باطن: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
برچسب: واگردانی |
||
خط ۴: | خط ۴: | ||
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">مدخلهای وابسته به این بحث:</div> | : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">مدخلهای وابسته به این بحث:</div> | ||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | ||
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[باطن در قرآن]] | [[باطن در حدیث]] | [[باطن در | : <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[باطن در قرآن]] | [[باطن در حدیث]] | [[باطن در کلام اسلامی]] | [[باطن در فلسفه اسلامی]] | [[باطن در عرفان اسلامی]]</div> | ||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | ||
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[باطن (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div> | : <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[باطن (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div> | ||
خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
*واژه باطن بهمعنای [[پنهان]]، [[نهان]]، [[حقیقت]] و اصل مورد نظر است. گرچه این واژه در [[نهج البلاغه]] گستره معنایی وسیعتری را به خود اختصاص داده است؛ مفاهیمی چون [[خدا]]، [[عالم غیب]]، [[دنیا]]، اشیاء، حوادث و [[انسان]]. [[باطل]] و درون [[انسان]] در ایجاد هنجارهای ماندگار در ساحتهای مختلف اهمیّت بسزایی دارد، تا جایی که میتوان یکی از اصول مهم [[تربیت]] و رفتارسازی را ناظر بر ایجاد تحوّل درونی دانست. از اینرو فرمود: هر که درونش نیکو باشد، بیرونش نیز نیکو خواهد بود<ref>غرر الحکم، ۱ / ۱۹۳</ref>. همچنین [[پلیدی]] ظاهر را ناشی از [[پلیدی]] باطن دانسته و [[اصلاح]] درون را موجب [[اصلاح]] ظاهر برمیشمرد. هرگاه درون [[آدمی]] سالم شود، ظاهر او نیز نیرومند و قوی خواهد شد. بنابراین آنچه در [[سیرت]] و [[رفتار]] [[آدمی]] نمایان میشود، نتیجه حالات درونی اوست که قابل [[کتمان]] هم نیست و به ناچار آثار خود را در [[جامعه]] بر جای میگذارد، زیرا: هیچ کس چیزی را در [[دل]] [[پنهان]] نکرد، مگر این که در لغزشهای زبان و حرکات چهرهاش نمودار شد<ref>نهج البلاغه، حکمت ۲۵</ref>. | *واژه باطن بهمعنای [[پنهان]]، [[نهان]]، [[حقیقت]] و اصل مورد نظر است. گرچه این واژه در [[نهج البلاغه]] گستره معنایی وسیعتری را به خود اختصاص داده است؛ مفاهیمی چون [[خدا]]، [[عالم غیب]]، [[دنیا]]، اشیاء، حوادث و [[انسان]]. [[باطل]] و درون [[انسان]] در ایجاد هنجارهای ماندگار در ساحتهای مختلف اهمیّت بسزایی دارد، تا جایی که میتوان یکی از اصول مهم [[تربیت]] و رفتارسازی را ناظر بر ایجاد تحوّل درونی دانست. از اینرو فرمود: هر که درونش نیکو باشد، بیرونش نیز نیکو خواهد بود<ref>غرر الحکم، ۱ / ۱۹۳</ref>. همچنین [[پلیدی]] ظاهر را ناشی از [[پلیدی]] باطن دانسته و [[اصلاح]] درون را موجب [[اصلاح]] ظاهر برمیشمرد. هرگاه درون [[آدمی]] سالم شود، ظاهر او نیز نیرومند و قوی خواهد شد. بنابراین آنچه در [[سیرت]] و [[رفتار]] [[آدمی]] نمایان میشود، نتیجه حالات درونی اوست که قابل [[کتمان]] هم نیست و به ناچار آثار خود را در [[جامعه]] بر جای میگذارد، زیرا: هیچ کس چیزی را در [[دل]] [[پنهان]] نکرد، مگر این که در لغزشهای زبان و حرکات چهرهاش نمودار شد<ref>نهج البلاغه، حکمت ۲۵</ref>. | ||
*[[امام علی]] {{ع}} ریشه [[اختلاف]] و جدایی میان [[انسانها]] را در باطن آنها میجوید و میفرماید: میان شما را جدایی نینداخته مگر ناپاکی باطنها و بدی [[اندیشهها]]؛ به این جهت بار یکدیگر را بر نمیدارید و [[پند]] و [[اندرز]] نمیدهید و به یکدیگر [[بذل و بخشش]] نمیکنید و با هم [[دوستی]] ندارید<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۱۲ | *[[امام علی]] {{ع}} ریشه [[اختلاف]] و جدایی میان [[انسانها]] را در باطن آنها میجوید و میفرماید: میان شما را جدایی نینداخته مگر ناپاکی باطنها و بدی [[اندیشهها]]؛ به این جهت بار یکدیگر را بر نمیدارید و [[پند]] و [[اندرز]] نمیدهید و به یکدیگر [[بذل و بخشش]] نمیکنید و با هم [[دوستی]] ندارید<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۱۲</ref>. | ||
==نحوه تأثیر باطن بر ظاهر== | ==نحوه تأثیر باطن بر ظاهر== | ||
*[[سلامت]] [[باطنی]] بهواسطه اثر اصلاحی که در بینش فرد میگذارد، سبب [[سلامت]] و نیرومندی ظاهر میشود، که "[[پاکی]] درونها، [[دلیل]] درستی بینشهاست"<ref>غررالحکم، ۱ / ۴۸۳</ref>؛ بینشهایی که منشأ و خاستگاه رفتارهای ما هستند. به همین [[دلیل]] "بینشمندترین فرد کسی است که عیبهای خود را ببیند و از [[گناهان]] خود دست شوید"<ref>غرر الحکم، ص ۹۴</ref>. اما [[سلامت]] و [[پاکی]] درون حاصل توجه به معبود است، زیرا "هر که به [[یاد خدا]] باشد بینش و [[بصیرت]] یابد"<ref>غرر الحکم، ص ۹۳</ref>، "[[یاد خدا]] جلادهنده بینشها و [[روشنایی]] درونهاست"<ref>غرر الحکم، ص ۹۳</ref> و "[[خداوند سبحان]] ذکر و یاد خود را [[صیقل]] و [[روشنایی]] دلها قرار داد"<ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۱۳</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 160.</ref>. | *[[سلامت]] [[باطنی]] بهواسطه اثر اصلاحی که در بینش فرد میگذارد، سبب [[سلامت]] و نیرومندی ظاهر میشود، که "[[پاکی]] درونها، [[دلیل]] درستی بینشهاست"<ref>غررالحکم، ۱ / ۴۸۳</ref>؛ بینشهایی که منشأ و خاستگاه رفتارهای ما هستند. به همین [[دلیل]] "بینشمندترین فرد کسی است که عیبهای خود را ببیند و از [[گناهان]] خود دست شوید"<ref>غرر الحکم، ص ۹۴</ref>. اما [[سلامت]] و [[پاکی]] درون حاصل توجه به معبود است، زیرا "هر که به [[یاد خدا]] باشد بینش و [[بصیرت]] یابد"<ref>غرر الحکم، ص ۹۳</ref>، "[[یاد خدا]] جلادهنده بینشها و [[روشنایی]] درونهاست"<ref>غرر الحکم، ص ۹۳</ref> و "[[خداوند سبحان]] ذکر و یاد خود را [[صیقل]] و [[روشنایی]] دلها قرار داد"<ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۱۳</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 159- 160.</ref>. | ||
== پرسشهای وابسته == | == پرسشهای وابسته == |
نسخهٔ ۲۳ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۳:۲۰
- مدخلهای وابسته به این بحث:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل باطن (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مقدمه
- واژه باطن بهمعنای پنهان، نهان، حقیقت و اصل مورد نظر است. گرچه این واژه در نهج البلاغه گستره معنایی وسیعتری را به خود اختصاص داده است؛ مفاهیمی چون خدا، عالم غیب، دنیا، اشیاء، حوادث و انسان. باطل و درون انسان در ایجاد هنجارهای ماندگار در ساحتهای مختلف اهمیّت بسزایی دارد، تا جایی که میتوان یکی از اصول مهم تربیت و رفتارسازی را ناظر بر ایجاد تحوّل درونی دانست. از اینرو فرمود: هر که درونش نیکو باشد، بیرونش نیز نیکو خواهد بود[۱]. همچنین پلیدی ظاهر را ناشی از پلیدی باطن دانسته و اصلاح درون را موجب اصلاح ظاهر برمیشمرد. هرگاه درون آدمی سالم شود، ظاهر او نیز نیرومند و قوی خواهد شد. بنابراین آنچه در سیرت و رفتار آدمی نمایان میشود، نتیجه حالات درونی اوست که قابل کتمان هم نیست و به ناچار آثار خود را در جامعه بر جای میگذارد، زیرا: هیچ کس چیزی را در دل پنهان نکرد، مگر این که در لغزشهای زبان و حرکات چهرهاش نمودار شد[۲].
- امام علی (ع) ریشه اختلاف و جدایی میان انسانها را در باطن آنها میجوید و میفرماید: میان شما را جدایی نینداخته مگر ناپاکی باطنها و بدی اندیشهها؛ به این جهت بار یکدیگر را بر نمیدارید و پند و اندرز نمیدهید و به یکدیگر بذل و بخشش نمیکنید و با هم دوستی ندارید[۳].
نحوه تأثیر باطن بر ظاهر
- سلامت باطنی بهواسطه اثر اصلاحی که در بینش فرد میگذارد، سبب سلامت و نیرومندی ظاهر میشود، که "پاکی درونها، دلیل درستی بینشهاست"[۴]؛ بینشهایی که منشأ و خاستگاه رفتارهای ما هستند. به همین دلیل "بینشمندترین فرد کسی است که عیبهای خود را ببیند و از گناهان خود دست شوید"[۵]. اما سلامت و پاکی درون حاصل توجه به معبود است، زیرا "هر که به یاد خدا باشد بینش و بصیرت یابد"[۶]، "یاد خدا جلادهنده بینشها و روشنایی درونهاست"[۷] و "خداوند سبحان ذکر و یاد خود را صیقل و روشنایی دلها قرار داد"[۸][۹].