تغییر قبله در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

{{مدخل مرتبط

| مداخل مرتبط = [[تغییر قبله در قرآن]] - [[تغییر قبله در قرآن]]

| پرسش مرتبط  =

}}

[[پیامبر اسلام]]{{صل}} مدت سیزده سال پس از [[بعثت]] در [[مکه]]، و چند ماه بعد از [[هجرت]] در [[مدینه]] به [[امر خدا]] به سوی «[[بیت المقدس]]» [[نماز]] می‌خواند، ولی بعد از آن [[قبله]] [[تغییر]] یافت و [[مسلمانان]] [[مأمور]] شدند به سوی «[[کعبه]]» نماز بگزارند.

در اینکه مدت [[عبادت]] مسلمانان به سوی بیت المقدس در مدینه چند ماه بود [[اختلاف]] نظر است، از هفت ماه تا هفده ماه ذکر کرده‌اند، ولی هر چه بود در این مدت مورد [[سرزنش]] [[یهود]] قرار داشتند؛ چراکه بیت المقدس در اصل قبلۀ یهود بود، آنها به مسلمانان می‌گفتند: اینان از خود [[استقلال]] ندارند و به سوی قبلۀ ما نماز می‌خوانند، و این دلیل آن است که ما بر حقیم.

پیامبر{{صل}} علاقۀ خاصی به کعبه داشت و انتظار آن را می‌کشید که [[فرمان]] قبله بودن آن صادر گردد، علت این امر را در علاقه شدید پیامبر{{صل}} به [[ابراهیم]]{{ع}} و آثار او باید جستجو کرد، از این گذشته «کعبه» قدیمی‌ترین [[خانه]] [[توحید]] بود، او می‌دانست که «بیت المقدس» قبلۀ موقتی مسلمانان است، و [[آرزو]] داشت قبلۀ اصلی و نهایی زودتر تعیین گردد.

اما از آنجا که پیامبر{{صل}} [[تسلیم]] فرمان خدا بود، حتی این تقاضا را بر زبان نیاورد، تنها نگاه‌های انتظار آمیزش به آسمان نشان می‌داد که او [[عشق]] و [[شوق]] شدیدی در [[دل]] دارد.

مدتی از این انتظار گذشت، تا اینکه فرمان [[تغییر قبله]] صادر شد و در حالی که پیامبر دو رکعت [[نماز ظهر]] را در [[مسجد]] «[[بنی سالم]]» به سوی بیت المقدس خوانده بود [[جبرئیل]] مأمور شد بازوی پیامبر{{صل}} را بگیرد و روی او را به سوی کعبه بگرداند فوراً مسلمانان صفوف خود را تغییر دادند، حتی در روایتی می‌خوانیم که [[زن‌ها]] جای خود را به مردان و مردان جای خود را به [[زنان]] دادند (باید توجه داشت که [[بیت]] المقدش تقریباً در سمت شمالی بود در حالیکه [[کعبه]] درست در سمت جنوب قرار داشت).

چرا اینها از قبلۀ [[پیامبران پیشین]]، امروز [[اعراض]] نمودند؟ اگر قبلۀ اول صحیح بود این [[تغییر]] چه معنی دارد؟ و اگر دومی صحیح است چرا سیزده سال و چند ماه به سوی [[بیت المقدس]] [[نماز]] خواندید؟!

تغییر قبله از بیت المقدس به [[خانه کعبه]] برای همه سؤال‌انگیز بود، آنها که [[گمان]] می‌کردند هر حکمی باید ثابت باشد می‌گفتند اگر می‌بایست ما به سوی [[کعبه]] [[نماز]] بخوانیم چرا از همان [[روز]] اول نگفتند؟ و اگر [[بیت المقدس]] مقدم بود که قبلۀ [[انبیاء]] پیشین محسوب می‌شد چرا [[تغییر]] یافت؟.

[[دشمنان]] نیز میدان وسیعی برای سمپاشی یافتند، شاید می‌گفتند: او در آغاز متوجه قبلۀ [[پیامبران]] گذشته شد، اما پس از پیروزی‌هایش [[نژادپرستی]] بر او [[غلبه]] نمود و آن را به قبلۀ [[قوم]] خود تبدیل کرد! یا می‌گفتند: او برای جلب توجه [[یهود]] و [[مسیحیان]]، نخست بیت المقدس را پذیرفت، هنگامی که مؤثر نیفتاد آن را تبدیل به «کعبه» کرد.

[[بدیهی]] است این وسوسه‌ها آن هم در جامعه‌ای که هنوز [[نور]] [[علم]] و [[ایمان]] زوایایش را روشن نساخته بود، و رسوبات دوران [[شرک]] و [[بت‌پرستی]] هنوز در آن وجود داشت چه [[نگرانی]] و اضطرابی ایجاد می‌کند.

لذا [[قرآن]] صریحاً می‌گوید: «این یک [[آزمایش]] بزرگ برای مشخص شدن موضع [[مؤمنان]] و [[مشرکان]] بود»<ref>{{متن قرآن|وَكَذَلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ وَيَكُونَ الرَّسُولُ عَلَيْكُمْ شَهِيدًا وَمَا جَعَلْنَا الْقِبْلَةَ الَّتِي كُنْتَ عَلَيْهَا إِلَّا لِنَعْلَمَ مَنْ يَتَّبِعُ الرَّسُولَ مِمَّنْ يَنْقَلِبُ عَلَى عَقِبَيْهِ وَإِنْ كَانَتْ لَكَبِيرَةً إِلَّا عَلَى الَّذِينَ هَدَى اللَّهُ وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيُضِيعَ إِيمَانَكُمْ إِنَّ اللَّهَ بِالنَّاسِ لَرَءُوفٌ رَحِيمٌ}} «و بدین گونه شما را امّتی میانه کرده‌ایم تا گواه بر مردم باشید و پیامبر بر شما گواه باشد؛ و قبله‌ای که بر سوی آن بودی بر نگرداندیم مگر بدین روی که معلوم داریم چه کسی از پیامبر پیروی می‌کند و چه کسی واپس می‌گراید، و بی‌گمان آن جز بر آنان که خداوند رهنمونشان شد، گران بود و خداوند بر آن نیست که ایمانتان را تباه گرداند که خداوند با مردم، به راستی مهربانی است بخشاینده» سوره بقره، آیه ۱۴۳.</ref>.

== منابع ==

== پانویس ==

{{پانویس}}