پلیدی در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
 
خط ۶: خط ۶:
}}
}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
[[پلید]]<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۳۴۲.</ref>. اصل آن به معنای اختلاط<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۴۹۰.</ref> یا شدت ناسازگاری و بی‌تناسبی با [[عرف]] [[متعادل]] و [[عقل]] [[سلیم]]؛ به طوری که [[قبیح]] و [[مکروه]] شمرده شود<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۴، ص۵۶.</ref>.
[[پلید]]<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۳۴۲.</ref>. اصل آن به معنای اختلاط<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۴۹۰.</ref> یا شدت ناسازگاری و بی‌تناسبی با [[عرف]] [[متعادل]] و [[عقل]] [[سلیم]]؛ به طوری که [[قبیح]] و [[مکروه]] شمرده شود<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۴، ص۵۶.</ref>.


{{متن قرآن|فَأَعْرِضُوا عَنْهُمْ إِنَّهُمْ رِجْسٌ}}<ref>«از آنان رو بگردانید که پلیدند و به کیفر آنچه انجام می‌دادند جایگاهشان دوزخ است» سوره توبه، آیه ۹۵.</ref>.
{{متن قرآن|فَأَعْرِضُوا عَنْهُمْ إِنَّهُمْ رِجْسٌ}}<ref>«از آنان رو بگردانید که پلیدند و به کیفر آنچه انجام می‌دادند جایگاهشان دوزخ است» سوره توبه، آیه ۹۵.</ref>.


{{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ}}<ref>«خداوند می‌خواهد از شما اهل بیت هر پلیدی را بزداید» سوره احزاب، آیه ۳۳.</ref>.
{{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ}}<ref>«خداوند می‌خواهد از شما اهل بیت هر پلیدی را بزداید» سوره احزاب، آیه ۳۳.</ref>.


{{متن قرآن|رِجْسٌ}} به عنوان "[[پلیدی]]"<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۵۶.</ref> به اعتبار موضوعات و موارد مختلف، معانی متعددی در [[قرآن کریم]] دارد که برخی از آنها عبارت‌اند از:
{{متن قرآن|رِجْسٌ}} به عنوان "[[پلیدی]]"<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۵۶.</ref> به اعتبار موضوعات و موارد مختلف، معانی متعددی در [[قرآن کریم]] دارد که برخی از آنها عبارت‌اند از:
خط ۱۹: خط ۱۹:
'''[[کفر]]:''' {{متن قرآن|فَزَادَتْهُمْ رِجْسًا إِلَى رِجْسِهِمْ}}<ref>«و اما در بیماردلان بر پلیدیشان پلیدی می‌افزاید و آنان کافر خواهند مرد» سوره توبه، آیه ۱۲۵.</ref>.
'''[[کفر]]:''' {{متن قرآن|فَزَادَتْهُمْ رِجْسًا إِلَى رِجْسِهِمْ}}<ref>«و اما در بیماردلان بر پلیدیشان پلیدی می‌افزاید و آنان کافر خواهند مرد» سوره توبه، آیه ۱۲۵.</ref>.


'''[[نجاست]]:''' {{متن قرآن|إِلَّا أَنْ يَكُونَ مَيْتَةً أَوْ دَمًا مَسْفُوحًا أَوْ لَحْمَ خِنْزِيرٍ فَإِنَّهُ رِجْسٌ}}<ref>«مگر مردار و یا خون ریخته یا گوشت خوک که پلید است» سوره انعام، آیه ۱۴۵.</ref>.
'''[[نجاست]]:''' {{متن قرآن|إِلَّا أَنْ يَكُونَ مَيْتَةً أَوْ دَمًا مَسْفُوحًا أَوْ لَحْمَ خِنْزِيرٍ فَإِنَّهُ رِجْسٌ}}<ref>«مگر مردار و یا خون ریخته یا گوشت خوک که پلید است» سوره انعام، آیه ۱۴۵.</ref>.


'''[[گناه]] و [[اعمال ناشایست]]:''' {{متن قرآن|يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ}}<ref>«خداوند می‌خواهد از شما اهل بیت هر پلیدی را بزداید» سوره احزاب، آیه ۳۳.</ref>.<ref>فخرالدین طریحی، مجمع البحرین، ج۴، ص۷۳-۷۴.</ref>.
'''[[گناه]] و [[اعمال ناشایست]]:''' {{متن قرآن|يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ}}<ref>«خداوند می‌خواهد از شما اهل بیت هر پلیدی را بزداید» سوره احزاب، آیه ۳۳.</ref>.<ref>فخرالدین طریحی، مجمع البحرین، ج۴، ص۷۳-۷۴.</ref>.


از [[آیات]] مهم [[قرآنی]]، [[آیه تطهیر]] است که به [[اذهاب رجس]] از [[اهل بیت]]{{عم}} دلالت دارد و اکثر [[مفسران]] "[[عصمت]]" را از این [[آیه شریفه]] برداشت کرده‌اند؛ به این معنا که [[خداوند متعال]] [[اراده]] کرده است، هر [[پلیدی]] اعم از [[اعتقادی]] مانند [[کفر]] و [[شرک]] و عملی مانند [[گناه]] و کارهای [[زشت]] را از آنان باز دارد. در این [[آیه شریفه]] دو انحصار وجود دارد: یکی انحصار در [[اراده الهی]] جهت دور کردن از [[رجس]] و [[تطهیر]] و دیگری انحصار آن در [[اهل بیت]]{{عم}}<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۲۲، ص۳۱۰.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۳۰۰-۳۰۱.</ref>
از [[آیات]] مهم [[قرآنی]]، [[آیه تطهیر]] است که به [[اذهاب رجس]] از [[اهل بیت]] {{عم}} دلالت دارد و اکثر [[مفسران]] "[[عصمت]]" را از این [[آیه شریفه]] برداشت کرده‌اند؛ به این معنا که [[خداوند متعال]] [[اراده]] کرده است، هر [[پلیدی]] اعم از [[اعتقادی]] مانند [[کفر]] و [[شرک]] و عملی مانند [[گناه]] و کارهای [[زشت]] را از آنان باز دارد. در این [[آیه شریفه]] دو انحصار وجود دارد: یکی انحصار در [[اراده الهی]] جهت دور کردن از [[رجس]] و [[تطهیر]] و دیگری انحصار آن در [[اهل بیت]] {{عم}}<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۲۲، ص۳۱۰.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۳۰۰-۳۰۱.</ref>


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۴۵

مقدمه

پلید[۱]. اصل آن به معنای اختلاط[۲] یا شدت ناسازگاری و بی‌تناسبی با عرف متعادل و عقل سلیم؛ به طوری که قبیح و مکروه شمرده شود[۳].

فَأَعْرِضُوا عَنْهُمْ إِنَّهُمْ رِجْسٌ[۴].

إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ[۵].

رِجْسٌ به عنوان "پلیدی"[۶] به اعتبار موضوعات و موارد مختلف، معانی متعددی در قرآن کریم دارد که برخی از آنها عبارت‌اند از:

لعنت و نفرین: كَذَلِكَ يَجْعَلُ اللَّهُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ[۷].

کفر: فَزَادَتْهُمْ رِجْسًا إِلَى رِجْسِهِمْ[۸].

نجاست: إِلَّا أَنْ يَكُونَ مَيْتَةً أَوْ دَمًا مَسْفُوحًا أَوْ لَحْمَ خِنْزِيرٍ فَإِنَّهُ رِجْسٌ[۹].

گناه و اعمال ناشایست: يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ[۱۰].[۱۱].

از آیات مهم قرآنی، آیه تطهیر است که به اذهاب رجس از اهل بیت (ع) دلالت دارد و اکثر مفسران "عصمت" را از این آیه شریفه برداشت کرده‌اند؛ به این معنا که خداوند متعال اراده کرده است، هر پلیدی اعم از اعتقادی مانند کفر و شرک و عملی مانند گناه و کارهای زشت را از آنان باز دارد. در این آیه شریفه دو انحصار وجود دارد: یکی انحصار در اراده الهی جهت دور کردن از رجس و تطهیر و دیگری انحصار آن در اهل بیت (ع)[۱۲].[۱۳]

منابع

پانویس

  1. حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۳۴۲.
  2. ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۴۹۰.
  3. حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۴، ص۵۶.
  4. «از آنان رو بگردانید که پلیدند و به کیفر آنچه انجام می‌دادند جایگاهشان دوزخ است» سوره توبه، آیه ۹۵.
  5. «خداوند می‌خواهد از شما اهل بیت هر پلیدی را بزداید» سوره احزاب، آیه ۳۳.
  6. بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۵۶.
  7. «خداوند عذاب را بر کسانی که ایمان نمی‌آورند؛ برمی‌گمارد» سوره انعام، آیه ۱۲۵.
  8. «و اما در بیماردلان بر پلیدیشان پلیدی می‌افزاید و آنان کافر خواهند مرد» سوره توبه، آیه ۱۲۵.
  9. «مگر مردار و یا خون ریخته یا گوشت خوک که پلید است» سوره انعام، آیه ۱۴۵.
  10. «خداوند می‌خواهد از شما اهل بیت هر پلیدی را بزداید» سوره احزاب، آیه ۳۳.
  11. فخرالدین طریحی، مجمع البحرین، ج۴، ص۷۳-۷۴.
  12. سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۲۲، ص۳۱۰.
  13. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۳۰۰-۳۰۱.