نصب الهی امام در دوران امام علی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'پیامبرخاتم' به 'پیامبر خاتم'
جز (جایگزینی متن - 'ابن شهر آشوب' به 'ابن‌شهرآشوب') |
جز (جایگزینی متن - 'پیامبرخاتم' به 'پیامبر خاتم') |
||
| خط ۱۳۸: | خط ۱۳۸: | ||
=== [[تمسک]] به [[بیعت]] و [[فضایل]] شخصی === | === [[تمسک]] به [[بیعت]] و [[فضایل]] شخصی === | ||
در نقد مطالب گفته شده درباره [[اعتقاد]] [[امام علی]] {{ع}} به [[امامت الهی]] خود، به جملاتی از ایشان درباره [[لزوم]] [[وفاداری]] به [[بیعت]] [[تمسک]] شده است. اگر [[امیرمؤمنان]] {{ع}} قائل به [[امامت الهی]] خود بوده‌اند، چرا در بسیاری از موارد به جای اینکه به [[آیات]] و [[روایات نبوی]] درباره [[امامت]] خود استناد کنند، به [[بیعت مردم]] و [[انتخاب مردمی]] خود متمسک شده، و [[حق]] خود بر [[مردم]] را [[لزوم]] [[وفاداری]] به بیعتشان دانسته‌اند<ref>{{متن حدیث|أَمَّا حَقِّي عَلَيْكُمْ فَالْوَفَاءُ بِالْبَيْعَةِ}} (محمد بن حسین الشریف الرضی، نهج البلاغه للصبحی صالح، ص۷۹).</ref>، و در [[اعتراض]] به [[مخالفان]]، از [[نقض]] [[بیعت]] و شکستن پیمانشان سخن گفته‌اند؟ آن [[حضرت]] [[زبیر]] را به [[دلیل]] شکستن [[بیعت]] [[سرزنش]] می‌کند<ref>{{متن حدیث|يَزْعُمُ أَنَّهُ قَدْ بَايَعَ بِيَدِهِ وَ لَمْ يُبَايِعْ بِقَلْبِهِ فَقَدْ أَقَرَّ بِالْبَيْعَةِ وَ ادَّعَى الْوَلِيجَةَ فَلْيَأْتِ عَلَيْهَا بِأَمْرٍ يُعْرَفُ وَ إِلَّا فَلْيَدْخُلْ فِيمَا خَرَجَ مِنْهُ}} (محمد بن حسین الشریف الرضی، نهج البلاغه للصبحی صالح، ص۵۴).</ref> و در [[نامه]] خود به [[معاویه]]، [[بیعت مردم]] با خود را همسان [[بیعت]] آنها با خلفای گذشته دانسته، به صراحت، [[انتخاب]] شورای [[مسلمین]] را مورد [[رضایت]] و [[تأیید]] [[خداوند]] قلمداد کرده است<ref>{{متن حدیث|إِنَّهُ بَايَعَنِي الْقَوْمُ الَّذِينَ بَايَعُوا أَبَا بَكْرٍ وَ عُمَرَ وَ عُثْمَانَ عَلَى مَا بَايَعُوهُمْ عَلَيْهِ... إِنَّمَا الشُّورَى لِلْمُهَاجِرِينَ وَ الْأَنْصَارِ فَإِنِ اجْتَمَعُوا عَلَى رَجُلٍ وَ سَمَّوْهُ إِمَاماً كَانَ ذَلِكَ لِلَّهِ رِضًا}} (محمد بن حسین الشریف الرضی، نهج البلاغه للصبحی صالح، ص۳۶۶).</ref>. | در نقد مطالب گفته شده درباره [[اعتقاد]] [[امام علی]] {{ع}} به [[امامت الهی]] خود، به جملاتی از ایشان درباره [[لزوم]] [[وفاداری]] به [[بیعت]] [[تمسک]] شده است. اگر [[امیرمؤمنان]] {{ع}} قائل به [[امامت الهی]] خود بوده‌اند، چرا در بسیاری از موارد به جای اینکه به [[آیات]] و [[روایات نبوی]] درباره [[امامت]] خود استناد کنند، به [[بیعت مردم]] و [[انتخاب مردمی]] خود متمسک شده، و [[حق]] خود بر [[مردم]] را [[لزوم]] [[وفاداری]] به بیعتشان دانسته‌اند<ref>{{متن حدیث|أَمَّا حَقِّي عَلَيْكُمْ فَالْوَفَاءُ بِالْبَيْعَةِ}} (محمد بن حسین الشریف الرضی، نهج البلاغه للصبحی صالح، ص۷۹).</ref>، و در [[اعتراض]] به [[مخالفان]]، از [[نقض]] [[بیعت]] و شکستن پیمانشان سخن گفته‌اند؟ آن [[حضرت]] [[زبیر]] را به [[دلیل]] شکستن [[بیعت]] [[سرزنش]] می‌کند<ref>{{متن حدیث|يَزْعُمُ أَنَّهُ قَدْ بَايَعَ بِيَدِهِ وَ لَمْ يُبَايِعْ بِقَلْبِهِ فَقَدْ أَقَرَّ بِالْبَيْعَةِ وَ ادَّعَى الْوَلِيجَةَ فَلْيَأْتِ عَلَيْهَا بِأَمْرٍ يُعْرَفُ وَ إِلَّا فَلْيَدْخُلْ فِيمَا خَرَجَ مِنْهُ}} (محمد بن حسین الشریف الرضی، نهج البلاغه للصبحی صالح، ص۵۴).</ref> و در [[نامه]] خود به [[معاویه]]، [[بیعت مردم]] با خود را همسان [[بیعت]] آنها با خلفای گذشته دانسته، به صراحت، [[انتخاب]] شورای [[مسلمین]] را مورد [[رضایت]] و [[تأیید]] [[خداوند]] قلمداد کرده است<ref>{{متن حدیث|إِنَّهُ بَايَعَنِي الْقَوْمُ الَّذِينَ بَايَعُوا أَبَا بَكْرٍ وَ عُمَرَ وَ عُثْمَانَ عَلَى مَا بَايَعُوهُمْ عَلَيْهِ... إِنَّمَا الشُّورَى لِلْمُهَاجِرِينَ وَ الْأَنْصَارِ فَإِنِ اجْتَمَعُوا عَلَى رَجُلٍ وَ سَمَّوْهُ إِمَاماً كَانَ ذَلِكَ لِلَّهِ رِضًا}} (محمد بن حسین الشریف الرضی، نهج البلاغه للصبحی صالح، ص۳۶۶).</ref>. | ||
از ظاهر این کلمات و دیگر جملات [[حضرت علی]] {{ع}} درباره [[بیعت]] چنین بر می‌آید که در نظر ایشان، [[بیعت]] در [[تعیین امام]] و [[خلیفه]] [[حاکم]] نقشی اساسی دارد، بنابراین نمی‌توان [[باور]] [[امیر مؤمنان]] {{ع}} را به [[امامت الهی]] خویش با [[امامان]] دیگر پذیرفت<ref>ر. ک: حیدرعلی قلمداران، پاسخی کوتاه به پرسش مهم پیرامون امامت و خلافت، ص۲.</ref>. به علاوه، [[حضرت]] در [[اعتراض]] به [[خلافت]] دیگران، به جای اینکه به “نصب [[الهی]] خویش” استناد کند، گاه امتیازات و [[فضایل]] دیگر خود را [[یادآوری]] می‌کرد. [[امیر مؤمنان]] {{ع}}، [[دلیل]] [[شایستگی]] خود را برای عهده‌داری [[خلافت]] و [[حکومت]]، نزدیکی خود به [[ | از ظاهر این کلمات و دیگر جملات [[حضرت علی]] {{ع}} درباره [[بیعت]] چنین بر می‌آید که در نظر ایشان، [[بیعت]] در [[تعیین امام]] و [[خلیفه]] [[حاکم]] نقشی اساسی دارد، بنابراین نمی‌توان [[باور]] [[امیر مؤمنان]] {{ع}} را به [[امامت الهی]] خویش با [[امامان]] دیگر پذیرفت<ref>ر. ک: حیدرعلی قلمداران، پاسخی کوتاه به پرسش مهم پیرامون امامت و خلافت، ص۲.</ref>. به علاوه، [[حضرت]] در [[اعتراض]] به [[خلافت]] دیگران، به جای اینکه به “نصب [[الهی]] خویش” استناد کند، گاه امتیازات و [[فضایل]] دیگر خود را [[یادآوری]] می‌کرد. [[امیر مؤمنان]] {{ع}}، [[دلیل]] [[شایستگی]] خود را برای عهده‌داری [[خلافت]] و [[حکومت]]، نزدیکی خود به [[پیامبر خاتم]] {{صل}} دانسته<ref>الف) {{متن حدیث|لَقَدْ قُبِضَ رَسُولُ اللَّهِ {{صل}} وَ إِنَّ رَأْسَهُ لَعَلَى صَدْرِي... فَمَنْ ذَا أَحَقُّ بِهِ مِنِّي حَيّاً وَ مَيِّتاً}} ([[محمد بن حسین]] الشریف الرضی، [[نهج‌البلاغه]] للصبحی [[صالح]]، ص۳۱۱). | ||
ب) {{متن حدیث|أَمَّا الِاسْتِبْدَادُ عَلَيْنَا بِهَذَا الْمَقَامِ وَ نَحْنُ الْأَعْلَوْنَ نَسَباً وَ الْأَشَدُّونَ بِالرَّسُولِ {{صل}} نَوْطاً}} ([[محمد بن حسین]] الشریف الرضی، [[نهج‌البلاغه]] للصبحی [[صالح]]، ص۲۳۱). | ب) {{متن حدیث|أَمَّا الِاسْتِبْدَادُ عَلَيْنَا بِهَذَا الْمَقَامِ وَ نَحْنُ الْأَعْلَوْنَ نَسَباً وَ الْأَشَدُّونَ بِالرَّسُولِ {{صل}} نَوْطاً}} ([[محمد بن حسین]] الشریف الرضی، [[نهج‌البلاغه]] للصبحی [[صالح]]، ص۲۳۱). | ||
ج) {{متن حدیث|احْتَجُّوا بِالشَّجَرَةِ وَ أَضَاعُوا الثَّمَرَةَ}} ([[محمد بن حسین]] الشریف الرضی، [[نهج‌البلاغه]] للصبحی [[صالح]]، ص۹۸). </ref> و در این موارد، به [[انتخاب]] [[الهی]] خویش استناد نکرده است. | ج) {{متن حدیث|احْتَجُّوا بِالشَّجَرَةِ وَ أَضَاعُوا الثَّمَرَةَ}} ([[محمد بن حسین]] الشریف الرضی، [[نهج‌البلاغه]] للصبحی [[صالح]]، ص۹۸). </ref> و در این موارد، به [[انتخاب]] [[الهی]] خویش استناد نکرده است. | ||