بحث:حسان بن ثابت: تفاوت میان نسخه‌ها

Page contents not supported in other languages.
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
جز (جایگزینی متن - 'اهل مدینه' به 'اهل مدینه')
 
(یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۲: خط ۲:
شاعر زمان [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]]{{صل}} که [[واقعۀ غدیر]] را همان‌جا و همان‌ روز به [[شعر]] درآورد. گرچه [[شاعران]] غدیریه‌سرای بسیارند، امّا حساسیّت کار او سرودن [[شعر غدیر]] در همان‌ روز در حضور [[پیامبر]] است که [[پیامبر خاتم|رسول خدا]] نیز او را [[دعا]] کرد و به تعبیر [[علامه امینی]]، نخستین [[شعر]] [[روایی]] است که به آن حادثه بزرگ و [[نبأ عظیم]] پرداخته و در حضور [[صد]] هزار نفر خوانده است. حسان بن ثابت از [[انصار]] و از [[قبیله]] بنی نجّار در [[مدینه]] و از [[شاعران]] مخضرم بود (آنان که هم در [[عصر جاهلیت]] هم در دورۀ [[اسلام]]، [[شعر]] سروده‌اند) و حدود ۱۲۰ سال [[عمر]] کرد و در سال ۵۵ [[هجری]] درگذشت. وی گرچه سوابق خوبی در [[اسلام]] داشت، امّا در نهایت، [[عثمانی]] شد و از جناح [[امام علی|علی]]{{ع}} [[دست]] شست و با او [[بیعت]] نکرد. قصیدۀ غدیریۀ او که با مطلع: {{عربی|" يُنَادِيهِمْ يَوْمَ الْغَدِيرِ نَبِيُّهُم‏"}} آغاز می‌شود، [[حضرت]] را به عنوان [[امامت]] و [[ولایت]] یاد کرده است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۲۲۶.</ref>
شاعر زمان [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]]{{صل}} که [[واقعۀ غدیر]] را همان‌جا و همان‌ روز به [[شعر]] درآورد. گرچه [[شاعران]] غدیریه‌سرای بسیارند، امّا حساسیّت کار او سرودن [[شعر غدیر]] در همان‌ روز در حضور [[پیامبر]] است که [[پیامبر خاتم|رسول خدا]] نیز او را [[دعا]] کرد و به تعبیر [[علامه امینی]]، نخستین [[شعر]] [[روایی]] است که به آن حادثه بزرگ و [[نبأ عظیم]] پرداخته و در حضور [[صد]] هزار نفر خوانده است. حسان بن ثابت از [[انصار]] و از [[قبیله]] بنی نجّار در [[مدینه]] و از [[شاعران]] مخضرم بود (آنان که هم در [[عصر جاهلیت]] هم در دورۀ [[اسلام]]، [[شعر]] سروده‌اند) و حدود ۱۲۰ سال [[عمر]] کرد و در سال ۵۵ [[هجری]] درگذشت. وی گرچه سوابق خوبی در [[اسلام]] داشت، امّا در نهایت، [[عثمانی]] شد و از جناح [[امام علی|علی]]{{ع}} [[دست]] شست و با او [[بیعت]] نکرد. قصیدۀ غدیریۀ او که با مطلع: {{عربی|" يُنَادِيهِمْ يَوْمَ الْغَدِيرِ نَبِيُّهُم‏"}} آغاز می‌شود، [[حضرت]] را به عنوان [[امامت]] و [[ولایت]] یاد کرده است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۲۲۶.</ref>
==حسان بن ثابت در فرهنگ نامه مؤلفان اسلامی ==
==حسان بن ثابت در فرهنگ نامه مؤلفان اسلامی ==
[[ابوحسام حسان بن ثابت بن منذر بن حرام خزرجی انصاری نجاری مدنی]] [[اهل]] [[مدینه]] بود<ref>تاریخ التراث العربی ۲/۲/۳۱۱.</ref> و هشت سال قبل از ولادت [[پیامبر]]{{صل}} [[تولد]] یافت.<ref>الغدیر ۲ / ۶۵.</ref> او از [[شاعران]] [[مخضرم]] بود که نیمی از [[عمر]] خود را در [[جاهلیت]] و نیم دیگر را در [[اسلام]] گذراند.<ref>الشعر و الشعراء ۱۹۲.</ref> در سن شصت یا ۶۱ سالگی اسلام آورد<ref>الاغانی ۴ / ۱۳۵.</ref> و در شمار [[صحابه پیامبر]]{{صل}} در آمد<ref>سیر اعلام النبلاء ۲ / ۵۱۲.</ref> و از آن [[حضرت]] [[روایت]] کرده است. افرادی مانند [[سعید بن مسیب]]، [[ابوسلمة]] بن [[عبدالرحمان]]، فرزندش عبدالرحمان و دیگران از او روایت کرده‌اند.<ref>تهذیب الکمال ۶ / ۱۷.</ref> در [[زمان]] خود سرآمد شاعران یثرب بود. [[حسان]] در جاهلیت شاعر اهل مدینه و در زمان [[نبوت]] پیامبر{{صل}}شاعر آن حضرت و پس از آن شاعر [[اهل یمن]] بود.<ref>الاغانی ۴ / ۱۳۵.</ref> گفته‌اند: هنگامی که او اشعاری در [[مدح]] پیامبر{{صل}} می‌‌سرود، [[جبرئیل]] هفتاد [[بیت]] به او کمک نمود.<ref>تهذیب الکمال ۶ / ۲۱.</ref> وی اولین فردی بود که [[جریان غدیر]] را به [[نظم]] در آورد.<ref>الذریعه ۹ / ۱ / ۲۳۷.</ref> گاهی حسان به نزد [[ملوک]] [[غسان]] در [[شام]] می‌‌رفت و آنها را نیز می‌‌ستود. او به سبب [[ترسو]] بودنش، در هیچ [[جنگی]] پیامبر{{صل}} را [[همراهی]] نکرد.<ref>الشعر و الشعراء ۱۹۲.</ref> پیامبر{{صل}}برای وی [[دعا]] کرده و فرمود: تا زمانی که ما را [[یاری]] کنی، مورد [[تأیید]] [[روح القدس]] باشی. وی پس از [[دوستی]] [[اهل بیت پیامبر]]{{صل}}و مدح آنان، به [[طمع]] [[مال]] [[دنیا]] از [[بیعت با علی]]{{ع}}دست برداشت، تا جایی که آن حضرت را [[سبّ]] نمود و جزء کسانی قرار گرفت که به [[خونخواهی عثمان]] برآمدند.<ref>تنقیح المقال ۱ / ۲۶۴.</ref> [[دیوان]] [[شعر]] اثر وی می‌‌باشد.<ref>کشف الظنون ۱ / ۷۸۵.</ref> سرانجام در آخر عمر [[نابینا]] شد<ref>الشعر و الشعراء ۱۹۲.</ref> و در زمان [[خلافت]] [[معاویه]]،<ref>سیر اعلام النبلاء ۲ / ۵۲۳.</ref> در سال ۵۴ هـ <ref>تاریخ الاسلام ۴ / ۱۹۷.</ref> در مدینه درگذشت.<ref> معجم المطبوعات ۱ / ۷۵۲.</ref> [[زمان]] فوت او را به [[اختلاف]] نقل کرده اند<ref>خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۲ / ۲۴۸.</ref>. <ref>[[دانشنامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|دانشنامه مؤلفان اسلامی]]، ج۱، ص۲۴۶.</ref>
[[ابوحسام حسان بن ثابت بن منذر بن حرام خزرجی انصاری نجاری مدنی]] [[اهل مدینه]] بود<ref>تاریخ التراث العربی ۲/۲/۳۱۱.</ref> و هشت سال قبل از ولادت [[پیامبر]]{{صل}} [[تولد]] یافت.<ref>الغدیر ۲ / ۶۵.</ref> او از [[شاعران]] [[مخضرم]] بود که نیمی از [[عمر]] خود را در [[جاهلیت]] و نیم دیگر را در [[اسلام]] گذراند.<ref>الشعر و الشعراء ۱۹۲.</ref> در سن شصت یا ۶۱ سالگی اسلام آورد<ref>الاغانی ۴ / ۱۳۵.</ref> و در شمار [[صحابه پیامبر]]{{صل}} در آمد<ref>سیر اعلام النبلاء ۲ / ۵۱۲.</ref> و از آن [[حضرت]] [[روایت]] کرده است. افرادی مانند [[سعید بن مسیب]]، [[ابوسلمة]] بن [[عبدالرحمان]]، فرزندش عبدالرحمان و دیگران از او روایت کرده‌اند.<ref>تهذیب الکمال ۶ / ۱۷.</ref> در [[زمان]] خود سرآمد شاعران یثرب بود. [[حسان]] در جاهلیت شاعر اهل مدینه و در زمان [[نبوت]] پیامبر{{صل}}شاعر آن حضرت و پس از آن شاعر [[اهل یمن]] بود.<ref>الاغانی ۴ / ۱۳۵.</ref> گفته‌اند: هنگامی که او اشعاری در [[مدح]] پیامبر{{صل}} می‌‌سرود، [[جبرئیل]] هفتاد [[بیت]] به او کمک نمود.<ref>تهذیب الکمال ۶ / ۲۱.</ref> وی اولین فردی بود که [[جریان غدیر]] را به [[نظم]] در آورد.<ref>الذریعه ۹ / ۱ / ۲۳۷.</ref> گاهی حسان به نزد [[ملوک]] [[غسان]] در [[شام]] می‌‌رفت و آنها را نیز می‌‌ستود. او به سبب [[ترسو]] بودنش، در هیچ [[جنگی]] پیامبر{{صل}} را [[همراهی]] نکرد.<ref>الشعر و الشعراء ۱۹۲.</ref> پیامبر{{صل}}برای وی [[دعا]] کرده و فرمود: تا زمانی که ما را [[یاری]] کنی، مورد [[تأیید]] [[روح القدس]] باشی. وی پس از [[دوستی]] [[اهل بیت پیامبر]]{{صل}}و مدح آنان، به [[طمع]] [[مال]] [[دنیا]] از [[بیعت با علی]]{{ع}}دست برداشت، تا جایی که آن حضرت را [[سبّ]] نمود و جزء کسانی قرار گرفت که به [[خونخواهی عثمان]] برآمدند.<ref>تنقیح المقال ۱ / ۲۶۴.</ref> [[دیوان]] [[شعر]] اثر وی می‌‌باشد.<ref>کشف الظنون ۱ / ۷۸۵.</ref> سرانجام در آخر عمر [[نابینا]] شد<ref>الشعر و الشعراء ۱۹۲.</ref> و در زمان [[خلافت]] [[معاویه]]،<ref>سیر اعلام النبلاء ۲ / ۵۲۳.</ref> در سال ۵۴ه‍ <ref>تاریخ الاسلام ۴ / ۱۹۷.</ref> در مدینه درگذشت.<ref> معجم المطبوعات ۱ / ۷۵۲.</ref> [[زمان]] فوت او را به [[اختلاف]] نقل کرده اند<ref>خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۲ / ۲۴۸.</ref>. <ref>[[دانشنامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|دانشنامه مؤلفان اسلامی]]، ج۱، ص۲۴۶.</ref>


==پانویس==
==پانویس==
{{یادآوری پانویس}}
{{یادآوری پانویس}}
{{پانویس2}}
{{پانویس2}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۲ فوریهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۱۸

مقدمه

شاعر زمان پیامبر خدا(ص) که واقعۀ غدیر را همان‌جا و همان‌ روز به شعر درآورد. گرچه شاعران غدیریه‌سرای بسیارند، امّا حساسیّت کار او سرودن شعر غدیر در همان‌ روز در حضور پیامبر است که رسول خدا نیز او را دعا کرد و به تعبیر علامه امینی، نخستین شعر روایی است که به آن حادثه بزرگ و نبأ عظیم پرداخته و در حضور صد هزار نفر خوانده است. حسان بن ثابت از انصار و از قبیله بنی نجّار در مدینه و از شاعران مخضرم بود (آنان که هم در عصر جاهلیت هم در دورۀ اسلام، شعر سروده‌اند) و حدود ۱۲۰ سال عمر کرد و در سال ۵۵ هجری درگذشت. وی گرچه سوابق خوبی در اسلام داشت، امّا در نهایت، عثمانی شد و از جناح علی(ع) دست شست و با او بیعت نکرد. قصیدۀ غدیریۀ او که با مطلع: " يُنَادِيهِمْ يَوْمَ الْغَدِيرِ نَبِيُّهُم‏" آغاز می‌شود، حضرت را به عنوان امامت و ولایت یاد کرده است[۱]

حسان بن ثابت در فرهنگ نامه مؤلفان اسلامی

ابوحسام حسان بن ثابت بن منذر بن حرام خزرجی انصاری نجاری مدنی اهل مدینه بود[۲] و هشت سال قبل از ولادت پیامبر(ص) تولد یافت.[۳] او از شاعران مخضرم بود که نیمی از عمر خود را در جاهلیت و نیم دیگر را در اسلام گذراند.[۴] در سن شصت یا ۶۱ سالگی اسلام آورد[۵] و در شمار صحابه پیامبر(ص) در آمد[۶] و از آن حضرت روایت کرده است. افرادی مانند سعید بن مسیب، ابوسلمة بن عبدالرحمان، فرزندش عبدالرحمان و دیگران از او روایت کرده‌اند.[۷] در زمان خود سرآمد شاعران یثرب بود. حسان در جاهلیت شاعر اهل مدینه و در زمان نبوت پیامبر(ص)شاعر آن حضرت و پس از آن شاعر اهل یمن بود.[۸] گفته‌اند: هنگامی که او اشعاری در مدح پیامبر(ص) می‌‌سرود، جبرئیل هفتاد بیت به او کمک نمود.[۹] وی اولین فردی بود که جریان غدیر را به نظم در آورد.[۱۰] گاهی حسان به نزد ملوک غسان در شام می‌‌رفت و آنها را نیز می‌‌ستود. او به سبب ترسو بودنش، در هیچ جنگی پیامبر(ص) را همراهی نکرد.[۱۱] پیامبر(ص)برای وی دعا کرده و فرمود: تا زمانی که ما را یاری کنی، مورد تأیید روح القدس باشی. وی پس از دوستی اهل بیت پیامبر(ص)و مدح آنان، به طمع مال دنیا از بیعت با علی(ع)دست برداشت، تا جایی که آن حضرت را سبّ نمود و جزء کسانی قرار گرفت که به خونخواهی عثمان برآمدند.[۱۲] دیوان شعر اثر وی می‌‌باشد.[۱۳] سرانجام در آخر عمر نابینا شد[۱۴] و در زمان خلافت معاویه،[۱۵] در سال ۵۴ه‍ [۱۶] در مدینه درگذشت.[۱۷] زمان فوت او را به اختلاف نقل کرده اند[۱۸]. [۱۹]

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۲۲۶.
  2. تاریخ التراث العربی ۲/۲/۳۱۱.
  3. الغدیر ۲ / ۶۵.
  4. الشعر و الشعراء ۱۹۲.
  5. الاغانی ۴ / ۱۳۵.
  6. سیر اعلام النبلاء ۲ / ۵۱۲.
  7. تهذیب الکمال ۶ / ۱۷.
  8. الاغانی ۴ / ۱۳۵.
  9. تهذیب الکمال ۶ / ۲۱.
  10. الذریعه ۹ / ۱ / ۲۳۷.
  11. الشعر و الشعراء ۱۹۲.
  12. تنقیح المقال ۱ / ۲۶۴.
  13. کشف الظنون ۱ / ۷۸۵.
  14. الشعر و الشعراء ۱۹۲.
  15. سیر اعلام النبلاء ۲ / ۵۲۳.
  16. تاریخ الاسلام ۴ / ۱۹۷.
  17. معجم المطبوعات ۱ / ۷۵۲.
  18. خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۲ / ۲۴۸.
  19. دانشنامه مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۲۴۶.