سعد بن معاذ انصاری

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(تغییرمسیر از سعد بن معاذ بن نعمان)

مقدمه

ابوعُمر، سعد بن معاذ بن نعمان رئیس طایفه بنی‌عبدالاشهل از قبیله اوس بود[۱]. پدر سعد از بزرگان بنی‌عبدالاشهل بود و پیش از اسلام نبرد فارِع بر ضدّ برخی طوایف خزرج را فرماندهی کرده بود[۲].

برادر همسرش هند، حُضَیر بن سِماک اَشهلی فرماندهی کل طوایف اوس را در نبرد بعاث، آخرین و مهم‌ترین نبرد اوس و خزرج پیش از اسلام بر عهده داشت[۳] و پیش از بعاث نیز نبردهای سراره، حاطب و بقیع را فرماندهی کرده بود[۴]. همسر سعد، هند دختر سِماک نیز از بنی‌عبدالاشهل بود؛ ولی نسب مادرش کبشه دختر رافع[۵]، به طایفه خزرجی بنی‌الابجر (خُدرَه)[۶] می‌رسید.

سعد دو پسر داشت: عبدالله که از او نسلی نماند و عمرو که در میان راویان حدیث نبوی، نامی از بازماندگان او هست[۷]. پیش از اسلام در نبردهای طوایف اوس و خزرج، سعد در نبرد مضرّس، به سختی مجروح شد؛ ولی یکی از رهبران خزرج به او پناه داد و از این رو در نبرد بعاث که اوسیان پیروز شدند، سعد نیکی وی را جبران کرد[۸]. سعد در زمان پیامبر (ص) به شخص اول همه طوایف قبیله اوس تبدیل شد و تکیه‌گاه مؤثری برای گسترش فعالیت‌های پیامبر به شمار آمد[۹].[۱۰].

اسلام سعد بن معاذ

سعد بن معاذ پس از هجرت

سعد بن معاذ در نبردهای بواط و بدر

سعد بن معاذ در نبرد احد

سعد بن معاذ در نبردهای بنی نضیر، مریسیع و حادثه افک

سعد بن معاذ در نبرد احزاب و بنی قریظه

منابع

پانویس

  1. النسب، ص۲۷۴؛ الطبقات، ج۳، ص۳۲۰-۳۲۱؛ السیرة النبویه، ج۱، ص۴۳۶.
  2. الکامل، ج۲، ص۶۶۸.
  3. الکامل، ج۱، ص۶۸۱؛ نک: اسدالغابه، ج۶، ص۲۹۱.
  4. الکامل، ج۱، ص۶۶۲، ۶۷۲ و ۶۷۵.
  5. الطبقات، ج۸، ص۲۴۲-۲۴۳؛ اسد الغابه، ج۶، ص۲۹۱.
  6. المحبر، ص۴۲۲؛ الطبقات، ج۳، ص۳۲۱؛ ج۸، ص۲۷۴-۲۷۵؛ الاستیعاب، ج۲، ص۶۰۲.
  7. الطبقات، ج۸، ص۲۴۲-۲۴۳؛ اسد الغابه، ج۳، ص۱۵۷، ۷۲۶؛ ج۶، ص۲۹۱.
  8. الکامل، ج۱، ص۶۷۶-۶۷۷.
  9. السیرة النبویه، ج۲، ص۲۲۱؛ تاریخ طبری، ج۲، ص۵۷۱؛ دلائل النبوه، ج۳، ص۴۲۹.
  10. اسماعیلی و اکبری کارمزدی، مقاله «سعد بن معاذ انصاری»، دائرةالمعارف قرآن کریم، ج۱۵.