ابوسعید مقبری
| ابوسعید مقبری | |
|---|---|
 تصویر کهنی از مدینه | |
| نام کامل | ابوسعید مقبری |
| جنسیت | مرد |
| از قبیله | |
| پسر | |
| محل زندگی | مدینه |
| درگذشت | ۱۲۳ هجری |
آشنایی اجمالی
نام وی کیسان و برده ام شریک، از بنوجُندَع یا بنولیث بود[۱]. این دو تیره در یک سلسله نسب قرار دارند جندع بن لیث بن بکر بن عبد مناة[۲]. تنها ابن حجر وی را با تعبیر «له ادراك» در بخش سوم کتابش، ویژه مخضرمین آورده است[۳]. همو به نقل «ابن امین» می‌گوید: «انه ادرك النبي»؛ یعنی از صحابه به شمار می‌رود[۴]، در حالی که او از طبقه اول تابعین مدینه است[۵]. وی را از یاران عباس بن عبدالمطلب شمرده‌‍‌اند[۶]. او را که از امام علی (ع)، عمر و دیگران روایت می‌کرد، ثقه، کثیر الحدیث و صدوق معرفی کرده‌اند[۷].
اربابش وی را به قرار مکاتبه‌ای بر چهل هزار درهم و یک گوسفند در هر عید قربان آزاد کرد. منزل وی نزدیک گورستان بود[۸] و به گفته ابن حبان، شب‌ها در مقابر می‌خوابید [۹] و به گفته ابن حجر، عمر وی را بر حفر قبور گماشت[۱۰] از این‌رو، وی به مقبری شهرت یافت[۱۱]. لقب دیگر او صاحب عباء بود[۱۲]. ابن حبان[۱۳]، این لقب را برای کسان دیگری می‌داند و ابن حجر[۱۴] یک جا با تردید و اظهار جمله «فالله أعلم» از کنار آن گذشته و در جایی دیگر، وی را با این لقب معرفی کرده است[۱۵]. گویند وی در چهار سال پایانی عمر خویش، دچار اختلال حواس و اختلاط در نقل احادیث شده بود[۱۶].
فرزندان وی سعید، عبدالله و عباد بودند که از میان آنان، سعید کثیر الروایه بود و از پدرش نیز روایت می‌کرد[۱۷].
وی در سال یکصد در دوران خلافت عمر بن عبدالعزیز[۱۸] یا ولید بن عبدالملک[۱۹] درگذشت[۲۰]. زمان وفات وی را نیز سال ۱۲۳ در زمان هشام بن عبدالملک[۲۱] و همچنین سال ۱۲۵[۲۲] گفته‌اند. ابن حجر می‌گوید: این، سال وفات سعید بن ابی سعید است که با سال وفات پدرش خلط شده است [۲۳][۲۴]
جستارهای وابسته
- بنی‌جندع (قبیله)
- بنی لیث بن بکر (قبیله)
- سعید بن ابی‌سعید مقبری (فرزند)
- عبدالله بن ابی‌سعید مقبری (فرزند)
- عباد بن ابی‌سعید مقبری (فرزند)
منابع
پانویس
- ↑ ابن ابی‌حاتم، ج۷، ص۱۶۶.
- ↑ ابن حزم، ص۱۸۰ و ۱۸۳.
- ↑ ابن حجر، الاصابه، ج۵، ص۴۸۷.
- ↑ ابن حجر، الاصابه، ج۵، ص۴۸۷.
- ↑ ابن سعد، ج۵، ص۶۲ و ۶۳؛ عجلی، ج۲، ص۴۰۵.
- ↑ ابن حجر، الاصابه، ج۵، ص۴۸۷.
- ↑ ابن سعد، ج۵، ص۶۲ و ۶۳؛ باجی، ج۳، ص۱۲۲۲.
- ↑ ابن سعد، ج۵، ص۶۳.
- ↑ مشاهیر، ص۱۱۷.
- ↑ الاصابه، ج۵، ص۴۸۷؛ تهذیب، ج۸، ص۴۰۷.
- ↑ ابن سعد، ج۵، ص۶۳؛ ابن قتیبه، ص۵۹۶.
- ↑ ابن ابی‌حاتم، ج۷، ص۱۶۶؛ مزی، ج۲۴، ص۲۴۰.
- ↑ الثقات، ج۵، ص۳۴۰.
- ↑ تهذیب، ج۸، ص۴۰۷.
- ↑ الاصابه، ج۵، ص۴۸۷.
- ↑ باجی، ج۳، ص۱۲۲۲.
- ↑ عجلی، ج۱، ص۴۰۰ و ج۲، ص۱۷.
- ↑ عبدالعزیز، ص۱۰۱ – ۹۹.
- ↑ عبدالملک، ص۹۶-۸۶.
- ↑ ابن قتیبه، ص۴۴۳.
- ↑ باجی، ج۳، ص۱۲۲۲.
- ↑ زیلعی، ج۲، ص۱۰۷.
- ↑ تهذیب، ج۸، ص۴۰۷.
- ↑ حیدری آقایی، محمود، مقاله «ابوسعید مقبری»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۳۴۲.