بیعت عقبه اول در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">

*با [[رحلت]] [[حضرت خدیجه]] و [[ابوطالب]] حدود سه سال پیش از [[هجرت]] ([[عام الحزن]]) که هر دو (به لحاظ مادی و [[معنوی]] و به ویژه [[نفوذ]] [[ابوطالب]] در [[قریش]]) [[پشتیبانی]] [[قوی]] برای [[رسول خدا]]{{صل}} به شمار می‌آمدند، عملکرد بازدارندۀ [[مشرکان]] علیه [[پیامبر اکرم]]{{صل}} وارد مرحلۀ جدیدی شد<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۴۱۶.</ref>. [[پیامبر اکرم]]{{صل}} از هر فرصتی، به ویژه موسم [[حج]] که [[قبایل]] از مناطق مختلف برای ادای [[مناسک]] [[حج]] به [[مکه]] می‌آمدند، استفاده و [[مردم]] را به [[اسلام]] [[دعوت]] می‌کرد<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۴۲۲؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۱۶۸</ref>؛ هرچند باید موانع و مشکلاتی را که [[مشرکان]] [[مکه]] ایجاد می‌کردند نیز در نظر داشت<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۴۲۲؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۱۶۸.</ref>.

*بنابر [[نقلی]]، ایاس بن معاذ از [[قبیله]] [[اوس]] از نخستین یثربیانی است که با وجود [[نهی]] همراهانش به [[پیامبر]]{{صل}} [[ایمان]] آورد<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۴۲۷؛ ۴۲۸.</ref>. در برخی از منابع، نام [[اسعد بن زراره]] و ذکوان بن [[عبد]] [[قیس]] با عنوان [[نخستین مسلمانان]] مطرح شده است<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۱۶۹؛ ۱۷۰.</ref>.

*همچنین [[پیامبر]]{{صل}} با گروه شش نفره‌ای<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۴۲۹ ـ ۴۳۰.</ref> از طوایف مختلف [[قبیله]] [[خزرج]] در جمرۀ [[عقبه]] در [[منی]]<ref>یاقوت حموی، المعجم البلدان، ج۴، ص۱۳۴.</ref> [[ملاقات]] کرد. آن [[حضرت]] پس از [[دعوت به پرستش خداوند]]، [[پیام اسلام]] را به آنان عرضه داشت و [[قرآن]] [[تلاوت]] فرمود. این امر باعث شد [[خزرجیان]] ضمن [[ایمان آوردن]] [[متعهد]] شوند به [[تبلیغ]] [[آیین جدید]] در بین [[قوم]] خود نیز بپردازند. پس از بازگشت، جریان [[ملاقات]] با [[حضرت رسول]]{{صل}} را به اطلاع یثربیان رساندند و [[مردم]] را به [[اسلام]] [[دعوت]] کردند<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۴۳۱؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۱۷۱؛ تاریخ الطبری، ج ۲، ص ۳۵۴ - ۳۵۵؛ ابن حزم، جوامع السیرة النبویه، ص ۵۵؛ دلائل النبوه، ج ۲، ص ۴۳۴ - ۴۳۵.</ref>.<ref>ر.ک: شریعت‌جو، منیره، پیمان عقبه اول، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم، ج۱، ص:۲۲۳-۲۲۴؛ فرخی، محمد رضا، فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم، ص۲۴۶.</ref>

*اطلاع ضمنی [[اوس]] و [[خزرج]] از [[ظهور]] یک [[پیامبر]] (پیشین از [[بعثت]])، عامل مهمی در [[گرایش]] آنان به [[اسلام]] به شمار می‌آید. [[اهل]] یثرب که عمدتاً [[بت‌پرست]] بودند، از یهودیانی که در جوار آنان می‌زیستند، شنیده بودند رسولی [[مبعوث]] خواهد شد که با کمک وی [[اوس]] و [[خزرج]] را نابود خواهند کرد. زمانی که [[پیامبر]]{{صل}} [[اسلام]] را بر [[خزرجیان]] عرضه داشت، شماری از آنان گفتند: "این همان [[پیامبری]] است که [[یهود]] [[وعده]] داده بود". [[ثابت]] شدن [[راستی]] [[دعوت پیامبر]]{{صل}} از یک سو و [[تهدید]] [[یهود]] از سوی دیگر، آنان را بر آن داشت که به سرعت و پیش از [[ایمان]] [[یهود]]، [[اسلام]] بیاورند<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۴۲۸-۴۲۹؛ عزالدین ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۲، ص۹۵-۹۶.</ref>. همچنین وجود [[دشمنی]] و [[نبرد]] بین [[اهل]] یثرب، این [[امید]] را بین [[خزرجیان]] ایجاد کرد که [[ایمان]] به [[دین اسلام]]، انگیزۀ مهمی برای [[رفع اختلافات]] و [[بهترین]] گزینه برای ایجاد [[وحدت]] خواهد بود<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۱۷۰؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۴۲۸-۴۲۹.</ref>.<ref>ر.ک: شریعت‌جو، منیره، پیمان عقبه اول، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم، ج۱، ص:۲۲۲-۲۲۳.</ref>

==[[پیمان عقبه]] اول==

*در سال دوازدهم [[بعثت]]، [[دوازده نفر]] از [[اهل]] یثرب که ده نفر آنان از [[خزرج]] و دو نفر از [[اوس]] بودند با [[پیامبر اکرم]]{{صل}} در عقبۀ [[ملاقات]] و [[بیعت]] کردند<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۴۳۱؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۱۷۱؛ تفسیر ابن ابی‌حاتم، ج۱۰، ص۳۳۵۱؛ دلائل النبوه، ج ۲، ص ۴۳۶ و تاریخ الطبری، ج۲، ص۳۵۶.</ref>.<ref>ر.ک: شریعت‌جو، منیره، پیمان عقبه اول، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم، ج۱، ص:۲۲۳؛ مطهری‌فر، حمید رضا، بیعت، دائرةالمعارف قرآن کریم؛ ج۶؛ فرخی، محمد رضا، فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم، ص۲۴۶.</ref> دربارۀ تعداد پیمان‌هایی که در [[عقبه]] بین [[اهل]] یثرب و [[مسلمانان]] بسته شد، نظر مشهور، دو [[بیعت]] است، اما برخی مورخان [[دیدار]] دسته شش‌ نفری [[خزرجیان]] را نخستین [[بیعت]] دانسته و بیعت‌های سال دوازدهم و سیزدهم را به ترتیب، [[پیمان عقبه]] دوم و سوم نامیده‌اند<ref>ابن عبدالبر، الدرر فی اختصار المغازی و السیر، ص۷۰-۷۵.</ref>.<ref>ر.ک: شریعت‌جو، منیره، پیمان عقبه اول، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم، ج۱، ص۲۲۳.</ref>