|
|
| خط ۱: |
خط ۱: |
| ==نویسنده: آقای قاضی زاده== | | ==نویسنده: آقای قاضی زاده== |
| ==پاسخ اجمالی==
| | |
| ==[[تشکیل حکومت اسلامی]] در [[زمان غیبت]]==
| |
| *از مباحث مهم و اساسی در [[دوران غیبت امام عصر]]، [[ایجاد حکومت اسلامی]] در این زمان است. بیشتر [[فقهای شیعه]]، [[تشکیل حکومت اسلامی]] در [[دوره غیبت]] را امری ضروری میدانند و بر این باورند که فقهای [[عادل]]، باید تمام سعی و تلاشان را برای تشکیل چنین [[حکومتی]] بکار بگیرند و [[مردم]] عادی نیز باید در این امر به آنها کمک کنند. اما عده ای چنین [[اعتقادی]] ([[تشکیل حکومت]]) را صحیح ندانسته و معتقدند [[حکومت اسلامی]]، تنها باید از طریق [[امام]] [[معصوم]] ایجاد و اداره شود<ref>ر.ک: مزینانی، محمد صادق، حکومت اسلامی در عصر انتظار، چشم به راه مهدی، ص ۱۰۷-۱۰۹؛ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۷۷ - ۷۹. </ref>.
| |
| ==[[دلایل]] نفی [[حکومت]] در [[زمان غیبت]]==
| |
| *[[دلایل]] این عده، برای نفی چنین [[حکومتی]] در [[زمان غیبت]]، در دو محور زیر خلاصه می‌‌شود:
| |
| #برداشت از روایاتی که در آن [[گسترش ظلم و فساد]] در [[زمان غیبت]] را از [[نشانه‌های ظهور امام زمان]] {{ع}} معرفی میکند و روایاتی که [[مسلمین]] را در [[زمان غیبت]] [[دعوت]] به [[صبر]] می‌‌کنند و به آنها اینچنین [[القاء]] می‌‌کنند که پیش از فرا رسیدن موعد [[فرج]] و زوال [[حکومت]] [[ستمگر]]، نباید خود را به زحمت بیندازد و به دنبال برقراری [[حکومت عدل]] باشد، چنانکه در روایتی [[پیامبر اکرم]] {{صل}} به [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} فرمودند: «ای [[علی]]! برکندن کوه‌های بزرگ آسان‌تر است از برچیدن پادشاهی که زمانش به سر نرسیده است»<ref>{{متن حدیث|عَنْ عَلِی بْنِ أَبِی طَالِبٍ {{ع}} عَنِ النَّبِیِّ {{صل}} أَنهُ قَالَ لَه: یَا عَلِیُّ إِنَّ إِزَالَةَ الْجِبَالِ الرَّوَاسِی أَهْوَنُ مِنْ إِزَالَةِ مُلْکٍ لَمْ تَنْقَضِ أَیَّامُهُ}}؛ صدوق، من لایحضره الفقیه، ج۴، ص۳۵۲، ح۵۷۶۲. </ref> و همچنین روایاتی که [[قیام]] قبل از [[قیام امام عصر]]{{ع}} را [[باطل]] و ظاغوت میدانند<ref>ر.ک: مزینانی، محمد صادق، حکومت اسلامی در عصر انتظار، چشم به راه مهدی، ص ۱۰۷-۱۰۹. </ref>. مانند، روایتی از [[امام صادق]]{{ع}} که فرمودند: «هر پرچمی قبل از [[قیام حضرت مهدی]] برافراشته شود، [[صاحب]] آن [[طاغوت]] بوده و [[اطاعت]] از او [[خروج]] از [[اطاعت]] خداست»<ref>{{متن حدیث|عَنْ أَبِی بَصِیرٍ، عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} قَالَ: کُلُ رَایَةٍ تُرْفَعُ قَبْلَ قِیَامِ الْقَائِمِ فَصَاحِبُهَا طَاغُوتٌ یُعْبَدُ مِنْ دُونِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ}}؛ وسایل الشیعه، ج ۱۱، باب ۱۳ از ابواب جهاد العدو، ص ۳۷، حدیث ۶. </ref>.<ref>ر.ک: طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۱۴۰ – ۱۴۳؛ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۷۷ – ۷۹ </ref>
| |
| #[[تفسیر]] نادرست معنای [[ولایت]]؛ به این معنا که [[تشکیل حکومت]] در [[زمان غیبت]] برپایۀ [[ولایت فقیه]]، یعنی دخالت در حوزه ای که مخصوص [[امام]] [[معصوم]] است و ورود به آن برای افراد عادی جایز نیست<ref>ر.ک: مزینانی، محمد صادق، حکومت اسلامی در عصر انتظار، چشم به راه مهدی، ص ۱۰۷-۱۰۹؛ طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۱۴۰ - ۱۴۳. </ref>.
| |
| *اما این دو [[شبهه]] قابل پذیریش نیست چراکه هر دو اشکال برداشت اشتباه از [[روایات]] و معنای [[ولایت]] است<ref>ر.ک: طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۱۴۰ – ۱۴۳؛ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۷۷ - ۷۹.</ref>.
| |
| ==پاسخ به [[روایات]]==
| |
| *پاسخ به برداشت اشتباه از [[روایات]]:
| |
| #منظور از روایاتی که [[قیام]] قبل از [[قیام امام عصر]]{{ع}} را [[باطل]] می‌‌داند، این است که اگر قیامی قبل از [[خروج]] [[امام عصر]]، به نام [[مهدی]] و [[مهدویت]] انجام گیرد آن [[قیام]] [[باطل]] است. به [[بیان]] دیگر این نوع [[روایات]] ناظر به قیام‌هایی به نام [[مهدی موعود]] است نه هر قیامی و لو اینکه آن [[قیام]] برای احقاق [[امر به معروف]] و [[نهی]] ازمنکر باشد. مؤید این مطلب روایاتی معتبری است که از طریق مختلف از [[پیامبر]]{{صل}} [[نقل]] شده است که فرمودند: «شخصی از [[اهل بیت]] من [[قیام]] میکند که طومار [[ستم و ستمگری]] را در هم پیچیده و کاخ [[ستم]] را بر سر [[ستمگران]] خراب کرده و چنان [[عدل و داد]] را در [[جهان]] اقامه میکند که تمام [[حکومت‌ها]] در برابر او خواضع می‌‌شوند»<ref>منتخب الاثر. </ref> و چون این نوع [[روایات]]، در دسترس عموم [[مردم]] قرار گرفته بود، عده‌ای با سوء استفاده از این [[روایات]] خودشان را [[مهدی]] [[آل محمد]] معرفی کرده و از [[مردم]] برای خودشان بنام [[مهدی منتظر]] [[بیعت]] می‌‌گرفتند. در واقع روایاتی که هر گونه قیامی قبل از [[قیام امام عصر]] را [[باطل]] میدانند، ناظر به این نوع از [[قیام]] هاست نه هر قیامی<ref>ر.ک: طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۱۴۰ - ۱۴۳. </ref>.
| |
| #اما روایاتی که از [[گسترش ظلم]] و [[ستم]] در [[زمان غیبت]] سخن گفته‌اند به این معنا نیست که در [[دوران غیبت]]، نباید هیچ عمل مثبتی از جمله [[تشکیل حکومت اسلامی]] انجام پذیرد چراکه با این وجود باید [[معتقد]] شویم هر امر مثبتی در جهت [[احیاء]] [[احکام اسلامی]] در زمان [[غیبت امام عصر]] امری مذموم و مرجوح است، در حالی که این مدعا در تضاد قطعی با [[آیات]] [[جهاد]] و [[امر به معروف و نهی از منکر]] و نیز با [[سیره]] [[پیشوایان معصوم]] است<ref>ر.ک: سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۷۷ - ۷۹. </ref>.
| |
| #در خصوص روایاتی که در آن ائمۀ{{ع}}، [[مسلمانان]] را از [[شتاب زدگی]] در امر [[حکومت عدل]] قبل از [[قیام قائم]] [[نهی]] می‌‌کنند باید گفت این [[روایات]] ناظر به زمانی است که شرایط برای ایجاد [[قیام]] مهیا نیست و عده ای عجولانه می‌‌خواهند دست به چنین کار عظیمی بزنند، اما در صورتی که شرایط برای انجام [[قیام]] و [[تشکیل حکومت اسلامی]] مهیا باشد [[روایات]] در صدد نفی آن نیست<ref>ر.ک: سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۷۷ - ۷۹. </ref>.
| |
| #منظور از نفی در [[روایات]] به معنای نفی [[قیام]] نیست بلکه به معنای نفی [[پیروزی]] است. یعنی اگر در [[زمان غیبت]] و قبل از [[قیام امام عصر]] قیامی انجام شود [[حرام]] و [[باطل]] نیست؛ ولی منجر به [[پیروزی]] و [[شکست]] [[دشمنان]] نمی‌شود. چنانکه [[امام صادق]]{{ع}} نسبت به [[قیام]] [[زید]] آن [[قیام]] را [[باطل]] ندانستند ولی [[معتقد]] بودند این [[قیام]] به سر انجام نمی‌رسد. ایشان درباره [[قیام]] [[زید]] فرمودند: «[[زید]] مردی عالم و [[راستگو]] بود هر آینه، اگر [[پیروز]] می‌شد، به [[وعده]] خود(سپردن [[حکومت]] به [[اهل بیت]]) [[وفا]] می‌کرد»<ref>{{متن حدیث|وَ لَا تَقُولُوا خَرَجَ زَیْدٌ فَإِن زَیْداً کَانَ عَالِماً وَ کَانَ صَدُوقاً وَ لَمْ یَدْعُکُمْ إِلَی نَفْسِهِ إِنمَا دَعَاکُمْ إِلَی الرضَا مِنْ آلِ مُحَمدٍ {{ع}} وَ لَوْ ظَهَرَ لَوَفَی بِمَا دَعَاکُمْ إِلَیْهِ إِنمَا خَرَجَ إِلَی سُلْطَانٍ مُجْتَمِعٍ لِیَنْقُضَه}}؛ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۸، ص۲۶۴، ح۳۸۱. </ref>.<ref>ر.ک: سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۷۷ – ۷۹؛ </ref>
| |
| #در برخی از [[روایات]]، به قیام‌های پیش از [[قیام امام عصر]]{{ع}} اشاره شده و حتی [[معصومین]] [[قیام‌ها]] آنها را به نوعی [[تأیید]] هم کرده‌اند. یکی از بارزترین این [[قیام‌ها]] [[خروج یمانی]] است که در [[روایات]] فراوانی، [[علم]] او را [[علمی]] [[هدایت]] شده دانسته‌اند چنانکه در روایتی از [[امام صادق]]{{ع}} آمده است که ایشان فرمودند: «[[خروج]] سه نفر [[خراسانی]] و [[سفیانی]] و [[یمانی]] در یک سال و یک [[ماه]] و یک روز است. در میان این [[قیام‌ها]]، پرچمی [[هدایت]] کننده‌تر از [[پرچم یمانی]] نیست. آن پرچمی است که [[مردم]] را به [[حق]] [[دعوت]] میکند»<ref>{{متن حدیث|خُرُوجُ الثَّلَاثَةِ الْخُرَاسَانِیِّ وَ السُّفْیَانِیِّ وَ الْیَمَانِیِّ فِی سَنَةٍ وَاحِدَةٍ فِی شَهْرٍ وَاحِدٍ فِی یَوْمٍ وَاحِدٍ وَ لَیْسَ فِیهَا رَایَةٌ بِأَهْدَی مِنْ رَایَةِ الْیَمَانِیِّ یَهْدِی إِلَی الْحَقِّ}}؛ طوسی، کتاب الغیبه، ص۴۴۶. </ref>.<ref>ر.ک: سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۷۷ – ۷۹؛ طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۱۴۰ - ۱۴۳. </ref>
| |
| ==پاسخ به [[تفسیر]] نادرست از معنای [[ولایت]]==
| |
| *[[ایجاد حکومت اسلامی]] بر مبنای [[ولایت فقیه]] در زمان [[غیبت امام عصر]] یک امر ساختگی و بدون پشتوانه نیست؛ چراکه در [[روایات]] فروانی آمده است، در [[زمان غیبت]] [[امام]]، [[شیعیان]] در صورت هرگونه مشکلی باید به فقهایی جامع الشرایط [[رجوع]] کنند؛ در واقع این سخن یعنی [[فقهای جامع‌الشرایط]] در عصر [[غیبت کبری]] از طرف آن [[حضرت]] [[نیابت]] و [[وکالت]] دارند؛ بر همین اساس ولایتشان نمی‌تواند محدود و کوچک باشد بلکه حد این [[ولایت]] به اندازۀ [[تشکیل حکومت]] و اداره مملکت است<ref>ر.ک: طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۱۴۰ - ۱۴۳. </ref>.
| |
| ==نتیجه گیری==
| |
| *بنابراین [[دلایل]] کسانی که معتقدند در زمان [[غیبت امام عصر]] [[تشکیل حکومت اسلامی]] به [[مصلحت]] نیست بر اساس دو محور پایه گذاری شده: برداشت نادرست از روایاتی که هرگونه قیامی اعم از [[امر به معروف]] و [[تشکیل حکومت اسلامی]] را در [[زمان غیبت]] نفی میکند و برادشت غلط از معنای [[ولایت]]: یعنی این عده معتقدند در [[زمان غیبت]]، شخص یا اشخاصی نباید در حوزه [[ولایت]] که خواستگاه [[ائمه معصومین]] است ورود کنند<ref>ر.ک: سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۷۷ – ۷۹؛ طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۱۴۰ - ۱۴۳.</ref>.
| |
|
| |
|
| ==پاسخ تفصیلی== | | ==پاسخ تفصیلی== |
