پرش به محتوا

زمان ظهور امام مهدی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'پنهان' به 'پنهان'
جز (جایگزینی متن - 'بویژه' به 'به‌ویژه')
جز (جایگزینی متن - 'پنهان' به 'پنهان')
خط ۸: خط ۸:
#[[معصومان]]{{عم}} همواره [[مردم]] را از [[تعیین وقت]] درباره [[ظهور]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ برحذر داشته، وقت‌‏گذاران را [[تکذیب]] کرده‏‌اند.
#[[معصومان]]{{عم}} همواره [[مردم]] را از [[تعیین وقت]] درباره [[ظهور]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ برحذر داشته، وقت‌‏گذاران را [[تکذیب]] کرده‏‌اند.
#[[روایات]] فراوانی [[ظهور]] را ناگهانی دانسته و احادیثی [[اصلاح]] امر [[فرج]] را یک شبه ذکر کرده است.
#[[روایات]] فراوانی [[ظهور]] را ناگهانی دانسته و احادیثی [[اصلاح]] امر [[فرج]] را یک شبه ذکر کرده است.
#اگرچه [[پنهان]] بودن [[زمان ظهور]] از رازهای الهی است و [[حکمت الهی]] اقتضا کرده این وقت نزد [[مردم]] نامعلوم و پوشیده باشد، در بعضی [[روایات]] به پاره‌‏ای از حکمت‌‏های آن اشاره شده و تا اندازه‌‏ای محدوده زمانی آن معین شده است.
#اگرچه پنهان بودن [[زمان ظهور]] از رازهای الهی است و [[حکمت الهی]] اقتضا کرده این وقت نزد [[مردم]] نامعلوم و پوشیده باشد، در بعضی [[روایات]] به پاره‌‏ای از حکمت‌‏های آن اشاره شده و تا اندازه‌‏ای محدوده زمانی آن معین شده است.
#با نگاهی به [[کلام]] [[معصومان]]{{عم}} می‌‏توان چگونگی [[آگاه]] شدن [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ از [[هنگام ظهور]] را به راحتی به دست آورد.
#با نگاهی به [[کلام]] [[معصومان]]{{عم}} می‌‏توان چگونگی [[آگاه]] شدن [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ از [[هنگام ظهور]] را به راحتی به دست آورد.
*همان‏گونه که بیان شد، در [[روایات]] فراوانی، از [[ظهور]] آن حضرت، حادثه‏‌ای ناگهانی یاد شده و روشن است ناگهانی بودن آن، با تعیین قبلی وقت منافات دارد؛ چرا که وقتی برای امری زمان مشخص شد، دیگر دفعی و ناگهانی بودن آن معنا نخواهد داشت.
*همان‏گونه که بیان شد، در [[روایات]] فراوانی، از [[ظهور]] آن حضرت، حادثه‏‌ای ناگهانی یاد شده و روشن است ناگهانی بودن آن، با تعیین قبلی وقت منافات دارد؛ چرا که وقتی برای امری زمان مشخص شد، دیگر دفعی و ناگهانی بودن آن معنا نخواهد داشت.
خط ۴۷: خط ۴۷:
*یکی از موضوعات مهم در مباحث [[مهدویت]]، "[[وقت ظهور]]" است؛ به گونه‌ای که حتی سال‌ها [[پیش از ولادت حضرت مهدی]]{{ع}}، درباره آن، از [[معصومان]]{{ع}} پرسش می‌شد. آنان نیز مسائل مربوط به آن [[حضرت]] به‌ویژه [[زمان ظهور]] آن [[حضرت]] را از رازهای [[الهی]] دانسته و وقت گذاران را [[تکذیب]] می‌کردند. با گذری کوتاه در سخنان [[ائمه اطهار]]{{ع}} درباره [[وقت ظهور]]، به مطالب ذیل بر خواهیم خورد:
*یکی از موضوعات مهم در مباحث [[مهدویت]]، "[[وقت ظهور]]" است؛ به گونه‌ای که حتی سال‌ها [[پیش از ولادت حضرت مهدی]]{{ع}}، درباره آن، از [[معصومان]]{{ع}} پرسش می‌شد. آنان نیز مسائل مربوط به آن [[حضرت]] به‌ویژه [[زمان ظهور]] آن [[حضرت]] را از رازهای [[الهی]] دانسته و وقت گذاران را [[تکذیب]] می‌کردند. با گذری کوتاه در سخنان [[ائمه اطهار]]{{ع}} درباره [[وقت ظهور]]، به مطالب ذیل بر خواهیم خورد:
:'''۱.''' [[آشکار]] کردن [[زمان ظهور]]، فقط از آن خداوندعزوجل است. در [[روایت]] مشهوری آمده است: وقتی [[دعبل]] شاعر بلند آوازه [[شیعی]] در محضر [[امام رضا]]{{ع}} در ضمن قصیده‌ای، سخن از [[ظهور]] و [[قیام حضرت مهدی]]{{ع}} بر زبان جاری ساخت، آن [[حضرت]] در حالی که سرشک از دیدگانش جاری بود، رو به [[دعبل]] کرد و فرمود:‌ای [[خزاعی]]! همانا [[روح القدس]] بر زبانت، این دو بیت را جاری ساخت. آیا می‌دانی این [[امام]] کیست و چه زمانی [[قیام]] می‌کند؟ آن گاه خود آن [[حضرت]] به [[معرفی امام مهدی]]{{ع}} پرداخت. سپس درباره زمان ظهورش چنین فرمود: اما اینکه "چه زمانی [[ظهور]] خواهد کرد"، این خبردادن از وقت است. پدرم از پدرش و ایشان از پدرانش از [[رسول]] گرامی [[اسلامی]]{{صل}} [[نقل]] کرده‌اند که وقتی از آن [[حضرت]] سؤال شد:‌ای [[رسول خدا]]! چه زمانی [[قائم]] از ذریه شما [[ظهور]] می‌کند؟ آن [[حضرت]] فرمود: {{متن حدیث|مَثَلُهُ مَثَلُ الساعَةِ}}{{متن قرآن|اَلتي لاَ يُجَلِّيهَا لِوَقْتِهَا إِلاَّ هُوَ ثَقُلَتْ فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ لاَ تَأْتِيكُمْ إِلاَّ بَغْتَةً}}<ref>اعراف، آیه ۱۸۷.</ref><ref>صدوق، عیون اخبار الرضا{{ع}}، ج ۲، ص ۲۶۶؛ همو، کمال الدین و تمام النعمه، ج ۲، ص ۳۷۲.</ref>؛ جز او [هیچ کس] آن را به موقع خود [[آشکار]] نمی‌گرداند. [این حادثه] بر [[آسمان‌ها]] و [[زمین]] گران است، جز ناگهان به شما نمی‌رسد.
:'''۱.''' [[آشکار]] کردن [[زمان ظهور]]، فقط از آن خداوندعزوجل است. در [[روایت]] مشهوری آمده است: وقتی [[دعبل]] شاعر بلند آوازه [[شیعی]] در محضر [[امام رضا]]{{ع}} در ضمن قصیده‌ای، سخن از [[ظهور]] و [[قیام حضرت مهدی]]{{ع}} بر زبان جاری ساخت، آن [[حضرت]] در حالی که سرشک از دیدگانش جاری بود، رو به [[دعبل]] کرد و فرمود:‌ای [[خزاعی]]! همانا [[روح القدس]] بر زبانت، این دو بیت را جاری ساخت. آیا می‌دانی این [[امام]] کیست و چه زمانی [[قیام]] می‌کند؟ آن گاه خود آن [[حضرت]] به [[معرفی امام مهدی]]{{ع}} پرداخت. سپس درباره زمان ظهورش چنین فرمود: اما اینکه "چه زمانی [[ظهور]] خواهد کرد"، این خبردادن از وقت است. پدرم از پدرش و ایشان از پدرانش از [[رسول]] گرامی [[اسلامی]]{{صل}} [[نقل]] کرده‌اند که وقتی از آن [[حضرت]] سؤال شد:‌ای [[رسول خدا]]! چه زمانی [[قائم]] از ذریه شما [[ظهور]] می‌کند؟ آن [[حضرت]] فرمود: {{متن حدیث|مَثَلُهُ مَثَلُ الساعَةِ}}{{متن قرآن|اَلتي لاَ يُجَلِّيهَا لِوَقْتِهَا إِلاَّ هُوَ ثَقُلَتْ فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ لاَ تَأْتِيكُمْ إِلاَّ بَغْتَةً}}<ref>اعراف، آیه ۱۸۷.</ref><ref>صدوق، عیون اخبار الرضا{{ع}}، ج ۲، ص ۲۶۶؛ همو، کمال الدین و تمام النعمه، ج ۲، ص ۳۷۲.</ref>؛ جز او [هیچ کس] آن را به موقع خود [[آشکار]] نمی‌گرداند. [این حادثه] بر [[آسمان‌ها]] و [[زمین]] گران است، جز ناگهان به شما نمی‌رسد.
*[[پنهان]] بودن [[زمان ظهور]]، همانند زمان [[قیامت]] و [[رستاخیز]] است که یک نوع [[آزادی]] عمل برای همگان پیدا می‌شود. از سوی دیگر چون زمان آن به طور دقیق معلوم نیست و در هر زمان محتمل است، نتیجه‌اش حالت آماده باش دائم است. درباره [[قیام حضرت مهدی]]{{ع}} نیز اگر [[تاریخ]] تعیین می‌شد و [[زمان ظهور]] دور بود، همه در [[غفلت]] و [[غرور]] و بی‌خبری فرو می‌رفتند و اگر زمانش نزدیک بود، ممکن بود [[آزادی]] عمل را از دست بدهند و اعمالشان جنبه اضطراری پیدا کند. همان گونه که [[آشکار]] کردن زمان [[رستاخیز بزرگ]]، فقط در [[اختیار]] [[خداوند]] است، اعلان [[زمان ظهور حضرت مهدی]]{{ع}} نیز در دست [[خداوند]] است. [[خداوند]] در ادامه [[آیه]] یاد شده، [[آگاهی]] به [[قیامت]] را در [[علم]] [[خداوند]] دانسته است: {{متن قرآن|يَسْأَلُونَكَ كَأَنَّكَ حَفِيٌّ عَنْهَا قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِندَ اللَّهِ}}<ref>اعراف، آیه ۱۸۸.</ref>؛ [باز] از تو می‌پرسند، گویا تو از [زمان وقوع] آن [[آگاهی]]، بگو: "[[علم]] آن، تنها نزد خداست. بر این اساس این که عده‌ای به خود جرئت می‌دهند و به راحتی [[هنگام ظهور]] را تعیین می کنند، جای بسی تأمل است! وقتی چنین پرسشی از [[حضرت مهدی]]{{ع}} نیز مطرح شد، ضمن توقیعی اینسان پاسخ فرمود: {{متن حدیث|"وَ أَما ظُهُورُ الْفَرَجِ فَإِنهُ إِلَی اللهِ وَ کَذَبَ الْوَقاتُون"}}<ref>طوسی، کتاب الغیبه، ص ۲۹۱.</ref>؛ اما [[ظهور فرج]] همانا در [[اختیار]] [[خداوند متعال]] است و وقت گذاران [[دروغ]] گفتند. آن [[حضرت]] در آخرین [[توقیع]] به [[سفیر چهارم]] خود، [[ظهور]] را فقط در [[اراده]] و [[اختیار]] [[خداوند]] دانسته، می‌فرماید: {{متن حدیث|"…  وَ لَا ظُهُورِ إِلَّا بَعْدَ إِذْنِ اللَّهُ "}}<ref>صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۵۱۶، ح۴۴؛ قطب الدین راوندی، الخرایج والجرایح، ج ۳، ص ۱۱۲۸؛ طوسی، کتاب الغیبه، ص ۳۹۵.</ref>؛ …ظهوری نخواهد بود؛ مگر آن گاه که [[خداوند]] اجازه فرماید. پس زمان آغاز [[ظهور]]، یکی از [[اسرار الهی]] است و [[اندیشه]] و [[فکر]] [[بشر]] از رسیدن به آن، سخت کوتاه و [[ناتوان]] است.
*پنهان بودن [[زمان ظهور]]، همانند زمان [[قیامت]] و [[رستاخیز]] است که یک نوع [[آزادی]] عمل برای همگان پیدا می‌شود. از سوی دیگر چون زمان آن به طور دقیق معلوم نیست و در هر زمان محتمل است، نتیجه‌اش حالت آماده باش دائم است. درباره [[قیام حضرت مهدی]]{{ع}} نیز اگر [[تاریخ]] تعیین می‌شد و [[زمان ظهور]] دور بود، همه در [[غفلت]] و [[غرور]] و بی‌خبری فرو می‌رفتند و اگر زمانش نزدیک بود، ممکن بود [[آزادی]] عمل را از دست بدهند و اعمالشان جنبه اضطراری پیدا کند. همان گونه که [[آشکار]] کردن زمان [[رستاخیز بزرگ]]، فقط در [[اختیار]] [[خداوند]] است، اعلان [[زمان ظهور حضرت مهدی]]{{ع}} نیز در دست [[خداوند]] است. [[خداوند]] در ادامه [[آیه]] یاد شده، [[آگاهی]] به [[قیامت]] را در [[علم]] [[خداوند]] دانسته است: {{متن قرآن|يَسْأَلُونَكَ كَأَنَّكَ حَفِيٌّ عَنْهَا قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِندَ اللَّهِ}}<ref>اعراف، آیه ۱۸۸.</ref>؛ [باز] از تو می‌پرسند، گویا تو از [زمان وقوع] آن [[آگاهی]]، بگو: "[[علم]] آن، تنها نزد خداست. بر این اساس این که عده‌ای به خود جرئت می‌دهند و به راحتی [[هنگام ظهور]] را تعیین می کنند، جای بسی تأمل است! وقتی چنین پرسشی از [[حضرت مهدی]]{{ع}} نیز مطرح شد، ضمن توقیعی اینسان پاسخ فرمود: {{متن حدیث|"وَ أَما ظُهُورُ الْفَرَجِ فَإِنهُ إِلَی اللهِ وَ کَذَبَ الْوَقاتُون"}}<ref>طوسی، کتاب الغیبه، ص ۲۹۱.</ref>؛ اما [[ظهور فرج]] همانا در [[اختیار]] [[خداوند متعال]] است و وقت گذاران [[دروغ]] گفتند. آن [[حضرت]] در آخرین [[توقیع]] به [[سفیر چهارم]] خود، [[ظهور]] را فقط در [[اراده]] و [[اختیار]] [[خداوند]] دانسته، می‌فرماید: {{متن حدیث|"…  وَ لَا ظُهُورِ إِلَّا بَعْدَ إِذْنِ اللَّهُ "}}<ref>صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۵۱۶، ح۴۴؛ قطب الدین راوندی، الخرایج والجرایح، ج ۳، ص ۱۱۲۸؛ طوسی، کتاب الغیبه، ص ۳۹۵.</ref>؛ …ظهوری نخواهد بود؛ مگر آن گاه که [[خداوند]] اجازه فرماید. پس زمان آغاز [[ظهور]]، یکی از [[اسرار الهی]] است و [[اندیشه]] و [[فکر]] [[بشر]] از رسیدن به آن، سخت کوتاه و [[ناتوان]] است.
:'''۲.''' [[روایات]] فراوانی [[ظهور]] را ناگهانی دانسته<ref>بر خلاف پندار کسانی که ظهور را با غیبت مقایسه کرده، گفته‌اند: چون غیبت صغرا مقدمه غیبت کبرا بود، پس دورانی به عنوان ظهور اصغر در پیش داریم.</ref> و احادیثی [[اصلاح]] امر [[فرج]] را یک شَبِه ذکر کرده است. [[امام علی]]{{ع}} [[نقل]] کرده که [[پیامبر]]{{صل}} فرمود: {{متن حدیث|"اَلْمَهْدِی مِنا اَهْلَ الْبَیْتِ یُصْلِحُ الله لَهُ اَمْرَهُ فِی لَیْلَهٍ"}}<ref>نعمانی، الغیبه، ص۱۶۳؛ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۱، ص۱۵۲.</ref>؛ [[مهدی]] از ما [[اهل بیت]] است که [[خداوند]] امر [[فرج]] او را در یک شب [[اصلاح]] می‌فرماید. [[امام باقر]]{{ع}} نیز پس از بیان [[غیبت حضرت مهدی]]{{ع}}، فرمود: {{متن حدیث|"ثُم یَبْدُو کَالشهَابِ الْوَقادِ فِی ظُلْمَهِ اللیْل"}}<ref>طوسی، کتاب الغیبه، ص۱۵۹؛ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۱، ص۳۲۴.</ref>؛ او همانند شهابی شعله ور در [[تاریکی]] شب، [[آشکار]] خواهد شد.
:'''۲.''' [[روایات]] فراوانی [[ظهور]] را ناگهانی دانسته<ref>بر خلاف پندار کسانی که ظهور را با غیبت مقایسه کرده، گفته‌اند: چون غیبت صغرا مقدمه غیبت کبرا بود، پس دورانی به عنوان ظهور اصغر در پیش داریم.</ref> و احادیثی [[اصلاح]] امر [[فرج]] را یک شَبِه ذکر کرده است. [[امام علی]]{{ع}} [[نقل]] کرده که [[پیامبر]]{{صل}} فرمود: {{متن حدیث|"اَلْمَهْدِی مِنا اَهْلَ الْبَیْتِ یُصْلِحُ الله لَهُ اَمْرَهُ فِی لَیْلَهٍ"}}<ref>نعمانی، الغیبه، ص۱۶۳؛ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۱، ص۱۵۲.</ref>؛ [[مهدی]] از ما [[اهل بیت]] است که [[خداوند]] امر [[فرج]] او را در یک شب [[اصلاح]] می‌فرماید. [[امام باقر]]{{ع}} نیز پس از بیان [[غیبت حضرت مهدی]]{{ع}}، فرمود: {{متن حدیث|"ثُم یَبْدُو کَالشهَابِ الْوَقادِ فِی ظُلْمَهِ اللیْل"}}<ref>طوسی، کتاب الغیبه، ص۱۵۹؛ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۱، ص۳۲۴.</ref>؛ او همانند شهابی شعله ور در [[تاریکی]] شب، [[آشکار]] خواهد شد.
*'''[[آگاه]] شدن [[امام مهدی]]{{ع}} از [[زمان ظهور]]''': [[آگاه]] شدن [[حضرت مهدی]]{{ع}} از [[وقت ظهور]]، براساس [[الهام]] خواهد بود. بدون [[شک]]، [[معصومان]]{{ع}} مورد [[الهام]] [[خداوند]] قرار می‌گیرند. البته [[وحی]]، به صورت رسمی با [[رحلت پیامبر اکرم]]{{صل}} پایان گرفت؛ ولی در موارد فراوانی به [[اهل بیت]]{{ع}} الهاماتی شده و خواهد شد. برخی [[روایات]] چگونگی [[آگاه]] شدن [[حضرت مهدی]]{{ع}} از [[زمان ظهور]] را از راه [[الهام]] ذکر کرده است. [[مفضل بن عمر]] گوید: [[امام صادق]]{{ع}} درباره [[آیه]] {{متن قرآن|فَإِذَا نُقِرَ فِي النَّاقُورِ}}، فرمود: {{متن حدیث|"إِن مِنا إِمَاماً مُظَفراً مُسْتَتِراً فَإِذَا أَرَادَ اللهُ عَز ذِکْرُهُ إِظْهَارَ أَمْرِهِ نَکَتَ فِی قَلْبِهِ نُکْتَهً فَظَهَرَ فَقَامَ بِأَمْرِ اللهِ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی"}}<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۴۳، ح۳۰؛ نعمانی، الغیبه، ص۱۸۷، ح۴۰؛ طوسی، کتاب الغیبه، ص۱۶۴؛ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۳۴۹، ح۴۲؛ محمد بن عمر کشی، رجال الکشی، ص۱۹۲.</ref>؛ همانا [[امام]] پیروز و [[پنهان]] از ما [[خاندان]] است و چون خدای عز ذکره [[اراده]] کند که امر او را ظاهر سازد، در دلش نکته‌ای می‌گذارد. سپس ظاهر می‌شود و به امر [[خدای تبارک و تعالی]] [[قیام]] می‌کند<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۳ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]،  ج۳ ، ص۱۵۸-۱۶۲.</ref>.
*'''[[آگاه]] شدن [[امام مهدی]]{{ع}} از [[زمان ظهور]]''': [[آگاه]] شدن [[حضرت مهدی]]{{ع}} از [[وقت ظهور]]، براساس [[الهام]] خواهد بود. بدون [[شک]]، [[معصومان]]{{ع}} مورد [[الهام]] [[خداوند]] قرار می‌گیرند. البته [[وحی]]، به صورت رسمی با [[رحلت پیامبر اکرم]]{{صل}} پایان گرفت؛ ولی در موارد فراوانی به [[اهل بیت]]{{ع}} الهاماتی شده و خواهد شد. برخی [[روایات]] چگونگی [[آگاه]] شدن [[حضرت مهدی]]{{ع}} از [[زمان ظهور]] را از راه [[الهام]] ذکر کرده است. [[مفضل بن عمر]] گوید: [[امام صادق]]{{ع}} درباره [[آیه]] {{متن قرآن|فَإِذَا نُقِرَ فِي النَّاقُورِ}}، فرمود: {{متن حدیث|"إِن مِنا إِمَاماً مُظَفراً مُسْتَتِراً فَإِذَا أَرَادَ اللهُ عَز ذِکْرُهُ إِظْهَارَ أَمْرِهِ نَکَتَ فِی قَلْبِهِ نُکْتَهً فَظَهَرَ فَقَامَ بِأَمْرِ اللهِ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی"}}<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۴۳، ح۳۰؛ نعمانی، الغیبه، ص۱۸۷، ح۴۰؛ طوسی، کتاب الغیبه، ص۱۶۴؛ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۳۴۹، ح۴۲؛ محمد بن عمر کشی، رجال الکشی، ص۱۹۲.</ref>؛ همانا [[امام]] پیروز و پنهان از ما [[خاندان]] است و چون خدای عز ذکره [[اراده]] کند که امر او را ظاهر سازد، در دلش نکته‌ای می‌گذارد. سپس ظاهر می‌شود و به امر [[خدای تبارک و تعالی]] [[قیام]] می‌کند<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۳ (کتاب)|درسنامه مهدویت]]،  ج۳ ، ص۱۵۸-۱۶۲.</ref>.


==زمان [[ظهور امام مهدی]] در موعودنامه==
==زمان [[ظهور امام مهدی]] در موعودنامه==
۲۱۷٬۴۹۱

ویرایش