ویژگی‌های کارهای اجتماعی امام مهدی در دوران غیبت چیست؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
ویژگی‌های کارهای اجتماعی امام مهدی در دوران غیبت چیست؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / غیبت امام مهدی
مدخل اصلیکلیات غیبت امام مهدی
مدخل وابسته؟
تعداد پاسخ۱ پاسخ

ویژگی‌های کارهای اجتماعی امام مهدی (ع) در دوران غیبت چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ نخست

سید محمد صدر

آیت‌ الله شهید سید محمد صدر در کتاب «تاریخ غیبت کبری» در این‌باره گفته‌ است:

«کارهای اجتماعی حضرت مهدی (ع) تا اندازه‏‌ای که پنهانی عنوان ایشان محفوظ بماند، ممکن است به چندین ویژگی متصف گردد. کارهای امام (ع) مؤثر و پیوسته ثمربخش است و اگر هم نتیجه ندهد، به سبب کوتاهی و تقصیر دیگران است. و ما اهمیت عمل آن حضرت را در اینکه مثلا عضو یک جمعیت خیریه و یا سرپرست یک موقوفه همگانی است، نمی‏‌دانیم؛ و اگر چه این نیز ممکن است و با اهمیت می‌‏باشد، ولی مهمتر از آن این است که ایشان پایه‏گذار کارهای عام المنفعه و جلوگیری از شر و ستم - تا آنجا که مؤثر در شرط روز موعود نباشد - هستند.

بدین معنی که هرگاه آن حضرت اهمیت کاری و یا خطرات کارهای ستمکاری را نسبت به جامعه اسلامی مشاهده نماید، با ایجاد آنچه که بهتر باعث برطرف شدن ستم می‏‌گردد و با تدبیر و کیاست مخصوص به خود، نزدیکترین، مناسبترین، و پرتأثیرترین راه را برای انجام عمل برمی‌‏گزیند. و گاهی پیش از آنکه ستمکار عملی را انجام دهد کاری می‏‌کند که از ظلم او جلوگیری شود.

چنانکه بارها در دوران غیبت صغری، اتفاق افتاد که امام (ع) به نمایندگان خود دستور می‏‌داد که مثلا هیچ‏گونه پولی از کسی نپذیرند، و آنان بدون اینکه علت این دستور را بفهمند، فرمان حضرت را امتثال کرده و بعدها می‌‏فهمیدند که حکومت وقت اموالی را برای آنها فرستاده، تا بهانه ‏ای برای جلب و سخت‌گیری بر آنان پیدا کند[۱]. و امام (ع) با این دستورها نقشه‏‌های آنان را باطل ساخته است. و هر کس مانند این کار را یک بار یا بیشتر انجام دهد، می‌‏تواند هر وقت که بخواهد بدان عمل کند.

اما هرگاه از بین بردن ظلم و ستم متوقف بر این باشد که حضرت مهدی (ع) خود را برای بعضی از افراد آشکار سازد، در این صورت نیز طبق برنامه و نقش‌ه‏ای خاص انجام می‏‌گیرد، که در بخش‌های آینده به بررسی آنها خواهیم پرداخت، و لکن اگر ظهور و آشکار شدن حضرت مفاسدی در برداشته باشد و وضع آن حضرت روشن گردد، در این صورت دیگر کاری نمی‏‌شود کرد و ظلم و ستم به حال خود باقی مانده و امام (ع) کاری انجام نمی‌‏دهد. و به هر حال نسبت به کارهای شایسته، امکان دارد آن حضرت شخصی و یا جماعتی را برای انجام آنها به راه انداخته و یا گروهی را وادار سازد تا اینگونه کارها را انجام دهد و آنان را به اندازه کافی تأیید نماید و موانع را از سر راه آنان بردارد و کارها طبق طبیعت ویژه خود، با اینکه مورد تأیید امام (ع) می‏‌باشد، در عین حال ممکن است به جهت کوتاهی و یا تقصیر گردانندگان، عقب‏‌نشینی کرده، جامه عمل به خود نپوشند. و اما نسبت به کاری که ستمکار می‌‏خواهد انجام دهد، آن حضرت (ع) خود برای جلوگیری از آن، و یا کمتر کردن تأثیرش، اقدام می‌‏نماید.

بدین ترتیب که یا آن شخص را قانع می‌‏نماید که دست از کار خویش بکشد و از آن منصرف شود و یا وسایل و ابزار آن را کندتر می‏‌کند که نتواند انجام دهد و در تنگنا قرار گیرد. و یا به طور کلی کار او از تأثیر می‌‏افتد. و یا مقدمات برانداختن آن را از راه قیام و مبارزه علیه آن ستمگر از سوی دیگران، فراهم می‌‏سازد»[۲].

منبع‌شناسی جامع مهدویت

پانویس

  1. تاریخ الغیبة الصغری، ۶۰۳
  2. صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص۷۴-۷۶.