تعلیم اسماء: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۸ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۳۹

تعلیم اسماء عبارت است از تعلیم برخی از حقایق توسط خداوند به حضرت آدم (ع) در پی اعتراض ملائکه به خلقت انسان و مقصود از تعلیم اسماء، شناخت حقاق و سنن حاکم بر آنهاست. این تعلیم گرچه در مورد حضرت آدم (ع) بوده است، ولی مخصوص او نبوده و شامل انبیاء و امامان (ع) نیز می‌شود.

معناشناسی

قرآن کریم در آیات: ﴿وَ عَلَّمَ آدَمَ الْأَسمَاءَ كلَّهَا ثُمَّ عَرَضَهُمْ عَلىَ الْمَلَئكَةِ ... قَالَ يََادَمُ أَنبِئْهُم بِأَسمَْائهِِمْ فَلَمَّا أَنبَأَهُم بِأَسمَْائهِِمْ ...﴾^[۱] به آموزش آدم و خلافت او و آزمایش فرشتگان به وسیلۀ‌ علم الاسماء اشاره می‌کند. خداوند متعال پیش از جعل خلافت حضرت آدم (ع)، موضوع را با فرشتگان در میان ‌گذاشت، فرشتگان از خلقت و خلافت چنین موجودی تعجب کردند؛ زیرا معتقد بودند با وجود آنان نیازی به وجود موجودی نیست که در زمین فساد کرده و خونریزی به پا می‌کند. خداوند متعال به آنان فرمود حقایقی را می‌داند که آنان نمی‌دانند. خداوند سبحان "علم الاسماء" را به طور کامل به حضرت آدم آموخت: ﴿وَ عَلَّمَ آدَمَ الْأَسمَْاءَ كلَُّهَا﴾، آنگاه مسمای آن اسماء را بر فرشتگان عرضه کرد و از آنان خواست که از نام‌هایشان خبر دهند، فرشتگان اظهار عجز کردند، خداوند متعال از آدم (ع) خواست که اسامی آنان را به فرشتگان خبر دهد و او فرشتگان را از نام‌های آنان آگاه ساخت^[۲].

تفاسیر علم الاسماء

تفسیرهای مختلفی از علم الاسماء صورت گرفته است که از مجموع آنها به دست می‌آید مقصود از تعلیم اسماء، شناخت حقاق و سنن حاکم بر آنهاست. به این ترتیب آدم به تمامی اسرار جهان آشنا شد و شایستگی و استعداد درک همه این اسرار را برای فرزندان خود به جای گذارده است.

در روایتی از امام صادق (ع) سؤال شد خداوند به آدم چه آموخت؟ حضرت فرمودند: "خداوند به آدم تمام زمین‌ها، کوه‌ها، دره‎ها و بستر رودخانه‎ها را آموخت، سپس به فرشی که زیرپایش گسترده بود نظر افکند و فرمود: حتّی این فرش هم از اموری بود که به آدم تعلیم داد"^[۳].^[۴]

علم الاسماء و آگاهی از غیب

اسماء هر چه بوده از حقایق غیبی است که از دیدگاه فرشتگان پنهان بود و سپس حضرت آدم (ع) به دستور خداوند آنان را از این "غیب" آگاه ساخت؛ چراکه در ادامه آمده است: ﴿قَالَ أَلَمْ أَقُلْ لَكُمْ إِنِّي أَعْلَمُ غَيْبَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ﴾^[۵] و با توجه به آیه ﴿وَإِنْ مِنْ شَيْءٍ إِلَّا عِنْدَنَا خَزَائِنُهُ وَمَا نُنَزِّلُهُ إِلَّا بِقَدَرٍ مَعْلُومٍ﴾^[۶]، غیب بر حقایق کلی و پوشیده در نزد خداوند مطابقت دارد که محدود به حد مشخصی نیست^[۷].

علم امامان به اسماء

این آیات گرچه در مورد حضرت آدم (ع) نازل شده است ولی تعلیم اسماء مخصوص او نیست، بلکه انبیاء و امامان (ع) را شامل می‌شود. بنابراین پیامبران و امامان (ع) آگاه به تمام حقایق هستی هستند. چه اینکه پیامبر (ص) به علی (ع) فرمود: «جبرئیل به من خبر داده که خداوند نام هر چیز را به تو تعلیم داده همان‎طور که به آدم اسماء را آموخته بود»^[۸].

پرسش‌های وابسته

آیا تعلیم اسماء با علم معصوم ارتباط دارد؟ (پرسش)

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

↑ «و خدا همه معانى نام‌ها را به آدم آموخت‏ سپس آنها را بر فرشتگان عرضه نمود ... فرمود اى آدم ایشان را از اسامى آنان خبر ده و چون آدم ایشان را از اسماءشان خبر داد ...» سورۀ بقره، آیۀ ۳۱ ـ ۳۳.
↑ ر.ک: رضایی اصفهانی، محمد علی، تفسیر قرآن مهر، ج ۱، ص۲۲۴ ـ ۲۲۷؛ هاشمی، سید علی، قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه، فصل اول.
↑ «الْأَرَضِینَ وَ الْجِبَالَ وَ الشِّعَابَ وَ الْأَوْدِیَةَ ثُمَّ نَظَرَ إِلَی بِسَاطٍ تَحْتَهُ فَقَالَ وَ هَذَا الْبِسَاطُ مِمَّا عَلَّمَه»؛ تفسیر البرهان، ج ۱، ص۱۶۸.
↑ ر.ک: رضایی اصفهانی، محمد علی، تفسیر قرآن مهر، ج ۱، ص ۲۲۴ـ ۲۲۷؛ هاشمی، سید علی، قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه، فصل اول.
↑ «فرمود: آیا به شما نگفته بودم که من نهان آسمان‌ها و زمین را می‌دانم» سوره بقره، آیه ۳۳.
↑ «و هیچ چیز نیست جز آنکه گنجینه‌های آن نزد ماست و ما آن را جز به اندازه معیّن فرو نمی‌فرستیم» سوره حجر، آیه ۲۱.
↑ ر.ک: سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص۸۷؛ هاشمی، سید علی، قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه، فصل اول.
↑ ر.ک: هاشمی، سید علی، مکاتبۀ اختصاصی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت.

[1] «و خدا همه معانى نام‌ها را به آدم آموخت‏ سپس آنها را بر فرشتگان عرضه نمود ... فرمود اى آدم ایشان را از اسامى آنان خبر ده و چون آدم ایشان را از اسماءشان خبر داد ...» سورۀ بقره، آیۀ ۳۱ ـ ۳۳.

[2] ر.ک: رضایی اصفهانی، محمد علی، تفسیر قرآن مهر، ج ۱، ص۲۲۴ ـ ۲۲۷؛ هاشمی، سید علی، قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه، فصل اول.

[3] «الْأَرَضِینَ وَ الْجِبَالَ وَ الشِّعَابَ وَ الْأَوْدِیَةَ ثُمَّ نَظَرَ إِلَی بِسَاطٍ تَحْتَهُ فَقَالَ وَ هَذَا الْبِسَاطُ مِمَّا عَلَّمَه»؛ تفسیر البرهان، ج ۱، ص۱۶۸.

[4] ر.ک: رضایی اصفهانی، محمد علی، تفسیر قرآن مهر، ج ۱، ص ۲۲۴ـ ۲۲۷؛ هاشمی، سید علی، قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه، فصل اول.

[5] «فرمود: آیا به شما نگفته بودم که من نهان آسمان‌ها و زمین را می‌دانم» سوره بقره، آیه ۳۳.

[6] «و هیچ چیز نیست جز آنکه گنجینه‌های آن نزد ماست و ما آن را جز به اندازه معیّن فرو نمی‌فرستیم» سوره حجر، آیه ۲۱.

[7] ر.ک: سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص۸۷؛ هاشمی، سید علی، قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه، فصل اول.

[8] ر.ک: هاشمی، سید علی، مکاتبۀ اختصاصی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 {{مدخل مرتبط
 | موضوع مرتبط = علم معصوم
-| عنوان مدخل  = [[تعلیم اسماء]]
+| عنوان مدخل  =
-| مداخل مرتبط = [[تعلیم اسماء در قرآن]] - [[تعلیم اسماء در حدیث]] - [[تعلیم اسماء در کلام اسلامی]] - [[تعلیم اسماء در فلسفه اسلامی]] - [[تعلیم اسماء در عرفان اسلامی]]
+| مداخل مرتبط = [[تعلیم اسماء در کلام اسلامی]]
 | پرسش مرتبط  = علم معصوم (پرسش)
 }}
 '''تعلیم اسماء''' عبارت است از تعلیم برخی از [[حقایق]] توسط [[خداوند]] به [[حضرت آدم]] {{ع}} در پی [[اعتراض]] [[ملائکه]] به [[خلقت انسان]] و مقصود از تعلیم اسماء، [[شناخت]] حقاق و [[سنن]] [[حاکم]] بر آنهاست. این تعلیم گرچه در مورد حضرت آدم {{ع}} بوده است، [[ولی]] مخصوص او نبوده و شامل [[انبیاء]] و [[امامان]] {{عم}} نیز می‌شود.
-== علم الاسماء و چیستی آن ==
+== معناشناسی ==
-[[قرآن کریم]] در آیات: {{متن قرآن|وَ عَلَّمَ آدَمَ الْأَسمَاءَ كلَّهَا ثُمَّ عَرَضَهُمْ عَلىَ الْمَلَئكَةِ فَقَالَ أَنبُِونىِ بِأَسْمَاءِ هَؤُلَاءِ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ قَالُواْ سُبْحَانَكَ لَا عِلْمَ لَنَا إِلَّا مَا عَلَّمْتَنَا إِنَّكَ أَنتَ الْعَلِيمُ الحَكِيمُ قَالَ يَادَمُ أَنبِئْهُم بِأَسمَائهِمْ فَلَمَّا أَنبَأَهُم بِأَسمَائهِمْ قَالَ أَلَمْ أَقُل لَّكُمْ إِنىِّ أَعْلَمُ غَيْبَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ وَ أَعْلَمُ مَا تُبْدُونَ وَ مَا كُنتُمْ تَكْتُمُونَ}}<ref>«و خدا همه معانى نام‌ها را به آدم آموخت‏ سپس آنها را بر فرشتگان عرضه نمود و فرمود اگر راست می‌گویید از اسامى اینها به من خبر دهید گفتند منزهى تو ما را جز آنچه خود به ما آموخته‏‌اى هیچ دانشى نیست تویى داناى حکیم فرمود اى آدم ایشان را از اسامى آنان خبر ده و چون آدم ایشان را از اسماءشان خبر داد فرمود آیا به شما نگفتم که من نهفته آسمان‌ها و زمین را می‌دانم و آنچه را آشکار می‌کنید و آنچه را پنهان می‌داشتید می‌دانم» سورۀ بقره، آیۀ ۳۱ ـ ۳۳.</ref> به آموزش آدم و خلافت او و آزمایش فرشتگان به وسیلۀ‌ علم الاسماء اشاره می‌کند. زمانی که فرشتگان از خلقت انسان تعجب کردند، خداوند فرمود حقایقی را می‌داند که آنان نمی‌دانند، سپس علم الاسماء را به حضرت آدم تعلیم داد تا در برابر فرشتگان پیروز شود. تفسیرهای مختلفی از علم الاسماء صورت گرفته است، گروهی آن را نام تمامی مخلوقات می دانند و برخی آگاهی از حقایق کلی هستی و در تفسیری شناخت اسماء حسنای الهی بر شناخت پیامبران و [[امامان]] {{عم}} تطبیق شده است. در مجموع مقصود از تعلیم اسماء، شناخت حقاق و سنن حاکم بر آنهاست. در روایتی از [[امام صادق]] {{ع}} سؤال شد که خداوند به آدم چه آموخت؟ حضرت فرمودند: "خداوند به آدم تمام زمین‌ها، کوه‌ها، دره‎ها و بستر رودخانه‎ها را آموخت، سپس به فرشی که زیرپایش گسترده بود نظر افکند و فرمود: حتّی این فرش هم از اموری بود که به آدم تعلیم داد"<ref>{{متن حدیث|الْأَرَضِينَ وَ الْجِبَالَ وَ الشِّعَابَ وَ الْأَوْدِيَةَ ثُمَّ نَظَرَ إِلَى بِسَاطٍ تَحْتَهُ فَقَالَ وَ هَذَا الْبِسَاطُ مِمَّا عَلَّمَه}}؛ تفسیر البرهان، ج ۱ص ۱۶۸.</ref>.<ref>ر. ک: [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، تفسیر قرآن مهر، ج ۱، ص ۲۲۴ـ ۲۲۷؛ [[سید علی هاشمی|هاشمی، سید علی]]، [[قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه (پایان‌نامه)|قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه]]، فصل اول و مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]]، پژوهشگران وبگاه مرکز آموزش تخصصی تفسیر و علوم قرآن؛ </ref>
+{{همچنین|حضرت آدم}}
+[[قرآن کریم]] در [[آیات]]: {{متن قرآن|وَ عَلَّمَ آدَمَ الْأَسمَاءَ كلَّهَا ثُمَّ عَرَضَهُمْ عَلىَ الْمَلَئكَةِ ... قَالَ يََادَمُ أَنبِئْهُم بِأَسمَْائهِِمْ فَلَمَّا أَنبَأَهُم بِأَسمَْائهِِمْ ...}}<ref>«و خدا همه معانى نام‌ها را به آدم آموخت‏ سپس آنها را بر فرشتگان عرضه نمود ... فرمود اى آدم ایشان را از اسامى آنان خبر ده و چون آدم ایشان را از اسماءشان خبر داد ...» سورۀ بقره، آیۀ ۳۱ ـ ۳۳.</ref> به [[آموزش]] [[آدم]] و [[خلافت]] او و [[آزمایش]] [[فرشتگان]] به وسیلۀ‌ علم الاسماء اشاره می‌کند. [[خداوند متعال]] پیش از جعل خلافت [[حضرت آدم]] {{ع}}، موضوع را با فرشتگان در میان ‌گذاشت، فرشتگان از [[خلقت]] و خلافت چنین موجودی [[تعجب]] کردند؛ زیرا [[معتقد]] بودند با وجود آنان نیازی به وجود موجودی نیست که در [[زمین]] [[فساد]] کرده و [[خونریزی]] به پا می‌کند. خداوند متعال به آنان فرمود حقایقی را می‌داند که آنان نمی‌دانند. [[خداوند سبحان]] "علم الاسماء" را به طور کامل به حضرت آدم آموخت: {{متن قرآن|وَ عَلَّمَ آدَمَ الْأَسمَْاءَ كلَُّهَا}}، آنگاه مسمای آن اسماء را بر فرشتگان عرضه کرد و از آنان خواست که از نام‌هایشان خبر دهند، فرشتگان اظهار عجز کردند، خداوند متعال از آدم {{ع}} خواست که اسامی آنان را به فرشتگان خبر دهد و او فرشتگان را از نام‌های آنان [[آگاه]] ساخت<ref>ر.ک: [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، تفسیر قرآن مهر، ج ۱، ص۲۲۴ ـ ۲۲۷؛ [[سید علی هاشمی (زاده ۱۳۵۲)|هاشمی، سید علی]]، [[قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه (پایان‌نامه)|قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه]]، فصل اول.</ref>.
+== [[تفاسیر]] علم الاسماء ==
+تفسیرهای مختلفی از علم الاسماء صورت گرفته است که از مجموع آنها به دست می‌آید مقصود از تعلیم اسماء، [[شناخت]] حقاق و [[سنن]] [[حاکم]] بر آنهاست. به این ترتیب [[آدم]] به تمامی [[اسرار]] جهان آشنا شد و شایستگی و [[استعداد]] [[درک]] همه این اسرار را برای [[فرزندان]] خود به جای گذارده است.
+در روایتی از [[امام صادق]] {{ع}} [[سؤال]] شد [[خداوند]] به آدم چه آموخت؟ حضرت فرمودند: "خداوند به آدم تمام [[زمین‌ها]]، کوه‌ها، دره‎ها و بستر رودخانه‎ها را آموخت، سپس به فرشی که زیرپایش گسترده بود نظر افکند و فرمود: حتّی این فرش هم از اموری بود که به آدم [[تعلیم]] داد"<ref>{{متن حدیث|الْأَرَضِینَ وَ الْجِبَالَ وَ الشِّعَابَ وَ الْأَوْدِیَةَ ثُمَّ نَظَرَ إِلَی بِسَاطٍ تَحْتَهُ فَقَالَ وَ هَذَا الْبِسَاطُ مِمَّا عَلَّمَه}}؛ تفسیر البرهان، ج ۱، ص۱۶۸.</ref>.<ref>ر.ک: [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، تفسیر قرآن مهر، ج ۱، ص ۲۲۴ـ ۲۲۷؛ [[سید علی هاشمی|هاشمی، سید علی]]، [[قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه (پایان‌نامه)|قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه]]، فصل اول.</ref>
-== علم الاسماء و آگاهی از غیب ==
+== [[علم]] الاسماء و [[آگاهی از غیب]] ==
-اسماء هر چه بوده از حقایق غیبی است که از دیدگاه فرشتگان پنهان بود، چرا که در ادامه آمده است: {{متن قرآن|قَالَ أَلَمْ أَقُل لَّكُمْ إِنِّي أَعْلَمُ غَيْبَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ}}<ref>سورۀ بقره، آیۀ ۳۳.</ref> و با توجه به آیۀ {{متن قرآن|وَإِن مِّن شَيْءٍ إِلاَّ عِندَنَا خَزَائِنُهُ وَمَا نُنَزِّلُهُ إِلاَّ بِقَدَرٍ مَّعْلُومٍ}}<ref>«و هیچ چیز نیست مگر آنكه گنجینه‌هاى آن نزد ماست و ما آن را جز به اندازه‏‌اى معین فرو نمی‌فرستیم» سورۀ حجر، آیۀ ۲۱.</ref> غیب بر حقایق کلی و پوشیده در نزد خداوند مطابقت دارد که محدود به حد مشخصی نیست<ref>ر. ک: [[جعفر سبحانی|سبحانی، جعفر]]، [[آگاهی سوم یا علم غیب (کتاب)|آگاهی سوم یا علم غیب]]، ص ۸۷؛ [[سید علی هاشمی|هاشمی، سید علی]]، [[قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه (پایان‌نامه)|قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه]]، فصل اول.</ref>.
+اسماء هر چه بوده از حقایق غیبی است که از دیدگاه [[فرشتگان]] پنهان بود و سپس [[حضرت آدم]] {{ع}} به [[دستور خداوند]] آنان را از این "[[غیب]]" [[آگاه]] ساخت؛ چراکه در ادامه آمده است: {{متن قرآن|قَالَ أَلَمْ أَقُلْ لَكُمْ إِنِّي أَعْلَمُ غَيْبَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ}}<ref>«فرمود: آیا به شما نگفته بودم که من نهان آسمان‌ها و زمین را می‌دانم» سوره بقره، آیه ۳۳.</ref> و با توجه به [[آیه]] {{متن قرآن|وَإِنْ مِنْ شَيْءٍ إِلَّا عِنْدَنَا خَزَائِنُهُ وَمَا نُنَزِّلُهُ إِلَّا بِقَدَرٍ مَعْلُومٍ}}<ref>«و هیچ چیز نیست جز آنکه گنجینه‌های آن نزد ماست و ما آن را جز به اندازه معیّن فرو نمی‌فرستیم» سوره حجر، آیه ۲۱.</ref>، غیب بر حقایق کلی و پوشیده در نزد خداوند مطابقت دارد که محدود به [[حد]] مشخصی نیست<ref>ر.ک: [[جعفر سبحانی|سبحانی، جعفر]]، [[آگاهی سوم یا علم غیب (کتاب)|آگاهی سوم یا علم غیب]]، ص۸۷؛ [[سید علی هاشمی (زاده ۱۳۵۲)|هاشمی، سید علی]]، [[قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه (پایان‌نامه)|قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه]]، فصل اول.</ref>.
-== علم [[امامان]] به اسماء ==
+== [[علم]] [[امامان]] به اسماء ==
-این آیات گرچه در مورد [[حضرت آدم]] {{ع}} نازل شده است ولی تعلیم اسماء مخصوص او نیست، بلکه [[انبیا]]ء و [[امامان]] {{عم}} را شامل می‎شود. بنابراین [[پیامبران]] و [[امامان]] {{عم}} آگاه به تمام حقایق هستی هستند. چه اینکه [[پیامبر]] {{صل}} به [[امام علی|علی]] {{ع}} فرمود: "[[جبرئیل]] به من خبر داده که خداوند نام هر چیز را به تو تعلیم داده همان‎طور که به آدم اسماء را آموخته بود"<ref>ر. ک. [[سید علی هاشمی|هاشمی، سید علی]]، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]]، پژوهشگران وبگاه مرکز آموزش تخصصی تفسیر و علوم قرآن.</ref>.
+این [[آیات]] گرچه در مورد [[حضرت آدم]] {{ع}} نازل شده است [[ولی]] تعلیم اسماء مخصوص او نیست، بلکه [[انبیاء]] و امامان {{عم}} را شامل می‌شود. بنابراین [[پیامبران]] و امامان {{عم}} آگاه به تمام حقایق هستی هستند. چه اینکه [[پیامبر]] {{صل}} به [[امام علی|علی]] {{ع}} فرمود: «[[جبرئیل]] به من خبر داده که خداوند نام هر چیز را به تو [[تعلیم]] داده همان‎طور که به آدم اسماء را آموخته بود»<ref>ر.ک: [[سید علی هاشمی|هاشمی، سید علی]]، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]].</ref>.
 == پرسش‌های وابسته ==
@@ خط ۲۵: / خط ۳۲: @@
 * [[علم معصوم]]
 * [[علم غیب معصوم]]
-* [[تعلیم اسماء امام]]؛
-* [[تعلیم اسماء پیامبر]]؛
-* [[تعلیم اسماء پیامبر خاتم]]؛
-* [[تعلیم اسماء ولی]]؛
-* [[تعلیم اسماء وصی]]؛
-* [[تعلیم اسماء اهل بیت]] {{عم}}؛
-* [[تعلیم اسماء فاطمه زهرا]] {{س}}.
 {{پایان مدخل وابسته}}
@@ خط ۳۷: / خط ۳۷: @@
 {{منابع}}
 # [[پرونده:03657.png|22px]] [[جعفر سبحانی|سبحانی، جعفر]]، [[آگاهی سوم یا علم غیب (کتاب)|'''آگاهی سوم یا علم غیب''']]
-# [[پرونده:5433913604.jpg|22px]] [[سید علی هاشمی (زاده ۱۳۵۲)|هاشمی، سید علی]]، [[قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه (پایان‌نامه)|'''قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه''']]، فصل اول
+# [[پرونده:5433913604.jpg|22px]] [[سید علی هاشمی (زاده ۱۳۵۲)|هاشمی، سید علی]]، [[قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه (پایان‌نامه)|'''قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه''']]
-# [[پرونده:9030760879.jpg|22px]] [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[تفسیر قرآن مهر (کتاب)|'''تفسیر قرآن مهر''']]
+# [[پرونده:9030760879.jpg|22px]] [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، تفسیر قرآن مهر
+# [[پرونده:13681351.jpg|22px]] [[سید هاشم رسولی محلاتی|رسولی محلاتی، سید هاشم]]، [[تاریخ انبیاء (کتاب)|'''تاریخ انبیاء''']]
 {{پایان منابع}}