انذار: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-{{مدخل‌های وابسته}} +{{مدخل وابسته}})) |
جز (جایگزینی متن - '== مفهوم‌شناسی ==' به '== معناشناسی ==') |
||
| (۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[انذار در قرآن]] - [[انذار در حدیث]] - [[انذار در کلام اسلامی]] - [[انذار در فلسفه اسلامی]] - [[انذار در عرفان اسلامی]] - [[انذار در فقه سیاسی]]| پرسش مرتبط = انذار (پرسش)}} | ||
== | == معناشناسی == | ||
انذار در لغت به معنای [[آگاه]] شدن به امری، از آن [[پرهیز]] کردن و خود را برای آن آماده ساختن است<ref>اقرب الموارد، ج ۵، ص ۳۷۸، «نذر».</ref>. انذار اعلام خطر است، مثلا اگر [[آینده]] خطرناکی پیش روی کسی قرار داشته باشد و شخصی به او خبر دهد و او را بترساند، این نوعِ خاص از [[ترساندن]] را انذار می‌گویند. واژه هشدار در زبان [[فارسی]] به این مفهوم نزدیک‌تر است<ref>[[مرتضی مطهری]]، آشنایی با قرآن، جلد اول و دوم، ص۱۴۱.</ref> | انذار در لغت به معنای [[آگاه]] شدن به امری، از آن [[پرهیز]] کردن و خود را برای آن آماده ساختن است<ref>اقرب الموارد، ج ۵، ص ۳۷۸، «نذر».</ref>. انذار اعلام خطر است، مثلا اگر [[آینده]] خطرناکی پیش روی کسی قرار داشته باشد و شخصی به او خبر دهد و او را بترساند، این نوعِ خاص از [[ترساندن]] را انذار می‌گویند. واژه هشدار در زبان [[فارسی]] به این مفهوم نزدیک‌تر است<ref>[[مرتضی مطهری]]، آشنایی با قرآن، جلد اول و دوم، ص۱۴۱.</ref><ref>ر. ک: [[علی محمدی آشنانی|محمدی آشنانی، علی]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۴، ص۴۶۵ -۴۷۵؛ [[محمد علی زکریایی|زکریایی، محمد علی]]، [[فرهنگ مطهر (کتاب)|فرهنگ مطهر]]، ص ۱۵۲.</ref> | ||
لغت‌شناسان و [[مفسران]] معنای انذار را با تعابیری گوناگون ذکر کرده‌اند؛ مانند: توجّه و [[آگاهی]] دادن به آینده‌ای ترسناک<ref>نثر طوبی، ج ۲، ص ۴۴۸.</ref>، [[آگاه کردن]] یا [[ابلاغ]] و خبر دادنی که در آن ترسانیدن صورت پذیرد، برحذر داشتن از امر ترسناکی که زمان و [[فرصت]] کافی برای [[پرهیز]] از آن باشد<ref>التبیان، ج ۱، ص ۶۲.</ref>. ترسانیدنی که به صورت گفتاری بوده<ref>التحقیق، ج ۱۲، ص ۷۵، «نذر».</ref> و در | لغت‌شناسان و [[مفسران]] معنای انذار را با تعابیری گوناگون ذکر کرده‌اند؛ مانند: توجّه و [[آگاهی]] دادن به آینده‌ای ترسناک<ref>نثر طوبی، ج ۲، ص ۴۴۸.</ref>، [[آگاه کردن]] یا [[ابلاغ]] و خبر دادنی که در آن ترسانیدن صورت پذیرد، برحذر داشتن از امر ترسناکی که زمان و [[فرصت]] کافی برای [[پرهیز]] از آن باشد<ref>التبیان، ج ۱، ص ۶۲.</ref>. ترسانیدنی که به صورت گفتاری بوده<ref>التحقیق، ج ۱۲، ص ۷۵، «نذر».</ref> و در آن امر ترسناک نیز معرفی شود<ref>الفروق‌اللغویه، ص ۷۸.</ref> [[پند]] دادن و [[آموزش]] آنچه [[مردم]] را در بازشناسی [[حق]] از [[باطل]] و درست از [[خطا]] توانا می‌سازد<ref>التحریر والتنویر، ج ۱۱، ص ۶۲.</ref><ref>[[علی محمدی آشنانی|محمدی آشنانی، علی]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۴، ص۴۶۵ -۴۷۵.</ref> | ||
==انذار در [[قرآن]]== | == انذار در [[قرآن]] == | ||
انذار و مشتقّات آن بیش از ۱۲۴ بار در [[قرآن کریم]] به‌کار رفته است<ref>المعجم الاحصائی، ج ۳، ص ۱۵۴۲.</ref> و در آنها ضمن بیان این مطلب که [[منذر]] [[حقیقی]] خداست ـ و ازاین‌رو یکی از [[اسمای الهی]] [[منذر]] است<ref>بحارالانوار، ج ۹۴، ص ۳۸۷.</ref> ـ و | انذار و مشتقّات آن بیش از ۱۲۴ بار در [[قرآن کریم]] به‌کار رفته است<ref>المعجم الاحصائی، ج ۳، ص ۱۵۴۲.</ref> و در آنها ضمن بیان این مطلب که [[منذر]] [[حقیقی]] خداست ـ و ازاین‌رو یکی از [[اسمای الهی]] [[منذر]] است<ref>بحارالانوار، ج ۹۴، ص ۳۸۷.</ref> ـ و دیگر منذران نیز [[پیام]] او را [[ابلاغ]] می‌کنند، از [[مسئولیت]] [[پیامبران]] به ویژه [[رسول گرامی اسلام]]، اهداف، موارد، [[شیوه]]، مخاطبان و واکنش آنها در مورد انذار سخن به میان آمده است. | ||
علاوه بر موارد کاربرد انذار و مشتقات آن، بخش‌های فراوانی از | علاوه بر موارد کاربرد انذار و مشتقات آن، بخش‌های فراوانی از [[قرآن]] بدون به‌کارگیری این واژگان عملاً به انذار پرداخته است، زیرا در آنها از [[عذاب]]، دشواری [[مرگ]]، [[برزخ]]، [[جهان آخرت]]، [[حسابرسی]]، جهنّم و [[عذاب الهی]] به صورت اعلام، [[اخبار]]، [[تهدید]]، [[وعید]] و تحذیر یاد شده است<ref>[[علی محمدی آشنانی|محمدی آشنانی، علی]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۴، ص۴۶۵ -۴۷۵.</ref> | ||
==[[پیامبران]]، انذارگران [[الهی]]== | == [[پیامبران]]، انذارگران [[الهی]] == | ||
==[[منذر]]== | == [[منذر]] == | ||
==[[آیه منذر و هادی]]== | == [[آیه منذر و هادی]] == | ||
==اهداف انذار== | == اهداف انذار == | ||
==گستره انذار== | == گستره انذار == | ||
==متعلّق انذار== | == متعلّق انذار == | ||
==وسایل و مقارنات انذار== | == وسایل و مقارنات انذار == | ||
==مراحل انذار== | == مراحل انذار == | ||
==واکنش [[مردم]] در برابر انذار== | == واکنش [[مردم]] در برابر انذار == | ||
==موانع [[پذیرش]] انذار== | == موانع [[پذیرش]] انذار == | ||
==فرجام نادیده گرفتن انذار== | == فرجام نادیده گرفتن انذار == | ||
==انذار یکی از [[فلسفه‌های بعثت]]== | == انذار یکی از [[فلسفه‌های بعثت]] == | ||
{{اصلی|فلسفه بعثت}} | {{اصلی|فلسفه بعثت}} | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
{{ | {{مدخل وابسته}} | ||
* [[آیه منذر و هادی]] | * [[آیه منذر و هادی]] | ||
{{پایان | {{پایان مدخل وابسته}} | ||
== منابع == | == منابع == | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۱: | ||
[[رده:انذار]] | [[رده:انذار]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۳۰ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۱۴:۱۲
انذار از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: انذار در قرآن - انذار در حدیث - انذار در کلام اسلامی - انذار در فلسفه اسلامی - انذار در عرفان اسلامی - انذار در فقه سیاسی - پرسش‌های مرتبطمعناشناسی
انذار در لغت به معنای آگاه شدن به امری، از آن پرهیز کردن و خود را برای آن آماده ساختن است[۱]. انذار اعلام خطر است، مثلا اگر آینده خطرناکی پیش روی کسی قرار داشته باشد و شخصی به او خبر دهد و او را بترساند، این نوعِ خاص از ترساندن را انذار می‌گویند. واژه هشدار در زبان فارسی به این مفهوم نزدیک‌تر است[۲][۳]
لغت‌شناسان و مفسران معنای انذار را با تعابیری گوناگون ذکر کرده‌اند؛ مانند: توجّه و آگاهی دادن به آینده‌ای ترسناک[۴]، آگاه کردن یا ابلاغ و خبر دادنی که در آن ترسانیدن صورت پذیرد، برحذر داشتن از امر ترسناکی که زمان و فرصت کافی برای پرهیز از آن باشد[۵]. ترسانیدنی که به صورت گفتاری بوده[۶] و در آن امر ترسناک نیز معرفی شود[۷] پند دادن و آموزش آنچه مردم را در بازشناسی حق از باطل و درست از خطا توانا می‌سازد[۸][۹]
انذار در قرآن
انذار و مشتقّات آن بیش از ۱۲۴ بار در قرآن کریم به‌کار رفته است[۱۰] و در آنها ضمن بیان این مطلب که منذر حقیقی خداست ـ و ازاین‌رو یکی از اسمای الهی منذر است[۱۱] ـ و دیگر منذران نیز پیام او را ابلاغ می‌کنند، از مسئولیت پیامبران به ویژه رسول گرامی اسلام، اهداف، موارد، شیوه، مخاطبان و واکنش آنها در مورد انذار سخن به میان آمده است.
علاوه بر موارد کاربرد انذار و مشتقات آن، بخش‌های فراوانی از قرآن بدون به‌کارگیری این واژگان عملاً به انذار پرداخته است، زیرا در آنها از عذاب، دشواری مرگ، برزخ، جهان آخرت، حسابرسی، جهنّم و عذاب الهی به صورت اعلام، اخبار، تهدید، وعید و تحذیر یاد شده است[۱۲]
پیامبران، انذارگران الهی
منذر
آیه منذر و هادی
اهداف انذار
گستره انذار
متعلّق انذار
وسایل و مقارنات انذار
مراحل انذار
واکنش مردم در برابر انذار
موانع پذیرش انذار
فرجام نادیده گرفتن انذار
انذار یکی از فلسفه‌های بعثت
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ اقرب الموارد، ج ۵، ص ۳۷۸، «نذر».
- ↑ مرتضی مطهری، آشنایی با قرآن، جلد اول و دوم، ص۱۴۱.
- ↑ ر. ک: محمدی آشنانی، علی، دائرةالمعارف قرآن کریم، ج۴، ص۴۶۵ -۴۷۵؛ زکریایی، محمد علی، فرهنگ مطهر، ص ۱۵۲.
- ↑ نثر طوبی، ج ۲، ص ۴۴۸.
- ↑ التبیان، ج ۱، ص ۶۲.
- ↑ التحقیق، ج ۱۲، ص ۷۵، «نذر».
- ↑ الفروق‌اللغویه، ص ۷۸.
- ↑ التحریر والتنویر، ج ۱۱، ص ۶۲.
- ↑ محمدی آشنانی، علی، دائرةالمعارف قرآن کریم، ج۴، ص۴۶۵ -۴۷۵.
- ↑ المعجم الاحصائی، ج ۳، ص ۱۵۴۲.
- ↑ بحارالانوار، ج ۹۴، ص ۳۸۷.
- ↑ محمدی آشنانی، علی، دائرةالمعارف قرآن کریم، ج۴، ص۴۶۵ -۴۷۵.