اقلیت‌های دینی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==پانویس== +== پانویس ==))
 
(۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[اقلیت‌های دینی در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
== مقدمه ==
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[اقلیت‌های دینی در قرآن]] - [[اقلیت‌های دینی در حدیث]] - [[اقلیت‌های دینی در فقه اسلامی]] - [[اقلیت‌های دینی در فقه سیاسی]]</div>
[[پیروان]] [[دین]] [[موسی]] {{ع}}، [[عیسی]] {{ع}} و [[زرتشت]] را [[اقلیت‌های مذهبی]] می‌گویند<ref>دانشنامه حقوق، ج۱، ص۲۸۵ و ج۲، ص۵۸۷؛ اصل سیزدهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.</ref>. این گروه‌ها، پس از انعقاد [[عقد]] [[ذمه]]، از [[حقوق]] و [[تکالیف]] [[شهروندی]] در [[جامعه اسلامی]] برخوردار می‌گردند<ref>ر.ک: دار الذمه.</ref>.<ref>[[اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت]]، [[علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر]]، [[واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|واژه‌نامه فقه سیاسی]]، ص۴۰.</ref>
<div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[اقلیت‌های دینی (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>


==مقدمه==
== اقامتگاه اقلیت‌ها ==
[[پیروان]] [[دین]] [[موسی]]{{ع}}، [[عیسی]]{{ع}} و [[زرتشت]] را [[اقلیت‌های مذهبی]] می‌گویند<ref>دانشنامه حقوق، ج۱، ص۲۸۵ و ج۲، ص۵۸۷؛ اصل سیزدهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.</ref>. این گروه‌ها، پس از انعقاد [[عقد]] [[ذمه]]، از [[حقوق]] و [[تکالیف]] [[شهروندی]] در [[جامعه اسلامی]] برخوردار می‌گردند<ref>ر.ک: دار الذمه.</ref><ref>[[اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت]]، [[علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر]]، [[واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|واژه‌نامه فقه سیاسی]]، ص ۴۰.</ref>.
{{همچنین|اقامتگاه}}
[[اقلیت‌های دینی]] با انعقاد [[پیمان]] [[ذمه]] و اکتساب [[تابعیت]] پیمانی، مانند افراد [[مسلمانان]] می‌توانند در سراسر [[کشور اسلامی]]، هر نقطه‌ای را که مناسب با [[زندگی]] خود می‌بینند، به عنوان اقامتگاه دائمی و یا موقت [[اختیار]] کنند و نیز می‌توانند [[بلاد اسلامی]] را ترک گفته و از حدود [[سرزمین اسلامی]] خارج شوند. ولی در این صورت [[پیمان]] ذمه، خود به خود اثر خود را از دست داده و اثرات تابعیت پیمانی [[لغو]] می‌شود<ref>حقوق اقلیت‌ها، ص۳۵-۲۰.</ref>.
 
اصول سه‌گانه‌ای که در مورد سکونت و اقامت مسلمانان در [[سرزمین‌های اسلامی]] [[حاکم]] است. همگی در مورد اقلیت‌های دینی نیز [[صدق]] می‌کند. به این ترتیب که:
# داشتن یک اقامتگاه دائمی برای [[تبعه]] پیمانی ([[اهل کتاب]] و ذمه) ضرورتی ندارد و تعیین اقامتگاه تابع [[اراده]] و اختیار شخصی افراد [[اقلیت‌های مذهبی]] است و [[الزام]] و تحمیلی در این مورد وجود ندارد، مگر در موارد استثنایی که شرایط [[قرارداد ذمه]] و یا [[مصالح]] طرفین، تعیین اقامتگاه مشخصی را برای آنان ایجاب می‌کند؛
# اقامتگاه تبعه پیمانی ممکن است متعدد باشد؛
# اقامتگاه برای [[اهل ذمه]]، امر همیشگی نیست، آنان می‌توانند به اختیار خود هر وقت بخواهند محل اقامت خود را [[تغییر]] دهند.
 
در نهایت در صورتی که محل اقامت خود را به خارج بلاد اسلامی انتقال دهند، اثر حقوقی پیمان ذمه قهراً منتفی می‌شود، بدون اینکه اینگونه [[تغییر]] [[اقامتگاه]]، نقضی در [[پیمان]] [[ذمه]] ایجاد کند. ناگفته پیداست آزادی‌هایی که از نظر محل سکونت و اقامت برای [[اقلیت‌های مذهبی]] ذکر شد، در صورتی [[حق]] مسلم و [[مشروع]] محسوب می‌شود که در متن [[قرارداد]] شرایط خاصی از نظر اقامتگاه منظور نشده باشد<ref>فقه سیاسی، ج۳، ص۲۳۸-۲۳۷.</ref>.<ref>[[عباس علی عمید زنجانی|عمید زنجانی، عباس علی]]، [[دانشنامه فقه سیاسی ج۱ (کتاب)|دانشنامه فقه سیاسی]]، ص۲۱۹.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
* [[پرونده:11677.jpg|22px]] [[اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت]]، [[علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر]]، [[واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|'''واژه‌نامه فقه سیاسی''']]
# [[پرونده: 1100699.jpg|22px]] [[عباس علی عمید زنجانی|عمید زنجانی، عباس علی]]، [[دانشنامه فقه سیاسی ج۱ (کتاب)|'''دانشنامه فقه سیاسی ج۱''']]
# [[پرونده:11677.jpg|22px]] [[اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت]]، [[علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر]]، [[واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|'''واژه‌نامه فقه سیاسی''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


خط ۱۵: خط ۲۳:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:اقلیت‌های دینی]]
[[رده:اصطلاحات اسلامی]]
[[رده:مدخل]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۰ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۹:۱۲

مقدمه

پیروان دین موسی (ع)، عیسی (ع) و زرتشت را اقلیت‌های مذهبی می‌گویند[۱]. این گروه‌ها، پس از انعقاد عقد ذمه، از حقوق و تکالیف شهروندی در جامعه اسلامی برخوردار می‌گردند[۲].[۳]

اقامتگاه اقلیت‌ها

اقلیت‌های دینی با انعقاد پیمان ذمه و اکتساب تابعیت پیمانی، مانند افراد مسلمانان می‌توانند در سراسر کشور اسلامی، هر نقطه‌ای را که مناسب با زندگی خود می‌بینند، به عنوان اقامتگاه دائمی و یا موقت اختیار کنند و نیز می‌توانند بلاد اسلامی را ترک گفته و از حدود سرزمین اسلامی خارج شوند. ولی در این صورت پیمان ذمه، خود به خود اثر خود را از دست داده و اثرات تابعیت پیمانی لغو می‌شود[۴].

اصول سه‌گانه‌ای که در مورد سکونت و اقامت مسلمانان در سرزمین‌های اسلامی حاکم است. همگی در مورد اقلیت‌های دینی نیز صدق می‌کند. به این ترتیب که:

  1. داشتن یک اقامتگاه دائمی برای تبعه پیمانی (اهل کتاب و ذمه) ضرورتی ندارد و تعیین اقامتگاه تابع اراده و اختیار شخصی افراد اقلیت‌های مذهبی است و الزام و تحمیلی در این مورد وجود ندارد، مگر در موارد استثنایی که شرایط قرارداد ذمه و یا مصالح طرفین، تعیین اقامتگاه مشخصی را برای آنان ایجاب می‌کند؛
  2. اقامتگاه تبعه پیمانی ممکن است متعدد باشد؛
  3. اقامتگاه برای اهل ذمه، امر همیشگی نیست، آنان می‌توانند به اختیار خود هر وقت بخواهند محل اقامت خود را تغییر دهند.

در نهایت در صورتی که محل اقامت خود را به خارج بلاد اسلامی انتقال دهند، اثر حقوقی پیمان ذمه قهراً منتفی می‌شود، بدون اینکه اینگونه تغییر اقامتگاه، نقضی در پیمان ذمه ایجاد کند. ناگفته پیداست آزادی‌هایی که از نظر محل سکونت و اقامت برای اقلیت‌های مذهبی ذکر شد، در صورتی حق مسلم و مشروع محسوب می‌شود که در متن قرارداد شرایط خاصی از نظر اقامتگاه منظور نشده باشد[۵].[۶]

منابع

پانویس

  1. دانشنامه حقوق، ج۱، ص۲۸۵ و ج۲، ص۵۸۷؛ اصل سیزدهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
  2. ر.ک: دار الذمه.
  3. فروتن، اباصلت، مرادی، علی اصغر، واژه‌نامه فقه سیاسی، ص۴۰.
  4. حقوق اقلیت‌ها، ص۳۵-۲۰.
  5. فقه سیاسی، ج۳، ص۲۳۸-۲۳۷.
  6. عمید زنجانی، عباس علی، دانشنامه فقه سیاسی، ص۲۱۹.