ابن سبیل در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی

دیداریویکی‌متن

نسخهٔ ‏۳۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۷:۳۹

مقدمه

ابن سبیل: در راه‌ مانده، مسافری که سفر او قطع شده و هزینه بازگشت به وطن ندارد^[۱]، مسافر کثیرُ السَّفر^[۲].
﴿وَآتِ ذَا الْقُرْبَى حَقَّهُ وَالْمِسْكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَلَا تُبَذِّرْ تَبْذِيرًا﴾^[۳].
"ابن سبیل" در راه‌ مانده‌ای است که در غُربت دچار تهیدستی شده و هزینه بازگشت به وطن خود را ندارد، گرچه در شهر خود متمکن و غنی است؛ به چنین فردی می‌توان صدقه و زکات پرداخت کرد تا به وطنش باز گردد^[۴].
از وظایف دولت اسلامی است که نیاز چنین افرادی را از طریق مالیات‌های اسلامی؛ مانند زکات تأمین کند: ﴿إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاءِ وَالْمَسَاكِينِ وَالْعَامِلِينَ عَلَيْهَا وَالْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَفِي الرِّقَابِ وَالْغَارِمِينَ وَفِي سَبِيلِ اللَّهِ وَابْنِ السَّبِيلِ فَرِيضَةً مِنَ اللَّهِ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ﴾^[۵]؛ گرچه مؤمنان نیز وظیفه صدقه‌دادن به چنین افرادی را دارند.
تفاوت میان صدقه و زکات چنین تحلیل شده است: زکات اعطای مالی به درصدی معیّن از اموالی مشخص با کیفیت مخصوص است که در کتب فقهی تبیین شده است؛ ولی صدقه محدود و معیّن به کیفیت خاصی نیست ^[۶]^[۷].

منابع

نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم

پانویس

↑ فخرالدین طریحی، مجمع البحرین، ج۵، ص۳۹۱.
↑ ابن‌منظور، لسان العرب، ج۱۱، ص۳۲۰.
↑ «و حقّ خویشاوند را به او برسان و نیز (حقّ) مستمند و در راه مانده را و هیچ‌گونه فراخ‌رفتاری مورز» سوره اسراء، آیه ۲۶.
↑ وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲، ص۹۸.
↑ «زکات، تنها از آن تهیدستان و بیچارگان و مأموران (دریافت) آنها و دلجویی‌شدگان و در راه (آزادی) بردگان و از آن وامداران و (هزینه) در راه خداوند و از آن در راه‌ماندگان است که از سوی خداوند واجب گردیده است و خداوند دانایی فرزانه است» سوره توبه، آیه ۶۰.
↑ وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲، ص۱۰۲.
↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۴۲.

[1] فخرالدین طریحی، مجمع البحرین، ج۵، ص۳۹۱.

[2] ابن‌منظور، لسان العرب، ج۱۱، ص۳۲۰.

[3] «و حقّ خویشاوند را به او برسان و نیز (حقّ) مستمند و در راه مانده را و هیچ‌گونه فراخ‌رفتاری مورز» سوره اسراء، آیه ۲۶.

[4] وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲، ص۹۸.

[5] «زکات، تنها از آن تهیدستان و بیچارگان و مأموران (دریافت) آنها و دلجویی‌شدگان و در راه (آزادی) بردگان و از آن وامداران و (هزینه) در راه خداوند و از آن در راه‌ماندگان است که از سوی خداوند واجب گردیده است و خداوند دانایی فرزانه است» سوره توبه، آیه ۶۰.

[6] وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲، ص۱۰۲.

[7] نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۴۲.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-{{امامت}}
 {{مدخل مرتبط
 | موضوع مرتبط = ابن سبیل
@@ خط ۲۳: / خط ۲۲: @@
 [[رده:ابن سبیل]]
-[[رده:مدخل]]