عبدالرحمن بن عروه غفاری: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-]] | + - [[)) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| (۲۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = شهدای کربلا | عنوان مدخل = عبدالرحمن بن عروه غفاری | مداخل مرتبط = [[عبدالرحمن بن عروه غفاری در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط = }} | |||
== مقدمه == | |||
عبدالرحمن بن عروه غفاری و برادرش [[عبدالله بن عروه غفاری]] که هر دو در [[کربلا]] [[شهید]] شدند، از اشراف و [[شجاعان]] [[کوفه]] بودند و به [[خاندان پیامبر]] [[عشق]] می‌ورزیدند. جدّشان حراق نیز از [[یاران علی]] {{ع}} بود که در [[جنگ جمل]]، [[صفین]] و [[نهروان]] در رکاب آن حضرت حضور داشت. این دو [[برادر]] با هم از [[کوفه]] به [[کربلا]] آمده بودند<ref>معارف و معاریف، ج۴، ص۱۵۰۱؛ انصار الحسین، ص۸۳؛ تنقیح المقال، مامقانی، ج۲، ص۱۴۶.</ref>.<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۳۲۱.</ref> | |||
کتاب‌های [[تاریخی]] در باره عبدالرحمان و برادرش عبدالله جز در [[واقعه کربلا]] چیز دیگری ننوشته‌اند و در [[روز عاشورا]] موقعی که بیشتر [[یاران امام]] {{ع}} به [[شهادت]] رسیدند، او و برادرش عبدالله، به [[محضر امام]] {{ع}} آمدند و در حالی که می‌‌گریستند، گفتند: [[سلام]] بر تو ای [[ابا عبدالله]]، [[دشمن]] ما را محاصره کرده و بر ما مستولی شده، [[دوست]] داریم مقابل تو بجنگیم و [[جان]] خویش را [[فدا]] سازیم!<ref>{{عربی|يَا أَبَا عَبْدِ اَللَّهِ! عَلَيْكَ اَلسَّلاَمُ، حَازَنَا اَلْعَدُوُّ إِلَيْكَ، فَأَحْبَبْنَا أَنْ نُقْتَلَ بَيْنَ يَدَيْكَ، نَمْنَعُكَ وَ نَدْفَعُ عَنْكَ}}</ref>. | |||
[[امام]] {{ع}} به آنها خوش آمد گفت و به آنان فرمود: «جلو بیایید»، آنها جلو آمدند و در نزدیکی حضرت با دشمن به [[قتال]] و [[جهاد]] پرداختند. | |||
«عبدالرحمان» در حال [[مبارزه]] این [[رجز]] میخواند و برادرش آن را تکمیل میکرد: | |||
{{شعر}} | |||
{{ب|''قَدْ عَلِمَتْ حَقّاً بَنُو غِفَارٍ''|2=''وَ خِنْدِفٍ بَعْدَ بَنِي نِزَارٍ"}} | |||
{{ب|''لَنَضْرِبَنَّ مَعْشَرَ الْفُجَّارِ''|2=''بِكُلِّ عَضْبٍ صارمٍ بَتّارٍ"}} | |||
{{ب|''يا قَوْمِ ذودوا عَنْ بَنِي الْأَحْرَارِ''|2=''بِالْمَشْرَفِيِّ وَ الْقَنَا الْخَطَّارِ"}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
:فرزندان [[غفار]] و [[خندف]] و [[بنی نزار]] به [[حق]] می‌‌دانند؛ که با [[شمشیر]] بران گروه بدکاران را می‌‌زنیم؛ ای قوم! با [[شمشیر]] مشرفی و نیزه [[جنبنده]] از فرزندان آزادگان [[دفاع]] کنید<ref>.تاریخ طبری، ج۵، ص۴۴۲؛ نفس المهموم، ص۲۷۰؛ تنقیح المقال، ج۲، ص۱۹۸؛ ابصارالعین، ص۱۵۳؛ قاموس الرجال، ج۶، ص۱۲۹؛ و در بحار الأنوار، ج۴۵، ص۲۸ تنها به ذکر این اشعار در میدان نبرد برای عبدالرحمن بن عروه اکتفا کرده است. در مناقب این شهرآشوب، ج۴، ص۱۰۲ همین رجز را به قرة بن ابی قره غفاری نسبت داده است.</ref>. | |||
آری «عبدالرحمان» به همراه برادرش «عبدالله» در مقابل چشمان [[مبارک]] [[امام]] جنگید و به درجه رفیع [[شهادت]] نایل آمد. | |||
در [[فضیلت]] او همین بس که در [[زیارت]] ناحیه به او و برادرش عبدالله [[سلام]] و [[درود]] فرستاده شده است: {{متن حدیث|السَّلَامُ عَلَى عَبْدِ اللَّهِ وَ عَبْدِ الرَّحْمَنِ ابْنَيْ عُرْوَةَ بْنِ حَرَّاقٍ الْغِفَارِيَّيْنِ}}<ref>زیارت ناحیه مقدسه، بحارالأنوار، ج۴۵، ص۷۱.</ref>.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام حسین - ناظم‌زاده (کتاب)|اصحاب امام حسین]]، ص۵۰۶-۵۰۸؛ [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۵۵۷.</ref>. | |||
== اختلاف در نام پدر == | |||
در برخی منابع «عبدالرحمن بن عزره» آمده، لکن منابع کهن از چنین شخصی نام نبرده‌اند. تنها در نسخه‌ای از [[رجال]] [[طوسی]]، وی و برادرش، [[عبدالله بن عرزة بن حراق غفاری]] در شمار [[اصحاب امام حسین]] {{ع}} یاد شده‌اند<ref>رجال طوسی، ص۷۷.</ref> | |||
مؤلف [[تنقیح المقال (کتاب)|تنقیح المقال]]، اگر چه نام او را در زمره [[شهیدان کربلا]] قرار داده ولی می‌گوید: چون در هیچ یک از نسخه‌های سِیر و [[مقاتل]]، عبدالرحمن به عنوان یکی از [[اصحاب سیدالشهدا]] {{ع}} ذکر نشده صحیح آن است که بگوییم: نام پدر او «عروة» می‌باشد نه «عرزة»<ref>تنقیح المقال، ج۲، ص۱۴۶؛ طبری نیز نام پدر او را «عزره» گفته است. تاریخ طبری، ج۵، ص۴۴۲، دارالمعارف.</ref>.<ref>جمعی از نویسندگان، [[پژوهشی پیرامون شهدای کربلا (کتاب)|پژوهشی پیرامون شهدای کربلا]]، ص۲۱۷.</ref> | |||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
{{مدخل وابسته}} | |||
* [[عبدالله بن عروه غفاری]] (برادر) | |||
{{پایان مدخل وابسته}} | |||
==منابع== | == منابع == | ||
{{منابع}} | |||
# [[پرونده:1100374.jpg|22px]] [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام حسین - ناظم‌زاده (کتاب)|'''اصحاب امام حسین''']] | |||
# [[پرونده:13681353.jpg|22px]] [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|'''گزیده دانشنامه امام حسین''']] | |||
# [[پرونده:13681024.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|'''فرهنگ عاشورا''']] | |||
# [[پرونده:360818579.jpg|22px]] جمعی از نویسندگان، [[پژوهشی پیرامون شهدای کربلا (کتاب)| '''پژوهشی پیرامون شهدای کربلا''']] | |||
{{پایان منابع}} | |||
==پانویس== | == پانویس == | ||
{{ | {{پانویس}} | ||
[[رده:مدخل فرهنگ عاشورا]] | [[رده:مدخل فرهنگ عاشورا]] | ||
[[رده:اعلام]] | [[رده:اعلام]] | ||
[[رده:شهدای واقعه کربلا]] | [[رده:شهدای واقعه کربلا]] | ||
[[رده: | [[رده:اصحاب امام حسین]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۲۹
این مدخل زیرشاخهٔ بحث شهدای کربلا است. عبدالرحمن بن عروه غفاری از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: عبدالرحمن بن عروه غفاری در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
عبدالرحمن بن عروه غفاری و برادرش عبدالله بن عروه غفاری که هر دو در کربلا شهید شدند، از اشراف و شجاعان کوفه بودند و به خاندان پیامبر عشق می‌ورزیدند. جدّشان حراق نیز از یاران علی (ع) بود که در جنگ جمل، صفین و نهروان در رکاب آن حضرت حضور داشت. این دو برادر با هم از کوفه به کربلا آمده بودند[۱].[۲]
کتاب‌های تاریخی در باره عبدالرحمان و برادرش عبدالله جز در واقعه کربلا چیز دیگری ننوشته‌اند و در روز عاشورا موقعی که بیشتر یاران امام (ع) به شهادت رسیدند، او و برادرش عبدالله، به محضر امام (ع) آمدند و در حالی که می‌‌گریستند، گفتند: سلام بر تو ای ابا عبدالله، دشمن ما را محاصره کرده و بر ما مستولی شده، دوست داریم مقابل تو بجنگیم و جان خویش را فدا سازیم![۳].
امام (ع) به آنها خوش آمد گفت و به آنان فرمود: «جلو بیایید»، آنها جلو آمدند و در نزدیکی حضرت با دشمن به قتال و جهاد پرداختند.
«عبدالرحمان» در حال مبارزه این رجز میخواند و برادرش آن را تکمیل میکرد:
| قَدْ عَلِمَتْ حَقّاً بَنُو غِفَارٍ | وَ خِنْدِفٍ بَعْدَ بَنِي نِزَارٍ" | |
| لَنَضْرِبَنَّ مَعْشَرَ الْفُجَّارِ | بِكُلِّ عَضْبٍ صارمٍ بَتّارٍ" | |
| يا قَوْمِ ذودوا عَنْ بَنِي الْأَحْرَارِ | بِالْمَشْرَفِيِّ وَ الْقَنَا الْخَطَّارِ" |
- فرزندان غفار و خندف و بنی نزار به حق می‌‌دانند؛ که با شمشیر بران گروه بدکاران را می‌‌زنیم؛ ای قوم! با شمشیر مشرفی و نیزه جنبنده از فرزندان آزادگان دفاع کنید[۴].
آری «عبدالرحمان» به همراه برادرش «عبدالله» در مقابل چشمان مبارک امام جنگید و به درجه رفیع شهادت نایل آمد.
در فضیلت او همین بس که در زیارت ناحیه به او و برادرش عبدالله سلام و درود فرستاده شده است: «السَّلَامُ عَلَى عَبْدِ اللَّهِ وَ عَبْدِ الرَّحْمَنِ ابْنَيْ عُرْوَةَ بْنِ حَرَّاقٍ الْغِفَارِيَّيْنِ»[۵].[۶].
اختلاف در نام پدر
در برخی منابع «عبدالرحمن بن عزره» آمده، لکن منابع کهن از چنین شخصی نام نبرده‌اند. تنها در نسخه‌ای از رجال طوسی، وی و برادرش، عبدالله بن عرزة بن حراق غفاری در شمار اصحاب امام حسین (ع) یاد شده‌اند[۷]
مؤلف تنقیح المقال، اگر چه نام او را در زمره شهیدان کربلا قرار داده ولی می‌گوید: چون در هیچ یک از نسخه‌های سِیر و مقاتل، عبدالرحمن به عنوان یکی از اصحاب سیدالشهدا (ع) ذکر نشده صحیح آن است که بگوییم: نام پدر او «عروة» می‌باشد نه «عرزة»[۸].[۹]
جستارهای وابسته
- عبدالله بن عروه غفاری (برادر)
منابع
پانویس
- ↑ معارف و معاریف، ج۴، ص۱۵۰۱؛ انصار الحسین، ص۸۳؛ تنقیح المقال، مامقانی، ج۲، ص۱۴۶.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص ۳۲۱.
- ↑ يَا أَبَا عَبْدِ اَللَّهِ! عَلَيْكَ اَلسَّلاَمُ، حَازَنَا اَلْعَدُوُّ إِلَيْكَ، فَأَحْبَبْنَا أَنْ نُقْتَلَ بَيْنَ يَدَيْكَ، نَمْنَعُكَ وَ نَدْفَعُ عَنْكَ
- ↑ .تاریخ طبری، ج۵، ص۴۴۲؛ نفس المهموم، ص۲۷۰؛ تنقیح المقال، ج۲، ص۱۹۸؛ ابصارالعین، ص۱۵۳؛ قاموس الرجال، ج۶، ص۱۲۹؛ و در بحار الأنوار، ج۴۵، ص۲۸ تنها به ذکر این اشعار در میدان نبرد برای عبدالرحمن بن عروه اکتفا کرده است. در مناقب این شهرآشوب، ج۴، ص۱۰۲ همین رجز را به قرة بن ابی قره غفاری نسبت داده است.
- ↑ زیارت ناحیه مقدسه، بحارالأنوار، ج۴۵، ص۷۱.
- ↑ ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام حسین، ص۵۰۶-۵۰۸؛ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۵۵۷.
- ↑ رجال طوسی، ص۷۷.
- ↑ تنقیح المقال، ج۲، ص۱۴۶؛ طبری نیز نام پدر او را «عزره» گفته است. تاریخ طبری، ج۵، ص۴۴۲، دارالمعارف.
- ↑ جمعی از نویسندگان، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ص۲۱۷.