اصلاح در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها
←جستارهای وابسته
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱۳۱: | خط ۱۳۱: | ||
#به [[انگیزه قیام امام حسین]]{{ع}} و عبارت {{متن حدیث|إِنَّمَا خَرَجْتُ لِطَلَبِ الْإِصْلَاحِ فِي أُمَّةِ جَدِّي}} باز می‌گردد. مراد [[حضرت]] از این تعبیر، [[اصلاح]] [[بدعت‌ها]] و زشتی‌هایی است که به نام [[اسلام]] و [[حکومت دینی]]، پس از [[رحلت پیامبر اکرم]]{{صل}} و [[شهادت]] [[حضرت امیر]]{{ع}} بر [[جامعه اسلامی]] [[تحمیل]] شده است. | #به [[انگیزه قیام امام حسین]]{{ع}} و عبارت {{متن حدیث|إِنَّمَا خَرَجْتُ لِطَلَبِ الْإِصْلَاحِ فِي أُمَّةِ جَدِّي}} باز می‌گردد. مراد [[حضرت]] از این تعبیر، [[اصلاح]] [[بدعت‌ها]] و زشتی‌هایی است که به نام [[اسلام]] و [[حکومت دینی]]، پس از [[رحلت پیامبر اکرم]]{{صل}} و [[شهادت]] [[حضرت امیر]]{{ع}} بر [[جامعه اسلامی]] [[تحمیل]] شده است. | ||
[[هدف]] [[امام حسین]]{{ع}} بازگشت به [[سیره پیامبر اکرم]]{{صل}} و حضرت امیر{{ع}} است. به عبارت دیگر، هدف [[قیام]] اصلاح طلبانه [[سیدالشهدا]]، بازگشت به [[اسلام ناب محمدی]]{{صل}} بوده است که می‌فرمایند: {{متن حدیث|إِنَّمَا خَرَجْتُ لِطَلَبِ الْإِصْلَاحِ فِي أُمَّةِ جَدِّي{{صل}} أُرِيدُ أَنْ آمُرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ أَنْهَى عَنِ الْمُنْكَرِ وَ أَسِيرَ بِسِيرَةِ جَدِّي وَ أَبِي عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ{{ع}}}}<ref>عماد افروغ، درآمدی بر آسیب‌شناسی اصلاحات، کتاب نقده شماره ۱۶، ص۳۸ – ۳۷.</ref>.<ref>[[حمید رضا قنبری‌نژاد اصفهانی|قنبری‌نژاد اصفهانی، حمید رضا]]، [[اصلاحات از منظر امام حسین (مقاله)|مقاله «اصلاحات از منظر امام حسین»]]، [[فرهنگ عاشورایی ج۱۰ (کتاب)|فرهنگ عاشورایی ج۱۰]] ص ۱۷.</ref> | [[هدف]] [[امام حسین]]{{ع}} بازگشت به [[سیره پیامبر اکرم]]{{صل}} و حضرت امیر{{ع}} است. به عبارت دیگر، هدف [[قیام]] اصلاح طلبانه [[سیدالشهدا]]، بازگشت به [[اسلام ناب محمدی]]{{صل}} بوده است که می‌فرمایند: {{متن حدیث|إِنَّمَا خَرَجْتُ لِطَلَبِ الْإِصْلَاحِ فِي أُمَّةِ جَدِّي{{صل}} أُرِيدُ أَنْ آمُرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ أَنْهَى عَنِ الْمُنْكَرِ وَ أَسِيرَ بِسِيرَةِ جَدِّي وَ أَبِي عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ{{ع}}}}<ref>عماد افروغ، درآمدی بر آسیب‌شناسی اصلاحات، کتاب نقده شماره ۱۶، ص۳۸ – ۳۷.</ref>.<ref>[[حمید رضا قنبری‌نژاد اصفهانی|قنبری‌نژاد اصفهانی، حمید رضا]]، [[اصلاحات از منظر امام حسین (مقاله)|مقاله «اصلاحات از منظر امام حسین»]]، [[فرهنگ عاشورایی ج۱۰ (کتاب)|فرهنگ عاشورایی ج۱۰]] ص ۱۷.</ref> | ||
==[[اصلاح‌طلبی]] در [[فرهنگ قرآنی]]== | |||
[[اصلاح]]؛ یعنی سامان بخشیدن. در [[قرآن کریم]] واژه‌های اصلاح<ref>سوره هود، آیه ۸۸؛ سوره اعراف، ۵۶ – ۸۵.</ref>، [[مصلح]]<ref>سوره بقره، آیه ۱۱ - ۲۲؛ سوره هود، آیه ۱۱۶؛ سوره اعراف، آیه ۱۷؛ سوره قصص، آیه۱۹.</ref>، مصلحون<ref>همان.</ref> و مشتقات آن بارها به کار رفته است و انسان‌هایی که در [[اندیشه]] [[اصلاح جامعه]] و در صدد سامان دادن کار [[مردم]] هستند، [[ستایش]] شده‌اند<ref>سوره بقره آیه ۱۶؛ سوره آل عمران، آیه ۸۹؛ سوره نساء، آیه ۱۴۶؛ سوره نحل، آیه ۱۱۹؛ سوره نور، آیه ۵.</ref>. | |||
واژه‌های [[فساد]]، [[افساد]] و [[مفسدان]] در مقابل اصلاح بارها مطرح شده و از [[زورمداران]]، زراندوزان و [[طاغوتیان]] به عنوان [[مفسد]] و فسادگران یاد شده و تعبیرهای بسیار کوبنده و نکوهش‌کننده‌ای نسبت به آنها به کار گرفته شده است<ref>سوره بقره: آیه ۱ - ۱۲۔ ۲۲۰ – ۲۰۵؛ سوره نحل، آیه ۳۴؛ سورة یونس، آیه ۸۱.</ref>. | |||
قرآن کریم، [[رسالت]] بزرگ همه [[پیامبران]] و [[اولیای الهی]] را اصلاح در [[زندگی مادی]] و [[معنوی]] [[انسان‌ها]] معرفی می‌کند و [[رسولان]] [[حق]] را مصلح می‌نامد. | |||
[[شعیب]] [[پیامبر]]{{صل}} [[هدف رسالت]] و [[مأموریت]] اصلی خود را [[اصلاح امور مردم]] معرفی می‌کند و می‌گوید: | |||
{{متن قرآن|إِنْ أُرِيدُ إِلَّا الْإِصْلَاحَ مَا اسْتَطَعْتُ وَمَا تَوْفِيقِي إِلَّا بِاللَّهِ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَإِلَيْهِ أُنِيبُ}}<ref>«تا آنجا که می‌توانم جز اصلاح نظری ندارم و توفیق من جز با خداوند نیست، بر او توکل دارم و به سوی او باز می‌گردم» سوره هود، آیه ۸۸.</ref>. | |||
او از ابتدای فعالیت خویش، به سامان بخشی و نیکوسازی [[معیشت]] [[دنیایی]] و رفع فساد و [[تباهی]] در [[روابط اقتصادی]] آنان می‌پردازد و با [[دعوت]] و [[ترغیب]] فراوان، آنان را به [[تبعیت]] از مقررات و دستورالعمل‌های [[دینی]] به منظور اصلاح همه [[شئون]] مادی و معنوی [[حیات]] دنیایی دعوت می‌کند<ref>سوره اعراف، آیه ۸۵.</ref>. | |||
از دیدگاه [[قرآن]]، رسالت اصلی [[دین]]، اصلاح [[فکر]] و [[عقل]] [[بشر]] است و [[پایداری]] و ابقای [[جوامع]]، در گرو اصلاح‌طلبی و [[اصلاح‌گرایی]] است<ref>سوره هود، آیه ۱۱۷.</ref>. و سرانجام [[نیکو]] و [[پاداش نیک]] نیز از آن [[اصلاح]] گران است<ref>سوره اعراف، آیه ۱۷۰.</ref>. | |||
از دیدگاه [[قرآن]]، اصلاح [[بشر]] تنها در پرتو [[اجرای قوانین]] [[کتاب آسمانی]] و [[دین خدا]]، امکان پذیر است. [[تعالیم قرآنی]] به ما می‌آموزد که علاوه بر [[پیامبران]] و [[پیشوایان دین]] و [[اولیای الهی]]، همه کسانی که به کتاب آسمانی و [[قوانین]] و [[احکام الهی]] [[تمسک]] جویند، راه [[تقوا]] و [[عفاف]] را بپویند، در برابر [[پروردگار]] سر [[تسلیم]] فرود آورند و [[قادر]] به [[اصلاح امور مردم]] باشند؛ جزء [[مصلحان]] هستند<ref>سوره اعراف، آیه ۱۷.</ref>. | |||
در قرآن به همان اندازه که از [[حرکت‌های اصلاحی]] [[دفاع]] می‌شود، به حرکت‌های [[ضد]] اصلاحی [[حمله]] می‌گردد، هر چند [[رهبران]] آن به ظاهر مدعی [[اصلاح‌طلبی]] باشند؛ به عنوان مثال، ادعای اصلاح‌طلبی [[منافقان]] به شدت [[تخلیه]] شده است: | |||
{{متن قرآن|وَإِذَا قِيلَ لَهُمْ لَا تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ قَالُوا إِنَّمَا نَحْنُ مُصْلِحُونَ * أَلَا إِنَّهُمْ هُمُ الْمُفْسِدُونَ وَلَكِنْ لَا يَشْعُرُونَ}}<ref>«و چون به ایشان گفته شود در زمین تباهی نورزید می‌گویند جز این نیست که ما مصلحیم * آگاه باشید! آنانند که تبهکارند امّا در نمی‌یابند» سوره بقره، آیه ۱۱-۱۲.</ref>. | |||
«اصلاح‌طلبی یک [[روحیه]] [[اسلامی]] است. هر [[مسلمانی]] به [[حکم]] اینکه [[مسلمان]] است، خواه ناخواه اصلاح [[طلب]] و لااقل طرفدار اصلاح‌طلبی است؛ زیرا اصلاح‌طلبی هم به عنوان یک [[شأن]] [[پیامبری]] در قرآن مطرح شده و هم مصداق [[امر به معروف و نهی از منکر]] است»<ref>شهید مرتضی مطهری، نشست‌های اسلامی در صد ساله اخیر، ص۷.</ref>.<ref>[[مهدی باباپور|باباپور، مهدی]]، [[احیاگری و اصلاح‌طلبی در نهضت حسینی (مقاله)|مقاله «احیاگری و اصلاح‌طلبی در نهضت حسینی»]]، [[فرهنگ عاشورایی ج۱۰ (کتاب)|فرهنگ عاشورایی ج۱۰]] ص ۵۰.</ref> | |||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||