کیفر: تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[کیفر در قرآن]] - [[کیفر در فقه سیاسی]] - [[کیفر در معارف دعا و زیارات]] - [[کیفر در معارف و سیره سجادی]] - [[کیفر در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[کیفر در قرآن]] - [[کیفر در حدیث]] - [[کیفر در فقه سیاسی]] - [[کیفر در معارف دعا و زیارات]] - [[کیفر در معارف و سیره سجادی]] - [[کیفر در معارف و سیره رضوی]]| پرسش مرتبط  = کیفر (پرسش)}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
کیفر [[مجازات]] و عقوبتی است که [[مجرم]] یا [[گناهکار]] باید [[تحمل]] کند. [[قرآن کریم]] می‌فرماید [[خداوند]] همان‌طور که دارای [[مغفرت]] است، دارای مجازات دردناکی است: {{متن قرآن|رَبَّكَ لَذُو مَغْفِرَةٍ وَذُو عِقَابٍ أَلِيمٍ}}<ref>«بی‌گمان پروردگارت دارای آمرزش و دارای کیفری دردناک است» سوره فصلت، آیه ۴۳.</ref>.
کیفر [[مجازات]] و عقوبتی است که [[مجرم]] یا [[گناهکار]] باید [[تحمل]] کند. [[قرآن کریم]] می‌فرماید [[خداوند]] همان‌طور که دارای [[مغفرت]] است، دارای مجازات دردناکی است: {{متن قرآن|رَبَّكَ لَذُو مَغْفِرَةٍ وَذُو عِقَابٍ أَلِيمٍ}}<ref>«بی‌گمان پروردگارت دارای آمرزش و دارای کیفری دردناک است» سوره فصلت، آیه ۴۳.</ref>.
[[سخنان امام سجاد]]{{ع}} را در [[صحیفه]] آن [[حضرت]] درباره کیفر می‌توان به شرح زیر گزارش کرد:  
[[سخنان امام سجاد]] {{ع}} را در [[صحیفه]] آن [[حضرت]] درباره کیفر می‌توان به شرح زیر گزارش کرد:  


*'''عادلانه بودن [[کیفر الهی]]'''؛ [[امام]]{{ع}} به [[خدا]] می‌گوید: {{متن حدیث|عَفْوُكَ‏ تَفَضُّلٌ‏، وَ عُقُوبَتُكَ‏ عَدْلٌ‏}}<ref>دعای ۴۵.</ref>؛ «[[عفو]] تو به مقتضای [[فضل]] و [[احسان]] توست و عقوبتت بر [[آیین]] [[عدالت]] است. همچنین همه [[آفریدگان]] معترفند که هر که را [[عقوبت]] کنی بر او [[ستم]] نکرده‌ای»<ref>نیایش سی‌و‌هفتم.</ref>.
'''عادلانه بودن [[کیفر الهی]]'''؛ [[امام]] {{ع}} به [[خدا]] می‌گوید: {{متن حدیث|عَفْوُكَ‏ تَفَضُّلٌ‏، وَ عُقُوبَتُكَ‏ عَدْلٌ‏}}<ref>دعای ۴۵.</ref>؛ «[[عفو]] تو به مقتضای [[فضل]] و [[احسان]] توست و عقوبتت بر [[آیین]] [[عدالت]] است. همچنین همه [[آفریدگان]] معترفند که هر که را [[عقوبت]] کنی بر او [[ستم]] نکرده‌ای»<ref>نیایش سی‌و‌هفتم.</ref>.
*'''کیفر الهی به اندازه [[گناه]]'''؛ امام{{ع}} با استناد به سخن [[خدای متعال]] در [[قرآن]] می‌فرماید: «تو کسی هستی که در [[معامله]] با [[بندگان]] خود همواره به سود آنان در بها می‌افزایی... تو خود گفته‌ای - بزرگ و متعالی است نام تو و بلند است [[مرتبت]] تو - هر کس کار [[نیکی]] انجام دهد، ده برابر به او [[پاداش]] داده شود و هرکه کار [[بدی]] انجام دهد، تنها همانند آن کیفر بیند»<ref>نیایش چهل‌و‌پنجم.</ref>. نیز حضرت عرض می‌کند: تویی که چون عصیانگری را عقوبت کنی [[راه]] [[افراط]] نپویی<ref>نیایش شانزدهم.</ref>.
*'''[[برتری]] عفو خداوند بر کیفر او'''؛ [[امام سجاد]]{{ع}} خدایش را چنین [[وصف]] می‌کند: «تو به عفو شایسته‌تری تا به عقوبت کردن<ref>نیایش چهل‌وهفتم.</ref>. و نیز: تویی که عفوت را از عقابت پیشی است»<ref>نیایش شانزدهم.</ref>. هم‌چنین در توصیف [[لطف خدا]] می‌گوید: «عفو و [[بخشایش]] مرا از عقوبت و عذابِ من دوست‌تر داری!» <ref>نیایش شانزدهم.</ref>.
*'''[[توبه]] و [[رحمت الهی]] مانع از کیفر'''؛ مهم این است که می‌توانیم با توبه کیفر الهی را از خود دور کنیم: «ای خداوند به درگاه تو توبه می‌کنم... آن‌چنان که یک‌یک اعضایم از عقوبت‌های توبه [[سلامت]] مانند و از [[خشم]] دردناک تو که [[متجاوزان]] و [[ستمکاران]] از آن بیمناکند در [[امان]] باشند»<ref>نیایش سی‌ویکم.</ref>. «و در برابر [[عقاب]] تو جز رحمتت پناهگاهی نیست و مرا جز [[تضرّع]] به درگاه تو و [[زاری]] در برابر تو هیچ چیز از عذابت نمی‌رهاند»<ref>نیایش چهل‌وهشتم.</ref>. [[دعا]] و درخواست‌های [[امام سجاد]] درباره [[کیفر الهی]]؛ امام سجاد{{ع}} از [[خدای متعال]] می‌خواهد تا [[خوف]] از کیفر الهی را نصیب فرماید: «ای [[خداوند]]! روزی ما ساز خوف از [[عقاب]] [[جهنم]] را»<ref>نیایش چهل‌و‌پنجم.</ref>. نیز آن [[حضرت]] از [[عقاب الهی]] به [[خدا]] [[پناه]] می‌برد: «بار خدایا به تو پناه می‌برم از بزرگ‌ترین [[حسرت]] و گران‌ترین [[مصیبت]]... و [[محروم]] شدن از [[ثواب]] [[آخرت]] و گرفتار شدن به عقاب [[روز رستخیز]]»<ref>نیایش هشتم.</ref>. آن حضرت از خدای متعال [[عفو]] و [[بخشش]] و [[رهایی]] از عقاب و کیفر الهی را درخواست می‌نماید: گناهانم مرا می‌ترساند! عفو تو است که بایست مرا [[ایمنی]] بخشد<ref>نیایش سی‌ویکم.</ref>.<ref>التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، حسن مصطفوی، دارالکتب العلمیة، بیروت، ۱۴۳۰، چاپ سوم؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم؛ قرآن حکیم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی.</ref>.<ref>[[امیر شیرزاد|شیرزاد، امیر]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «کیفر»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۳۷۹.</ref>


== جستارهای وابسته ==
'''کیفر الهی به اندازه [[گناه]]'''؛ امام {{ع}} با استناد به سخن [[خدای متعال]] در [[قرآن]] می‌فرماید: «تو کسی هستی که در [[معامله]] با [[بندگان]] خود همواره به سود آنان در بها می‌افزایی... تو خود گفته‌ای - بزرگ و متعالی است نام تو و بلند است [[مرتبت]] تو - هر کس کار [[نیکی]] انجام دهد، ده برابر به او [[پاداش]] داده شود و هرکه کار [[بدی]] انجام دهد، تنها همانند آن کیفر بیند»<ref>نیایش چهل‌و‌پنجم.</ref>. نیز حضرت عرض می‌کند: تویی که چون عصیانگری را عقوبت کنی [[راه]] [[افراط]] نپویی<ref>نیایش شانزدهم.</ref>.
 
'''[[برتری]] عفو خداوند بر کیفر او'''؛ [[امام سجاد]] {{ع}} خدایش را چنین وصف می‌کند: «تو به عفو شایسته‌تری تا به عقوبت کردن<ref>نیایش چهل‌وهفتم.</ref>. و نیز: تویی که عفوت را از عقابت پیشی است»<ref>نیایش شانزدهم.</ref>. هم‌چنین در توصیف [[لطف خدا]] می‌گوید: «عفو و [[بخشایش]] مرا از عقوبت و عذابِ من دوست‌تر داری!» <ref>نیایش شانزدهم.</ref>.
 
'''[[توبه]] و [[رحمت الهی]] مانع از کیفر'''؛ مهم این است که می‌توانیم با توبه کیفر الهی را از خود دور کنیم: «ای خداوند به درگاه تو توبه می‌کنم... آن‌چنان که یک‌یک اعضایم از عقوبت‌های توبه [[سلامت]] مانند و از [[خشم]] دردناک تو که [[متجاوزان]] و [[ستمکاران]] از آن بیمناکند در [[امان]] باشند»<ref>نیایش سی‌ویکم.</ref>. «و در برابر [[عقاب]] تو جز رحمتت پناهگاهی نیست و مرا جز [[تضرّع]] به درگاه تو و [[زاری]] در برابر تو هیچ چیز از عذابت نمی‌رهاند»<ref>نیایش چهل‌وهشتم.</ref>. [[دعا]] و درخواست‌های [[امام سجاد]] درباره [[کیفر الهی]]؛ امام سجاد {{ع}} از [[خدای متعال]] می‌خواهد تا [[خوف]] از کیفر الهی را نصیب فرماید: «ای [[خداوند]]! روزی ما ساز خوف از [[عقاب]] [[جهنم]] را»<ref>نیایش چهل‌و‌پنجم.</ref>. نیز آن [[حضرت]] از [[عقاب الهی]] به [[خدا]] [[پناه]] می‌برد: «بار خدایا به تو پناه می‌برم از بزرگ‌ترین [[حسرت]] و گران‌ترین [[مصیبت]]... و [[محروم]] شدن از [[ثواب]] [[آخرت]] و گرفتار شدن به عقاب [[روز رستخیز]]»<ref>نیایش هشتم.</ref>. آن حضرت از خدای متعال [[عفو]] و [[بخشش]] و [[رهایی]] از عقاب و کیفر الهی را درخواست می‌نماید: گناهانم مرا می‌ترساند! عفو تو است که بایست مرا [[ایمنی]] بخشد<ref>نیایش سی‌ویکم.</ref>.<ref>التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، حسن مصطفوی، دارالکتب العلمیة، بیروت، ۱۴۳۰، چاپ سوم؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم؛ قرآن حکیم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی.</ref>.<ref>[[امیر شیرزاد|شیرزاد، امیر]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «کیفر»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۳۷۹.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
خط ۲۲: خط ۲۲:


[[رده:کیفر]]
[[رده:کیفر]]
[[رده:مدخل]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۰ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۹:۳۴

کیفر از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: کیفر در قرآن - کیفر در فقه سیاسی - کیفر در معارف دعا و زیارات - کیفر در معارف و سیره سجادی - کیفر در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی - پرسش مرتبط ندارد

مقدمه

کیفر مجازات و عقوبتی است که مجرم یا گناهکار باید تحمل کند. قرآن کریم می‌فرماید خداوند همان‌طور که دارای مغفرت است، دارای مجازات دردناکی است: ﴿رَبَّكَ لَذُو مَغْفِرَةٍ وَذُو عِقَابٍ أَلِيمٍ﴾[۱]. سخنان امام سجاد (ع) را در صحیفه آن حضرت درباره کیفر می‌توان به شرح زیر گزارش کرد:

عادلانه بودن کیفر الهی؛ امام (ع) به خدا می‌گوید: «عَفْوُكَ‏ تَفَضُّلٌ‏، وَ عُقُوبَتُكَ‏ عَدْلٌ‏»[۲]؛ «عفو تو به مقتضای فضل و احسان توست و عقوبتت بر آیین عدالت است. همچنین همه آفریدگان معترفند که هر که را عقوبت کنی بر او ستم نکرده‌ای»[۳].

کیفر الهی به اندازه گناه؛ امام (ع) با استناد به سخن خدای متعال در قرآن می‌فرماید: «تو کسی هستی که در معامله با بندگان خود همواره به سود آنان در بها می‌افزایی... تو خود گفته‌ای - بزرگ و متعالی است نام تو و بلند است مرتبت تو - هر کس کار نیکی انجام دهد، ده برابر به او پاداش داده شود و هرکه کار بدی انجام دهد، تنها همانند آن کیفر بیند»[۴]. نیز حضرت عرض می‌کند: تویی که چون عصیانگری را عقوبت کنی راه افراط نپویی[۵].

برتری عفو خداوند بر کیفر او؛ امام سجاد (ع) خدایش را چنین وصف می‌کند: «تو به عفو شایسته‌تری تا به عقوبت کردن[۶]. و نیز: تویی که عفوت را از عقابت پیشی است»[۷]. هم‌چنین در توصیف لطف خدا می‌گوید: «عفو و بخشایش مرا از عقوبت و عذابِ من دوست‌تر داری!» [۸].

توبه و رحمت الهی مانع از کیفر؛ مهم این است که می‌توانیم با توبه کیفر الهی را از خود دور کنیم: «ای خداوند به درگاه تو توبه می‌کنم... آن‌چنان که یک‌یک اعضایم از عقوبت‌های توبه سلامت مانند و از خشم دردناک تو که متجاوزان و ستمکاران از آن بیمناکند در امان باشند»[۹]. «و در برابر عقاب تو جز رحمتت پناهگاهی نیست و مرا جز تضرّع به درگاه تو و زاری در برابر تو هیچ چیز از عذابت نمی‌رهاند»[۱۰]. دعا و درخواست‌های امام سجاد درباره کیفر الهی؛ امام سجاد (ع) از خدای متعال می‌خواهد تا خوف از کیفر الهی را نصیب فرماید: «ای خداوند! روزی ما ساز خوف از عقاب جهنم را»[۱۱]. نیز آن حضرت از عقاب الهی به خدا پناه می‌برد: «بار خدایا به تو پناه می‌برم از بزرگ‌ترین حسرت و گران‌ترین مصیبت... و محروم شدن از ثواب آخرت و گرفتار شدن به عقاب روز رستخیز»[۱۲]. آن حضرت از خدای متعال عفو و بخشش و رهایی از عقاب و کیفر الهی را درخواست می‌نماید: گناهانم مرا می‌ترساند! عفو تو است که بایست مرا ایمنی بخشد[۱۳].[۱۴].[۱۵]

منابع

  1. شیرزاد، امیر، مقاله «کیفر»، دانشنامه صحیفه سجادیه

پانویس

  1. ↑ «بی‌گمان پروردگارت دارای آمرزش و دارای کیفری دردناک است» سوره فصلت، آیه ۴۳.
  2. ↑ دعای ۴۵.
  3. ↑ نیایش سی‌و‌هفتم.
  4. ↑ نیایش چهل‌و‌پنجم.
  5. ↑ نیایش شانزدهم.
  6. ↑ نیایش چهل‌وهفتم.
  7. ↑ نیایش شانزدهم.
  8. ↑ نیایش شانزدهم.
  9. ↑ نیایش سی‌ویکم.
  10. ↑ نیایش چهل‌وهشتم.
  11. ↑ نیایش چهل‌و‌پنجم.
  12. ↑ نیایش هشتم.
  13. ↑ نیایش سی‌ویکم.
  14. ↑ التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، حسن مصطفوی، دارالکتب العلمیة، بیروت، ۱۴۳۰، چاپ سوم؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم؛ قرآن حکیم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی.
  15. ↑ شیرزاد، امیر، مقاله «کیفر»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۳۷۹.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=کیفر&oldid=1275189»