ابن قبه رازی: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{امامت}} <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div> <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">ابن قبه رازی در تاریخ اسلامی</div> ==مقدمه== ابوجعفر محمد بن عبدالرحم...» ایجاد کرد) برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
(←پانویس) |
||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[ابن قبه رازی در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط = }} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
[[ابوجعفر محمد بن عبدالرحمن بن قبه رازی بغدادی]] مشهور به [[ابن قبه]] از [[متکلمان]] بزرگ و [[توانمند]] [[شیعه]] در سال‌های پایانی سده سوم و سال‌های نخست سده چهارم [[هجری]] بود که در [[شهر]] [[ری]] می‌‌زیست. ابوجعفر در آغاز، پیرو [[معتزله]] بود؛ ولی [[آگاه]] و [[مستبصر]] شد و [[مذهب تشیع]] را برگزید. <ref>رجال (النجاشی) ۲ / ۲۸۸.</ref> از استادان او، [[ابوالقاسم بلخی]]، [[عبدالله بن احمد بن محمود کعبی]] [[معتزلی]] را نام برده‌اند. <ref>شرح نهج البلاغه (ابن ابی الحدید) ۱ / ۲۰۶.</ref> [[ابن بطه]]<ref>رجال (النجاشی) ۲ / ۲۸۸.</ref> و [[حسن بن حمزه علوی طبری]] از [[شاگردان]] و [[راویان]] اویند. <ref>اعیان الشیعه ۹ / ۳۸۰.</ref> | [[ابوجعفر محمد بن عبدالرحمن بن قبه رازی بغدادی]] مشهور به [[ابن قبه]] از [[متکلمان]] بزرگ و [[توانمند]] [[شیعه]] در سال‌های پایانی سده سوم و سال‌های نخست سده چهارم [[هجری]] بود که در [[شهر]] [[ری]] می‌‌زیست. ابوجعفر در آغاز، پیرو [[معتزله]] بود؛ ولی [[آگاه]] و [[مستبصر]] شد و [[مذهب تشیع]] را برگزید. <ref>رجال (النجاشی) ۲ / ۲۸۸.</ref> از استادان او، [[ابوالقاسم بلخی]]، [[عبدالله بن احمد بن محمود کعبی]] [[معتزلی]] را نام برده‌اند. <ref>شرح نهج البلاغه (ابن ابی الحدید) ۱ / ۲۰۶.</ref> [[ابن بطه]]<ref>رجال (النجاشی) ۲ / ۲۸۸.</ref> و [[حسن بن حمزه علوی طبری]] از [[شاگردان]] و [[راویان]] اویند. <ref>اعیان الشیعه ۹ / ۳۸۰.</ref> | ||
از زندگانی ابن قبه [[آگاهی]] چندانی نداریم؛ جز آنکه [[نجاشی]] حکایتی را از [[محمد بن بشر سوسنجردی]] (از [[متکلمان امامیه]]) نقل می‌‌کند که رازی کتابی درباره [[امامت]] ـ براساس [[عقیده امامیه]] ـ به نام «الانصاف» داشت. محمد بن بشر این کتاب را با خود به بلخ برد و به بلخی که پیشینه آشنایی با او داشته، نشان داد. بلخی در رد آن، کتابی به نام «المسترشد» نوشت. او ردیه را در ری به ابن قبه رساند و رازی با «المستثبت» پاسخ او را داد. پاسخ را نیز به بلخ برد و بلخی «نقض المستثبت» را نوشت؛ ولی زمانی که سوسنجردی به ری بازگشت تا آن را به ابن قبه برساند، رازی از [[دنیا]] رفته بود<ref>رجال (النجاشی) ۲ / ۲۸۸.</ref> و این [[مناظره]] از راه دور، ناتمام ماند. چه بسا اگر [[اجل]] مهلت می‌‌داد، آثار دیگری در این [[جدل]] [[کلامی]] پدید می‌‌آمد. بنابراین به نظر می‌‌رسد ابن قبه پیش از بلخی از دنیا رفته باشد. نهایت این است که هر دو در همین اثنا درگذشته باشند؛ ازاین رو معاصر بودن ابن قبه با [[شیخ مفید]]<ref>الذریعه ۲۱ / ۲.</ref> بی‌پایه واساس است؛ تا چه رسد به اینکه وی را درگذشته حدود ۴۱۳<ref>اعیان الشیعه ۹ / ۳۸۰.</ref> یا حدود ۶۰۰ هجری بدانیم. <ref>هدیه العارفین ۲ / ۱۰۶.</ref> کتاب‌های الرد علی الزیدیه، الرد علی ابی علی الجُبّایی و المسئله المفرده درباره [[امامت]]، تألیفات دیگر [[ابن قبه]] است<ref>رجال (النجاشی) ۲ / ۲۸۸.</ref> | از زندگانی ابن قبه [[آگاهی]] چندانی نداریم؛ جز آنکه [[نجاشی]] حکایتی را از [[محمد بن بشر سوسنجردی]] (از [[متکلمان امامیه]]) نقل می‌‌کند که رازی کتابی درباره [[امامت]] ـ براساس [[عقیده امامیه]] ـ به نام «الانصاف» داشت. محمد بن بشر این کتاب را با خود به بلخ برد و به بلخی که پیشینه آشنایی با او داشته، نشان داد. بلخی در رد آن، کتابی به نام «المسترشد» نوشت. او ردیه را در ری به ابن قبه رساند و رازی با «المستثبت» پاسخ او را داد. پاسخ را نیز به بلخ برد و بلخی «نقض المستثبت» را نوشت؛ ولی زمانی که سوسنجردی به ری بازگشت تا آن را به ابن قبه برساند، رازی از [[دنیا]] رفته بود<ref>رجال (النجاشی) ۲ / ۲۸۸.</ref> و این [[مناظره]] از راه دور، ناتمام ماند. چه بسا اگر [[اجل]] مهلت می‌‌داد، آثار دیگری در این [[جدل]] [[کلامی]] پدید می‌‌آمد. بنابراین به نظر می‌‌رسد ابن قبه پیش از بلخی از دنیا رفته باشد. نهایت این است که هر دو در همین اثنا درگذشته باشند؛ ازاین رو معاصر بودن ابن قبه با [[شیخ مفید]]<ref>الذریعه ۲۱ / ۲.</ref> بی‌پایه واساس است؛ تا چه رسد به اینکه وی را درگذشته حدود ۴۱۳<ref>اعیان الشیعه ۹ / ۳۸۰.</ref> یا حدود ۶۰۰ هجری بدانیم. <ref>هدیه العارفین ۲ / ۱۰۶.</ref> کتاب‌های الرد علی الزیدیه، الرد علی ابی علی الجُبّایی و المسئله المفرده درباره [[امامت]]، تألیفات دیگر [[ابن قبه]] است<ref>رجال (النجاشی) ۲ / ۲۸۸.</ref><ref> [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]]، ج۲ ص۳۸۹ - ۳۹۰.</ref> | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
| خط ۲۱: | خط ۱۹: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: اعلام]] | [[رده: اعلام]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۳ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۲۸
ابن قبه رازی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ابن قبه رازی در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
ابوجعفر محمد بن عبدالرحمن بن قبه رازی بغدادی مشهور به ابن قبه از متکلمان بزرگ و توانمند شیعه در سال‌های پایانی سده سوم و سال‌های نخست سده چهارم هجری بود که در شهر ری می‌‌زیست. ابوجعفر در آغاز، پیرو معتزله بود؛ ولی آگاه و مستبصر شد و مذهب تشیع را برگزید. [۱] از استادان او، ابوالقاسم بلخی، عبدالله بن احمد بن محمود کعبی معتزلی را نام برده‌اند. [۲] ابن بطه[۳] و حسن بن حمزه علوی طبری از شاگردان و راویان اویند. [۴]
از زندگانی ابن قبه آگاهی چندانی نداریم؛ جز آنکه نجاشی حکایتی را از محمد بن بشر سوسنجردی (از متکلمان امامیه) نقل می‌‌کند که رازی کتابی درباره امامت ـ براساس عقیده امامیه ـ به نام «الانصاف» داشت. محمد بن بشر این کتاب را با خود به بلخ برد و به بلخی که پیشینه آشنایی با او داشته، نشان داد. بلخی در رد آن، کتابی به نام «المسترشد» نوشت. او ردیه را در ری به ابن قبه رساند و رازی با «المستثبت» پاسخ او را داد. پاسخ را نیز به بلخ برد و بلخی «نقض المستثبت» را نوشت؛ ولی زمانی که سوسنجردی به ری بازگشت تا آن را به ابن قبه برساند، رازی از دنیا رفته بود[۵] و این مناظره از راه دور، ناتمام ماند. چه بسا اگر اجل مهلت می‌‌داد، آثار دیگری در این جدل کلامی پدید می‌‌آمد. بنابراین به نظر می‌‌رسد ابن قبه پیش از بلخی از دنیا رفته باشد. نهایت این است که هر دو در همین اثنا درگذشته باشند؛ ازاین رو معاصر بودن ابن قبه با شیخ مفید[۶] بی‌پایه واساس است؛ تا چه رسد به اینکه وی را درگذشته حدود ۴۱۳[۷] یا حدود ۶۰۰ هجری بدانیم. [۸] کتاب‌های الرد علی الزیدیه، الرد علی ابی علی الجُبّایی و المسئله المفرده درباره امامت، تألیفات دیگر ابن قبه است[۹][۱۰]
