شرک در قرآن: تفاوت میان نسخهها
←شرک خفی
خط ۳۲۳: | خط ۳۲۳: | ||
شرک خفی یا کوچک در برابر [[شرک]] جلیّ و بزرگ بدین معناست که انسان به رغم [[اعتقاد]] به [[انواع توحید]]، به مراتب عالی آن دست نیافته و از اینرو در [[باور]] و [[رفتار]] گرفتار نوعی شرک پوشیده و مخفی است. | شرک خفی یا کوچک در برابر [[شرک]] جلیّ و بزرگ بدین معناست که انسان به رغم [[اعتقاد]] به [[انواع توحید]]، به مراتب عالی آن دست نیافته و از اینرو در [[باور]] و [[رفتار]] گرفتار نوعی شرک پوشیده و مخفی است. | ||
شرک خفیّ همانند شرک جلیّ در هر دو قلمرو [[عقیده]] و عمل تحققپذیر است و در مقابل مفهوم [[اخلاص]] قرار دارد که [[پاک]] کردن [[نیت]] و عمل برای خداست. این گونه شرک برخلاف شرک جلیّ در قلمرو [[مؤمنان]] دستنایافته به درجات [[خالص]] [[ایمان]] مطرح است، از این رو موجب خروج از قلمرو ایمان و [[اسلام]] نمیشود و از آنجا که اندکی از مؤمنان به مراتب عالی [[توحید]] و ایمان[[دست]] مییابند، بیشتر مؤمنان به گونهای گرفتار این شرکاند. [[فرمان]] [[قرآن کریم]] بر [[ایمان آوردن]] مؤمنان با این [[هدف]] است که مؤمنان به مراحل [[برتر]] ایمان و توحید دست یابند و ایمان خود را افزایش دهند: | شرک خفیّ همانند شرک جلیّ در هر دو قلمرو [[عقیده]] و عمل تحققپذیر است و در مقابل مفهوم [[اخلاص]] قرار دارد که [[پاک]] کردن [[نیت]] و عمل برای خداست. این گونه شرک برخلاف شرک جلیّ در قلمرو [[مؤمنان]] دستنایافته به درجات [[خالص]] [[ایمان]] مطرح است، از این رو موجب خروج از قلمرو ایمان و [[اسلام]] نمیشود و از آنجا که اندکی از مؤمنان به مراتب عالی [[توحید]] و ایمان[[دست]] مییابند، بیشتر مؤمنان به گونهای گرفتار این شرکاند. [[فرمان]] [[قرآن کریم]] بر [[ایمان آوردن]] مؤمنان با این [[هدف]] است که مؤمنان به مراحل [[برتر]] ایمان و توحید دست یابند و ایمان خود را افزایش دهند: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا آمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ }}<ref>«ای مؤمنان! به خداوند و پیامبر او ایمان بیاورید » سوره نساء، آیه ۱۳۶.</ref>.<ref> نک: المیزان، ج۵، ص۱۱۲. </ref> در [[روایات]]، مخفی بودن این شرک به [[راه رفتن]] مورچهای در شب تاریک بر سنگی سیاه [[تشبیه]] شده که [[آگاهی]] از آن بسیار دشوار است.<ref>الدر المنثور، ج۲، ص۱۷؛ فتح القدیر، ج۱، ص۶۲. </ref> [[آیه]] {{متن قرآن|وَمَا يُؤْمِنُ أَكْثَرُهُمْ بِاللَّهِ إِلَّا وَهُمْ مُشْرِكُونَ}}<ref>«و بیشتر آنها که (در ظاهر) به خداوند ایمان میآورند (در باطن همچنان) مشرکند» سوره یوسف، آیه ۱۰۶.</ref> به [[آلوده]] بودن بیشتر [[مؤمنان]] به گونهای از [[شرک]] اشاره دارد و خطاب به [[رسول خدا]]{{صل}}تأکید میکند که بیشتر [[مردم]] به [[خدا]] [[ایمان]] نمیآورند، مگر اینکه در همان حال مشرکاند. مراد از شرک در این آیه، [[شرک خفی]] است که با ایمان جمع میشود.<ref> المیزان، ج۱۱، ص۲۷۶. </ref> بر اساس روایتی از [[امام صادق]]{{ع}}در [[تفسیر]] این آیه، این سخن که "اگر فلانی نبود نابود میشدم، چنین و چنان میشدم یا خانوادهام نابود میشد"، گونهای از شرک است؛ زیرا گوینده، با این گفته برای خدا شریکی قائل شده که به وی روزی میدهد و [[گرفتاری]] را از او دفع میکند.<ref> تفسیر عیاشی، ج۲، ص۲۰۰؛ بحارالانوار، ج۵۵، ص۳۱۷. </ref> [[ریا]]، اظهار عمل به [[انگیزه]] [[خودنمایی]] و [[ستایش]] مردم، از مصادیق شرک خفی است، از اینرو [[آیات]] بیانگر ریا مانند {{متن قرآن|فَوَيْلٌ لِّلْمُصَلِّينَ الَّذِينَ هُمْ عَن صَلاتِهِمْ سَاهُونَ الَّذِينَ هُمْ يُرَاؤُونَ وَيَمْنَعُونَ الْمَاعُونَ }}<ref>«پس وای بر (آن) نمازگزاران، آنان که از نماز خویش غافلند، کسانی که ریا میورزند، و زکات را باز میدارند» سوره ماعون، آیه ۴-۷.</ref> در [[ارتباط]] وثیق با شرک خفیّاند.<ref>التفسیر الکبیر، ج۶، ص۵۱۷. </ref> با [[عنایت]] به [[تقابل]] مفهومی شرک خفی با [[اخلاص]]، آیات دالّ بر اخلاص، مانند {{متن قرآن|فَادْعُوا اللَّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ وَلَوْ كَرِهَ الْكَافِرُونَ}}<ref>«بنابراین خداوند را در حالی که دین (خود) را برای او ناب میدارید بخوانید هر چند کافران ناپسند دارند» سوره غافر، آیه ۱۴.</ref> را میتوان با شرک خفیّ مرتبط دانست. | ||
==دستهبندی [[مشرکان]]== | ==دستهبندی [[مشرکان]]== |