توسل در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
←شبهه شرک و توسل
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
*این [[شبهه]] با توجه به [[ادله عقلی]] و [[نقلی]] قابل [[پذیرش]] نیست. | *این [[شبهه]] با توجه به [[ادله عقلی]] و [[نقلی]] قابل [[پذیرش]] نیست. | ||
'''[[ادله عقلی]]''': | '''[[ادله عقلی]]''': | ||
# [[خداوند]] [[نظام آفرینش]] را بر اساس قاعده علت و معلول و به عبارتی قاعدۀ اسباب و مسببات اداره می‌‌کند تا تمام [[نعمت‌ها]] از مجرای طبیعی به موجودات برسند<ref>ر.ک: دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص ۲۲۰-۲۲۱. </ref>، چنانکه در [[قرآن]] به این موضوع چنین اشاره شده است: {{متن قرآن|أَنَّا صَبَبْنَا الْمَاءَ صَبًّا ثُمَّ شَقَقْنَا الْأَرْضَ شَقًّا فَأَنْبَتْنَا | # [[خداوند]] [[نظام آفرینش]] را بر اساس قاعده علت و معلول و به عبارتی قاعدۀ اسباب و مسببات اداره می‌‌کند تا تمام [[نعمت‌ها]] از مجرای طبیعی به موجودات برسند<ref>ر.ک: دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص ۲۲۰-۲۲۱. </ref>، چنانکه در [[قرآن]] به این موضوع چنین اشاره شده است: {{متن قرآن|أَنَّا صَبَبْنَا الْمَاءَ صَبًّا ثُمَّ شَقَقْنَا الْأَرْضَ شَقًّا فَأَنْبَتْنَا فِيهَا حَبًّا وَعِنَبًا وَقَضْبًا}}<ref>«ما آب را به فراوانی فرو ریخته‌ایم. سپس زمین را به درستی شکافته‌ایم، و در آن دانه‌ای رویانده‌ایم، و انگور و سبزی» سوره عبس، آیه ۲۵ ـ ۲۸</ref>. همچنین در عرف [[مردم]] نیز اگر کسی [[تشنه]] باشد ولی برای رفع [[تشنگی]] به سراغ وسیلۀ رفع [[تشنگی]] یعنی آب نرود تشنگی‌اش برطرف نخواهد شد<ref>ر.ک: مقامی، مهدی، وظایف امت نسبت به قرآن و عترت، ص ۸۷. </ref>. بدین ترتیب می‌‌توان مدعی شد تمام نعمت‌های مادی و [[معنوی]] با توجه با قاعدۀ علت و معلول، باید توسط واسطه‌ها انجام بگیرد و این امر به تصریح [[قرآن کریم]] [[امر تکوینی]] و جزء [[سنت‌های الهی]] است. با این بیان می‌‌توان به این [[شبهه]] ([[شرک]] در [[توسل]]) اینگونه پاسخ داد: حوایج و [[اداره امور]] [[بندگان]] از قاعده علت و معلول مستثنی نیست و باید برای رسیدن به حوایج مادی و [[معنوی]] متمسک و متصل به واسطه‌های [[الهی]] شد<ref>ر.ک: دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص ۲۲۱-۲۲۲. </ref>. | ||
# [[شبهه]] [[شرک]] نسبت به موضوع [[توسل]] زمانی قابل [[پذیرش]] است که [[معتقد]] شویم واسطه‌های [[الهی]] مستقلا می‌‌توانند حوایج [[بندگان]] را برآورده کنند، در حالی که [[شیعه]] به هیچ عنوان چنین [[اعتقادی]] ندارد، بلکه [[معتقد]] است [[توسل]] به واسطه‌های [[الهی]] از جمله [[ائمه اطهار]]{{ع}} به معنای برآورده شدن حوایج توسط ایشان، به صورت استقلالی نیست؛ بلکه بدین معناست که عده ای به سبب [[مقام]] و منزلتشان می‌‌توانند واسطۀ بین مخلوق و [[خالق]] برای برآورده شدن [[حاجات]] مادی و معنویشان باشند<ref>الغدیر ج ۵ ص ۱۴۴، و ج ۳ ص ۲۹۳ </ref>.<ref>ر.ک: محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۱۵۶ تا ۱۵۹. </ref> | # [[شبهه]] [[شرک]] نسبت به موضوع [[توسل]] زمانی قابل [[پذیرش]] است که [[معتقد]] شویم واسطه‌های [[الهی]] مستقلا می‌‌توانند حوایج [[بندگان]] را برآورده کنند، در حالی که [[شیعه]] به هیچ عنوان چنین [[اعتقادی]] ندارد، بلکه [[معتقد]] است [[توسل]] به واسطه‌های [[الهی]] از جمله [[ائمه اطهار]]{{ع}} به معنای برآورده شدن حوایج توسط ایشان، به صورت استقلالی نیست؛ بلکه بدین معناست که عده ای به سبب [[مقام]] و منزلتشان می‌‌توانند واسطۀ بین مخلوق و [[خالق]] برای برآورده شدن [[حاجات]] مادی و معنویشان باشند<ref>الغدیر ج ۵ ص ۱۴۴، و ج ۳ ص ۲۹۳ </ref>.<ref>ر.ک: محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۱۵۶ تا ۱۵۹. </ref> | ||
#در بعضی از مواقع [[توسل]] و [[استمداد]] به [[اولیای الهی]] به سبب [[راهنمایی]] برای [[هدایت]] شدن به [[هدف خلقت]] یعنی [[عبودیت]] است و چون واسطه‌های [[الهی]] از جمله [[اهل بیت]]{{ع}} به سبب [[نزدیکی به خداوند]] چنین مسیری را پیموده‌اند می‌‌توانند در مسیر [[عبودیت]] ما را [[یاری]] کنند. بنابراین به هیچ وجه توسلی که به معنای [[راهنمایی]] کردن [[اولیای الهی]] نسبت به [[بندگان]] [[خداوند]] است نمی‌تواند به معنی [[شرک]] باشد<ref>ر.ک: محمدی، مسلم، فرهنگ اصطلاحات علم کلام، ص ۹۰. </ref>. | #در بعضی از مواقع [[توسل]] و [[استمداد]] به [[اولیای الهی]] به سبب [[راهنمایی]] برای [[هدایت]] شدن به [[هدف خلقت]] یعنی [[عبودیت]] است و چون واسطه‌های [[الهی]] از جمله [[اهل بیت]]{{ع}} به سبب [[نزدیکی به خداوند]] چنین مسیری را پیموده‌اند می‌‌توانند در مسیر [[عبودیت]] ما را [[یاری]] کنند. بنابراین به هیچ وجه توسلی که به معنای [[راهنمایی]] کردن [[اولیای الهی]] نسبت به [[بندگان]] [[خداوند]] است نمی‌تواند به معنی [[شرک]] باشد<ref>ر.ک: محمدی، مسلم، فرهنگ اصطلاحات علم کلام، ص ۹۰. </ref>. | ||