قرآن ناطق
مقدمه
تجسّم عینی قرآن کریم، در وجود و زندگی و گفتار و رفتار امام معصوم است. قرآن صامت، همین کلام اللّه مکتوب بر اوراق است و قرآن ناطق، امام است. این تعبیر بخصوص دربارۀ حضرت علی (ع) به‌کار رفته و خود آن حضرت نیز خود را قرآن ناطق شمرده است.
وقتی در جنگ صفین، شامیان به نیرنگ قرآن بر سر نیزه کردند و عدّه‌ای ساده‌لوح در سپاه امام، فریب خوردند، حضرت فرمود «انا القرآن النّاطق».[۱] نیز نقل شده که: «انا کلام اللّه النّاطق»[۲] وقتی زندگی کسی چون علی (ع) تبلور و تجسّم احکام و معارف قرآن باشد، شناخت او شناخت قرآن می‌شود و همچنان‌که کلام الهی مبین اسلام و خواستۀ دین و پروردگار است، وجود امام نیز مفسّر و مبیّن و ترجمان قرآن است و در موارد شبهه و شک و در فتنه‌ها و ضلالت‌ها آن‌کس که از امام معصوم و علی بن ابی طالب پیروی کند، از حق پیروی کرده است، ازاین‌رو حضرت علی (ع) در جنگ صفین وقتی دید برخی از سطحی‌نگران، فریب قرآن بر نیزه‌کردن دشمن را خورده‌اند و در نبرد با قاسطین سست شده‌اند، فرمود: قرآن ناطق و تجسّم قرآن منم، قرآن صامت را (که وسیلۀ فریب شده) واگذارید و دنبال من آیید، چراکه جز من تعبیرکننده و مفسّری برای قرآن نیست: «هذا کتاب اللّه الصّامت و أنا المعبّر عنه، فخذوا بکتاب اللّه النّاطق و ذروا الحکم بکتاب اللّه الصّامت، اذ لا معبّر عنه غیری»[۳] این مضمون در سخنی چنین بیان شده است: "اسلام با کلمات، "قرآن" است و با انسان‌ها، "امام" و با حرکات، "حج"...[۴].[۵]
منابع
پانویس
- ↑ ینابیع المودّة، ج ۱ ص ۲۱۴.
- ↑ بحار الأنوار، ج ۷۹ ص ۱۹۹.
- ↑ موسوعة الامام علی بن ابی طالب، ج ۸ ص ۲۰۷.
- ↑ تحلیلی از مناس حج، شریعتی، ص ۳۱.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۴۸۴.