من لا یحضره الفقیه (کتاب)
| من لا یحضره الفقیه | |
|---|---|
 | |
| زبان | عربی |
| نویسنده | شیخ صدوق |
| موضوع | امامت، حدیث |
| مذهب | شیعه |
| ناشر | انتشارات مؤسسه النشر الاسلامی |
| محل نشر | قم، ایران |
| سال نشر | ۱۴۲۹ ق، ۱۳۸۷ ش |
| تعداد جلد | ۶ |
| فهرست جلدها | جلد اول، جلد دوم، جلد سوم، جلد چهارم، جلد پنجم، جلد ششم |
| شابک | ۹۷۸-۹۶۴-۴۷۰-۴۱۵-۴ |
| شماره ملی | ۱۶۳۱۴۶۴ |
من لا یحضره الفقیه کتابی است به زبان عربی که به بررسی احادیث شیعه می‌پردازد. این کتاب به قلم محمد بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی مشهور به شیخ صدوق نوشته شده و انتشارات مؤسسه النشر الاسلامی نشر آن را به عهده داشته است.
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «یکی از مهمترین منابع و جوامع حدیثی شیعه و دومین کتاب جامع از کتب اربعه است.
شیخ صدوق، این کتاب را به درخواست و سفارش استادش ابوعبدالله محمد بن حسن علوی معروف به «نُعمه» در بلخ و متأثر از سبک و روش «کتاب من لا یحضره الطبیب» زکریای رازی نوشته است تا اگر کسی به فقیه و دانشمند مسائل شرعی دسترسی نداشت با وجود این کتاب که کتابی جامع و کامل در باب مسائل و احکام شریعت اسلام است بی‌نیاز باشد. محمد بن حسن علوی که یار شفیق شیخ صدوق بود، هم استاد وی به شمار می‌‌رفت و هم شاگردش وی کتاب من لا یحضره الفقیه را در سال (۳۷۲ق) از محضر شیخ استماع کرده و روایت نموده است.
نویسنده این کتاب را تماماً مبتنی بر اصول اربعمائة (منابع چهارصد گانۀ حدیثی که توسط شاگردان اهل بیت (ع) نوشته شده) به نگارش درآورد، به‌ویژه اینکه نام برخی از این کتاب‌ها را در مقدمۀ کتاب ذکر کرده و سلسلۀ اساتید و مشایخ روایت خود برای نقل احادیث کتابش را در پایان کتاب به عنوان «مشیخه» آورده است تا حذف سندهای روایات به دلیل اختصار آن، موجب بی‌اعتبار گشتن روایاتش نباشد.
شیخ صدوق در این کتاب، احادیث همۀ ابواب فقهی را که در نظر خودش معتبر بوده و به عنوان منبع استنباط حکم شرعی به شمار می‌‌روند، آورده است و منظورش از تألیف این کتاب به هیچ رو گردآوری یک مجموعۀ صرفاً حدیثی نبوده است؛ بلکه او با این مجموعه از احادیث، نظرات فقهی خود و مستندات روایی فتاوای خویش را تصنیف کرده است در حقیقت او این کتاب را با سبک «فقه روایی» نوشته نه «فقه استنباطی».
این کتاب تقریباً ششصد و شصت باب، از ابتدای مباحث طهارت تا حدود و دیات (البته نه با ترتیب کتب فقهی امروزی بلکه با ترتیبی که خود شیخ صدوق به آن داده است) را شامل می‌‌شود که در مجموع چیزی حدود شش هزار حدیث در بر دارد.
شیخ صدوق در این کتاب نزدیک به پانصد راوی و شیخِ روایت دارد که در سلسلۀ مشایخ وی واقع شده‌اند و آنها را در «مشیخه آورده» است.
مشیخۀ کتاب به دلیل اهمیت و جایگاه والایی که در شناخت اعتبار احادیث کتاب دارد به طور مستقل چاپ شده و همواره مورد شرح و تعلیق اساتید و دانشمندان بزرگ رجال قرار گرفته است»[۱]
فهرست کتاب
در این مورد اطلاعاتی در دست نیست.
دربارهٔ پدیدآورنده
