احلال در فقه سیاسی

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث احلال است. "احلال" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

احلال در قرآن - احلال در حدیث - احلال در فقه سیاسی

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل احلال (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

• احلال: حلال‌ کردن، حلال‌ شمردن، رفع ممنوعیّت، حرمت‌ شکستن. از "حِلّ" به معنای گره‌گشایی، رفعِ مانع و رفع حرمت.
• ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تُحِلُّوا شَعَائِرَ اللَّهِ وَلَا الشَّهْرَ الْحَرَامَ﴾.
• تحلیل به لحاظ منشأ فاعلی دو گونه است: تحلیل الهی، تحلیل انسانی:

1. تحلیل الهی: نتیجه آن مجموعه احکام شرعی در موارد و موضوعاتی است که خداوند آنها را حلال شمرده است: ﴿أَحَلَّ اللَّهُ الْبَيْعَ وَحَرَّمَ الرِّبَا﴾. در برخی موضوعات به اقتضای حکم و موضوع، تحلیل الهی به معنای وجوب است: ﴿فَيَحِلَّ عَلَيْكُمْ غَضَبِي﴾.
2. تحلیل انسانی: ازآنجا‌که تشریع (حلال و حرام‌شمردن) از امور الهی و غیربشری است و حتی خداوند رسولش را از آن منع کرده است: ﴿يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ لِمَ تُحَرِّمُ مَا أَحَلَّ اللَّهُ لَكَ﴾، خداوند از تحلیل و تحریم انسانی در موضوعات و احکام شرعی نهی شدید کرده است: ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تُحِلُّوا شَعَائِرَ اللَّهِ وَلَا الشَّهْرَ الْحَرَامَ﴾ و در قالب "حرمت‌شکنی" مورد موأخذه قرار داده است.

منابع

• نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم

پانویس