احترام و تکریم والدین: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
خط ۳۴: خط ۳۴:
{{منابع}}
{{منابع}}
# [[پرونده:1379153.jpg|22px]] [[محمد تقی فیاض‌بخش|فیاض‌بخش]] و [[فرید محسنی|محسنی]]، [[ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۶ (کتاب)|'''ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۶''']]
# [[پرونده:1379153.jpg|22px]] [[محمد تقی فیاض‌بخش|فیاض‌بخش]] و [[فرید محسنی|محسنی]]، [[ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۶ (کتاب)|'''ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۶''']]
# [[پرونده:000053.jpg|22px]] [[محمد هادی ذبیح‌زاده|ذبیح‌زاده، محمد هادی]]، [[ احترام - ذبیح‌زاده (مقاله)|مقاله «احترام»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۲ (کتاب)|'''دائرة المعارف قرآن کریم ج۲''']]
# [[پرونده:1379752.jpg|22px]] [[سید حسین اسحاقی|اسحاقی، سید حسین]]، [[نگین رسالت (کتاب)|'''نگین رسالت''']]
# [[پرونده:1379752.jpg|22px]] [[سید حسین اسحاقی|اسحاقی، سید حسین]]، [[نگین رسالت (کتاب)|'''نگین رسالت''']]
# [[پرونده:10047035.jpg|22px]] [[سید حسین اسحاقی|اسحاقی، سید حسین]]، [[رسول مهربانی (کتاب)|'''رسول مهربانی''']]
# [[پرونده:10047035.jpg|22px]] [[سید حسین اسحاقی|اسحاقی، سید حسین]]، [[رسول مهربانی (کتاب)|'''رسول مهربانی''']]

نسخهٔ ‏۱۶ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۷:۳۳

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث تکریم است. "احترام و تکریم والدین" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

در قرآن کریم درباره احترام و تکریم والدین آمده است: ﴿وَوَصَّيْنَا الْإِنْسَانَ بِوَالِدَيْهِ حَمَلَتْهُ أُمُّهُ وَهْنًا عَلَى وَهْنٍ وَفِصَالُهُ فِي عَامَيْنِ أَنِ اشْكُرْ لِي وَلِوَالِدَيْكَ إِلَيَّ الْمَصِيرُ. احترام به والدین نزد همۀ عقلا امری پسندیده و ضرورتی عقلی و در احکام دینی از اهم واجبات شرعی است؛ این همه احترام به دلیل زحماتی است که پدر و مادر طی دوران تولد و رشد و تربیت او متحمل شده‌اند.

مقدمه

درباره تکریم والدین در قرآن کریم آمده است: ﴿وَوَصَّيْنَا الْإِنْسَانَ بِوَالِدَيْهِ حَمَلَتْهُ أُمُّهُ وَهْنًا عَلَى وَهْنٍ وَفِصَالُهُ فِي عَامَيْنِ أَنِ اشْكُرْ لِي وَلِوَالِدَيْكَ إِلَيَّ الْمَصِيرُ[۱].

عقلی بودن احترام به والدین

احترام به والدین و نیکی به آنان نزد همۀ عقلا امری پسندیده و ضرورتی عقلی است و در احکام دینی نیز از اهم واجبات شرعی است؛ تا به آنجاکه خداوند در سوره لقمان وجوب شکر آنان را در ردیف شکر خود قرار داده و به فرزندان اجازه نداده است در ناملایماتی که از آنها می‌بینند، کم‌ترین گلایه‌ای ابراز نماید. این همه احترام به دلیل زحماتی است که پدر و مادر طی دوران تولد و رشد و تربیت او متحمل شده‌اند. بر این اساس می‌توان گفت به طریق اولی، احترام و پاسداری از حقوق کسی که مبدأ ایجاد روحانی انسان و نیز مربی روح او و تربیتش ضامن سلامت و خوشبختی ابدی انسان است، بیش از والدین صلبی است.

براساس این دلیل عقلی و نصوص فراوان روایی، رسول اکرم(ص) و امیر مؤمنان(ع) دو پدر امّت اسلامند و فرزندان ایشان نیز در احترام و اطاعت، نازل‌منزله آن دو بزرگوارند[۲].

منزلت والدین

شکرگزاری از والدین

تواضع نسبت به والدین

اطاعت از والدین

احسان به والدین

بر آورده کردن نیازهای والدین

دعا کردن برای والدین

زیارت قبور والدین و نیابت از والدین در خیرات

آثار احسان به والدین

افزایش عمر و روزی

آمرزش الهی

احترام و تکریم والدین روحانی

درباره احترام و تکریم والدین روحانی باید گفت:

  1. اگر شکر والدین جسمانی واجب است، به طریق اولی، شکر والدین روحانی اوجب است.
  2. بنابر آیه مورد استدلال، شکر والدین جسمانی مانند شکر پروردگار واجب است: ﴿وَوَصَّيْنَا الْإِنْسَانَ بِوَالِدَيْهِ... أَنِ اشْكُرْ لِي وَلِوَالِدَيْكَ إِلَيَّ الْمَصِيرُ.

نتیجه آنکه: شکر والدین روحانی، یعنی معلمین ربانی که روح انسان را پرورش می‌دهند و سعادت ابدی را برای انسان به ارمغان می‌آورند، اوجب است. از سوی دیگر، بنابر روایات وارده، مصداق کامل معلمین ربانی و والدین روحانی برای امت اسلام، رسول خدا(ص) و ائمه اطهار(ع) هستند؛ پس شکر نعمت وجود آنان از اوجب واجبات دینی است[۳].

منابع

پانویس

  1. «و به انسان درباره پدر و مادرش سفارش کردیم- مادرش او را با سستی در پی سستی بارداری کرد و زمان شیر خوارگی وی دو سال بود- که مرا و پدر و مادرت را سپاس بگزار (که) بازگشت (همه) به سوی من است» سوره لقمان، آیه ۱۴.
  2. فیاض‌بخش و محسنی، ولایت و امامت از منظر عقل و نقل، ج۶ ص ۴۴۳.
  3. فیاض‌بخش و محسنی، ولایت و امامت از منظر عقل و نقل، ج۶ ص ۴۷۱.