چرا صحابه پیامبر حدیث غدیر را به امامت تفسیر نکرده‌اند؟ (پرسش)

چرا صحابه پیامبر حدیث غدیر را به امامت تفسیر نکرده‌اند؟
موضوع اصلی	بانک جامع پرسش و پاسخ حدیث غدیر
مدخل اصلی	حدیث غدیر
تعداد پاسخ	۱ پاسخ

چرا صحابه پیامبر حدیث غدیر را به امامت تفسیر نکرده‌اند؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث حدیث غدیر است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی حدیث غدیر مراجعه شود.

پاسخ نخست

علی ربانی گلپایگانی

حجت الاسلام و المسلمین ربانی گلپایگانی در کتاب «براهین و نصوص امامت» در این‌باره گفته‌‌اند:

«از برخی روایات شیعه به دست می‌آید که صحابه پیامبر (ص) نیز ولایت در حدیث غدیر را به امامت تفسیر نکرده‌اند، چنان‌که از سالم نقل شده است: “به عمر گفته شد تو نسبت به علی به گونه‌ای رفتار می‌کنی که با هیچ یک از صحابه، چنان رفتاری را نداری؟” وی در پاسخ گفت: “چون علی، مولای من است”.

همچنین از امام باقر (ع) روایت شده است که در بادیه‌نشین نزد عمر آمدند تا درباره نزاعشان داوری کند. عمر از علی (ع) خواست تا او بین آنان داوری کند. علی (ع) داوری کرد و علیه یکی از آن دو حکم کرد. او به عنوان اعتراض به عمر گفت: “آیا این مرد میان ما داوری می‌کند؟” عمر از سخن او به خشم آمد و گفت: “وای بر تو آیا می‌دانی وی چه کسی است؟ وی مولای من و مولای هر مؤمنی است، و هر کسی که او مولایش نباشد، مؤمن نیست”.

آیا عمر که این‌گونه به اعرابی اعتراض کرد، حق علی را غصب کرده است؟

پاسخ اینکه عمر، ولایت علی (ع) نسبت به خود را دلیل بر احترام ویژه او نسبت به آن حضرت می‌داند، دلیل روشن بر این است که او مولی را به کسی تفسیر کرده است که اطاعت و احترامش واجب است، زیرا محبّت با رفتار تکریم‌آمیز، ملازمه ندارد، مگر اینکه مقصود، محبّت ویژه‌ای باشد که با لزوم اطاعت و احترام خاص ملازمه داشته باشد.

درباره حدیث دوم یادآور می‌شویم که قضاوت از شئون امامت است. بنابراین، سخن عمر که حقّانیّت قضاوت علی (ع) را با مولی بودن علی نسبت به هر مؤمنی توجیه کرده است، بیانگر این است که مقصود از مولی، امامت است نه محبت».