شهید ثانی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'شهید اول' به 'شهید اول'
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = | پرسش مرتبط = }} ==مقدمه== زین‌الدین بن علی بن احمد معروف به شهید ثانی از جمله فقهایی است که در مراوده، تلمذ و اخذ اجازه از استادان معروف اهل سنت زمان خود - به قول فرزندش صاحب معا...» ایجاد کرد) برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
|||
| خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
فراگیری و تلمذ شهید ثانی نزد استادان معروف زمان خود در مصر، استانبول، [[دمشق]] و فلسطین به گونه‌ای بود که با وجود [[اختلاف مذهبی]] که با آنها داشت با کمال دقت، [[حسن نیت]] و [[صداقت]] انجام می‌شد، به طوری که وی به عنوان یک عالم برجسته مورد قبول استادان قرار می‌گرفت<ref>اعیان الشیعه، ج۷، ص۱۴۵؛ روضات الجنات، ج۴، ص۳۶۵.</ref>. | فراگیری و تلمذ شهید ثانی نزد استادان معروف زمان خود در مصر، استانبول، [[دمشق]] و فلسطین به گونه‌ای بود که با وجود [[اختلاف مذهبی]] که با آنها داشت با کمال دقت، [[حسن نیت]] و [[صداقت]] انجام می‌شد، به طوری که وی به عنوان یک عالم برجسته مورد قبول استادان قرار می‌گرفت<ref>اعیان الشیعه، ج۷، ص۱۴۵؛ روضات الجنات، ج۴، ص۳۶۵.</ref>. | ||
نتیجه این پویایی و حرکت علمی آن بود که بسیاری از خصوصیات مقبول [[علوم]] و کتب اهل سنت در آثار شهید ثانی استفاده شد و براساس [[آیه]]: {{متن قرآن|... فَبَشِّرْ عِبَادِ * الَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ...}}<ref>«پس به بندگان من مژده بده! * کسانی که گفتار را می‌شنوند آنگاه از بهترین آن پیروی می‌کنند» سوره زمر، آیه ۱۷-۱۸.</ref>شهید ثانی توانست به سبک آنان کتاب درایۀ خود را تألیف کند و اصطلاحات تصریح و نحوۀ [[استدلال]] متداول در کتاب‌های درایۀ اهل سنت را در این کتاب تنظیم و برای اولین بار در [[تاریخ]] علوم شیعه، [[علم]] [[درایه]] را به عنوان [[ابزار شناخت]] [[حدیث]] به کار گیرد. | نتیجه این پویایی و حرکت علمی آن بود که بسیاری از خصوصیات مقبول [[علوم]] و کتب اهل سنت در آثار شهید ثانی استفاده شد و براساس [[آیه]]: {{متن قرآن|... فَبَشِّرْ عِبَادِ * الَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ...}}<ref>«پس به بندگان من مژده بده! * کسانی که گفتار را می‌شنوند آنگاه از بهترین آن پیروی می‌کنند» سوره زمر، آیه ۱۷-۱۸.</ref>شهید ثانی توانست به سبک آنان کتاب درایۀ خود را تألیف کند و اصطلاحات تصریح و نحوۀ [[استدلال]] متداول در کتاب‌های درایۀ اهل سنت را در این کتاب تنظیم و برای اولین بار در [[تاریخ]] علوم شیعه، [[علم]] [[درایه]] را به عنوان [[ابزار شناخت]] [[حدیث]] به کار گیرد. | ||
شهید ثانی به [[برکت]] همین [[تحول]] توانست برای اولین بار روش شرح مزجی را وارد [[فقه شیعه]] کند و شرح [[ارشاد]] [[علامه]] و شرح لمعۀ [[شهید]] | شهید ثانی به [[برکت]] همین [[تحول]] توانست برای اولین بار روش شرح مزجی را وارد [[فقه شیعه]] کند و شرح [[ارشاد]] [[علامه]] و شرح لمعۀ [[شهید اول]] را به همین منوال به رشتۀ تحریر درآورد. | ||
شهید ثانی با استفاده از شیوه‌های مفید کتب [[علمی]] [[مذاهب اربعه]] که با تجربۀ طولانی به دست آمده بود، سعی کرد خلأهای موجود در محافل علمی [[شیعه]] را پر کند، کتاب تمهید القواعد شهیدثانی که به سبک دو کتاب معروف [[اسنوی]] [[شافعی]]: التمهید و الکوکب الدری تألیف شده و با روش تحسین‌برانگیزی [[قواعد]] اصولی و قواعد ادبی را که این مؤلف شافعی در دو کتاب نامبرده آورده بود، در یک کتاب جمع‌آوری کرده، بیانگر [[قدرت]] [[ابتکار]] و [[سازندگی]] علمی این [[فقیه]] بزرگ است بنابر گزارش‌های [[تاریخی]]، وی در سال ۹۴۲ هـ ق روانۀ [[مصر]] شده و هیجده ماه در مصر اقامت داشته و در اواخر همان سال به [[حجاز]] رفته و سال ۹۴۴ هـ ق به [[وطن]] خود بازگشته و در سال ۹۴۸ هـ. ق به [[فلسطین]] و نیز ۹۵۱ هـ ق به [[قسطنطنیه]] و پس از مدتی به سال ۹۵۳ هـ ق به [[دمشق]] [[دعوت]] شد و در خلال این سفرها مدتی در [[استانبول]] به [[تدریس]] [[اشتغال]] ورزیده و مدت پنج سال در مدرسۀ نوریة بعلبک توقف کرده و [[مذاهب]] خمسه را تدریس می‌کرده است<ref>اعیان الشیعه، ج۷، ص۱۴۸ – ۱۴۵.</ref>. | شهید ثانی با استفاده از شیوه‌های مفید کتب [[علمی]] [[مذاهب اربعه]] که با تجربۀ طولانی به دست آمده بود، سعی کرد خلأهای موجود در محافل علمی [[شیعه]] را پر کند، کتاب تمهید القواعد شهیدثانی که به سبک دو کتاب معروف [[اسنوی]] [[شافعی]]: التمهید و الکوکب الدری تألیف شده و با روش تحسین‌برانگیزی [[قواعد]] اصولی و قواعد ادبی را که این مؤلف شافعی در دو کتاب نامبرده آورده بود، در یک کتاب جمع‌آوری کرده، بیانگر [[قدرت]] [[ابتکار]] و [[سازندگی]] علمی این [[فقیه]] بزرگ است بنابر گزارش‌های [[تاریخی]]، وی در سال ۹۴۲ هـ ق روانۀ [[مصر]] شده و هیجده ماه در مصر اقامت داشته و در اواخر همان سال به [[حجاز]] رفته و سال ۹۴۴ هـ ق به [[وطن]] خود بازگشته و در سال ۹۴۸ هـ. ق به [[فلسطین]] و نیز ۹۵۱ هـ ق به [[قسطنطنیه]] و پس از مدتی به سال ۹۵۳ هـ ق به [[دمشق]] [[دعوت]] شد و در خلال این سفرها مدتی در [[استانبول]] به [[تدریس]] [[اشتغال]] ورزیده و مدت پنج سال در مدرسۀ نوریة بعلبک توقف کرده و [[مذاهب]] خمسه را تدریس می‌کرده است<ref>اعیان الشیعه، ج۷، ص۱۴۸ – ۱۴۵.</ref>. | ||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
بی‌شک اکتفا کردن به ذکر مباحث سنتی [[فقه]] در مسائل [[سیاسی]] [[فقه شیعه]] در کتاب‌های شهید ثانی توجیهی به طور کامل منطقی دارد. | بی‌شک اکتفا کردن به ذکر مباحث سنتی [[فقه]] در مسائل [[سیاسی]] [[فقه شیعه]] در کتاب‌های شهید ثانی توجیهی به طور کامل منطقی دارد. | ||
از وی که جانش همواره در خطر [[تعصبات]] قدیمی بوده و تألیفاتش در معرض [[حوزه‌های علمی]] و محافل مذهبی [[زمان]] خود قرار داشته، بیش از این نمی‌توان [[انتظار]] داشت، اما فقط ابهام انزوای وی نسبت به ایران مهد [[تشیع]] فقاهتی است که حتی وی به [[اصفهان]] مرکز حوزۀ علمیه پررونق شیعه نیز برای [[تدریس]] و عرضه کردن مؤلفاتش سفری هر چند کوتاه نکرده است؟ | از وی که جانش همواره در خطر [[تعصبات]] قدیمی بوده و تألیفاتش در معرض [[حوزه‌های علمی]] و محافل مذهبی [[زمان]] خود قرار داشته، بیش از این نمی‌توان [[انتظار]] داشت، اما فقط ابهام انزوای وی نسبت به ایران مهد [[تشیع]] فقاهتی است که حتی وی به [[اصفهان]] مرکز حوزۀ علمیه پررونق شیعه نیز برای [[تدریس]] و عرضه کردن مؤلفاتش سفری هر چند کوتاه نکرده است؟ | ||
تنها انگیزۀ معقولی که در این زمینه به نظر می‌رسد و با برخی از شواهد [[تاریخی]] نیز قابل [[تأیید]] است، مسئلۀ گرم نگهداشتن کانون [[تشیع]] [[فقاهتی]] در جبل‌عامل منطقة سابقه‌دار [[شیعه]] و رکن پاسدار تشیع است که شهید ثانی را وادار به [[پیروی]] از راه [[شهید]] | تنها انگیزۀ معقولی که در این زمینه به نظر می‌رسد و با برخی از شواهد [[تاریخی]] نیز قابل [[تأیید]] است، مسئلۀ گرم نگهداشتن کانون [[تشیع]] [[فقاهتی]] در جبل‌عامل منطقة سابقه‌دار [[شیعه]] و رکن پاسدار تشیع است که شهید ثانی را وادار به [[پیروی]] از راه [[شهید اول]] کرد و با وجود [[زندگی]] آکنده از تقیّۀ شدید و [[آزار]] و [[ترس]] بر [[جان]] خویش، [[حفظ]] این سنگر و پایگاه فقاهتی تشیع را بر هر چیزی حتی زندگی باشکوه در [[ایران]] صفوی ترجیح داده و از [[سفر]] هر چند کوتاه به ایران که ممکن بود منجر به [[سرنوشت]] [[محقق کرکی]] شود، اجتناب ورزد. | ||
گزارش ابن العودی از انگیزۀ سفر استادش به [[روم]] شرقی و [[مرکز حکومت]] [[سلاطین]] [[عثمانی]] و تأکید بر اینکه وی در این سفر پرمشقت به دنبال کسب مجوز [[تدریس]] در [[مدارس]] رسمی [[اهل سنت]] بوده، نشان می‌دهد که شهید ثانی تدریس رسمی در این مدارس را برای حفظ و [[پاسداری]] از تشیع جبل‌عامل بهترین وسیله تشخیص داده و از آن به عنوان یک پایگاه [[امن]] تا سال ۹۵۵ هـ ق استفاده کرده است. | گزارش ابن العودی از انگیزۀ سفر استادش به [[روم]] شرقی و [[مرکز حکومت]] [[سلاطین]] [[عثمانی]] و تأکید بر اینکه وی در این سفر پرمشقت به دنبال کسب مجوز [[تدریس]] در [[مدارس]] رسمی [[اهل سنت]] بوده، نشان می‌دهد که شهید ثانی تدریس رسمی در این مدارس را برای حفظ و [[پاسداری]] از تشیع جبل‌عامل بهترین وسیله تشخیص داده و از آن به عنوان یک پایگاه [[امن]] تا سال ۹۵۵ هـ ق استفاده کرده است. | ||