خطبه‌های نهج البلاغه: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-</div>\n<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> +</div>))
 
(۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = نهج البلاغه
| عنوان مدخل  =
| مداخل مرتبط =
| پرسش مرتبط  =
}}


{{امامت}}
== مقدمه ==
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[نهج البلاغه]]''' است. "'''[[نهج البلاغه]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
[[شریف رضی]] با سلیقه خود و البته با در نظر گرفتن برخی ضرورت‌ها متن نهج البلاغه را تنظیم کرده است. در این بین، برخی خطبه‌های نهج البلاغه در طول [[تاریخ]]، بیشتر مورد توجه و کنکاش دانشمندان قرار گرفته است. از آن جمله است:
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[نهج البلاغه در تاریخ اسلامی ]] - [[نهج البلاغه در کلام اسلامی]]</div>
# [[خطبه اول در نهج البلاغه]] که از آن با عنوان [[خطبه]] توحیدیه یاد می‌کنند. این [[خطبه]] دربردارنده نکته‌های دقیق [[توحیدی]] است<ref>نک: خطبه ۱.</ref>.
<div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[نهج البلاغه (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
# [[خطبه سوم در نهج البلاغه|خطبه سوم نهج البلاغه]] ([[خطبه شقشقیه]]): این [[خطبه]] از معروف‌ترین خطبه‌های نهج البلاغه و دردنامه [[امام]] و گویای گله‌های اوست. در این خطبه امام به رمزگشایی از آنچه بعد از [[رحلت پیامبر اکرم]] {{صل}} رخ داد، می‌پردازد و شکایت خود را از [[غاصبان خلافت]] ابراز می‌دارد. هم‌چنین برخی از ویژگی‌های [[خلفا]] را بیان می‌کند.
# [[خطبه ۲۷ نهج البلاغه]] معروف به [[خطبه جهادیه]]، یکی از مشهورترین خطبه‌های [[امام]] است که بسیاری از مورخان و محدثان آن را [[روایت]] کرده‌اند.
# [[خطبه ۸۲ نهج البلاغه]] (غراء): [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} در این [[خطبه]]، موضوع [[انسان]] و رابطه او با [[خدا]] را از ابعاد گوناگون مورد توجه قرار داده است.
# [[خطبه ۹۰ نهج البلاغه]] ([[خطبه اشباح]]): این [[خطبه]] به‌طورکلی موضوع [[توحید]] را مورد توجه قرار داده است.
# [[خطبه ۱۸۴ نهج البلاغه]] ([[خطبه]] [[متقین]]): [[امام]] در بیانی مفصل به توصیف ویژگی‌های مردان [[خدا]] پرداخته‌اند. در این [[خطبه]] حدود پنجاه صفت برای پرهیزگاران به شیواترین الفاظ و دقیق‌ترین بیان، ذکر شده است.
# [[خطبه ۱۹۳ نهج البلاغه]]: سوگ‌نامه و دردنامه [[امام]] {{ع}} در سوگ از دست دادن [[همسر]] خویش، [[حضرت فاطمه زهرا]] {{س}}، است.


==مقدمه==
فهرست موضوعی خطبه‌های نهج البلاغه را به‌طور کلی می‌توان به‌صورت زیر دسته‌بندی کرد:
*[[شریف رضی]] با سلیقه خود و البته با در نظر گرفتن برخی ضرورت‌ها [[متن نهج البلاغه]] را تنظیم کرده است. در این بین، برخی خطبه‌های نهج البلاغه در طول [[تاریخ]]، بیشتر مورد توجه و کنکاش [[دانشمندان]] قرار گرفته است. از آن جمله است<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 845.</ref>:
# '''خطبه‌های [[اخلاقی]]:''' ۴۳ – ۶۳ – ۶۴ – ۷۶ – ۸۲ – ۹۹ – ۱۱۱ – ۱۱۳ – ۱۴۰ – ۱۴۳ – ۱۴۹ – ۱۵۳ – ۱۸۸ – ۲۰۳ – ۲۰۴ – ۲۲۰ – ۲۲۱ ...
#[[خطبه اول در نهج البلاغه]] که از آن با عنوان [[خطبه]] توحیدیه یاد می‌کنند. این [[خطبه]] دربردارنده نکته‌های دقیق [[توحیدی]] است<ref>نک: خطبه ۱</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 845.</ref>
# '''[[اعتقادی]]:''' ۴۹ – ۶۷ – ۷۲ – ۹۶ – ۱۰۰ – ۱۰۴ – ۱۱۲ – ۱۱۵ – ۱۵۲ – ۱۵۲ – ۱۷۹ – ۲۲۷ – ۲۳۱ – ۲۳۶ – ۲۳۹ ...
#[[خطبه سوم در نهج البلاغه|خطبه سوم نهج البلاغه]] ([[خطبه شقشقیه]]): این [[خطبه]] از معروف‌ترین خطبه‌های نهج البلاغه و دردنامه [[امام]] و گویای گله‌های اوست. در این [[خطبه امام]] به رمزگشایی از آنچه بعد از [[رحلت پیامبر اکرم]] {{صل}} رخ داد، می‌پردازد و شکایت خود را از [[غاصبان خلافت]] ابراز می‌دارد. هم‌چنین برخی از ویژگی‌های [[خلفا]] را بیان می‌کند<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 845.</ref>
# '''[[اخلاقی]] – [[اعتقادی]]:''' ۱۲ – ۲۰ – ۸۳ – ۸۵ – ۸۶ – ۹۰ – ۹۴ – ۱۱۰ – ۱۱۴ – ۱۲۰ – ۱۳۲ – ۱۳۳ – ۱۴۱ – ۱۴۴ – ۱۵۴ – ۱۵۷ – ۱۶۲ ...
#[[خطبه ۲۷ نهج البلاغه]] معروف به [[خطبه جهادیه]]، یکی از مشهورترین خطبه‌های [[امام]] است که بسیاری از مورخان و [[محدثان]] آن را [[روایت]] کرده‌اند<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 845.</ref>
# '''[[اخلاقی]] – [[اجتماعی]]:''' ۵۲ – ۱۶۷ – ۱۹۳ – ۲۰۹
#[[خطبه ۸۲ نهج البلاغه]] (غراء): [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} در این [[خطبه]]، موضوع [[انسان]] و رابطه او با [[خدا]] را از ابعاد گوناگون مورد توجه قرار داده است<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 845.</ref>
# '''[[اقتصادی]]:''' ۲۲۵ - ۲۳۲
#[[خطبه ۹۰ نهج البلاغه]] ([[خطبه اشباح]]): این [[خطبه]] به‌طورکلی موضوع [[توحید]] را مورد توجه قرار داده است<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 845.</ref>
# '''[[اخلاقی]] – [[اقتصادی]]:''' ۱۱۷ – ۱۴۲
#[[خطبه ۱۸۴ نهج البلاغه]] ([[خطبه]] [[متقین]]): [[امام]] در بیانی مفصل به توصیف ویژگی‌های مردان [[خدا]] پرداخته‌اند. در این [[خطبه]] حدود پنجاه صفت برای پرهیزگاران به شیواترین الفاظ و دقیق‌ترین بیان، ذکر شده است<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 845.</ref>
# '''[[تاریخ]] [[سیاسی]]:''' ۱۶۴ – ۱۷۰ – ۲۲۹ – ۲۴۰
#[[خطبه ۱۹۳ نهج البلاغه]] : سوگ‌نامه و دردنامه [[امام]] {{ع}} در سوگ از دست دادن [[همسر]] خویش، [[حضرت فاطمه زهرا]] {{س}}، است<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 845.</ref>
# '''[[سیاسی]]:''' ۳۰ – ۴۰ – ۵۹ – ۶۰ – ۶۸ – ۸۴ – ۱۳۵ – ۱۴۸ – ۱۶۸ – ۱۷۷ ...
*فهرست موضوعی خطبه‌های نهج البلاغه را به‌طور کلی می‌توان به‌صورت زیر دسته‌بندی کرد:
# '''[[علمی]]:''' ۲۱۰ – ۲۳۴
#'''خطبه‌های [[اخلاقی]]:''' ۴۳ – ۶۳ – ۶۴ – ۷۶ – ۸۲ – ۹۹ – ۱۱۱ – ۱۱۳ – ۱۴۰ – ۱۴۳ – ۱۴۹ – ۱۵۳ – ۱۸۸ – ۲۰۳ – ۲۰۴ – ۲۲۰ – ۲۲۱ ...
# '''نظامی:''' ۱۲۴<ref>[[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص ۸۴۵ ـ ۸۴۶.</ref>
#'''[[اعتقادی]]:''' ۴۹ – ۶۷ – ۷۲ – ۹۶ – ۱۰۰ – ۱۰۴ – ۱۱۲ – ۱۱۵ – ۱۵۲ – ۱۵۲ – ۱۷۹ – ۲۲۷ – ۲۳۱ – ۲۳۶ – ۲۳۹ ...
#'''[[اخلاقی]] – [[اعتقادی]]:''' ۱۲ – ۲۰ – ۸۳ – ۸۵ – ۸۶ – ۹۰ – ۹۴ – ۱۱۰ – ۱۱۴ – ۱۲۰ – ۱۳۲ – ۱۳۳ – ۱۴۱ – ۱۴۴ – ۱۵۴ – ۱۵۷ – ۱۶۲ ...
#'''[[اخلاقی]] – [[اجتماعی]]:''' ۵۲ – ۱۶۷ – ۱۹۳ – ۲۰۹
#'''[[اقتصادی]]:''' ۲۲۵ - ۲۳۲
#'''[[اخلاقی]] – [[اقتصادی]]:''' ۱۱۷ – ۱۴۲
#'''[[تاریخ]] [[سیاسی]]:''' ۱۶۴ – ۱۷۰ – ۲۲۹ – ۲۴۰
#'''[[سیاسی]]:''' ۳۰ – ۴۰ – ۵۹ – ۶۰ – ۶۸ – ۸۴ – ۱۳۵ – ۱۴۸ – ۱۶۸ – ۱۷۷ ...
#'''[[علمی]]:''' ۲۱۰ – ۲۳۴
#'''[[نظامی]]:''' ۱۲۴<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 846.</ref>


== پرسش‌های وابسته ==
== منابع ==
{{منابع}}
# [[پرونده:13681049.jpg|22px]] [[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|'''دانشنامه نهج البلاغه ج۲''']]
{{پایان منابع}}


== جستارهای وابسته ==
== پانویس ==
 
==منابع==
* [[پرونده:13681049.jpg|22px]] [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|'''دانشنامه نهج البلاغه ج۲''']]
 
==پانویس==
{{یادآوری پانویس}}
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:مدخل]]
[[رده:نهج البلاغه]]
[[رده:امام علی]]
[[رده:مدخل نهج البلاغه]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۲ ژوئن ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۵۰

مقدمه

شریف رضی با سلیقه خود و البته با در نظر گرفتن برخی ضرورت‌ها متن نهج البلاغه را تنظیم کرده است. در این بین، برخی خطبه‌های نهج البلاغه در طول تاریخ، بیشتر مورد توجه و کنکاش دانشمندان قرار گرفته است. از آن جمله است:

  1. خطبه اول در نهج البلاغه که از آن با عنوان خطبه توحیدیه یاد می‌کنند. این خطبه دربردارنده نکته‌های دقیق توحیدی است[۱].
  2. خطبه سوم نهج البلاغه (خطبه شقشقیه): این خطبه از معروف‌ترین خطبه‌های نهج البلاغه و دردنامه امام و گویای گله‌های اوست. در این خطبه امام به رمزگشایی از آنچه بعد از رحلت پیامبر اکرم (ص) رخ داد، می‌پردازد و شکایت خود را از غاصبان خلافت ابراز می‌دارد. هم‌چنین برخی از ویژگی‌های خلفا را بیان می‌کند.
  3. خطبه ۲۷ نهج البلاغه معروف به خطبه جهادیه، یکی از مشهورترین خطبه‌های امام است که بسیاری از مورخان و محدثان آن را روایت کرده‌اند.
  4. خطبه ۸۲ نهج البلاغه (غراء): امیرالمؤمنین (ع) در این خطبه، موضوع انسان و رابطه او با خدا را از ابعاد گوناگون مورد توجه قرار داده است.
  5. خطبه ۹۰ نهج البلاغه (خطبه اشباح): این خطبه به‌طورکلی موضوع توحید را مورد توجه قرار داده است.
  6. خطبه ۱۸۴ نهج البلاغه (خطبه متقین): امام در بیانی مفصل به توصیف ویژگی‌های مردان خدا پرداخته‌اند. در این خطبه حدود پنجاه صفت برای پرهیزگاران به شیواترین الفاظ و دقیق‌ترین بیان، ذکر شده است.
  7. خطبه ۱۹۳ نهج البلاغه: سوگ‌نامه و دردنامه امام (ع) در سوگ از دست دادن همسر خویش، حضرت فاطمه زهرا (س)، است.

فهرست موضوعی خطبه‌های نهج البلاغه را به‌طور کلی می‌توان به‌صورت زیر دسته‌بندی کرد:

  1. خطبه‌های اخلاقی: ۴۳ – ۶۳ – ۶۴ – ۷۶ – ۸۲ – ۹۹ – ۱۱۱ – ۱۱۳ – ۱۴۰ – ۱۴۳ – ۱۴۹ – ۱۵۳ – ۱۸۸ – ۲۰۳ – ۲۰۴ – ۲۲۰ – ۲۲۱ ...
  2. اعتقادی: ۴۹ – ۶۷ – ۷۲ – ۹۶ – ۱۰۰ – ۱۰۴ – ۱۱۲ – ۱۱۵ – ۱۵۲ – ۱۵۲ – ۱۷۹ – ۲۲۷ – ۲۳۱ – ۲۳۶ – ۲۳۹ ...
  3. اخلاقیاعتقادی: ۱۲ – ۲۰ – ۸۳ – ۸۵ – ۸۶ – ۹۰ – ۹۴ – ۱۱۰ – ۱۱۴ – ۱۲۰ – ۱۳۲ – ۱۳۳ – ۱۴۱ – ۱۴۴ – ۱۵۴ – ۱۵۷ – ۱۶۲ ...
  4. اخلاقیاجتماعی: ۵۲ – ۱۶۷ – ۱۹۳ – ۲۰۹
  5. اقتصادی: ۲۲۵ - ۲۳۲
  6. اخلاقیاقتصادی: ۱۱۷ – ۱۴۲
  7. تاریخ سیاسی: ۱۶۴ – ۱۷۰ – ۲۲۹ – ۲۴۰
  8. سیاسی: ۳۰ – ۴۰ – ۵۹ – ۶۰ – ۶۸ – ۸۴ – ۱۳۵ – ۱۴۸ – ۱۶۸ – ۱۷۷ ...
  9. علمی: ۲۱۰ – ۲۳۴
  10. نظامی: ۱۲۴[۲]

منابع

پانویس

  1. نک: خطبه ۱.
  2. دین‌پرور، سید حسین، دانشنامه نهج البلاغه، ج۲، ص ۸۴۵ ـ ۸۴۶.