آل ابراهیم: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی

دیداریویکی‌متن

نسخهٔ ‏۱۵ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۳۵

مراد از آل ابراهیم

با توجّه به گوناگونی معانی "آل"، مفسّران، آل ابراهیم را سه گونه تفسیر کرده‌اند:

فرزندان پاک و برگزیده ابراهیم چون اسماعیل، اسحاق، یعقوب، داوود، سلیمان، یونس، زکریا، عیسی، محمد (ص) و جانشینان آن حضرت از خاندان وی. این تفسیر، با واژه اصْطَفَى (برگزیدن) مناسب‌تر می‌نماید؛ زیرا خداوند، کسانی را برمی‌گزیند که از گناه منزّه باشند^[۱]. روایاتی که امامان (ع) را از آل‌ابراهیم شمرده نیز این معنا را تأیید می‌کند^[۲]. امام باقر (ع)می‌فرماید: آل ابراهیم ماییم، زیرا ما بازماندگان این خاندان هستیم و لذا فرزندان پیامبر (ص) و ائمه (ع) در شمار آل ابراهیم‌اند و در واقع نوادگان ابراهیم هستند ^[۳]. به نظر علامه طباطبایی، از سیاق آیه أَمْ يَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلَى مَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ فَقَدْ آتَيْنَا آلَ إِبْرَاهِيمَ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَآتَيْنَاهُمْ مُلْكًا عَظِيمًا^[۴] که درصدد سرزنش بنی اسرائیل (دودمان اسحاق) است، برمی‌آید که مقصود از آل ابراهیم، پاکان ذرّیه او از طریق اسماعیل است و شامل ذریه ابراهیم از طریق اسحاق نمی‌شود^[۵].
پیروان دین ابراهیم (اسلام)^[۶]. مؤیّد این معنا دو آیه ذیل است: فَمَنْ تَبِعَنِي فَإِنَّهُ مِنِّي ^[۷]، إِنَّ أَوْلَى النَّاسِ بِإِبْرَاهِيمَ لَلَّذِينَ اتَّبَعُوهُ وَهَذَا النَّبِيُّ وَالَّذِينَ آمَنُوا وَاللَّهُ وَلِيُّ الْمُؤْمِنِينَ^[۸] ^[۹]
شخص ابراهیم، همان گونه که در آیه مِمَّا تَرَكَ آلُ مُوسَى وَآلُ هَارُونَ ^[۱۰] ^[۱۱]^[۱۲]

علامه طباطبایی معتقد است آل ابراهیم عبارت‌اند از: پاکان از ذریّه آن جناب از قبیل اسحاق، اسرائیل و انبیایی که از ذریّه آن حضرت در بنی‌اسرائیل مبعوث شدند و نیز اسماعیل و طاهرین از ذریّه آن جناب که سرور همه آنان محمد (ص) و از ذریّه آن حضرت است. در آیه أَمْ يَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلَى مَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ فَقَدْ آتَيْنَا آلَ إِبْرَاهِيمَ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَآتَيْنَاهُمْ مُلْكًا عَظِيمًا^[۱۳] که در مقام انکار و اعتراض بر بنی‌اسرائیل است، مراد از آل ابراهیم، بنی‌اسرائیل یعنی دودمان اسحاق و یعقوب نیست (چون بنی‌اسرائیل هم دودمان یعقوب‌اند) در نتیجه از آل ابراهیم تنها معصومین از دودمان اسماعیل باقی می‌مانند (که منظور از کلمه آل ابراهیم هستند) که پیامبر اسلام (ص) و دودمانش از ایشان‌اند^[۱۴].
با توجه به مطالب فوق می‌توان نتیجه گرفت که آل ابراهیم، خاندان حضرت ابراهیم (ع) هستند که خداوند در قرآن آنها را بر جهانیان برتری داده است و بر اساس روایات مختلف آل ابراهیم، فرزندان ابراهیم، موسی بن عمران، عیسی، پیامبران بنی‌اسرائیل، پیامبر اسلام (ص) و ائمه (ع) را شامل می‌شود. آل ابراهیم دارای فضائل بسیاری هستند که مقام تسلیم، عصمت، نبوت، امامت، هدایتگری، برگزیدگی، شایستگی، دریافت وحی، کتاب، حکمت، رحمت و برکات الهی از مهم‌ترین آنهاست.^[۱۵]

ذریه ابراهیم

دعاهای ابراهیم برای ذریه‌اش

فضایل آل ابراهیم

محل سکونت آل ابراهیم

گوناگونی ذریه ابراهیم

منابع

خراسانی، محمد، مقاله «آل ابراهیم»، دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱

پانویس

↑ مجمع‌البیان، ج ۲، ص ۷۳۵.
↑ عیّاشی، ج ۱، ص ۱۶۸؛ نورالثقلین، ج۲، ص ۵۴۸.
↑ دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ج۱، ص۴۴.
↑ «یا اینکه به مردم برای آنچه خداوند به آنان از بخشش خود داده است رشک می‌برند؟ بی‌گمان ما به خاندان ابراهیم کتاب (آسمانی) و فرزانگی دادیم و به آنان فرمانروایی سترگی بخشیدیم» سوره نساء، آیه ۵۴.
↑ المیزان، ج ۳، ص ۱۶۶.
↑ مجمع البیان، ج ۲، ص ۷۳۵.
↑ «هر که از من پیروی کند از من است» سوره ابراهیم، آیه ۳۶.
↑ «بی‌گمان نزدیک‌ترین مردم به ابراهیم همانانند که از وی پیروی کردند و نیز این پیامبر و مؤمنان؛ و خداوند سرپرست مؤمنان است» سوره آل عمران، آیه ۶۸.
↑ جامع البیان، مج ۴، ج ۵، ص ۱۹۴؛ قرطبی، ج ۴، ص ۴۱.
↑ «آنچه از خاندان موسی و هارون بر جای نهاده‌اند» سوره بقره، آیه ۲۴۸.
↑ قرطبی، ج ۴، ص ۴۱.
↑ خراسانی، محمد، مقاله «آل ابراهیم»، دائرةالمعارف قرآن کریم، ج۱؛ >کدخدایی، مرضیه السادات، مقاله «آل ابراهیم»، دانشنامه معاصر قرآن کریم، ص۵۰.
↑ «یا اینکه به مردم برای آنچه خداوند به آنان از بخشش خود داده است رشک می‌برند؟ بی‌گمان ما به خاندان ابراهیم کتاب (آسمانی) و فرزانگی دادیم و به آنان فرمانروایی سترگی بخشیدیم» سوره نساء، آیه ۵۴.
↑ ترجمه المیزان، ج۴، ص۶۰۰.
↑ کدخدایی، مرضیه السادات، مقاله «آل ابراهیم»، دانشنامه معاصر قرآن کریم، ص۵۰-۵۲.

[1] مجمع‌البیان، ج ۲، ص ۷۳۵.

[2] عیّاشی، ج ۱، ص ۱۶۸؛ نورالثقلین، ج۲، ص ۵۴۸.

[3] دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ج۱، ص۴۴.

[4] «یا اینکه به مردم برای آنچه خداوند به آنان از بخشش خود داده است رشک می‌برند؟ بی‌گمان ما به خاندان ابراهیم کتاب (آسمانی) و فرزانگی دادیم و به آنان فرمانروایی سترگی بخشیدیم» سوره نساء، آیه ۵۴.

[5] المیزان، ج ۳، ص ۱۶۶.

[6] مجمع البیان، ج ۲، ص ۷۳۵.

[7] «هر که از من پیروی کند از من است» سوره ابراهیم، آیه ۳۶.

[8] «بی‌گمان نزدیک‌ترین مردم به ابراهیم همانانند که از وی پیروی کردند و نیز این پیامبر و مؤمنان؛ و خداوند سرپرست مؤمنان است» سوره آل عمران، آیه ۶۸.

[9] جامع البیان، مج ۴، ج ۵، ص ۱۹۴؛ قرطبی، ج ۴، ص ۴۱.

[10] «آنچه از خاندان موسی و هارون بر جای نهاده‌اند» سوره بقره، آیه ۲۴۸.

[11] قرطبی، ج ۴، ص ۴۱.

[12] خراسانی، محمد، مقاله «آل ابراهیم»، دائرةالمعارف قرآن کریم، ج۱؛ >کدخدایی، مرضیه السادات، مقاله «آل ابراهیم»، دانشنامه معاصر قرآن کریم، ص۵۰.

[13] «یا اینکه به مردم برای آنچه خداوند به آنان از بخشش خود داده است رشک می‌برند؟ بی‌گمان ما به خاندان ابراهیم کتاب (آسمانی) و فرزانگی دادیم و به آنان فرمانروایی سترگی بخشیدیم» سوره نساء، آیه ۵۴.

[14] ترجمه المیزان، ج۴، ص۶۰۰.

[15] کدخدایی، مرضیه السادات، مقاله «آل ابراهیم»، دانشنامه معاصر قرآن کریم، ص۵۰-۵۲.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

@@ خط ۴: / خط ۴: @@
 == مراد از آل ابراهیم ==
 * با توجّه به گوناگونی معانی "[[آل]]"، [[مفسّران]]، آل ابراهیم را سه گونه [[تفسیر]] کرده‌اند:
-# [[فرزندان]] [[پاک]] و [[برگزیده]] [[ابراهیم]] چون [[اسماعیل]]، [[اسحاق]]، [[یعقوب]]، [[داوود]]، [[سلیمان]]، [[یونس]]، [[زکریا]]، [[عیسی]]، [[محمد]] {{صل}} و [[جانشینان]] آن [[حضرت]] از [[خاندان]] وی. این [[تفسیر]]، با واژه {{متن قرآن| اصْطَفَى }} ([[برگزیدن]]) مناسب‌تر می‌نماید؛ زیرا [[خداوند]]، کسانی را برمی‌گزیند که از [[گناه]] منزّه باشند<ref>مجمع‌البیان، ج ۲، ص ۷۳۵.</ref>. روایاتی که [[امامان]] {{عم}} را از آل‌ابراهیم شمرده نیز این معنا را [[تأیید]] می‌کند<ref>عیّاشی، ج ۱، ص ۱۶۸؛ نورالثقلین، ج۲، ص ۵۴۸.</ref>. [[امام باقر]] {{ع}}می‌فرماید: آل ابراهیم ماییم، زیرا ما بازماندگان این [[خاندان]] هستیم و لذا [[فرزندان پیامبر]] {{صل}} و [[ائمه]] {{عم}} در شمار [[آل]] ابراهیم‌اند و در واقع [[نوادگان]] [[ابراهیم]] هستند <ref>دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ج۱، ص۴۴.</ref>. به نظر [[علامه طباطبایی]]، از [[سیاق آیه]] {{متن قرآن|أَمْ يَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلَى مَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ فَقَدْ آتَيْنَا آلَ إِبْرَاهِيمَ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَآتَيْنَاهُمْ مُلْكًا عَظِيمًا}}<ref>«یا اینکه به مردم برای آنچه خداوند به آنان از بخشش خود داده است رشک می‌برند؟ بی‌گمان ما به خاندان ابراهیم کتاب (آسمانی) و فرزانگی دادیم و به آنان فرمانروایی سترگی بخشیدیم» سوره نساء، آیه ۵۴.</ref> که درصدد [[سرزنش]] [[بنی اسرائیل]] ([[دودمان]] [[اسحاق]]) است، برمی‌آید که مقصود از آل ابراهیم، [[پاکان]] ذرّیه او از طریق [[اسماعیل]] است و شامل [[ذریه ابراهیم]] از طریق [[اسحاق]] نمی‌شود<ref>المیزان، ج ۳، ص ۱۶۶.</ref>.
+# [[فرزندان]] [[پاک]] و برگزیده [[ابراهیم]] چون [[اسماعیل]]، [[اسحاق]]، [[یعقوب]]، [[داوود]]، [[سلیمان]]، [[یونس]]، [[زکریا]]، [[عیسی]]، [[محمد]] {{صل}} و [[جانشینان]] آن [[حضرت]] از [[خاندان]] وی. این [[تفسیر]]، با واژه {{متن قرآن| اصْطَفَى }} ([[برگزیدن]]) مناسب‌تر می‌نماید؛ زیرا [[خداوند]]، کسانی را برمی‌گزیند که از [[گناه]] منزّه باشند<ref>مجمع‌البیان، ج ۲، ص ۷۳۵.</ref>. روایاتی که [[امامان]] {{عم}} را از آل‌ابراهیم شمرده نیز این معنا را [[تأیید]] می‌کند<ref>عیّاشی، ج ۱، ص ۱۶۸؛ نورالثقلین، ج۲، ص ۵۴۸.</ref>. [[امام باقر]] {{ع}}می‌فرماید: آل ابراهیم ماییم، زیرا ما بازماندگان این [[خاندان]] هستیم و لذا [[فرزندان پیامبر]] {{صل}} و [[ائمه]] {{عم}} در شمار [[آل]] ابراهیم‌اند و در واقع [[نوادگان]] [[ابراهیم]] هستند <ref>دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ج۱، ص۴۴.</ref>. به نظر [[علامه طباطبایی]]، از [[سیاق آیه]] {{متن قرآن|أَمْ يَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلَى مَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ فَقَدْ آتَيْنَا آلَ إِبْرَاهِيمَ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَآتَيْنَاهُمْ مُلْكًا عَظِيمًا}}<ref>«یا اینکه به مردم برای آنچه خداوند به آنان از بخشش خود داده است رشک می‌برند؟ بی‌گمان ما به خاندان ابراهیم کتاب (آسمانی) و فرزانگی دادیم و به آنان فرمانروایی سترگی بخشیدیم» سوره نساء، آیه ۵۴.</ref> که درصدد [[سرزنش]] [[بنی اسرائیل]] ([[دودمان]] [[اسحاق]]) است، برمی‌آید که مقصود از آل ابراهیم، [[پاکان]] ذرّیه او از طریق [[اسماعیل]] است و شامل [[ذریه ابراهیم]] از طریق [[اسحاق]] نمی‌شود<ref>المیزان، ج ۳، ص ۱۶۶.</ref>.
 # [[پیروان]] [[دین ابراهیم]] ([[اسلام]])<ref>مجمع البیان، ج ۲، ص ۷۳۵.</ref>. [[مؤیّد]] این معنا دو [[آیه]] ذیل است: {{متن قرآن| فَمَنْ تَبِعَنِي فَإِنَّهُ مِنِّي }}<ref>«هر که از من پیروی کند از من است» سوره ابراهیم، آیه ۳۶.</ref>، {{متن قرآن|إِنَّ أَوْلَى النَّاسِ بِإِبْرَاهِيمَ لَلَّذِينَ اتَّبَعُوهُ وَهَذَا النَّبِيُّ وَالَّذِينَ آمَنُوا وَاللَّهُ وَلِيُّ الْمُؤْمِنِينَ}}<ref>«بی‌گمان نزدیک‌ترین مردم به ابراهیم همانانند که از وی پیروی کردند و نیز این پیامبر و مؤمنان؛ و خداوند سرپرست مؤمنان است» سوره آل عمران، آیه ۶۸.</ref> <ref>جامع البیان، مج ۴، ج ۵، ص ۱۹۴؛ قرطبی، ج ۴، ص ۴۱.</ref>
 # شخص [[ابراهیم]]، همان گونه که در [[آیه]] {{متن قرآن| مِمَّا تَرَكَ آلُ مُوسَى وَآلُ هَارُونَ }}<ref>«آنچه از خاندان موسی و هارون بر جای نهاده‌اند» سوره بقره، آیه ۲۴۸.</ref> <ref>قرطبی، ج ۴، ص ۴۱.</ref><ref>[[محمد خراسانی|خراسانی، محمد]]، [[آل ابراهیم - خراسانی (مقاله)|مقاله «آل ابراهیم»]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۱؛ >[[مرضیه السادات کدخدایی|کدخدایی، مرضیه السادات]]، [[آل ابراهیم - کدخدایی (مقاله)|مقاله «آل ابراهیم»]]، [[دانشنامه معاصر قرآن کریم (کتاب)|دانشنامه معاصر قرآن کریم]]، ص۵۰.</ref>