عبدالوهاب بن عبدالمجید بن صلت: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط| موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [عبدالوهاب بن عبدالمجید بن صلت در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}
{{مدخل مرتبط| موضوع مرتبط = اصحاب امام صادق| عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[عبدالوهاب بن عبدالمجید بن صلت در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}


== مقدمه ==
== آشنایی اجمالی ==
عبدالوهاب بن عبدالمجید بن صلت - که به گفته اکثر دانشمندان [[اهل سنت]] در سال ۱۱۰ه.ق به [[دنیا]] آمد - از [[قبیله ثقیف]] است و جدّ سوم او [[حکم بن ابی العاص]]<ref>البتّه نباید این شخص را با پدر مروان بن حکم؛ یعنی حکم بن ابی العاص که از قریش و نیز از دشمنان رسول خداق بود، یکی دانست،؛ چراکه این (حکم) از (ثقیف) است. خطیب بغدادی شجره نامه عبدالوهّاب را این گونه ثبت کرده است: عبدالوهّاب بن عبدالمجید بن الصلت بن عبیداللّه بن حکم بن ابی العاص بن بشر بن... جشم بن قیس و هو ثقیف بن منبّه (تاریخ بغداد ۱۱/ ۱۸).</ref>، در شمار [[صحابیان]] رسول خداست.
[[ابومحمد عبدالوهاب بن عبدالمجید بن صلت بصری ثقفی]] [[اهل بصره]] بود<ref>الثقات ۷ / ۱۳۳.</ref> و در سال ۱۰۸ <ref>الطبقات الکبری ۷ / ۲۸۹.</ref> یا ۱۱۰ هـ <ref>سیر اعلام النبلاء ۹ / ۲۳۸.</ref> متولد شد و از [[اصحاب امام صادق]]{{ع}} به شمار می‌‌آمد<ref>رجال الطوسی ۲۳۸.</ref> و از آن حضرت، [[محمد بن مسلم طائفی]] و [[ایوب سختیانی]] [[روایت]] نقل کرده است. محدثانی چون [[احمد بن حنبل]]، [[محمد بن ادریس شافعی]]<ref>تهذیب الکمال ۱۸ / ۵۰۳ ـ ۵۰۷.</ref> و [[سلیمان بن داوود منقری]]<ref>جامع الرواة ۱ / ۵۲۳.</ref> از ایشان روایت کرده‌اند. او [[محدث]] بوده است<ref>معجم المؤلفین ۶ / ۲۲۴.</ref> و در [[زمان]] منصور [[خلیفه عباسی]] به [[بغداد]] آمده و [[حدیث]] می‌‌گفته است.<ref>تاریخ بغداد ۱۱ / ۱۸.</ref> [[رجال‌نویسان]] او را [[ثقه]] و مورد [[اعتماد]] توصیف کرده‌اند.<ref>خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۶ / ۴۵۰.</ref> [[ابن سعد]] می‌‌نویسد که او ثقه بود، ولی در ایشان ضعفی نیز وجود دارد.<ref>الطبقات الکبری ۷ / ۲۸۹.</ref> در مذهبش [[اختلاف]] است. برخی او را عامی،<ref>قاموس الرجال ۶/۱۹۵.</ref> و برخی دیگر امامی<ref>تنقیح المقال ۲ / ۲۳۴.</ref> می‌‌دانند. گفته شده که در سال‌های پایانی عمرش به اختلال حواس [[مبتلا]] شد.<ref>تهذیب الکمال ۱۸/۵۰۶.</ref> کتابی در زمینه حدیث از خود برجای گذاشت که [[یحیی بن سعید]] آن را نقل کرده است.<ref>خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۶ / ۴۵۰.</ref> وی در سال ۱۸۴<ref> الثقات ۷ / ۱۳۳.</ref> یا ۱۹۴ هـ در [[بصره]] درگذشت<ref>الطبقات الکبری ۷ / ۲۸۹.</ref>.<ref>جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]] ج۱، ص۵۰۱.</ref>
 
او در [[زمان]] [[خلافت منصور]] عبّاسی وارد [[بغداد]] شد و در آنجا به [[نشر حدیث]] پرداخت و در این باره اهتمام می‌‌ورزید و همواره بر [[اهل حدیث]] [[انفاق]] می‌‌کرد.
 
از [[یحیی بن سعید انصاری]] احادیثی نوشت که همه آنها از بین رفت و او دوباره نزد [[یحیی]] شتافت و [[حدیث]] نوشت.
 
در کنار [[سکوت]] [[رجالیون شیعی]] از اظهار نظر درباره [[شخصیّت]] روایی وی، تمام [[رجالیون اهل سنّت]]، از جمله: [[ابن سعد]]، [[عجلی]]، [[ذهبی]]، [[ابن معین]] و [[ابن حجر]] او را که از [[راویان]] طبقه هشتم است، [[توثیق]] کرده‌اند و تنها خُرده‌ای که از او گرفته‌اند آن است که در چند سال آخر [[زندگی]]، گرفتار خلط و [[اشتباه]] در [[نقل حدیث]] شده بود<ref>به گفته ذهبی، این عارضه مشکل آفرین نیست؛ زیرا وی در این سال‌ها حدیثی نقل نکرد (سیر اعلام النبلاء ۹/ ۲۳۹).</ref>. از همین بابت است که عقیلی وی را در شمار [[ضعفا]] نام برده است.
 
[[شیخ طوسی]] و نیز [[برقی]] وی را در شمار [[اصحاب امام صادق]]{{ع}} نام برده‌اند. وی از [[امام صادق]]{{ع}}[[خالد حذاء]]، [[داوود بن ابی هند]]، [[ابن جریج]]، [[مالک بن دینار]]، [[یحیی بن سعید انصاری]] و دیگران [[روایت]] کرده است و [[احمد بن حنبل]]، [[اسحاق بن راهویه]]، [[ابن ابی شیبه]]، [[ابن مدینی]]، [[شافعی]]، [[وهب بن منبه]] و [[یحیی بن معین]] از او روایت کرده‌اند.
 
[[احادیث]] او در [[صحاح شش گانه]] اهل سنّت و نیز در [[تهذیب]] و [[استبصار]]<ref>نام پدر این راوی در نسخه‌های موجود تهذیب (۶/ ۳۱۱) و استبصار (۳/ ۴۱) (عبدالحمید) ثبت شده است.
قهپایی هم عبدالوهّاب بن عبدالمجید و هم عبدالوهّاب بن عبدالحمید را در کتاب خود و به دنبال هم ذکر کرده و (بصری) را لقب عبدالوهّاب بن عبدالحمید دانسته است، امّا شوشتری تصریح کرده که ثبت (عبدالحمید) خطا و تصحیف (عبدالمجید) است.
آیةاللّه خوئی از این که شیخ طوسی دوبار وی را در شمار اصحاب امام صادق{{ع}}نام برده است، به منظور پرهیز از وقوع تکرار در کلام شیخ، چنین نتیجه گرفته است که این دو نام از آنِ دو نفر است و دومین فرد را باید (عبدالوهّاب بن عبدالحمید) دانست.
البتّه در کنار توجّه به این نکته که رجالیون نامیِ مسلمان، از شخصی به نام (عبدالوهّاب بن عبدالحمید) یادی نکرده‌اند، باید دانست که حدیث موجود در تهذیب و استبصار را (سلیمان بن داوود منقری) از (عبدالوهّاب) نقل کرده است و(سلیمان) کسی است که به گفته خطیب بغدادی، از راویان طبقه هشتم روایت می‌‌کرد و فرد مورد ترجمه نیز از همین طبقه است. بنابر این با توجه به تصریح شوشتری به تصحیف نام پدر (عبدالوهّاب) نام درست فرد مورد ترجمه همان (عبدالوهّاب بن عبدالمجید) است.</ref> نقل شده است. وی در سال ۱۹۴ ﻫ.ق که هنوز [[محمد امین]] بر [[جهان اسلام]] [[حکم]] می‌‌راند، در [[شهر بصره]] درگذشت<ref>الطبقات الکبری ۷/ ۲۸۹؛ تاریخ خلیفه ۳۸۳ و کتاب التاریخ الکبیر ۶/ ۹۷.</ref>.<ref>[[ح‍س‍ی‍ن‌ ع‍زی‍زی‌|عزیزی]]، [[پ‍روی‍ز رس‍ت‍گ‍ار|رستگار]]، [[ی‍وس‍ف‌ ب‍ی‍ات‌|بیات]]، [[راویان مشترک ج۲ (کتاب)|راویان مشترک]]،  ج۲، ص 71.</ref>
 
==جستارهای وابسته ==
*[[حکم بن ابی العاص]] (جد)


== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
# [[پرونده:IM010597.jpg|22px]] [[ح‍س‍ی‍ن‌ ع‍زی‍زی‌|عزیزی]]، [[پ‍روی‍ز رس‍ت‍گ‍ار|رستگار]]، [[ی‍وس‍ف‌ ب‍ی‍ات‌|بیات]]، [[راویان مشترک ج۲ (کتاب)|'''راویان مشترک ج۲''']]
# [[پرونده: IM009687.jpg|22px]] جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
[[رده:اعلام]]
[[رده:اصحاب امام صادق]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۳ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۱۴

آشنایی اجمالی

ابومحمد عبدالوهاب بن عبدالمجید بن صلت بصری ثقفی اهل بصره بود[۱] و در سال ۱۰۸ [۲] یا ۱۱۰ هـ [۳] متولد شد و از اصحاب امام صادق(ع) به شمار می‌‌آمد[۴] و از آن حضرت، محمد بن مسلم طائفی و ایوب سختیانی روایت نقل کرده است. محدثانی چون احمد بن حنبل، محمد بن ادریس شافعی[۵] و سلیمان بن داوود منقری[۶] از ایشان روایت کرده‌اند. او محدث بوده است[۷] و در زمان منصور خلیفه عباسی به بغداد آمده و حدیث می‌‌گفته است.[۸] رجال‌نویسان او را ثقه و مورد اعتماد توصیف کرده‌اند.[۹] ابن سعد می‌‌نویسد که او ثقه بود، ولی در ایشان ضعفی نیز وجود دارد.[۱۰] در مذهبش اختلاف است. برخی او را عامی،[۱۱] و برخی دیگر امامی[۱۲] می‌‌دانند. گفته شده که در سال‌های پایانی عمرش به اختلال حواس مبتلا شد.[۱۳] کتابی در زمینه حدیث از خود برجای گذاشت که یحیی بن سعید آن را نقل کرده است.[۱۴] وی در سال ۱۸۴[۱۵] یا ۱۹۴ هـ در بصره درگذشت[۱۶].[۱۷]

منابع

  1. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱

پانویس

  1. الثقات ۷ / ۱۳۳.
  2. الطبقات الکبری ۷ / ۲۸۹.
  3. سیر اعلام النبلاء ۹ / ۲۳۸.
  4. رجال الطوسی ۲۳۸.
  5. تهذیب الکمال ۱۸ / ۵۰۳ ـ ۵۰۷.
  6. جامع الرواة ۱ / ۵۲۳.
  7. معجم المؤلفین ۶ / ۲۲۴.
  8. تاریخ بغداد ۱۱ / ۱۸.
  9. خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۶ / ۴۵۰.
  10. الطبقات الکبری ۷ / ۲۸۹.
  11. قاموس الرجال ۶/۱۹۵.
  12. تنقیح المقال ۲ / ۲۳۴.
  13. تهذیب الکمال ۱۸/۵۰۶.
  14. خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۶ / ۴۵۰.
  15. الثقات ۷ / ۱۳۳.
  16. الطبقات الکبری ۷ / ۲۸۹.
  17. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱، ص۵۰۱.