تفسیر و مفسران ج۱ (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
*دلیل نیاز به تفسیر | *دلیل نیاز به تفسیر | ||
*تفسیر در نگاه [[بدرالدین زرکشی]] | *تفسیر در نگاه [[بدرالدین زرکشی]] | ||
*تفاوت تفسیر و تأویل | *تفاوت تفسیر و [[تأویل]] | ||
*[[تأویل]] | *[[تأویل در لغت]] | ||
*معانی تأویل | *معانی تأویل | ||
*نمونه آیاتی که متضمن مفاهیم عام است | *نمونه آیاتی که متضمن مفاهیم عام است | ||
*ضابطه و ملاک تأویل | *ضابطه و ملاک تأویل | ||
*دیدگاه‌هایی درباره تأویل | *دیدگاه‌هایی درباره تأویل | ||
*آیا تفسیر | *آیا تفسیر [[توقیفی]] است؟ | ||
*شرایط [[مفسر]] | *شرایط [[مفسر]] | ||
*انواع تفسیر | *[[انواع تفسیر]] | ||
*تفسیر به رأی | *[[تفسیر به رأی]] | ||
*[[حجیت ظواهر]] | *[[حجیت ظواهر قرآن]] | ||
*نسبتی ناروا به فقهای اخباری | *نسبتی ناروا به فقهای اخباری | ||
'''فصل دوم: [[شیوه]] | '''فصل دوم: [[شیوه بیان قرآنی]]''' | ||
* | *سهل و ممتنع | ||
*جمع بین معانی متعدد | *جمع بین معانی متعدد | ||
*زبان خاص قرآن | *زبان خاص قرآن | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
*رعایت [[فهم]] [[عامه]] در کنار اقناع خاصه | *رعایت [[فهم]] [[عامه]] در کنار اقناع خاصه | ||
*کاربرد استعاره، مجاز و کنایه | *کاربرد استعاره، مجاز و کنایه | ||
'''فصل سوم: ترجمه قرآن''' | '''فصل سوم: [[ترجمه قرآن]]''' | ||
*سؤال اول؛ | *سؤال اول؛ | ||
*سؤال دوم؛ | *سؤال دوم؛ | ||
| خط ۷۹: | خط ۷۹: | ||
*آمار اجمالی ترجمه‌های قرآن | *آمار اجمالی ترجمه‌های قرآن | ||
'''فصل چهارم: پیدایش تفسیر''' | '''فصل چهارم: پیدایش تفسیر''' | ||
*عصر رسالت | *[[تفسیر عصر رسالت|عصر رسالت]] | ||
*آیا [[پیامبر]] تمامی [[قرآن]] را تفسیر کرده است؟ | *آیا [[پیامبر]] تمامی [[قرآن]] را تفسیر کرده است؟ | ||
*حجم [[تفاسیر | *حجم [[تفاسیر بر جای مانده از پیامبر]] | ||
*شیوه پیامبر در بیان مفاهیم قرآن | *[[شیوه پیامبر در بیان مفاهیم قرآن]] | ||
*نمونه‌های [[تفسیر مأثور]] از پیامبر | *نمونه‌های [[تفسیر مأثور]] از پیامبر | ||
'''فصل پنجم: [[تفسیر در دوران صحابه]]''' | '''فصل پنجم: [[تفسیر در دوران صحابه]]''' | ||
| خط ۱۳۳: | خط ۱۳۳: | ||
#[[علی بن ابراهیم بن هاشم قمی]] | #[[علی بن ابراهیم بن هاشم قمی]] | ||
#[[علی بن عیسی رمانی]] | #[[علی بن عیسی رمانی]] | ||
'''فصل هشتم: | '''فصل هشتم: [[نقش اهل بیت در تفسیر]]''' | ||
*[[عترت]] کنار قرآن | *[[عترت]] کنار قرآن | ||
*نکات [[حدیث ثقلین]] | *نکات [[حدیث ثقلین]] | ||
*نقش اهل بیت در تفسیر | * [[نقش اهل بیت در تفسیر]] | ||
* | * درهم‌آمیختگی [[تفاسیر نقلی]] | ||
*[[جعل حدیث | *[[جعل حدیث از زبان ائمه]] | ||
*نمونه‌هایی از تفاسیر معتبر منقول از | *نمونه‌هایی از [[تفاسیر معتبر منقول از اهل بیت]] | ||
{{پایان فهرست اثر}} | {{پایان فهرست اثر}} | ||
نسخهٔ ۲۲ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۱۷:۴۰
| تفسیر و مفسران | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | محمد هادی معرفت |
| موضوع | تفسیر و مفسران |
| مذهب | [[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]] |
| ناشر | [[:رده:انتشارات انتشارات م‍ؤس‍س‍ه ف‍ره‍ن‍گ‍ی ال‍ت‍م‍ه‍ی‍د|انتشارات انتشارات م‍ؤس‍س‍ه ف‍ره‍ن‍گ‍ی ال‍ت‍م‍ه‍ی‍د]][[رده:انتشارات انتشارات م‍ؤس‍س‍ه ف‍ره‍ن‍گ‍ی ال‍ت‍م‍ه‍ی‍د]] |
| محل نشر | قم، ایران |
| سال نشر | ۱۳۸۰ ش |
| شابک | ۹۶۴-۳۵۰-۲۹۴-۵ |
| شماره ملی | م78-27672 م۷۸-۲۷۶۷۲ |
این کتاب، جلد اول از مجموعهٔ دو جلدی تفسیر و مفسران است که با زبان فارسی به شرح و بررسی تاریخ تفسیر می‌پردازد. این مجموعه اثر محمد هادی معرفت است و انتشارات م‍ؤس‍س‍ه ف‍ره‍ن‍گ‍ی ال‍ت‍م‍ه‍ی‍د انتشار آن را به عهده داشته است.
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «در کتاب حاضر دو شیوه تفسیر "نقلی "و "اجتهادی "با اشاره به برخی آفات و معایب آنها بررسی و تبیین شده است. به‌زعم نگارنده "شیوه نقلی مبتنی بر گفتار و نظریات مأثور از سلف است، با اندکی توضیح و شرح، چنان که ابوجعفر طبری انجام داده است و یا با بسنده کردن به منقولات بدون هیچ اظهار نظر یا توضیح، چنان که جلال الدین سیوطی و سید بحرانی عمل کرده‌اند.اساس تفسیر اجتهادی هم، فقط رای خاص مفسر است که آن را تحت تاثیر عقیده و مذهب ویژه خودش ابزار داشته است، مانند اکثر تفاسیر باطنیه یا مجموعه‌ای از تفاسیر منقول و معقول است که تفاسیر رایج بین مسلمانان از صدر اسلام تاکنون به همین شکل بوده است. "نگارنده در ادامه مطالب، معروف‌ترین تفاسیر نقلی و اجتهادی را معرفی، و در پایان به شرح تفسیر عرفانی، موضوعی و تفاسیر عصر جدید اهتمام کرده است».
فهرست کتاب
پیشگفتار فصل اول: تفسیر
- تعریف تفسیر
- دلیل نیاز به تفسیر
- تفسیر در نگاه بدرالدین زرکشی
- تفاوت تفسیر و تأویل
- تأویل در لغت
- معانی تأویل
- نمونه آیاتی که متضمن مفاهیم عام است
- ضابطه و ملاک تأویل
- دیدگاه‌هایی درباره تأویل
- آیا تفسیر توقیفی است؟
- شرایط مفسر
- انواع تفسیر
- تفسیر به رأی
- حجیت ظواهر قرآن
- نسبتی ناروا به فقهای اخباری
فصل دوم: شیوه بیان قرآنی
- سهل و ممتنع
- جمع بین معانی متعدد
- زبان خاص قرآن
- جمع میان ایجاز و ایفاء
- رعایت فهم عامه در کنار اقناع خاصه
- کاربرد استعاره، مجاز و کنایه
فصل سوم: ترجمه قرآن
- سؤال اول؛
- سؤال دوم؛
- سؤال سوم؛
- تعریف ترجمه
- شیوه ترجمه
- سه ویژگی اساسی قرآن
- اهمیت ترجمه
- دلایل مخالفان ترجمه قرآن
- فتاوی علما
- احکام فقهی متن ترجمه قرآن
- ترجمه قرآن یک رسالت است
- سابقه ترجمه در اسلام
- چگونگی ترجمه قرآن
- نمونه‌هایی از ترجمه‌های غلط
- آمار اجمالی ترجمه‌های قرآن
فصل چهارم: پیدایش تفسیر
- عصر رسالت
- آیا پیامبر تمامی قرآن را تفسیر کرده است؟
- حجم تفاسیر بر جای مانده از پیامبر
- شیوه پیامبر در بیان مفاهیم قرآن
- نمونه‌های تفسیر مأثور از پیامبر
فصل پنجم: تفسیر در دوران صحابه
- صحابه مفسر
- ارزش تفسیر صحابی
- آیا حدیث منقول از صحابه، سخن پیامبر به شمار می‌رود؟
- ویژگی تفاسیر صحابه
فصل ششم: تفسیر در عصر تابعان
- مدارس تفسیر
- چهره‌های بارز تابعان
- ارزش تفاسیر تابعان
- ویژگی تفسیر تابعان
- منابع تفسیر در عصر تابعان
فصل هفتم: مفسران نامی پس از تابعان
- ضحاک
- شهر بن حوشب
- سدی کبیر
- ابن ابی نجیح
- واصل بن عطاء
- عطاء خراسانی
- ابو نضر کلبی
- ابو حمزه ثمالی
- شبل بن عباد
- ابن جریج
- یحیی بن کثیر
- مقاتل بن حیان
- مقاتل بن سلیمان
- معمر بن راشد ازدی
- ابو جارود
- شعبه بن حجاج
- ورقاء بن عمرو
- سفیان ثوری
- ابن عیینه
- عبدالرحمن بن زید بن اسلم
- هشیم بن بشیر سلمی
- سدّی صغیر
- وکیع
- ابن کیسان اصمّ
- فرّاء
- ابو منذر کلبی
- روح بن عباده
- یزید بن هارون
- عبدالرزاق بن همام صنعانی
- محمد بن یوسف بن واقد
- قبیصة بن عقبه سوائی کوفی
- موسی بن مسعود نهدی بصری
- محمد بن عبدالوهاب بن سلام جبائی
- محمد بن مسعود بن محمد عیاشی
- محمد بن بحر اصفهانی
- علی بن ابراهیم بن هاشم قمی
- علی بن عیسی رمانی
فصل هشتم: نقش اهل بیت در تفسیر
- عترت کنار قرآن
- نکات حدیث ثقلین
- نقش اهل بیت در تفسیر
- درهم‌آمیختگی تفاسیر نقلی
- جعل حدیث از زبان ائمه
- نمونه‌هایی از تفاسیر معتبر منقول از اهل بیت
دربارهٔ پدیدآورنده
آیت‌‌الله محمد هادی معرفت (متولد ۱۳۰۹ش، کربلا و متوفای ۱۳۸۵ش، قم)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: سید سعید تنکابنی، سید محمد شیرازی، محمد رضا جرقویی اصفهانی، یوسف بیارجمندی خراسانی و محمد حسین مازندرانی به اتمام رساند. مؤسس ماهنامه أجوبة المسائل الدینیه و عضو جامعه مدرسین ازجمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس در حوزه‌های علمیه، چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «اهل‌البیت و القرآن الکریم»، «بررسی نظریه‌های نجات و مبانی مهدویت»، «عدالت مهدوی در قرآن»، «روش‌شناسی تفسیری پیامبر اعظم (ص)»، «انتظار ظهور»، «حکومت اسلامی بر اساس دین»، «تفسیر راسخان در علم»، «امام علی و حقوق متقابل مردم و حکومت» و «امام حسین پیروز میدان نبرد» برخی از این آثار است.[۱]