پرش به محتوا

بحث:آیا علم غیب در شب قدر نازل می‌شود؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱: خط ۱:
==اصغر غلامی==
==اصغر غلامی==
در مقاله آفاق علم امام در الکافى
در مقاله آفاق علم امام در الکافی


خداوند میفرمايد «: تَنَزل الملئکة و الروح فیها باذن ربهم من کل امر» ملائکه و روح در آن (شب قدر) به اذن پروردگارشان براى هر امرى نازل میشوند. از آيه فوق استفاده می شود كه شب قدر استمرار داشته و هر
خداوند می‌فرماید «: تَنَزل الملئکة و الروح فیها باذن ربهم من کل امر» ملائکه و روح در آن (شب قدر) به اذن پروردگارشان برای هر امری نازل میشوند. از آیه فوق استفاده می شود که شب قدر استمرار داشته و هر
سال تكرار میشود. ذيلا به بررسی اين موضوع میپردازيم.
سال تکرار میشود. ذیلا به بررسی این موضوع میپردازیم.


۱ .استمرار شب قدر
۱ .استمرار شب قدر
تنزل، فعل مضارع و به معناى تتنزل است ؛ يعنی فرود میآيند. و اين حکايت از استمرار دارد. بنابراین، ظاهر آيه شريفه برتكرار اين شب در هر سال و نزول ملائكه و روح در هر شب قدر دلالت میكند يعنی امر الهی مربوط به هر سال، در شب قدر همان سال توسط ملائكه و روح فرود می آيد. امام باقر عليه السلام میفرمايد: همانا، در شب قدر، به ولی امر، تفسير امور، سال به سال نازل میشود. و در اين شب هم دستورهايى نسبت به خود او و هم دستورهايى نسبت به مردم، به او ابلاغ میشود.
تنزل، فعل مضارع و به معنای تتنزل است ؛ یعنی فرود میآیند. و این حکایت از استمرار دارد. بنابراین، ظاهر آیه شریفه برتکرار این شب در هر سال و نزول ملائکه و روح در هر شب قدر دلالت میکند یعنی امر الهی مربوط به هر سال، در شب قدر همان سال توسط ملائکه و روح فرود می آید. امام باقر علیه السلام میفرماید: همانا، در شب قدر، به ولی امر، تفسیر امور، سال به سال نازل میشود. و در این شب هم دستورهایی نسبت به خود او و هم دستورهایی نسبت به مردم، به او ابلاغ میشود.


۲ چه كسی محل نزول ملائكه است؟
۲ چه کسی محل نزول ملائکه است؟
جاى اين سؤال است كه اوامر الهی، هر سال بر چه كسی فرود میآيد؟ مسلم است كه اين اوامر در عصر خاتم الانبيا، هر سال بر ايشان نازل میشد اما پس از رسول خدا نيز بايد كسانی باشند كه اوامر الهی در شبهاى قدر هر سال بر ايشان نازل گردد . اما بعد از رسول الله هيچ كس جز ائمه اهل بيت عليهم السلام چنين ادعايى نكرده، بلکه فقط ايشان در روايات متعدد اين موضوع را خبر داده اند. راوى می گويد به ابن عباس گفتند: امير المؤمنين عليه السلام به تو فرمود: همانا، شب قدر در هر سال هست و امور هر سال، در آن شب نازل میشد و براى (نزول) اين امر بعد از رسول الله، واليانی هست.
جای این سؤال است که اوامر الهی، هر سال بر چه کسی فرود میآید؟ مسلم است که این اوامر در عصر خاتم الانبیا، هر سال بر ایشان نازل میشد اما پس از رسول خدا نیز باید کسانی باشند که اوامر الهی در شبهای قدر هر سال بر ایشان نازل گردد . اما بعد از رسول الله هیچ کس جز ائمه اهل بیت علیهم السلام چنین ادعایی نکرده، بلکه فقط ایشان در روایات متعدد این موضوع را خبر داده اند. راوی می گوید به ابن عباس گفتند: امیر المؤمنین علیه السلام به تو فرمود: همانا، شب قدر در هر سال هست و امور هر سال، در آن شب نازل میشد و برای (نزول) این امر بعد از رسول الله، والیانی هست.
تو گفتی: ايشان چه كسانی هستند؟ فرمود: من و يازده نفر از صلب من، امامانی كه محدَّث هستند. بنابراین، روشن است كه هر سال، در شب قدر علم تقديرات مربوط به آن سال، به صورت تفصيلی به امام هر عصر اعطا می شود. و نيز مسلم است كه نه هر سال، بلکه هر هفته و هر روز، بر علوم اهل بيت عليهم السلام افزوده میشود. در ادامه حديث فوق چنين آمده است: همانا، هر روزى غير از آنچه در شب قدر به ولی امر میرسد، علم خاص، پنهان، حيرت انگيز و مخزون الهی حادث میشود، مانند آن امرى كه در شب قدر نازل میشود. سپس اين آيه را تلاوت كرد كه «و اگر همه درختان زمين قلم شود و دريا براى آن مركب گردد و هفت درياى ديگر به آن افزوده شود، كلمات خدا پايان نمیگيرد. خداوند عزيز و حکيم است . » بنابراین، ائمه عليهم السلام هر اندازه از علم بهره مند باشند، باز هم نيازمند به علم بى نهايت الهی هستند، در نتيجه اضافه شدن بر علم ايشان استبعادى ندارد.
تو گفتی: ایشان چه کسانی هستند؟ فرمود: من و یازده نفر از صلب من، امامانی که محدَّث هستند. بنابراین، روشن است که هر سال، در شب قدر علم تقدیرات مربوط به آن سال، به صورت تفصیلی به امام هر عصر اعطا می شود. و نیز مسلم است که نه هر سال، بلکه هر هفته و هر روز، بر علوم اهل بیت علیهم السلام افزوده میشود. در ادامه حدیث فوق چنین آمده است: همانا، هر روزی غیر از آنچه در شب قدر به ولی امر میرسد، علم خاص، پنهان، حیرت انگیز و مخزون الهی حادث میشود، مانند آن امری که در شب قدر نازل میشود. سپس این آیه را تلاوت کرد که «و اگر همه درختان زمین قلم شود و دریا برای آن مرکب گردد و هفت دریای دیگر به آن افزوده شود، کلمات خدا پایان نمیگیرد. خداوند عزیز و حکیم است . » بنابراین، ائمه علیهم السلام هر اندازه از علم بهره مند باشند، باز هم نیازمند به علم بی نهایت الهی هستند، در نتیجه اضافه شدن بر علم ایشان استبعادی ندارد.


۳ چه چيزهايى در شب قدر بر امام نازل می شود؟
۳ چه چیزهایی در شب قدر بر امام نازل می شود؟
ممکن است اين اشکال به ذهن برسد كه در اين صورت، امام بعد از رسول الله علمی خواهد داشت كه رسول خدا فاقد آن بوده است و نيز امامان بعدى داراى علمی خواهند بود كه امامان قبلی آن علم را نداشته اند. همين اشکال و پاسخ آن در روايتی از امام باقر بيان شده ست: مردى به امام باقر عليه السلام گفت: ... [آيا ملائكه در شب قدر] چيزى را به اوصيا میآورند كه رسول خدا نمیدانست؟ يا چيزى را میآورند كه رسول خدا به آن آگاه بود؟
ممکن است این اشکال به ذهن برسد که در این صورت، امام بعد از رسول الله علمی خواهد داشت که رسول خدا فاقد آن بوده است و نیز امامان بعدی دارای علمی خواهند بود که امامان قبلی آن علم را نداشته اند. همین اشکال و پاسخ آن در روایتی از امام باقر بیان شده ست: مردی به امام باقر علیه السلام گفت: ... [آیا ملائکه در شب قدر] چیزی را به اوصیا میآورند که رسول خدا نمیدانست؟ یا چیزی را میآورند که رسول خدا به آن آگاه بود؟


در حالی كه شما میدانيد رسول خدا به هنگام رحلتش هيچ چيزى را عالم نبود مگر اين كه علی نيز آن را حفظ كرده بود؟ ... حضرت فرمود: آنچه میگويم خوب به آن توجه كن. همانا، رسول خدا آنگاه كه به آسمان ها برده شد، وقت� فرود آمد خداوند متعال همه آنچه تحقق پيدا كرده بود و همه آنچه را در آينده تحقق پيدا میكرد را به او آموخت. و مقدار زيادى از آن علم به صورت جمعی و جملی بود كه تفسير آنها در شب قدر میآيد. و علی هم مانند رسول خدا علم جمعی و جملی را دارا بود و تفسير آن هم در شبهاى قدر میآید. راوى پرسيد: آيا علم جمعی و جملی تفسير نداشت؟ حضرت فرمود: ، چرا ولی امر الهی در شبهاى قدر براى پيامبر و اوصيا میآيد كه فلان كار و فلان كار را انجام بده و آنها اين امر را میدانستند و در شب قدر دستور میرسد كه آن چگونه بايد انجام گيرد ... راوى پرسيد: آيا اوصيا، علم دارند به آنچه انبيا علم ندارند؟ فرمود: ، خير چگونه وصی به آنچه به او وصيت نشده علم دارد؟ راوى پرسيد آيا: میتوانيم بگوییم یکی از اوصيا چيزى میداند كه وصی ديگر بدان عالم نيست؟ فرمود: خير، پيامبر نمیميرد مگر اين كه علم او در سينه وصی اش قرار گيرد و به درستی كه ملائكه و روح در شب قدر نازل میشوند با حکمی كه (اوصيا) به وسيله آن بين مردم حکم میکنند . راوى
در حالی که شما میدانید رسول خدا به هنگام رحلتش هیچ چیزی را عالم نبود مگر این که علی نیز آن را حفظ کرده بود؟ ... حضرت فرمود: آنچه میگویم خوب به آن توجه کن. همانا، رسول خدا آنگاه که به آسمان ها برده شد، وقت� فرود آمد خداوند متعال همه آنچه تحقق پیدا کرده بود و همه آنچه را در آینده تحقق پیدا میکرد را به او آموخت. و مقدار زیادی از آن علم به صورت جمعی و جملی بود که تفسیر آنها در شب قدر میآید. و علی هم مانند رسول خدا علم جمعی و جملی را دارا بود و تفسیر آن هم در شبهای قدر میآید. راوی پرسید: آیا علم جمعی و جملی تفسیر نداشت؟ حضرت فرمود: ، چرا ولی امر الهی در شبهای قدر برای پیامبر و اوصیا میآید که فلان کار و فلان کار را انجام بده و آنها این امر را میدانستند و در شب قدر دستور میرسد که آن چگونه باید انجام گیرد ... راوی پرسید: آیا اوصیا، علم دارند به آنچه انبیا علم ندارند؟ فرمود: ، خیر چگونه وصی به آنچه به او وصیت نشده علم دارد؟ راوی پرسید آیا: میتوانیم بگوییم یکی از اوصیا چیزی میداند که وصی دیگر بدان عالم نیست؟ فرمود: خیر، پیامبر نمیمیرد مگر این که علم او در سینه وصی اش قرار گیرد و به درستی که ملائکه و روح در شب قدر نازل میشوند با حکمی که (اوصیا) به وسیله آن بین مردم حکم میکنند . راوی
پرسيد: آيا آن حکم را میدانستند؟ فرمود ، بله: قطعا میدانستند. و ليکن نمیتوانستند چيزى از آن را امضا كنند تا اين كه در شبهاى قدر به آنها دستور می رسد در سال پيش رو چگونه عمل كنيد. راوى پرسيد: اى ابا جعفر ! نمیتوانم اين كار را انكار كنم؟ امام باقر عليه السلام فرمود: كسی كه اين را انكار كند از ما نيست... بنابراین، روشن شد كه همه علم، به صورت جمعی و جملی در نزد ائمه عليهم السلام است اما تفصيل تقديرات هر سال در شبهاى قدر به امام همان عصر و زمان میرسد. و فقط امام هر عصر، مقدرات مربوط
پرسید: آیا آن حکم را میدانستند؟ فرمود ، بله: قطعا میدانستند. و لیکن نمیتوانستند چیزی از آن را امضا کنند تا این که در شبهای قدر به آنها دستور می رسد در سال پیش رو چگونه عمل کنید. راوی پرسید: ای ابا جعفر ! نمیتوانم این کار را انکار کنم؟ امام باقر علیه السلام فرمود: کسی که این را انکار کند از ما نیست... بنابراین، روشن شد که همه علم، به صورت جمعی و جملی در نزد ائمه علیهم السلام است اما تفصیل تقدیرات هر سال در شبهای قدر به امام همان عصر و زمان میرسد. و فقط امام هر عصر، مقدرات مربوط
به همان سال را در دوره امامت ظاهرى خويش میتواند امضا كند.
به همان سال را در دوره امامت ظاهری خویش میتواند امضا کند.


صفحه 500 تا 502
صفحه 500 تا 502
۱۱۵٬۱۸۳

ویرایش