معانی الاخبار (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - 'تاویل' به 'تأویل')
 
خط ۴۶: خط ۴۶:
== دربارهٔ پدیدآورنده ==
== دربارهٔ پدیدآورنده ==
{{پدیدآورنده ساده
{{پدیدآورنده ساده
| پدیدآورنده کتاب = شیخ صدوق}}
| پدیدآورنده کتاب = شیخ صدوق
| فضای نام = پدیدآورنده}}


== پانویس ==
== پانویس ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۰ ژوئیهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۲۲

معانی الاخبار
زبانعربی
نویسندهمحمد بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی معروف به شیخ صدوق
موضوعتفسیر، اهل بیت،
مذهبشیعه
ناشرانتشارات جامعه مدرسین
محل نشرقم، ایران
سال نشر۱۴۳۱ ق، ۱۳۸۹ ش
تعداد جلد۲
فهرست جلدهاجلد اول، جلد دوم
شابک۹۷۸-۹۶۴-۴۷۰-۰۱۹-۴
شماره ملی‎۲‎۱‎۶‎۲‎۲‎۵‎۳

معانی الاخبار، کتابی است با زبان عربی به تفسیر، توضيح و تشريح كلمات آيات و روايات می‌پردازد. این کتاب اثر محمد بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی معروف به شیخ صدوق می‌باشد و انتشارات جامعه مدرسین انتشار آن را به عهده داشته است.[۱]

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «کتابی حدیثی درباره معنای الفاظ و کلمات مشکل و پرکاربرد قرآن و احادیث می‌باشد.

در این کتاب با تکیه بر احادیث پیامبر و اهل بیت (ع) به تفسیر و تأویل معنای حروف، کلمات، الفاظ و اصطلاحات مشکل و پرکاربرد قرآن و احادیث پرداخته است که به گفته ابن حجر عسقلانی فهم این معانی نقش بسیار مهمی در فهم احادیث و آیات قرآنی دارد و باید به چنین کتاب‌هایی اهمیت داده و به آن مراجعه نمود. شیخ صدوق در مجموع چیزی حدود هزار اصطلاح مهم درباره مسائل گوناگون و اساسی اسلام را بر اساس روایات معتبر به طور روشن معنا کرده است.

شیخ صدوق این کتاب را بر اساس احادیث موجود در اصول اربعمائه (یعنی منابع حدیثی معتبر شاگردان ائمه (ع))، به ویژه آثار احمد بن محمد بن خالد برقی، مثل معانی الاحادیث و تفسیرالحدیث و همچنین کتاب جامع الاحادیث النبویه استادش شیخ ابو محمد جعفر بن احمد بن علی قمی رازی، معروف به ابن رازی، تدوین و تألیف کرده است.

شیخ صدوق کتابش را در دو جزء تنظیم کرده است که جزء اول آن تا باب معنی "ذكر الله كثیراً" است و بقیه باب‌ها در جزء دوم است. او کتاب را در چهارصد و بیست و نه باب تنظیم کرده است که هر بابی را به معنای یکی از اصطلاحات و الفاظ مهم مطرح شده در شریعت اسلام اختصاص داده است و در باب پایانی (یعنی باب چهارصد و بیست و نهم) نیز نوادر المعانی یعنی معنای کلماتی را که در باب‌های دیگر نمی‌‌گنجید گرد آورده است.

او تقریباً همه مطالب کتابش را به ذکر احادیث مسند اختصاص داده و در کمتر موردی به شرح و توضیح احادیث پرداخته است و در موارد فراوانی هم که نکاتی را بیان کرده است به صورت خیلی کوتاه و مختصر از آن گذشته است. وی غالباً به مباحث بسیار مهمی مثل امامت اهل بیت (ع) و تاریخ آن بزرگواران پرداخته و همچنین الفاظ و اصطلاحات خود حدیث را که در فهم آن موثر بوده توضیح داده است. در برخی از موارد نیز یافتن تفصیل و جزئیات بیشتر درباره حدیث و شرح آن را به سایر کتاب‌های خود مثل التوحید و علل الشرایع ارجاع داده است که گویای تاخر زمانی تالیف این کتاب، از دو کتاب دیگر است.

مجموع احادیث کتاب حدود هفتصد و هشتاد و شش حدیث می‌‌باشد که حدود سیصد و بیست حدیث آن در جلد اول و بقیه آن یعنی حدود چهارصد و شصت و شش حدیث در جلد دوم آن قرار دارد که البته امروزه همه این مجموعه در یک مجلد منتشر شده است. این احادیث همگی به صورت مسند (یعنی با ذکر سند کامل حدیث) ذکر شده است و شیخ صدوق فقط در لابلای برخی از باب‌ها احادیث دیگری را به صورت مرسل یا مرفوع از پیامبر و خاندان مطهّر او (ع) نقل کرده است که البته در سایر منابع معتبر از جمله کتاب‌های دیگر خود شیخ صدوق به صورت مسند یافت می‌شوند و شاید به دلیل شهرت یا اعتبار یقینی آنها سندشان را ذکر نکرده است. این احادیث در مجموع چیزی حدود یکصد حدیث را شامل می‌شوند. وی غالب این احادیث را برای اثبات نظرات خود در مسائلی مثل توحید، امامت و نبوت و برخی مسائل مهم تاریخی نقل کرده است»[۲]

دربارهٔ پدیدآورنده

شیخ صدوق
محمد بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی مشهور به شیخ صدوق (متولد ۳۰۵ ق، متوفی ۳۸۱ ق)، تحصیلات حوزوی خود را در محضر اساتیدی همچون حضرات آیات: احمد بن علی بن ابراهیم بن هاشم قمی، علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی و محمد بن موسی بن متوکل به اتمام رساند. او به تألیف کتب دینی و جمع‌آوری احادیث مبادرت ورزیده است و چندین جلد کتاب به رشته تحریر درآورده است. «امالی»، «من لایحضره الفقیه»، «عیون اخبار الرضا (ع)»، «معانی الاخبار»، «التوحید»، «ثواب الاعمال و عقاب الاعمال»، «الخصال»، «من لا یحضره الفقیه»، «علل الشرائع»، «کمال الدین و تمام النعمة» و «الخصال» ‏برخی از این آثار است.[۳]

پانویس

دریافت متن