یعوق: تفاوت میان نسخهها
(←مقدمه) |
جز (جایگزینی متن - '، -' به ' -') |
||
خط ۷: | خط ۷: | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
«یعوق» [[بت]] اختصاصی [[همدان]] و [[خولان]] است در أرحب.<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۴۳۸.</ref> یعوق از بتهای پنجگانه [[قوم نوح]]{{ع}} <ref>این بتها عبارت بودند از: ودّ، سواع، یعوق، یغوث و نسر.</ref> بود که [[عمرو بن لحی]] - بنیانگذار [[بت پرستی]] در [[عربستان]] - از [[ساحل]] [[جده]] آورده بود.<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۴۳۸.</ref> با [[دعوت]] او از [[اعراب]] به بت پرستی، [[بنی همدان]] دعوت وی را پذیرفتند، و عمرو بن لحیّ، بت یعوق را به ایشان و به مردی از [[بنی خیوان]] - بطنی از همدان - به نام مالک بن مرثد بن جشم بن حاشد بن جشم بن خیوان سپرد.<ref>ابن کلبی، الاصنام، ص۵۷.</ref> این بت، در دهی به نام خیوان - که تا [[مکه]] دو شب به صنعاء راه فاصله | «یعوق» [[بت]] اختصاصی [[همدان]] و [[خولان]] است در أرحب.<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۴۳۸.</ref> یعوق از بتهای پنجگانه [[قوم نوح]]{{ع}} <ref>این بتها عبارت بودند از: ودّ، سواع، یعوق، یغوث و نسر.</ref> بود که [[عمرو بن لحی]] - بنیانگذار [[بت پرستی]] در [[عربستان]] - از [[ساحل]] [[جده]] آورده بود.<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۴۳۸.</ref> با [[دعوت]] او از [[اعراب]] به بت پرستی، [[بنی همدان]] دعوت وی را پذیرفتند، و عمرو بن لحیّ، بت یعوق را به ایشان و به مردی از [[بنی خیوان]] - بطنی از همدان - به نام مالک بن مرثد بن جشم بن حاشد بن جشم بن خیوان سپرد.<ref>ابن کلبی، الاصنام، ص۵۷.</ref> این بت، در دهی به نام خیوان - که تا [[مکه]] دو شب به صنعاء راه فاصله داشت - [[نصب]] شد و [[قوم همدان]] و [[همسایگان]] [[یمنی]] شان به [[پرستش]] آن پرداختند.<ref>ابن کلبی، الاصنام، ص۱۱و۵۷. نیز ر. ک. ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۷۹.</ref> [[ابن کلبی]] در کتاب خود، ضمن بیان مطالبی در باب این بت میافزاید: از آنجا که نامی از این بت در اسامی و اشعار [[مردم]] همدان و غیر همدان دیده نمیشود و با توجه به این که محل سکونت [[همدانیان]] در نزدیک صنعاء بود و آنان با [[قبیله حمیر]] در آمیختگی و [[حشر]] و نشر داشتند، چنین به نظر میرسد که آنان همراه با [[قوم]] [[حمیر]] در دوران [[حکومت]] [[ذونواس]] - آخرین [[شاه]] [[حمیری]] - از [[عبادت]] یعوق و دیگر بتان دست کشیده، به [[آیین یهودی]] در آمدند.<ref>ابن کلبی، الاصنام، ص۱۱.</ref> از این بت در [[قرآن کریم]] ذکری به میان آمده است.<ref>{{متن قرآن|وَقَالُوا لَا تَذَرُنَّ آلِهَتَكُمْ وَلَا تَذَرُنَّ وَدًّا وَلَا سُوَاعًا وَلَا يَغُوثَ وَيَعُوقَ وَنَسْرًا}} «و گفتند: هیچ گاه از خدایان خویش دست برندارید و هرگز از ودّ و سواع و یغوث و یعوق و نسر ، دست نکشید» سوره نوح، آیه ۲۳.</ref>.<ref>[[عاتق بن غيث بلادی|بلادی، عاتق بن غيث]]، [[معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة (کتاب)|معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة]] ص۳۳۸.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == |
نسخهٔ کنونی تا ۲۰ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۵۵
موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد
مقدمه
«یعوق» بت اختصاصی همدان و خولان است در أرحب.[۱] یعوق از بتهای پنجگانه قوم نوح(ع) [۲] بود که عمرو بن لحی - بنیانگذار بت پرستی در عربستان - از ساحل جده آورده بود.[۳] با دعوت او از اعراب به بت پرستی، بنی همدان دعوت وی را پذیرفتند، و عمرو بن لحیّ، بت یعوق را به ایشان و به مردی از بنی خیوان - بطنی از همدان - به نام مالک بن مرثد بن جشم بن حاشد بن جشم بن خیوان سپرد.[۴] این بت، در دهی به نام خیوان - که تا مکه دو شب به صنعاء راه فاصله داشت - نصب شد و قوم همدان و همسایگان یمنی شان به پرستش آن پرداختند.[۵] ابن کلبی در کتاب خود، ضمن بیان مطالبی در باب این بت میافزاید: از آنجا که نامی از این بت در اسامی و اشعار مردم همدان و غیر همدان دیده نمیشود و با توجه به این که محل سکونت همدانیان در نزدیک صنعاء بود و آنان با قبیله حمیر در آمیختگی و حشر و نشر داشتند، چنین به نظر میرسد که آنان همراه با قوم حمیر در دوران حکومت ذونواس - آخرین شاه حمیری - از عبادت یعوق و دیگر بتان دست کشیده، به آیین یهودی در آمدند.[۶] از این بت در قرآن کریم ذکری به میان آمده است.[۷].[۸]
منابع
پانویس
- ↑ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۴۳۸.
- ↑ این بتها عبارت بودند از: ودّ، سواع، یعوق، یغوث و نسر.
- ↑ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۴۳۸.
- ↑ ابن کلبی، الاصنام، ص۵۷.
- ↑ ابن کلبی، الاصنام، ص۱۱و۵۷. نیز ر. ک. ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۷۹.
- ↑ ابن کلبی، الاصنام، ص۱۱.
- ↑ ﴿وَقَالُوا لَا تَذَرُنَّ آلِهَتَكُمْ وَلَا تَذَرُنَّ وَدًّا وَلَا سُوَاعًا وَلَا يَغُوثَ وَيَعُوقَ وَنَسْرًا﴾ «و گفتند: هیچ گاه از خدایان خویش دست برندارید و هرگز از ودّ و سواع و یغوث و یعوق و نسر ، دست نکشید» سوره نوح، آیه ۲۳.
- ↑ بلادی، عاتق بن غيث، معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة ص۳۳۸.