اهل بیت پیامبر خاتم در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخهها
اهل بیت پیامبر خاتم در تاریخ اسلامی (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۲:۲۶
، ۱۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۲وظیفهٔ شمارهٔ ۲
بدون خلاصۀ ویرایش |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۲) |
||
خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
=== دوره اول؛ دوران سکوت یا [[همکاری]] === | === دوره اول؛ دوران سکوت یا [[همکاری]] === | ||
دورهای است که حاصل تلاشهای ۲۳ ساله [[پیامبر]]{{صل}} به صورت یک نهال نوپا بوده و با تهدیدهای مختلف [[دشمنان]] بیرونی و [[منافقان]] داخلی و آشنا نبودن افراد تازه [[مسلمان]] با [[حقیقت اسلام]] [[ناب]]، روبهرو است<ref>خامنهای، سید علی، پیشوای صادق، ص۱۴.</ref>؛ به همین جهت [[حضرت امیر]]{{ع}} روش سکوت و [[همراهی]] را در پیش گرفته، با مشورتها و [[تعالیم]] [[الهی]] خود ضمن [[حفظ]] [[اساس اسلام]]، نیازهای [[معرفتی]] [[مسلمانان]] را برطرف میکردند و با [[تربیت]] نیروهای ارزشی و مستعد، زمینه حفظ [[میراث]] [[ارزشمند]] [[پیامبر اسلام]]{{صل}}و [[ترویج]] [[معارف]] ناب [[اسلامی]] را فراهم میفرمودند<ref>مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج۱۶، ص۴۸۵-۴۸۷؛ آیت الله خامنهای، ۸/۲/۱۳۶۸.</ref> | دورهای است که حاصل تلاشهای ۲۳ ساله [[پیامبر]]{{صل}} به صورت یک نهال نوپا بوده و با تهدیدهای مختلف [[دشمنان]] بیرونی و [[منافقان]] داخلی و آشنا نبودن افراد تازه [[مسلمان]] با [[حقیقت اسلام]] [[ناب]]، روبهرو است<ref>خامنهای، سید علی، پیشوای صادق، ص۱۴.</ref>؛ به همین جهت [[حضرت امیر]]{{ع}} روش سکوت و [[همراهی]] را در پیش گرفته، با مشورتها و [[تعالیم]] [[الهی]] خود ضمن [[حفظ]] [[اساس اسلام]]، نیازهای [[معرفتی]] [[مسلمانان]] را برطرف میکردند و با [[تربیت]] نیروهای ارزشی و مستعد، زمینه حفظ [[میراث]] [[ارزشمند]] [[پیامبر اسلام]]{{صل}}و [[ترویج]] [[معارف]] ناب [[اسلامی]] را فراهم میفرمودند<ref>مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج۱۶، ص۴۸۵-۴۸۷؛ آیت الله خامنهای، ۸/۲/۱۳۶۸.</ref><ref>[[مصطفی فرخی|فرخی، مصطفی]]، [[اهل بیت - فرخی (مقاله)| مقاله «اهل بیت»]]، [[مقالاتی از اندیشهنامه انقلاب اسلامی (کتاب)|مقالاتی از اندیشهنامه انقلاب اسلامی]]، ص ۲۳۶.</ref> | ||
=== دوره دوم؛ قدرت === | === دوره دوم؛ قدرت === | ||
در این دوره [[حضرت علی]]{{ع}} با توجه به اقبال [[مردم]]، [[زعامت سیاسی]] را به دست گرفتند و به اقتضای زمان با [[اقتدا]] به [[قرآن]] و [[سنت نبوی]] [[اقدام]] به [[اصلاح]] [[انحرافات]] و بدعتهای به وجود آمده در [[دین]] کردند، همچنین بدون باج دادن به سه گروه [[منحرف]] «[[اصحاب صفین]]»، «[[اصحاب جمل]]» و «[[خوارج]]»، با [[اقتدار]] در مقابل آنها [[ایستادگی]] کرده و ریشه این [[انحرافات]] را که محصول دور شدن از [[معارف]] [[ناب]] [[اسلامی]] است از بین بردند<ref>ر.ک: مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج۱۶، ص۳۱۹؛ آیت الله خامنهای، ۸/۲/۱۳۶۸؛ ۲۰/۶/۱۳۸۸.</ref> و با اجرای دقیق [[احکام]] و [[قوانین اسلامی]] در سطوح مختلف [[سیاسی]] ـ [[اجتماعی]]، الگویی مترقی از [[حکومت دینی]] بر پایه اشاعه [[عدالت]] ارائه کردند<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ج۱۸، ص۱۵۴؛ آیت الله خامنهای، ۶/۵/۱۳۸۶.</ref>. [[امام حسن]]{{ع}} نیز مدت کوتاهی [[حکومت]] را در دست داشتند، تا اینکه جریان [[منحرف]] [[بنیامیه]] که در [[زمان]] ایشان به اوج خود رسیده بود، معارضه را شروع کرده و راه را بر [[حکومت اسلامی]] بست<ref>آیت الله خامنهای، ۲۲/۱/۱۳۶۹.</ref>. | در این دوره [[حضرت علی]]{{ع}} با توجه به اقبال [[مردم]]، [[زعامت سیاسی]] را به دست گرفتند و به اقتضای زمان با [[اقتدا]] به [[قرآن]] و [[سنت نبوی]] [[اقدام]] به [[اصلاح]] [[انحرافات]] و بدعتهای به وجود آمده در [[دین]] کردند، همچنین بدون باج دادن به سه گروه [[منحرف]] «[[اصحاب صفین]]»، «[[اصحاب جمل]]» و «[[خوارج]]»، با [[اقتدار]] در مقابل آنها [[ایستادگی]] کرده و ریشه این [[انحرافات]] را که محصول دور شدن از [[معارف]] [[ناب]] [[اسلامی]] است از بین بردند<ref>ر.ک: مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج۱۶، ص۳۱۹؛ آیت الله خامنهای، ۸/۲/۱۳۶۸؛ ۲۰/۶/۱۳۸۸.</ref> و با اجرای دقیق [[احکام]] و [[قوانین اسلامی]] در سطوح مختلف [[سیاسی]] ـ [[اجتماعی]]، الگویی مترقی از [[حکومت دینی]] بر پایه اشاعه [[عدالت]] ارائه کردند<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ج۱۸، ص۱۵۴؛ آیت الله خامنهای، ۶/۵/۱۳۸۶.</ref>. [[امام حسن]]{{ع}} نیز مدت کوتاهی [[حکومت]] را در دست داشتند، تا اینکه جریان [[منحرف]] [[بنیامیه]] که در [[زمان]] ایشان به اوج خود رسیده بود، معارضه را شروع کرده و راه را بر [[حکومت اسلامی]] بست<ref>آیت الله خامنهای، ۲۲/۱/۱۳۶۹.</ref>. | ||
در این دوره، [[معاویه]] آغازگر جریانی بود که در آن ارزشهای اسلامی از محتوای واقعیشان فاصله گرفتند و تنها ظاهری از آنها باقی مانده بود و دستگاه انسانساز [[اسلام]] تبدیل به ابزاری شد که [[انسانها]] را به سوی [[دنیا]] و [[شهوات]] سوق میداد<ref>آیت الله خامنهای، ۲۲/۱/۱۳۶۹.</ref>. در چنین شرایطی [[امام]]{{ع}}، با اتخاذ [[تصمیمات]] به هنگام، [[دولت جابر اموی]] را [[رسوا]] کرده<ref>امام خیمنی، صحیفه امام، ج۱۶، ص۸۷.</ref>، به شکلی هوشمندانه و زیرکانه جریان اصیل اسلامی را از [[آلوده]] شدن به کانال [[خلافت اموی]] [[حفظ]] کردند. همچنین ارکان [[خاندان پیامبر]]{{صل}} و تعداد اندک [[شیعیان راستین]] خود را حفظ کردند<ref>آیت الله خامنهای، ۲۲/۱/۱۳۶۹.</ref> | در این دوره، [[معاویه]] آغازگر جریانی بود که در آن ارزشهای اسلامی از محتوای واقعیشان فاصله گرفتند و تنها ظاهری از آنها باقی مانده بود و دستگاه انسانساز [[اسلام]] تبدیل به ابزاری شد که [[انسانها]] را به سوی [[دنیا]] و [[شهوات]] سوق میداد<ref>آیت الله خامنهای، ۲۲/۱/۱۳۶۹.</ref>. در چنین شرایطی [[امام]]{{ع}}، با اتخاذ [[تصمیمات]] به هنگام، [[دولت جابر اموی]] را [[رسوا]] کرده<ref>امام خیمنی، صحیفه امام، ج۱۶، ص۸۷.</ref>، به شکلی هوشمندانه و زیرکانه جریان اصیل اسلامی را از [[آلوده]] شدن به کانال [[خلافت اموی]] [[حفظ]] کردند. همچنین ارکان [[خاندان پیامبر]]{{صل}} و تعداد اندک [[شیعیان راستین]] خود را حفظ کردند<ref>آیت الله خامنهای، ۲۲/۱/۱۳۶۹.</ref><ref>[[مصطفی فرخی|فرخی، مصطفی]]، [[اهل بیت - فرخی (مقاله)| مقاله «اهل بیت»]]، [[مقالاتی از اندیشهنامه انقلاب اسلامی (کتاب)|مقالاتی از اندیشهنامه انقلاب اسلامی]]، ص ۲۳۶.</ref> | ||
=== دوره سوم؛ [[صلح امام حسن]]{{ع}} تا [[شهادت امام حسین]]{{ع}} === | === دوره سوم؛ [[صلح امام حسن]]{{ع}} تا [[شهادت امام حسین]]{{ع}} === | ||
امام حسن{{ع}} بعد از مدتی کوتاه با یک [[نرمش]] قهرمانانه با معاویه [[صلح]] کرد. این صلح باعث شد تا از طرفی، اندک [[شیعیان]] راستینی که در رکاب امام{{ع}} بودند، جانشان حفظ شود؛ زیرا با توجه به شرایط [[فتنه]] و [[زیرکی]] معاویه، [[شهادت امام]]{{ع}} و یارانش به نتیجه مطلوب منتهی نمیشد. امام{{ع}} با [[انتخاب]] [[راهبرد]] صلح و گنجاندن شرایطی خاص در ضمن این [[صلحنامه]]، [[منافقان]] را رسوا و چهره [[حقیقی]] [[دشمنان]] را به [[مردم]] شناساندند و بعد از صلح نیز [[مرجعیت دینی]] جریان اصیل اسلامی را عهدهدار شدند و با معارف خود اندیشههای [[اسلام ناب]] را [[ترویج]] دادند<ref>مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج۱۶، ص۶۱۹، ۶۳۷-۶۵۶؛ امام خمینی، صحیفه امام، ج۲، ص۳۷۱؛ ج۲، ص۱۱۸؛ خامنهای، سید علی، انسان ۲۵۰ ساله، ص۱۱۷.</ref>. [[امام حسین]]{{ع}} نیز در طول ده سال [[حیات]] [[معاویه]] [[راهبرد]] [[صلح]] را در پیش گرفته و به صلح [[برادر]] پایبند بودند<ref>آیت الله خامنهای، ۲۲/۱/۱۳۶۹.</ref> و [[مرجعیت دینی]] [[مسلمانان]] را بر عهده داشتند<ref>آیت الله خامنهای، ۱۸/۲/۱۳۷۷.</ref>. | امام حسن{{ع}} بعد از مدتی کوتاه با یک [[نرمش]] قهرمانانه با معاویه [[صلح]] کرد. این صلح باعث شد تا از طرفی، اندک [[شیعیان]] راستینی که در رکاب امام{{ع}} بودند، جانشان حفظ شود؛ زیرا با توجه به شرایط [[فتنه]] و [[زیرکی]] معاویه، [[شهادت امام]]{{ع}} و یارانش به نتیجه مطلوب منتهی نمیشد. امام{{ع}} با [[انتخاب]] [[راهبرد]] صلح و گنجاندن شرایطی خاص در ضمن این [[صلحنامه]]، [[منافقان]] را رسوا و چهره [[حقیقی]] [[دشمنان]] را به [[مردم]] شناساندند و بعد از صلح نیز [[مرجعیت دینی]] جریان اصیل اسلامی را عهدهدار شدند و با معارف خود اندیشههای [[اسلام ناب]] را [[ترویج]] دادند<ref>مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج۱۶، ص۶۱۹، ۶۳۷-۶۵۶؛ امام خمینی، صحیفه امام، ج۲، ص۳۷۱؛ ج۲، ص۱۱۸؛ خامنهای، سید علی، انسان ۲۵۰ ساله، ص۱۱۷.</ref>. [[امام حسین]]{{ع}} نیز در طول ده سال [[حیات]] [[معاویه]] [[راهبرد]] [[صلح]] را در پیش گرفته و به صلح [[برادر]] پایبند بودند<ref>آیت الله خامنهای، ۲۲/۱/۱۳۶۹.</ref> و [[مرجعیت دینی]] [[مسلمانان]] را بر عهده داشتند<ref>آیت الله خامنهای، ۱۸/۲/۱۳۷۷.</ref>. | ||
با آغاز [[حکومت یزید]]، دستگاه طاغوتی به گونهای شکل گرفت<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ج۸، ص۵۲۷.</ref> که حتی در ظاهر هم بسیاری از [[احکام اسلامی]] رعایت نمیشد و این بزرگترین خطری بود که منجر به نابودی کامل [[اسلام]] و [[جامعه]] میشد<ref>آیت الله خامنهای، ۶/۱/۱۳۷۱.</ref>. با درخواست [[یزید]] از [[امام]]{{ع}} برای [[بیعت]]، شرایط [[زمان]]، تغییرات گستردهای کرد و امام متناسب با این شرایط دست به [[قیام]] زدند و [[هدف]] از قیام را عمل به یک [[تکلیف دینی]] یعنی [[نجات]] [[جامعه اسلامی]] از [[انحراف]] و بازگرداندن اسلام به مسیر اصلی خود قرار دادند<ref>آیت الله خامنهای، ۱۹/۳/۱۳۷۴.</ref>. این قیام باعث [[رسوایی]] کامل دستگاه [[فساد]] [[بنیامیه]] شد و [[فرهنگ عاشورا]] الگوی همه آزادیخواهان و برای همیشه زمینهساز [[پویایی]] [[اسلام ناب محمدی]]{{صل}} میگردید<ref>ر.ک: مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج۱۷، ص۵۲-۵۳؛ امام خمینی، صحیفه امام، ج۱۷، ص۵۲-۵۳؛ آیت الله خامنهای، ۱۹/۱۰/۱۳۸۷.</ref>. در مجموع میتوان دوره سوم را دوره «تلاش سازنده کوتاه مدت برای [[تشکیل حکومت اسلامی]]» دانست<ref>خامنهای، سید علی، پیشوای صادق، ص۱۷.</ref> | با آغاز [[حکومت یزید]]، دستگاه طاغوتی به گونهای شکل گرفت<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ج۸، ص۵۲۷.</ref> که حتی در ظاهر هم بسیاری از [[احکام اسلامی]] رعایت نمیشد و این بزرگترین خطری بود که منجر به نابودی کامل [[اسلام]] و [[جامعه]] میشد<ref>آیت الله خامنهای، ۶/۱/۱۳۷۱.</ref>. با درخواست [[یزید]] از [[امام]]{{ع}} برای [[بیعت]]، شرایط [[زمان]]، تغییرات گستردهای کرد و امام متناسب با این شرایط دست به [[قیام]] زدند و [[هدف]] از قیام را عمل به یک [[تکلیف دینی]] یعنی [[نجات]] [[جامعه اسلامی]] از [[انحراف]] و بازگرداندن اسلام به مسیر اصلی خود قرار دادند<ref>آیت الله خامنهای، ۱۹/۳/۱۳۷۴.</ref>. این قیام باعث [[رسوایی]] کامل دستگاه [[فساد]] [[بنیامیه]] شد و [[فرهنگ عاشورا]] الگوی همه آزادیخواهان و برای همیشه زمینهساز [[پویایی]] [[اسلام ناب محمدی]]{{صل}} میگردید<ref>ر.ک: مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج۱۷، ص۵۲-۵۳؛ امام خمینی، صحیفه امام، ج۱۷، ص۵۲-۵۳؛ آیت الله خامنهای، ۱۹/۱۰/۱۳۸۷.</ref>. در مجموع میتوان دوره سوم را دوره «تلاش سازنده کوتاه مدت برای [[تشکیل حکومت اسلامی]]» دانست<ref>خامنهای، سید علی، پیشوای صادق، ص۱۷.</ref><ref>[[مصطفی فرخی|فرخی، مصطفی]]، [[اهل بیت - فرخی (مقاله)| مقاله «اهل بیت»]]، [[مقالاتی از اندیشهنامه انقلاب اسلامی (کتاب)|مقالاتی از اندیشهنامه انقلاب اسلامی]]، ص ۲۳۷.</ref>. | ||
=== دوره چهارم؛ [[روزگار]] تعقیب سیاستهای دوره سوم === | === دوره چهارم؛ [[روزگار]] تعقیب سیاستهای دوره سوم === | ||
خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
دوره چهارم فراز و فرودهای مختلفی در [[دل]] خود داشت. در این دوره [[ائمه اطهار]]{{عم}} در کنار فعالیت راهبردی برای تبیین [[اسلام ناب]] و [[مبارزه]] با [[تحریف]] آن<ref>خامنهای، سید علی، پیشوای صادق، ص۱۷.</ref> از طریق تبیین مبانی نظری [[امامت]] از دیدگاه [[اسلام]]<ref>خامنهای، سید علی، پیشوای صادق، ص۱۴.</ref>، "تلاش درازمدت خود را برای [[تشکیل حکومت اسلامی]] و عینیت بخشیدن به [[ایدئولوژی اسلام]]" پیگیری کردند<ref>خامنهای، سید علی، پیشوای صادق، ص۱۷.</ref>. | دوره چهارم فراز و فرودهای مختلفی در [[دل]] خود داشت. در این دوره [[ائمه اطهار]]{{عم}} در کنار فعالیت راهبردی برای تبیین [[اسلام ناب]] و [[مبارزه]] با [[تحریف]] آن<ref>خامنهای، سید علی، پیشوای صادق، ص۱۷.</ref> از طریق تبیین مبانی نظری [[امامت]] از دیدگاه [[اسلام]]<ref>خامنهای، سید علی، پیشوای صادق، ص۱۴.</ref>، "تلاش درازمدت خود را برای [[تشکیل حکومت اسلامی]] و عینیت بخشیدن به [[ایدئولوژی اسلام]]" پیگیری کردند<ref>خامنهای، سید علی، پیشوای صادق، ص۱۷.</ref>. | ||
اقتضائات [[زمان]] و نحوه تعامل [[جامعه]] با [[اهل بیت]]{{عم}} به [[غیبت امام دوازدهم]]{{ع}} منتهی شد<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تحقیق علی اکبر غفاری، ج۱، ص۳۳۵.</ref> و همانطور که بزرگان فرمودهاند: اصل [[وجود امام]] [[لطف]] است و دخالت او در [[امور جامعه]] لطفی دیگر و [[غیبت]] او از ما است<ref>خواجه نصیر طوسی، محمد بن محمد، تجرید الاعتقاد، تحقیق سیدمحمد حسینی جلالی، ص۲۲۱.</ref>. وجود آن [[حضرت]] [[استمرار نبوت]] [[انبیا]]{{عم}} و [[دعوت]] [[اولیای الهی]] است و [[پرچم]] همه آنها در دست آن حضرت است<ref>آیت الله خامنهای، ۲۹/۶/۱۳۸۴.</ref>، تا با [[ظهور]] خود [[زمین]] را از [[عدل و داد]] پر کند<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تحقیق علی اکبر غفاری، ج۱، ص۳۳۸.</ref>. [[انتظار فرج]] آن حضرت در دوره غیبتشان منحصر در انتظار فرج نهایی نیست؛ بلکه به معنای عدم وجود بنبست در [[زندگی]] [[بشر]] و از اینرو [[افضل]] [[اعمال]] است<ref>صدوق، محمد بن علی، کتاب من لا یحضره الفقیه، تحقیق علی اکبر غفاری، ج۴، ص۳۸۳.</ref>. از آنجا که [[امام]]{{ع}} با کمک همین [[انسانها]] عدل و داد را در [[جهان]] [[حاکم]] میکند، [[انسان منتظر]] باید پیوسته خود و جامعه را مهیای [[یاری کردن امام]] کند<ref>مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج۲۴، ص۴۰۶.</ref>. تشکیل [[نظام جمهوری اسلامی ایران]] نیز گامی بلند در راستای تحقق مقدمات همین امر است<ref>ر.ک: امام خمینی، صحیفه امام، ج۲۱، ص۱۳-۱۷؛ آیت الله خامنهای، ۲۷/۵/۱۳۸۷.</ref> | اقتضائات [[زمان]] و نحوه تعامل [[جامعه]] با [[اهل بیت]]{{عم}} به [[غیبت امام دوازدهم]]{{ع}} منتهی شد<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تحقیق علی اکبر غفاری، ج۱، ص۳۳۵.</ref> و همانطور که بزرگان فرمودهاند: اصل [[وجود امام]] [[لطف]] است و دخالت او در [[امور جامعه]] لطفی دیگر و [[غیبت]] او از ما است<ref>خواجه نصیر طوسی، محمد بن محمد، تجرید الاعتقاد، تحقیق سیدمحمد حسینی جلالی، ص۲۲۱.</ref>. وجود آن [[حضرت]] [[استمرار نبوت]] [[انبیا]]{{عم}} و [[دعوت]] [[اولیای الهی]] است و [[پرچم]] همه آنها در دست آن حضرت است<ref>آیت الله خامنهای، ۲۹/۶/۱۳۸۴.</ref>، تا با [[ظهور]] خود [[زمین]] را از [[عدل و داد]] پر کند<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تحقیق علی اکبر غفاری، ج۱، ص۳۳۸.</ref>. [[انتظار فرج]] آن حضرت در دوره غیبتشان منحصر در انتظار فرج نهایی نیست؛ بلکه به معنای عدم وجود بنبست در [[زندگی]] [[بشر]] و از اینرو [[افضل]] [[اعمال]] است<ref>صدوق، محمد بن علی، کتاب من لا یحضره الفقیه، تحقیق علی اکبر غفاری، ج۴، ص۳۸۳.</ref>. از آنجا که [[امام]]{{ع}} با کمک همین [[انسانها]] عدل و داد را در [[جهان]] [[حاکم]] میکند، [[انسان منتظر]] باید پیوسته خود و جامعه را مهیای [[یاری کردن امام]] کند<ref>مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج۲۴، ص۴۰۶.</ref>. تشکیل [[نظام جمهوری اسلامی ایران]] نیز گامی بلند در راستای تحقق مقدمات همین امر است<ref>ر.ک: امام خمینی، صحیفه امام، ج۲۱، ص۱۳-۱۷؛ آیت الله خامنهای، ۲۷/۵/۱۳۸۷.</ref><ref>[[مصطفی فرخی|فرخی، مصطفی]]، [[اهل بیت - فرخی (مقاله)| مقاله «اهل بیت»]]، [[مقالاتی از اندیشهنامه انقلاب اسلامی (کتاب)|مقالاتی از اندیشهنامه انقلاب اسلامی]]، ص ۲۳۸.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == |