افتاء در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی

دیداریویکی‌متن

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۸:۱۱

مقدمه

افتاء: فتوا دادن. "فَتوی" حکم تام و بالغ است از جهت استواری و یقین^[۱]. اصل آن "فتی" به معنای امر بالغ و تامّ، خواه در موضوع خارجی باشد یا امر معنوی^[۲].
عده‌ای برای "فتی" دو معنا برشمرده‌اند^[۳]:

طراوت و تازگی؛
تبیین حکم.

"فتی" به معنای "جوان"^[۴] و "شاگرد"^[۵] نیز به کار رفته است. "فتیه" به معنای جماعتی جوان^[۶] و گروه جوانمردان و در حالت اسنادی در باب استفعال و افعال به معنای "سؤال از حکم"^[۷] یا جواب از آنچه در احکام مشکل است^[۸].
﴿قَالَتْ يَا أَيُّهَا الْمَلَأُ أَفْتُونِي فِي أَمْرِي﴾^[۹].
فتوا و مفتی از اصطلاحات رایج فقهی است. نظر کارشناسی فقیه را در باب احکام شرعی فتوا می‌گویند. در قرآن کریم نیز این واژه در قالب باب استفعال و افعال به کار رفته است: ﴿يَسْتَفْتُونَكَ قُلِ اللَّهُ يُفْتِيكُمْ فِي الْكَلَالَةِ﴾^[۱۰]؛
امّا در غیر از احکام شرعی نیز به اخذ نظر مشورتی و کارشناسی افتاء اطلاق شده است: ﴿قَالَتْ يَا أَيُّهَا الْمَلَأُ أَفْتُونِي فِي أَمْرِي﴾^[۱۱] که بلقیس در مورد نامه دعوت حضرت سلیمان، از نخبگان و مشاوران خود نظرخواهی می‌کند ^[۱۲].

منابع

نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم

پانویس

↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۹، ص۲۸.
↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۹، ص۲۸.
↑ ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۴۷۳.
↑ خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۸، ص۱۳۷.
↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۸۵.
↑ خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۸، ص۱۳۷.
↑ ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۴۷۳.
↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۳۷۳.
↑ «(آنگاه) گفت: ای سرکردگان! در کار، به من نظر دهید» سوره نمل، آیه ۳۲.
↑ «از تو نظر می‌خواهند بگو: خداوند برای شما درباره کلاله نظر می‌دهد» سوره نساء، آیه ۱۷۶.
↑ «(آنگاه) گفت: ای سرکردگان! در کار، به من نظر دهید» سوره نمل، آیه ۳۲.
↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۱۱۳.

[1] حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۹، ص۲۸.

[2] حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۹، ص۲۸.

[3] ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۴۷۳.

[4] خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۸، ص۱۳۷.

[5] بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۸۵.

[6] خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۸، ص۱۳۷.

[7] ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۴۷۳.

[8] حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۳۷۳.

[9] «(آنگاه) گفت: ای سرکردگان! در کار، به من نظر دهید» سوره نمل، آیه ۳۲.

[10] «از تو نظر می‌خواهند بگو: خداوند برای شما درباره کلاله نظر می‌دهد» سوره نساء، آیه ۱۷۶.

[11] «(آنگاه) گفت: ای سرکردگان! در کار، به من نظر دهید» سوره نمل، آیه ۳۲.

[12] نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۱۱۳.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
+{{مدخل مرتبط
+| موضوع مرتبط = افتاء
+| عنوان مدخل  = [[افتاء]]
+| مداخل مرتبط = [[افتاء در قرآن]] - [[افتاء در حدیث]] - [[افتاء در فقه سیاسی]]
+| پرسش مرتبط  = افتاء (پرسش)
+}}
-{{امامت}}
+== مقدمه ==
-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
+* [[افتاء]]: [[فتوا]] دادن. "فَتوی" [[حکم]] تام و بالغ است از جهت [[استواری]] و [[یقین]]<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۹، ص۲۸.</ref>. اصل آن "[[فتی]]" به معنای امر بالغ و تامّ، خواه در موضوع خارجی باشد یا امر [[معنوی]]<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۹، ص۲۸.</ref>.
-: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[افتاء]]''' است. "'''[[افتاء]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
+* عده‌ای برای "[[فتی]]" دو معنا برشمرده‌اند<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۴۷۳.</ref>:
-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
+# طراوت و تازگی؛
-: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[افتاء در قرآن]] - [[افتاء در حدیث]] - [[افتاء در فقه سیاسی]] </div>
+# تبیین [[حکم]].
-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
+*"[[فتی]]" به معنای "[[جوان]]"<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۸، ص۱۳۷.</ref> و "[[شاگرد]]"<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۸۵.</ref> نیز به کار رفته است. "فتیه" به معنای جماعتی [[جوان]]<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۸، ص۱۳۷.</ref> و گروه جوانمردان و در حالت اسنادی در باب استفعال و [[افعال]] به معنای "سؤال از [[حکم]]"<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۴۷۳.</ref> یا جواب از آنچه در [[احکام]] مشکل است<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۳۷۳.</ref>.
-: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[افتاء (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
-<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
-==مقدمه==
-*[[افتاء]]: [[فتوا]] دادن. "فَتوی" [[حکم]] تام و بالغ است از جهت [[استواری]] و [[یقین]]<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۹، ص۲۸.</ref>. اصل آن "[[فتی]]" به معنای امر بالغ و تامّ، خواه در موضوع خارجی باشد یا امر [[معنوی]]<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۹، ص۲۸.</ref>.
-*عده‌ای برای "[[فتی]]" دو معنا برشمرده‌اند<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۴۷۳.</ref>:
-#طراوت و تازگی؛
-#تبیین [[حکم]].
-*"[[فتی]]" به معنای "[[جوان]]"<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۸، ص۱۳۷.</ref> و "[[شاگرد]]"<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۸۵.</ref> نیز به کار رفته است. "فتیه" به معنای جماعتی [[جوان]]<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۸، ص۱۳۷.</ref> و گروه جوانمردان و در حالت اسنادی در باب استفعال و [[افعال]] به معنای "سئوال از [[حکم]]"<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۴۷۳.</ref> یا جواب از آنچه در [[احکام]] مشکل است<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۳۷۳.</ref>.
 *{{متن قرآن|قَالَتْ يَا أَيُّهَا الْمَلَأُ أَفْتُونِي فِي أَمْرِي}}<ref>«(آنگاه) گفت: ای سرکردگان! در کار، به من نظر دهید» سوره نمل، آیه ۳۲.</ref>.
-*[[فتوا]] و مفتی از اصطلاحات رایج [[فقهی]] است. نظر کارشناسی [[فقیه]] را در باب [[احکام شرعی]] [[فتوا]] می‌گویند. در [[قرآن کریم]] نیز این واژه در قالب باب استفعال و [[افعال]] به کار رفته است: {{متن قرآن|يَسْتَفْتُونَكَ قُلِ اللَّهُ يُفْتِيكُمْ فِي الْكَلَالَةِ}}<ref>«از تو نظر می‌خواهند بگو: خداوند برای شما درباره کلاله نظر می‌دهد» سوره نساء، آیه ۱۷۶.</ref>؛
+* [[فتوا]] و مفتی از اصطلاحات رایج [[فقهی]] است. نظر کارشناسی [[فقیه]] را در باب [[احکام شرعی]] [[فتوا]] می‌گویند. در [[قرآن کریم]] نیز این واژه در قالب باب استفعال و [[افعال]] به کار رفته است: {{متن قرآن|يَسْتَفْتُونَكَ قُلِ اللَّهُ يُفْتِيكُمْ فِي الْكَلَالَةِ}}<ref>«از تو نظر می‌خواهند بگو: خداوند برای شما درباره کلاله نظر می‌دهد» سوره نساء، آیه ۱۷۶.</ref>؛
-*امّا در غیر از [[احکام شرعی]] نیز به اخذ نظر مشورتی و کارشناسی [[افتاء]] اطلاق شده است: {{متن قرآن|قَالَتْ يَا أَيُّهَا الْمَلَأُ أَفْتُونِي فِي أَمْرِي}}<ref>«(آنگاه) گفت: ای سرکردگان! در کار، به من نظر دهید» سوره نمل، آیه ۳۲.</ref> که [[بلقیس]] در مورد [[نامه]] [[دعوت]] [[حضرت سلیمان]]، از [[نخبگان]] و [[مشاوران]] خود نظرخواهی می‌کند <ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۱۱۳.</ref>.
+* امّا در غیر از [[احکام شرعی]] نیز به اخذ نظر مشورتی و کارشناسی [[افتاء]] اطلاق شده است: {{متن قرآن|قَالَتْ يَا أَيُّهَا الْمَلَأُ أَفْتُونِي فِي أَمْرِي}}<ref>«(آنگاه) گفت: ای سرکردگان! در کار، به من نظر دهید» سوره نمل، آیه ۳۲.</ref> که [[بلقیس]] در مورد [[نامه]] [[دعوت]] [[حضرت سلیمان]]، از [[نخبگان]] و [[مشاوران]] خود نظرخواهی می‌کند <ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۱۱۳.</ref>.
-==منابع==
+== منابع ==
+{{منابع}}
 * [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']]
+{{پایان منابع}}
-==پانویس==
+== پانویس ==
 {{پانویس}}
-[[رده:مدخل]]
 [[رده:افتاء]]