن یوسفیان|یوسفیان، حسن]]، [[پژوهشی در عصمت معصومان (کتاب)|پژوهشی در عصمت معصومان]]، ص ۱۶۲-۱۶۴.</ref>.

'''پاسخ: فرضی بودن قضیه''': در این آیه به حضرت نسبت شرک داده نشده، بلکه فرض آن مطرح شده است؛ یعنی [[خداوند متعال]] می‌داند. پیامبرانش هرگز در راه شرک گام نخواهند نهاد، اما با این بیان ایشان را مورد خطاب قرار می‌دهد. فرض محال چه بسا برای هدفی [[عقلی]] در گفتار آورده می‌شود، مانند آیه شریفه {{متن قرآن|وَلَوْ شَاءَ رَبُّكَ لَآمَنَ مَنْ فِي الْأَرْضِ}}<ref>«و اگر پروردگارت می‌خواست، تمام آن کسان که روی زمین‌اند همگی ایمان می‌آوردند؛ آیا تو مردم را ناگزیر می‌کنی که مؤمن باشند؟» سوره یونس، آیه ۹۹.</ref>؛ ولی ایمان آوردن اجباری نیست<ref>ر.ک: محمود بن عمر زمخشری، الکشاف، ج۴، ص۱۴۳.</ref>، پس وجود این فرض در این آیه، هرگز [[عصمت پیامبران]] {{عم}} را [[نفی]] نمی‌کند. این بدان معنا نیست که خطاب را صوری بدانیم، بلکه می‌توان گفت خطاب به [[نبی]] [[اسلام]] و دیگر [[پیامبران الهی]] خطابی [[حقیقی]] است؛ چراکه آن حضرات، همگی بر ایمان به خداوند و دوری از [[شرک]] مکلف‌اند و هرگز آنان را روا نیست تا به پیشنهاد [[مشرکان]]، به [[عبادت]] خدایان روی آورند و اینکه [[پیامبران]] معصوم‌اند، هرگز خطاب [[تکلیف]] را از ایشان منصرف نمی‌سازد؛ زیرا با وجود [[عصمت]]، باز [[اختیار]] و قدرتشان بر [[گناه]] همچنان باقی است<ref>ر.ک: سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۱۷، ص۲۹۰.</ref>.<ref>[[احمد حسین شریفی|شریفی، احمد حسین]]، [[حسن یوسفیان|یوسفیان، حسن]]، [[پژوهشی در عصمت معصومان (کتاب)|پژوهشی در عصمت معصومان]]، ص ۱۶۲-۱۶۴؛ [[جعفر انواری|انواری، جعفر]]، [[نور عصمت بر سیمای نبوت (کتاب)|نور عصمت بر سیمای نبوت]]، ص ۳۹۸.</ref>.