ابراهیم بن مالک اشتر

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(تغییرمسیر از ابراهیم بن مالک)
ابراهیم بن مالک اشتر
ضریح ابراهیم بن مالک اشتر
نام کاملابراهیم بن مالک اشتر نخعی
جنسیتمرد
لقبابوالنعمان
از قبیلهنخع
پدرمالک اشتر
محل زندگیعراق
درگذشت۷۲ هجری، نزدیکی سامرا
محل آرامگاهدجیل
از اصحابامام علی
حضور در جنگ
فعالیت‌های اوهمراهی با قیام مختار ثقفی در خون‌خواهی امام حسین(ع)
علت درگذشتدر نبرد با نیروهای عبدالملک بن مروان

ابراهیم بن مالک اشتر مردی شجاع، خطیبی سخنور و شاعری توانا و همواره پیشگام در جنگ‌ها و از رؤسای قبیله نخع بود. ابراهیم برای حمایت از خون‌خواهی سیدالشهدا (ع) به قیام مختار در کوفه پیوست و ارکان حکومت او را تثبیت کرد، ولی تا آخر با مختار باقی نماند. وی با مصعب بن زبیر به جنگ عبدالملک بن مروان رفت و در سال ۷۱ یا ۷۲ هجری کشته شد و نزدیکی سامرا به خاک سپرده شد.

آشنایی اجمالی

ابراهیم فرزند مالک اشتر مردی شجاع، خطیبی سخنور و شاعری توانا و همواره پیشگام در جنگ‌ها و از رؤسای قبیله نخع بود. او در نوجوانی همراه پدرش مالک اشتر در جنگ صفین در رکاب حضرت علی (ع) با سپاه معاویه مردانه جنگید و امام و پیشوای خود را یاری کرد[۱][۲]

شجاعت ابراهیم در نبرد صفین

نصر بن مزاحم نقل می‌کند: هنگامی که معاویه در صفین، عمر و عاص را با لشکری از گروه حمیر و یحصب به میدان فرستاد، مالک اشتر مقابل آنها آمد و قصد مبارزه با فرمانده گروه؛ یعنی عمر و عاص را کرد، اما همین که عمر و عاص وی را شناخت، سست شد و ترسید، ولی از روی خجالت در صحنه باقی ماند و چند نوبتی بین او و مالک اشتر چند نیزه رد و بدل شد، اما عمر و عاص چون نتوانست با مالک اشتر مقابله کند از صحنه جنگ فرار کرد و با شرمندگی به سپاه معاویه بازگشت. پس از این اقدام، جوانی از گروه حمیر، عمر و عاص را ملامت کرد و پرچم را از وی گرفت و به میدان آمد و در حالی که رجز می‌خواند و جولان می‌داد، مبارز می‌طلبید. مالک اشتر پسر خود ابراهیم را فراخواند و گفت: پرچم را بگیر، بهتر است که جوان به جنگ جوان برود.

ابراهیم، پرچم را گرفت و پیش رفت و در حالی که رجز می‌خواند، به جوان حمیری حمله کرد و هرکدام از این دو مبارز به یک دیگر نیزه زدند تا سرانجام جوان حمیری به شمشیر دلاورانه ابراهیم از پای درآمد و به هلاکت رسید[۳][۴]

ابراهیم بن مالک اشتر
مرقد ابراهیم بن مالک اشتر

ابراهیم در خون‌خواهی از سیدالشهدا (ع)

ابراهیم برای حمایت از خون‌خواهی سیدالشهدا (ع) به قیام مختار در کوفه پیوست و ارکان حکومت او را پابرجا و تثبیت کرد، ولی تا آخر با مختار باقی نماند. وی هم چنین با مصعب بن زبیر به جنگ عبدالملک بن مروان رفت و بالاخره در سال ۷۱ یا ۷۲ هجری در معرکه قتال کشته شد و در نزدیکی سامرا به خاک سپرده شد. مصعب بن زبیر در فراق ابراهیم و کوتاهی مردم عراق می‌گفت: ای ابراهیم، دیگر مثل ابراهیم برای من نیست[۵][۶]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. اعیان الشیعه، ج۲، ص۲۰۰.
  2. ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۱، ص۵۰.
  3. وقعة صفین، ص۴۴۰.
  4. ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۱، ص۵۰-۵۱.
  5. يا إبراهيم، و لا إبراهيم لي اليوم؛ ر. ک: اعیان الشیعه، ج۲، ص۲۰۰.
  6. ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۱، ص۵۰-۵۱.