عصمت در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخهها
←فرق عصمت با عدالت
خط ۲۷۶: | خط ۲۷۶: | ||
=== فرق [[عصمت]] با [[عدالت]] === | === فرق [[عصمت]] با [[عدالت]] === | ||
در میان [[مشاغل]] [[جامعه]]، برای آن دسته از شغلها و منصبها که حساسیت بالاتری دارند؛ مثل | در میان [[مشاغل]] [[جامعه]]، برای آن دسته از شغلها و منصبها که حساسیت بالاتری دارند؛ مثل امامت جماعت و [[جمعه]]، [[قضاوت]]، [[مرجعیت]] و [[رهبری]] [[امت]] شرایطی در نظر گرفتهاند که از جمله آنها "[[عدالت]]" است. از سویی [[امام]] نیز از آن جهت که رهبری مذهبی امت و قضاوت در امور اجتماعی [[مردم]] را برعهده دارد، این موضوع را در ذهن به وجود میآورد که، شاید مراد از شرط [[عصمت]] برای امام، همان عدالت باشد، لذا این نکته، محتاج بحث و بررسی است. در یک [[تبیین]] میتوانیم میان عصمت و عدالت، دو وجه امتیاز و افتراق قائل شویم و یک وجه اشتراک. | ||
در | در وجه اول امتیاز این دو چنین گفتهاند که با داشتن عصمت، [[صدور گناه]] ممتنع میگردد، ولی با وجود عدالت، صدور گناه ممتنع نیست. [[خداوند]] به [[معصومین]] ملکهای [[علمی]] عطا کرد که آنها را از وقوع در [[گناه]] و [[ارتکاب معاصی]] بازمیدارد، و با این ملکه علمی صدور [[گناهان]] صغیره و کبیره از آنها ممتنع میگردد و به همین وصف ([[امتناع]] صدور گناه) از عدالت ممتاز میگردد، چون عدالت، صدور گناه را ممتنع نمیکند<ref>المیزان، ج۱۱، ص۱۶۲.</ref>. | ||
در تبیین وجه دوم امتیاز میان عصمت و عدالت نیز چنین گفتهاند: "عصمت، ملکه علمی و عملی است که [[انسان]] را از [[جهل]]، [[خطا]]، [[سهو]] و [[نسیان]] و مغالطه در [[اندیشه]] [[حفظ]] میکند، ولی عدالت، فقط ملکه عملی است که انسان از گناه عمدی بازمیدارد"<ref>تفسیر موضوعی قرآن کریم، ج۹، ص۱۵-۱۶.</ref>. البته تنها اشتراک میان عصمت و عدالت در همان رتبه پایین عصمت، یعنی عدالت است که اجتناب از [[معاصی]] است. | |||
در تبیین وجه دوم امتیاز میان عصمت و عدالت نیز چنین گفتهاند: "عصمت، ملکه علمی و عملی است که [[انسان]] را از [[جهل]]، [[خطا]]، [[سهو]] و [[نسیان]] و مغالطه در [[اندیشه]] [[حفظ]] میکند، ولی عدالت، فقط ملکه عملی است که انسان از گناه عمدی بازمیدارد"<ref>تفسیر موضوعی قرآن کریم، ج۹، ص۱۵-۱۶.</ref>. | |||
البته تنها اشتراک میان عصمت و عدالت در همان رتبه پایین عصمت، یعنی عدالت است که اجتناب از [[معاصی]] است. | |||
با توجه به این مطالب میتوان گفت که هر معصومی دارای عدالت است، ولی هر عادلی معصوم نیست»<ref>[[ابراهیم صفرزاده|صفرزاده، ابراهیم]]، [[عصمت امامان از دیدگاه عقل و وحی (کتاب)|عصمت امامان از دیدگاه عقل و وحی]] ص ۵۶.</ref>. | با توجه به این مطالب میتوان گفت که هر معصومی دارای عدالت است، ولی هر عادلی معصوم نیست»<ref>[[ابراهیم صفرزاده|صفرزاده، ابراهیم]]، [[عصمت امامان از دیدگاه عقل و وحی (کتاب)|عصمت امامان از دیدگاه عقل و وحی]] ص ۵۶.</ref>. |