علم امام تام یا محدود؟ (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - '<br/>' به '')
جز (جایگزینی متن - 'جمع بندی' به 'جمع‌بندی')
 
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{ویرایش غیرنهایی}}
{{جعبه اطلاعات مقاله
{{جعبه اطلاعات مقاله
| عنوان             = علم امام تام یا محدود؟
| عنوان = علم امام تام یا محدود؟
| عنوان اصلی       =  
| عنوان اصلی =  
| تصویر             = مشرق موعود.jpg
| تصویر = مشرق موعود.jpg
| اندازه تصویر     = 200px
| اندازه تصویر = 200px
| رتبه             =علمی - پژوهشی
| رتبه =علمی - پژوهشی
| زبان             = فارسی
| زبان = فارسی
| زبان اصلی         =  
| زبان اصلی =  
| نویسنده           = [[سید علی هاشمی]]
| نویسنده = [[سید علی هاشمی]]
| نویسندگان         =  
| نویسندگان =  
| تحقیق یا تدوین   =
| تحقیق یا تدوین =  
| زیر نظر           =
| زیر نظر =  
| با راهنمایی       =
| با راهنمایی =  
| مترجم             =
| مترجم =  
| مترجمان           =
| مترجمان =  
| ویراستار         =
| ویراستار =  
| ویراستاران       =
| ویراستاران =  
| موضوع             = [[علم امام]]، [[قلمرو علوم ائمه]]، [[علم شأنی]]  [[علم اجمالی]]، [[علم فعلی]]، [[علم تفصیلی]]  
| موضوع = [[علم امام]]، [[قلمرو علوم ائمه]]، [[علم شأنی]]  [[علم اجمالی]]، [[علم فعلی]]، [[علم تفصیلی]]  
| مذهب             = [[شیعه]]
| مذهب = شیعه
| منتشر شده در     = [[مشرق موعود (نشریه)|فصلنامه مشرق موعود]]
| منتشر شده در = [[مشرق موعود (نشریه)|فصلنامه مشرق موعود]]
| به همت           =
| به همت =  
| وابسته به         = [[مؤسسه آینده روشن]]
| وابسته به = [[مؤسسه آینده روشن]]
| محل نشر           =  قم، ایران
| محل نشر =  قم، ایران
| تاریخ نشر         = زمستان ۱۳۹۳
| تاریخ نشر = زمستان ۱۳۹۳
| شماره             = ۳۷
| شماره = ۳۷
| صفحه             = ۲۴
| صفحه = ۲۴
| صفحات در مجله    = از صفحه ۴۹ تا ۷۲ مجله
| شماره صفحات = از صفحه ۴۹ تا ۷۲ مجله
| ناشر الکترونیک   = [[پایگاه مجلات تخصصی نور]]
| ناشر الکترونیک = [[پایگاه مجلات تخصصی نور]]
}}
}}


'''علم امام تام یا محدود؟''' عنوان مقاله‌ای است با زبان فارسی که به  مباحث قلمرو علوم امام می‌پردازد. این مقالهٔ ۲۴ صفحه‌ای به قلم [[سید علی هاشمی]] نگاشته شده و در [[مشرق موعود (نشریه)|فصلنامه مشرق موعود]] (شماره ۱۴۳۷ زمستان ۱۳۹۳) منتشر گشته است.<ref name=p1>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1066504/%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%8C-%D8%AA%D8%A7%D9%85-%DB%8C%D8%A7-%D9%85%D8%AD%D8%AF%D9%88%D8%AF-?q=%D8%B9%D9%84%D9%85%20%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85&score=7.97155&rownumber=71 پایگاه مجلات تخصصی نور]</ref>
'''علم امام تام یا محدود؟''' عنوان مقاله‌ای است با زبان فارسی که به  مباحث قلمرو علوم امام می‌پردازد. این مقالهٔ ۲۴ صفحه‌ای به قلم [[سید علی هاشمی]] نگاشته شده و در [[مشرق موعود (نشریه)|فصلنامه مشرق موعود]] (شماره ۱۴۳۷ زمستان ۱۳۹۳) منتشر گشته است.<ref name=p1>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1066504 پایگاه مجلات تخصصی نور]</ref>


==چکیده مقاله==
==چکیده مقاله==
*نویسنده در ابتدای چکیده مقاله می‌نویسد: «علم ویژه و الهی امام، از جمله باورهای اساسی شیعه در مسئله امامت به شمار می‌رود. قلمرو علوم امام از مباحث مهمی است که به سبب پیچیدگی مباحث آن مورد تفسیرهای گوناگون قرار دارد».
*نویسنده در ابتدای چکیده مقاله می‌نویسد: «علم ویژه و الهی امام، از جمله باورهای اساسی شیعه در مسئله امامت به شمار می‌رود. قلمرو علوم امام از مباحث مهمی است که به سبب پیچیدگی مباحث آن مورد تفسیرهای گوناگون قرار دارد».


*نویسنده در ادامه چکیده می‌نویسد: «این نوشتار به روش توصیفی - تحلیلی به دنبال پاسخ‌گویی به این پرسش است که علوم ائمه تام است یا محدودیت‌ دارد؟ این بررسی در مهم‌ترین منابع روایی شیعه انجام شده است که سرچشمه مباحث این موضوع به شمار می‌آید. بررسی‌های این نوشتار، به این نتیجه انجامیده است که درباره هر یک از دو دیدگاه تام و محدود بودن علوم ائمه( روایاتی قابل توجه و معتبر وجود دارد). به نظر می‌رسد این روایات قابل جمع هستند. مهم‌ترین شیوه‌های جمع این روایات عبارت‌اند از: عدم علم استقلالی و امکان علم تام غیراستقلالی، علم محدود تفصیلی و علم تام اجمالی، علم محدود فعلی و علم تام شأنی، محدودیت در بخشی از علوم و تام بودن در بخشی دیگر، محدودیت بنابر برخی شیوه‌ها و تام بودن بنابر برخی دیگر و تقیه‌آمیز بودن برخی روایات بیان‌کنندۀ محدودیت علوم ائمه. از میان این شیوه‌ها تنها دو شیوه علم اجمالی تام و علم تفصیلی محدود و علم شأنی تام و علم فعلی محدود، تحلیلی فراگیر از چگونگی جمع بین روایات این موضوع ارائه می‌کنند؛ این دو شیوه مکمل یکدیگرند».<ref name=p1></ref>
*نویسنده در ادامه چکیده می‌نویسد: «این نوشتار به روش توصیفی - تحلیلی به دنبال پاسخ‌گویی به این پرسش است که علوم ائمه تام است یا محدودیت‌ دارد؟ این بررسی در مهم‌ترین منابع روایی شیعه انجام شده است که سرچشمه مباحث این موضوع به شمار می‌آید. بررسی‌های این نوشتار، به این نتیجه انجامیده است که درباره هر یک از دو دیدگاه تام و محدود بودن علوم ائمه(روایاتی قابل توجه و معتبر وجود دارد). به نظر می‌رسد این روایات قابل جمع هستند. مهم‌ترین شیوه‌های جمع این روایات عبارت‌اند از: عدم علم استقلالی و امکان علم تام غیراستقلالی، علم محدود تفصیلی و علم تام اجمالی، علم محدود فعلی و علم تام شأنی، محدودیت در بخشی از علوم و تام بودن در بخشی دیگر، محدودیت بنابر برخی شیوه‌ها و تام بودن بنابر برخی دیگر و تقیه‌آمیز بودن برخی روایات بیان‌کنندۀ محدودیت علوم ائمه. از میان این شیوه‌ها تنها دو شیوه علم اجمالی تام و علم تفصیلی محدود و علم شأنی تام و علم فعلی محدود، تحلیلی فراگیر از چگونگی جمع بین روایات این موضوع ارائه می‌کنند؛ این دو شیوه مکمل یکدیگرند».<ref name=p1></ref>


== فهرست مقاله ==
== فهرست مقاله ==
خط ۶۱: خط ۶۰:
*#تفاضل بین ائمه{{عم}}؛
*#تفاضل بین ائمه{{عم}}؛
*#شواهدی از عدم علم ائمه{{عم}}؛
*#شواهدی از عدم علم ائمه{{عم}}؛
*جمع بندی روایات؛
*جمع‌بندی روایات؛
*#محدودیت در قلمرو علوم ذاتی و استقلالی؛
*#محدودیت در قلمرو علوم ذاتی و استقلالی؛
*#تام بودن اجمالی و محدودیت تفصیلی؛
*#تام بودن اجمالی و محدودیت تفصیلی؛
خط ۷۳: خط ۷۲:
==در باره پدیدآورنده==
==در باره پدیدآورنده==
[[پرونده:11720.JPG |100px|right|بندانگشتی|[[سید علی هاشمی]]]]
[[پرونده:11720.JPG |100px|right|بندانگشتی|[[سید علی هاشمی]]]]
حجت الاسلام و المسلمین دکتر [[سید علی هاشمی]] (۱۳۵۲، کابل)، تحصیلات حوزوی خود را در محضر اساتیدی همچون حضرات حجج الاسلام و المسلمین: [[سید محمد نجفی یزدی]]، [[اکبر میرسپاه]]، [[مسعود پورسیدآقایی]]، [[علی ربانی گلپایگانی]]، [[محمد تقی سبحانی]]، [[عبدالحسین خسروپناه]] و [[محمد هادی یوسفی غروی]] پیگیری کرد. او تحصیلات دانشگاهی خود را در مقطع دکتری کلام اسلامی به اتمام رساند. عضویت در هیئت علمی پژوهشی [[مؤسسه آینده روشن]] (مرکز تخصصی مهدویت) و عضو کارگروه پژوهشی امام‌شناسی [[مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی]] از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس حوزوی به داوری و راهنمایی پایان‌نامه‌ها نیز مشغول است و تاکنون چندین کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. ''«[[ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی (کتاب)|ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی]]»''، ''«[[نشر و کتمان فضایل اهل بیت (کتاب)|نشر و کتمان فضایل اهل بیت]]»''، ''«[[ شهود یکی از روش‌های علم‌آموزی ائمه (مقاله)|شهود یکی از روش‌های علم‌آموزی ائمه]]{{عم}}»''، ''«[[شیعیان عصر حضور امامان و موضوع مهدویت (مقاله)|شیعیان عصر حضور امامان و موضوع مهدویت]]»''، ''«[[علم و عصمت امام از دیدگاه اصحاب امیرالمؤمنین (مقاله)|علم و عصمت امام از دیدگاه اصحاب امیرالمؤمنین]]{{ع}}»''، ''«[[بررسی تطبیقی آموزه منجی موعود در اسلام و آیین هندو (مقاله)|بررسی تطبیقی آموزه منجی موعود در اسلام و آیین هندو]]»'' و ''«[[قلمرو علوم برگزیدگان خداوند در قرآن (مقاله)|قلمرو علوم برگزیدگان خداوند در قرآن]]»'' برخی از این آثار است.<ref name=p2>مکاتبه اختصاصی [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]] با پدیدآورنده</ref>
حجت الاسلام و المسلمین دکتر [[سید علی هاشمی]] (۱۳۵۲، کابل)، تحصیلات حوزوی خود را در محضر اساتیدی همچون حضرات حجج الاسلام و المسلمین: [[سید محمد نجفی یزدی]]، [[اکبر میرسپاه]]، [[مسعود پورسیدآقایی]]، [[علی ربانی گلپایگانی]]، [[محمد تقی سبحانی]]، [[عبدالحسین خسروپناه]] و [[محمد هادی یوسفی غروی]] پیگیری کرد. او تحصیلات دانشگاهی خود را در مقطع دکتری کلام اسلامی به اتمام رساند. عضویت در هیئت علمی پژوهشی [[مؤسسه آینده روشن]] (مرکز تخصصی مهدویت) و عضو کارگروه پژوهشی امام‌شناسی [[مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی]] از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس حوزوی به داوری و راهنمایی پایان‌نامه‌ها نیز مشغول است و تاکنون چندین کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. ''«[[ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی (کتاب)|ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی]]»''، ''«[[نشر و کتمان فضایل اهل بیت (کتاب)|نشر و کتمان فضایل اهل بیت]]»''، ''«[[شهود یکی از روش‌های علم‌آموزی ائمه (مقاله)|شهود یکی از روش‌های علم‌آموزی ائمه]]{{عم}}»''، ''«[[شیعیان عصر حضور امامان و موضوع مهدویت (مقاله)|شیعیان عصر حضور امامان و موضوع مهدویت]]»''، ''«[[علم و عصمت امام از دیدگاه اصحاب امیرالمؤمنین (مقاله)|علم و عصمت امام از دیدگاه اصحاب امیرالمؤمنین]]{{ع}}»''، ''«[[بررسی تطبیقی آموزه منجی موعود در اسلام و آیین هندو (مقاله)|بررسی تطبیقی آموزه منجی موعود در اسلام و آیین هندو]]»'' و ''«[[قلمرو علوم برگزیدگان خداوند در قرآن (مقاله)|قلمرو علوم برگزیدگان خداوند در قرآن]]»'' برخی از این آثار است.<ref name=p2>مکاتبه اختصاصی [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]] با پدیدآورنده</ref>


 
== پانویس ==
 
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


== دریافت متن مقاله ==
== دریافت متن مقاله ==
* [http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1066504/%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%8C-%D8%AA%D8%A7%D9%85-%DB%8C%D8%A7-%D9%85%D8%AD%D8%AF%D9%88%D8%AF-?q=%D8%B9%D9%84%D9%85%20%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%20%D8%AA%D8%A7%D9%85%20%DB%8C%D8%A7%20%D9%85%D8%AD%D8%AF%D9%88%D8%AF&score=4635.6084&rownumber=1 دریافت متن PDF و دیجیتال مقاله از پایگاه مجلات تخصصی نور]
* [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1066504 دریافت متن PDF و دیجیتال مقاله از پایگاه مجلات تخصصی نور]
*[http://www.sid.ir/fa/VEWSSID/J_pdf/40313933203.pdf دریافت متن PDF مقاله از پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی ]
* [http://www.sid.ir/fa/VEWSSID/J_pdf/40313933203.pdf دریافت متن PDF مقاله از پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی]
*[http://www.intizar.ir/vdce.v8zbjh87e9bij.html متن دیجیتال مقاله از پایگاه آینده روشن]
* [http://www.intizar.ir/vdce.v8zbjh87e9bij.html متن دیجیتال مقاله از پایگاه آینده روشن]


*[http://www.magiran.com/view.asp?Type=pdf&ID=1390658&l=en دریافت متن PDF مقاله از بانک اطلاعات نشريات کشور ]
* [http://www.magiran.com/view.asp?Type=pdf&ID=1390658&l=en دریافت متن PDF مقاله از بانک اطلاعات نشريات کشور]


[[رده:منبع‌شناسى دانشنامه مجازی امامت و ولایت]]
[[رده:منبع‌شناسى دانشنامه مجازی امامت و ولایت به زبان فارسی]]
[[رده:مقاله]]
[[رده:مقاله]]
[[رده:مقاله‌ فارسی]]
[[رده:مقاله‌ فارسی]]
[[رده:مقاله‌شناسی مقاله‌های علمی پژوهشی امامت]]
[[رده:مقاله‌های سید علی هاشمی]]
[[رده:مقاله‌های سید علی هاشمی]]
[[رده:آثار سید علی هاشمی]]
[[رده:آثار سید علی هاشمی]]
[[رده:مقاله‌شناسی مقاله‌های امامت تک شماره‌ای]]
[[رده:مقاله‌شناسی مقاله‌های امامت منتشر شده در ۱۳۹۳]]
[[رده:مقاله‌شناسی مقاله‌های امامت با تعداد صفحات بیش از ۱۰]]
[[رده:مقاله‌شناسی مقاله‌های امامت فصلنامه مشرق موعود]]
[[رده:آثار قلمرو علم امام]]
[[رده:آثار قلمرو علم امام]]
[[رده:مقاله‌شناسی مقاله‌های قلمرو علم امام]]
[[رده:مقاله‌شناسی مقاله‌های قلمرو علم امام به زبان فارسی]]
[[رده:مقاله‌های دارای چکیده]]
[[رده:مقاله‌های دارای چکیده]]
[[رده:مقاله‌های دارای فهرست]]
[[رده:مقاله‌های دارای فهرست]]
[[رده:مقاله‌های دارای متن دیجیتال]]
[[رده:مقاله‌های دارای متن دیجیتال]]
[[رده:مقاله‌های دارای متن PDF]]
[[رده:مقاله‌های دارای متن PDF]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۶ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۶:۲۲

علم امام تام یا محدود؟
رتبه علمیعلمی - پژوهشی
زبانفارسی
نویسندهسید علی هاشمی
موضوععلم امام، قلمرو علوم ائمه، علم شأنی علم اجمالی، علم فعلی، علم تفصیلی
مذهبشیعه
منتشر شده درفصلنامه مشرق موعود
وابسته بهمؤسسه آینده روشن
محل نشرقم، ایران
تاریخ نشرزمستان ۱۳۹۳
شماره۳۷
شماره صفحاتاز صفحه ۴۹ تا ۷۲ مجله
ناشر الکترونیکپایگاه مجلات تخصصی نور

علم امام تام یا محدود؟ عنوان مقاله‌ای است با زبان فارسی که به مباحث قلمرو علوم امام می‌پردازد. این مقالهٔ ۲۴ صفحه‌ای به قلم سید علی هاشمی نگاشته شده و در فصلنامه مشرق موعود (شماره ۱۴۳۷ زمستان ۱۳۹۳) منتشر گشته است.[۱]

چکیده مقاله

  • نویسنده در ابتدای چکیده مقاله می‌نویسد: «علم ویژه و الهی امام، از جمله باورهای اساسی شیعه در مسئله امامت به شمار می‌رود. قلمرو علوم امام از مباحث مهمی است که به سبب پیچیدگی مباحث آن مورد تفسیرهای گوناگون قرار دارد».
  • نویسنده در ادامه چکیده می‌نویسد: «این نوشتار به روش توصیفی - تحلیلی به دنبال پاسخ‌گویی به این پرسش است که علوم ائمه تام است یا محدودیت‌ دارد؟ این بررسی در مهم‌ترین منابع روایی شیعه انجام شده است که سرچشمه مباحث این موضوع به شمار می‌آید. بررسی‌های این نوشتار، به این نتیجه انجامیده است که درباره هر یک از دو دیدگاه تام و محدود بودن علوم ائمه(روایاتی قابل توجه و معتبر وجود دارد). به نظر می‌رسد این روایات قابل جمع هستند. مهم‌ترین شیوه‌های جمع این روایات عبارت‌اند از: عدم علم استقلالی و امکان علم تام غیراستقلالی، علم محدود تفصیلی و علم تام اجمالی، علم محدود فعلی و علم تام شأنی، محدودیت در بخشی از علوم و تام بودن در بخشی دیگر، محدودیت بنابر برخی شیوه‌ها و تام بودن بنابر برخی دیگر و تقیه‌آمیز بودن برخی روایات بیان‌کنندۀ محدودیت علوم ائمه. از میان این شیوه‌ها تنها دو شیوه علم اجمالی تام و علم تفصیلی محدود و علم شأنی تام و علم فعلی محدود، تحلیلی فراگیر از چگونگی جمع بین روایات این موضوع ارائه می‌کنند؛ این دو شیوه مکمل یکدیگرند».[۱]

فهرست مقاله

  • چکیده؛
  • مقدمه؛
  • دیدگاه معتقد به تام بودن علوم ائمه؛
  • دیدگاه معتقد به محدودیت علوم ایشان؛
    1. شواهد روایی تام بودن علم امام؛
  • الف) ابواب مؤید تام بودن علوم ائمه(ع):
    1. خزانه‌داری علوم خداوند؛
    2. بهره‌مندی از علم الکتاب؛
    3. آگاهی از تمام معارف قرآن؛
    4. تأیید علمی روح القدس؛
    5. علم به همه امور گذشته و آینده؛
    6. داشتن علوم آسمان‌ها و زمین؛
  • ب) دیگر روایات مؤید تام بودن علوم ائمه(ع)؛
    1. شواهد روایی محدودیت قلمرو علم امام؛
    2. دریافت علم؛
    • علم‌آموزی از حجت پیشین؛
    • بهره‌مندی از میراث مکتوب ویژه ائمه(ع)؛
    • دریافت از روح‌القدس؛
    • دریافت از مخلوقی برتر از جبرئیل ومیکائیل؛
    • دریافت قلبی و شنیدن؛
    1. افزایش‌پذیری علوم ائمه(ع)؛
    2. تفاضل بین ائمه(ع)؛
    3. شواهدی از عدم علم ائمه(ع)؛
  • جمع‌بندی روایات؛
    1. محدودیت در قلمرو علوم ذاتی و استقلالی؛
    2. تام بودن اجمالی و محدودیت تفصیلی؛
    3. تام بودن شأنی و محدود بودن فعلی؛
    4. تام بودن در بخشی و محدودیت در بخشی دیگر؛
    5. تام بودن بنا بر برخی شیوه‌ها و محدودیت بسبب برخی دیگر؛
    6. تقیه‌آمیز بودن برخی روایات محدود؛
  • نتیجه؛
  • منابع.[۲]

در باره پدیدآورنده

سید علی هاشمی

حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید علی هاشمی (۱۳۵۲، کابل)، تحصیلات حوزوی خود را در محضر اساتیدی همچون حضرات حجج الاسلام و المسلمین: سید محمد نجفی یزدی، اکبر میرسپاه، مسعود پورسیدآقایی، علی ربانی گلپایگانی، محمد تقی سبحانی، عبدالحسین خسروپناه و محمد هادی یوسفی غروی پیگیری کرد. او تحصیلات دانشگاهی خود را در مقطع دکتری کلام اسلامی به اتمام رساند. عضویت در هیئت علمی پژوهشی مؤسسه آینده روشن (مرکز تخصصی مهدویت) و عضو کارگروه پژوهشی امام‌شناسی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس حوزوی به داوری و راهنمایی پایان‌نامه‌ها نیز مشغول است و تاکنون چندین کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی»، «نشر و کتمان فضایل اهل بیت»، «شهود یکی از روش‌های علم‌آموزی ائمه(ع)»، «شیعیان عصر حضور امامان و موضوع مهدویت»، «علم و عصمت امام از دیدگاه اصحاب امیرالمؤمنین(ع)»، «بررسی تطبیقی آموزه منجی موعود در اسلام و آیین هندو» و «قلمرو علوم برگزیدگان خداوند در قرآن» برخی از این آثار است.[۳]

پانویس

دریافت متن مقاله