کارکرد اجتماعی اعتقاد به مهدویت (مقاله)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
کارکرد اجتماعی اعتقاد به مهدویت
زبانفارسی
نویسندهمحمود ملکی راد، مجتبی گودرزی
موضوعمهدویت
مذهبشیعه
منتشر شده درفصلنامه اسلام و مطالعات اجتماعی
محل نشرقم، ایران
تاریخ نشرپاییز ۱۳۹۶
شماره۱۸
شماره صفحاتاز صفحه ۶ تا ۳۱ مجله
ناشر الکترونیکپایگاه مجلات تخصصی نور

کارکرد اجتماعی اعتقاد به مهدویت عنوان مقاله‌ای است که با زبان فارسی به بررسی کارکرد اجتماعی اعتقاد به مهدویت می‌پردازد. این مقاله ۲۶ صفحه‌ای به قلم محمود ملکی راد و مجتبی گودرزی نگاشته شده و در فصلنامه اسلام و مطالعات اجتماعی (شماره ۱۸، پاییز ۱۳۹۶) منتشر گشته است[۱].

چکیده مقاله

نویسنده این مقاله می‌نویسد: «توان‌مندی نظام اجتماعی از دغدغه‌های مهمی است که همواره مورد توجه نظام‌های سیاسی و حکومتی است. عوامل مختلفی می‌توانند در بقا و تداوم، پویایی و توان‌مندسازی نظام اجتماعی نقش داشته باشند. باور به مهدویت در پویایی و توان‌مندی نظام اجتماعی نقش مهمی می‌تواند داشته باشد و کارکرد در این حوزه‌ از کارکردهای مهم این باور به‌حساب می‌آید؛ زیرا باور به مهدویت، می‌تواند مردم را حول محور خود جمع کند و برای تحقق هدفی مشخص، آنان را به صورت یکپارچه در ‌آورد و به آنان هویت واحد ‌دهد و به‌دنبال آن قدرت اجتماعی را تقویت ‌نماید و ارتباط اجتماعی را تحکیم ‌بخشد و در نتیجه، زمینه‌های امنیت و نظم اجتماعی را فراهم ‌آورد و به تحکیم روابط اجتماعی منجر ‌شود. در این تحقیق، با هدف نشان‌دادن کارکرد باور به مهدویت در ساحت نظام اجتماعی جامعه منتظِر و عصر غیبت و تبیین ظرفیت و پتانسیل اندیشه مهدویت در تقویت و تحکیم نظام اجتماعی، بحث و گفت‌وگو شده است. از مهم‌ترین یافته‌های این تحقیق، نشان‌دادن ظرفیت اندیشه مهدویت در ساحت‌های نظم، انسجام و همبستگی، امنیت و تحکیم روابط اجتماعی است. از برجسته‌ترین راهکارهای اندیشه مذکور در این حوزه‌ها عبارت است از: تولید و بازخوانی ارزش‌های اخلاقی مشترک، تحکیم باورهای دینی به‌ویژه آموزه امامت، ایجاد ارتباط و پیوند عاطفی در مردم، ایجاد اتحاد و هویت واحد بین اقوام و خرده فرهنگ‌ها و ایجاد اعتماد عمومی که از تقویت ارزش‌ها و پایبندی به قواعد اخلاقی ناشی می‌شود».

فهرست مقاله

  • مقدمه

کارکرد‌های باور به مهدویت در حوزه اجتماعی

  1. ارزش‌های اخلاقی
    1. علم و معرفت
    2. ایمان
    3. معنویت
    4. تقوا
  2. ارزش‌های اجتماعی
  3. ارزش‌های اقتصادی
  1. از راه تکیه بر باور مشترک بین الادیانی
  2. از راه ایجاد هویت مشترک بین پیروان ادیان و مذاهب
  3. از راه تکیه بر ارزش‌های مشترک
    1. از جهت ایجاد پیوند در میان مردم
    2. از جهت ایجاد اعتماد عمومی
  4. از راه ایجاد نظام هنجارهای مشترک
  5. از راه تکیه بر باورهای مشترک مذاهب اسلامی در مهدویت
  6. از راه باورهای مشترک شیعیان با هم‌دیگر با تکیه بر اعتقاد به مهدویت شیعی
  1. تحکیم باور‌های دینی به ویژه آموزه امامت
  2. ایجاد و تقویت ارتباط و پیوند عاطفی در مردم
  3. هویت بخشی به منتظران
  4. ایجاد اعتماد عمومی
  5. کنترل ناهنجاری ها
  1. باور به ظهور منجی موعود
  2. انتظار
  3. بزرگداشت یاد و نام امام زمان
    1. حضور در اماکن منسوب به امام زمان
    2. توسل‌های دسته جمعی به امام زمان و حضور در مراسم ادعیه منسوب به آن حضرت
  • نتیجه‌گیری

دربارهٔ پدیدآورندگان

پانویس

دریافت متن