جهاد در معارف و سیره امام باقر: تفاوت میان نسخه‌ها

جهاد در معارف و سیره امام باقر (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۵۶

۱۰٬۰۴۲ بایت اضافه‌شده ، ‏۲ دسامبر ۲۰۲۴

←‏منابع

Jaafari

مدیران

۷۶٬۳۱۱

ویرایش

@@ خط ۷۷: / خط ۷۷: @@
 تأثیر رویه [[ائمه اطهار]]{{عم}} تنها برای [[شیعیان]] که [[معتقد به امامت]] آن بزرگواران بودند نبود بلکه بازتاب بزرگی در تمام [[جهان اسلام]] داشت. ائمه{{عم}} برای پیاده کردن اسلام تز خاص خود را داشتند و مدعی رهبری جهان اسلام بودند و اگرچه جز تعداد معدودی از میان [[امت اسلام]] به این [[دعوت]] پاسخ مثبت ندادند اما از آنجا که این تز نمودارکننده نمونه صحیح و تعیین‌کننده خطمشی واضح و صریحی در زمینه‌های [[اجتماعی]]، [[سیاسی]]، [[اقتصادی]]، [[اخلاقی]]، [[عبادی]] و... بود توانست با همه [[جامعه مسلمان]] آن [[روزگار]] ارتباط برقرار نموده و آنان را به مرور [[زمان]] وادار به نگاهی نو از دیدگاهی نو به [[اسلام]] نماید، نگاهی از دیدگاهی غیر آن‌که [[نظام حاکم]] بر [[زندگی]] آنان بر ایشان [[تحمیل]] کرده بود، [[جامعه اسلامی]] به [[برکت]] این دیدگاه به [[مراقبت]] از اسلام پرداخته و آن را به‌پا می‌داشتند<ref>أهل البیت، تنوع ادوار و وحدة هدف، ص۷۹- ۸۰.</ref>.<ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۷ (کتاب)|پیشوایان هدایت]] ج۷، ص ۸۵.</ref>.
+==[[امام باقر]]{{ع}} و [[زنده کردن]] [[روح]] [[جهاد]] و [[حماسه]] در امّت‌==
+[[قیام امام حسین]]{{ع}} نقش بزرگی در زنده کردن روح حماسه و جهاد در [[جان]] [[مؤمنان]] به [[خدا]] و [[پیغمبر]] بر ضدّ [[حکام ستمگر]] داشت. از همین‌رو بود که امام باقر{{ع}} در زمینه زنده نگه داشتن این روح [[قیام]] و جهاد فعّالیت می‌کرد تا اینکه به [[مردم]] نیرویی انقلابی ببخشد تا بتوانند در وقت و شرایط مناسب با آن نیرو به [[رویارویی]] [[دشمنان]] بروند.
+عملیات زنده نگه داشتن روح جهاد و [[انقلاب]] در مردم توسّط امام باقر{{ع}} به دوگونه عینیت می‌یافت:
+===[[اقامه شعائر]] حسینی‌===
+امام باقر{{ع}} خود به زنده نگهداشتن [[شعائر]] [[حسینی]] اقدام می‌نمودند. آن حضرت برای جدّ بزرگوارش [[سید]] الشّهداء{{ع}} در [[منزل]] خود [[مجالس عزا]] برپا می‌نموده و [[حکام اموی]] نیز نمی‌توانستند جلوی آن حضرت را بگیرند؛ چراکه آنان [[قادر]] به منع [[عزاداری]] امام باقر{{ع}} برای جدّش نبودند؛ زیرا آنان یعنی [[طایفه]] [[مروانی]] [[بنی امیه]] درصدد این بودند که [[ننگ]] [[قتل امام حسین]]{{ع}} و [[اهل بیت]] و یارانش را از دامن خود [[پاک]] کرده و آن را به گردن [[آل ابو سفیان]] بیاندازند.
+تجسّم این شعائر حسینی با فعّالیت‌های ذیل به وقوع می‌پیوست:
+#اقامه مجالس عزا و [[ماتم]]: امام باقر{{ع}} همگان را بر [[گریستن]] برای [[مصائب]] جدّ [[بزرگوار]] خود [[امام حسین]]{{ع}} و اهل بیت پاک و [[یاران]] برجسته‌اش [[تشویق]] می‌نمود، تا اینکه رابطه [[عاطفی]] [[امّت]] با آن بزرگوار در دل‌وجان و [[احساسات]] آنان ریشه بدواند. به همین منظور است که می‌بینیم آن حضرت در روایتی فرموده است: {{متن حدیث|مَنْ ذَرَفَتْ عَيْنَاهُ عَلَى مُصَابِ الْحُسَيْنِ وَ لَوْ مِثْلَ جَنَاحِ الْبَعُوضَةِ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ ذُنُوبَهُ}}؛ هرکس در [[مصیبت]] حسین{{ع}} از چشمش به اندازه بال پشه‌ای [[اشک]] بیاید، [[خداوند]] [[گناهان]] او را خواهد بخشید<ref>بحار الانوار، ج۹۸، ص۱.</ref>.
+# [[زیارت امام حسین]]{{ع}}: امام باقر{{ع}} همچنین همگان را به [[زیارت قبر]] جدّ بزرگوارش امام حسین{{ع}} فرا می‌خواند، تا اینکه این مسأله باعث عمق بخشیدن ارتباط امّت باوجود [[مقدس]] امام حسین{{ع}}، راه‌وروش او، [[الهام]] گرفتن [[روح]] [[قیام]] و [[انقلاب]] از آن حضرت، و همچنین باعث [[پیمان]] بستن زیارت‌کنندگان بر پیمودن راه آن حضرت باشد. آن حضرت برای انجام این کار به [[دوستان]] و [[مؤمنان]] به [[ولایت]] و [[رهبری]] خود تأکید فراوانی داشته و می‌فرمود: [[شیعیان]] ما را به [[زیارت]] [[حسین بن علی]]{{ع}} [[فرمان]] دهید؛ چراکه زیارت او بر هرکس که حسین را [[امام]] بداند [[واجب]] است‌<ref>بحار الانوار، ج۴۴، ص۲۹۳.</ref>. آن حضرت بر این نکته تأکید داشتند که [[محبّت]] [[اهل بیت]]{{عم}} با [[زیارت قبر امام حسین]]{{ع}} آمیخته و جدانشدنی است، همچنان‌که در روایتی از آن حضرت نقل‌شده که فرمود: هرکس [[محبّ]] و [[دوستدار]] ما اهل بیت است، باید در [[زیارت قبر]] حسین{{ع}} از خود [[رغبت]] نشان دهد. پس هرکس [[زائر]] [[قبر حسین]] بود، ما وی را به [[دوستی]] خود می‌شناسیم‌<ref>بحار الانوار، ج۹۸، ص۴.</ref>.
+# [[سرودن شعر]] درباره [[امام حسین]]{{ع}}: [[امام باقر]]{{ع}} هرکس که درباره امام حسین{{ع}} شعری می‌سرود [[تشویق]] نموده و مقدار زیادی از [[اموال]] خود را برای نوحه‌سرایانی که در ایام [[حجّ]] در [[منی]] [[مراسم]] نوحه‌سرایی برقرار می‌کردند [[خرج]] می‌کرد<ref>مقتل الحسین، ص۱۰۶.</ref>. در اثر این تشویقات بود که روح قیام و [[نهضت]] زنده شد، تا جایی که می‌بینیم قیام‌هایی که حتّی پس از [[عصر امام باقر]]{{ع}} به‌وجود می‌آمد [[روز عاشورا]] را نقطه آغاز [[حرکت]] خود قرار می‌دادند؛ چراکه این [[انقلابیون]] مبدأ قیام خود را [[قبر]] [[سید]] الشّهداء{{ع}} در [[کربلا]] قرار داده و غالباً پس از زیارت آن حضرت اقدام به قیام و حرکت مسلّحانه نموده‌اند.<ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۷ (کتاب)|پیشوایان هدایت]] ج۷، ص ۲۳۹.</ref>.
+===[[زنده کردن]] [[ایمان]] به مسأله [[امام مهدی]]{{ع}}‌===
+تا آن‌زمان که نامی از [[اسلام]] و [[جاهلیت]] باشد و تا آن‌زمان که [[حقّ]] و باطلی وجود داشته و هرکدام [[نظام]] و [[رهبر]] و پیرو داشته باشند، [[نزاع]] و [[جدال]] در میان این‌دو همواره باقی خواهد بود و این نزاع تا آنجا ادامه پیدا می‌کند که در آخر کار حقّ بر [[باطل]] [[پیروز]] شود. [[ظهور امام مهدی]]{{ع}} و قیام ضدّ [[ستم]] جهانی و فراگیری که آن حضرت به انجام می‌رساند، آخرین حلقه از قسمت‌های مختلف این [[جنگ]] و [[جدال]] مستمرّ است که در پی آن، [[باطل]] به‌کلّی محوشده و دیگر کیان مستقلّی برای آن باقی نخواهد ماند.
+[[انتظار امام مهدی]]{{ع}} که یک انقلابی بزرگ است خود حرکتی مثبت و نشان از زنده بودن [[روح]] [[قیام]] و [[مبارزه]] در [[منتظران]] دارد که البتّه این نیز نیازمند [[آمادگی]] و [[بسیج]] [[اندیشه‌ها]] و نیروها برای شرکت در عملیات [[نجات‌بخش]] و آزادی‌بخش فراگیر و نهائی خواهد بود.
+همه [[ائمّه]] [[اهل بیت]]{{عم}} بر این [[حقیقت]] تأکید کرده‌اند. [[امام باقر]]{{ع}} نیز به خصوص تأکید فراوانی بر مسأله [[انتظار حضرت مهدی]]{{ع}} داشتند، تا این تأکید باعث عمیق شدن [[ایمان]] به این قضیه بزرگ در [[اندیشه]] و [[جان]] [[امّت]] باشد.
+امام باقر{{ع}} در روایتی فرموده‌اند: بدانید افرادی که در میان شما ستاره‌اند ([[امامان]]) همچون [[ستارگان]] آسمان‌اند که هر گاه ستاره‌ای غروب می‌کند [[ستاره]] دیگری طلوع می‌نماید اما چون با اشاره انگشت و ابرو او را به یکدیگر نشان دادید [و با ترک [[تقیه]] او را به مخالفان نمایاندید] [[خداوند]] [به [[کیفر]] این ناسپاسی‌] او را از شما خواهد گرفت و [[فرزندان عبدالمطلب]] در آن‌زمان همه در [عدم [[شایستگی]] برای امامت‌] مساوی خواهند شد که نتوانید یکی را از دیگری بازشناسید، پس هرگاه ستاره شما ([[قائم]]) طلوع کرد [[شکر خدا]] را به‌جای آورید<ref>بحار الانوار، ج۵۱، ص۱۳۸.</ref>.
+امام باقر{{ع}} [[قیام حضرت مهدی]]{{ع}} را امری [[الهی]] و حتمی دانسته و فرموده‌اند: از امور حتمی که [[خداوند متعال]] حتمیت آن را [[تأیید]] نموده است، [[قیام قائم]] ماست‌<ref>بحار الانوار، ج۵۱، ص۱۳۹.</ref>.
+آن حضرت همچنین فرموده‌اند:
+شما همواره به سوی مردانی از ما گردن می‌کشید و می‌گویید این همان است که قائم امّت است. امّا خداوند او را می‌برد تا اینکه خداوند برای این امر کسی را برانگیزد که شما نمی‌دانید آیا متولّد شده یا نشده، [[خلق]] گردیده یا خلق نگردیده است‌<ref>بحار الانوار، ج۵۱، ص۱۴۰.</ref>.
+آن حضرت ذهن‌ها را برای آمادگی در آن‌روز این‌گونه آماده می‌کردند که:
+هنگامی که [[قائم]] ما [[قیام]] نمود و [[مهدی]] ما ظاهر شد، [[جرأت]] مردان از شیر و برش آنان از نیزه بیشتر خواهد بود<ref>حلیة الاولیاء، ج۳، ص۱۸۴.</ref>.<ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۷ (کتاب)|پیشوایان هدایت]] ج۷، ص ۲۴۱.</ref>.
 == منابع ==