شجاعت در لغت: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۴ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۴۴

تعریف لغوی

معنای شجاعت (courage) در لغت‌نامه دهخدا چنین آمده است: «دلیر شدن در کارزار، صفتی است از صفات اربعه جملیه که حد وسط است بین تهور و جبن. دلاوری، دل داری، دلیری. ملاصدرا در تعریف شجاعت گوید: «شجاعت خلقی است که افعال میان تهور و جبن دو طرف افراط و تفریط آنند و از رذائلند. خواجه طوسی گوید: شجاعت آن است که نفس غضبی، نفس ناطقه را انقیاد نماید تا در امور هولناک مضطرب نشود و اقدام بر حسب رأی او کند تا هم فعلی که کند جمیل شود و هم صبری که نماید محمود باشد و بالاخره حد اعتدال غضب را شجاعت گویند و طرف افراط را تهور و طرف نقصان را جبن گویند».

در اخلاق ناصری آمده است: «حکمای قدیم از قبیل فیثاغورس و سقراط و افلاطون برای سعادت و برای فضلیت چهار مرحله مقرر داشته‌اند که یکی از آن‏ها شجاعت است»^[۱].

در تعریف اصطلاحی شجاعت گفته‏اند: «شجاعت از معانی قائم به نفس است، و به رجال و ابطال و قهرمانانی که در معرکه‌های جنگ و تحولات خطیر زندگی توانسته‌اند خود را در شکم حوادث برند، و با همه مشکلات دست به گریبان شوند و بر آن فائق گردند، شجاع گفته‌اند»^[۲].

معنای شهامت (bravary) در لغت‌نامه دهخدا چنین آمده است: «شیردلی، شجاعت، دلیری، جرئت، توانایی، نوع هفتم از انواع تحت جنس شجاعت، شهامت است و آن عبارت است از حریص بودن بر افتنای امور عظام از جهت توقع ذکر جمیل»^[۳]. در تعریف اصطلاحی شهامت گفته‏اند: «شهامت از معانی قائم به فکر است که انسان بتواند حقایق و اداراکات را بدون ترس و جین بیان کند، از هیچ مقام و هیچ موقعیت و هیچ تهدید و وعده و وعیدی نهراسد و گفتنی‎ها را بگوید»^[۴].^[۵]

منابع

کلهر، محمد علی، مقاله «شجاعت و شهامت امام حسین» فرهنگ عاشورایی ج۱

پانویس

↑ علی‌اکبر دهخدا، لغت‌نامه دهخدا، ج۹، ص۱۲۴۹۲.
↑ عماد الدین حسین اصفهانی، تاریخ زندگانی امام حسین (ع)، ج۱، ص۱۶۷.
↑ لغت‌نامه دهخدا، ج۹، ص۱۲۸۶۶.
↑ تاریخ زندگی امام حسین (ع)، ج۱، ص۱۶۷.
↑ کلهر، محمد علی، مقاله «شجاعت و شهامت امام حسین» فرهنگ عاشورایی ج۱ ص ۶۳.

[1] علی‌اکبر دهخدا، لغت‌نامه دهخدا، ج۹، ص۱۲۴۹۲.

[2] عماد الدین حسین اصفهانی، تاریخ زندگانی امام حسین (ع)، ج۱، ص۱۶۷.

[3] لغت‌نامه دهخدا، ج۹، ص۱۲۸۶۶.

[4] تاریخ زندگی امام حسین (ع)، ج۱، ص۱۶۷.

[5] کلهر، محمد علی، مقاله «شجاعت و شهامت امام حسین» فرهنگ عاشورایی ج۱ ص ۶۳.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

@@ خط ۷: / خط ۷: @@
 == تعریف لغوی ==
 معنای شجاعت (courage) در لغت‌نامه دهخدا چنین آمده است:
-«دلیر شدن در [[کارزار]]، صفتی است از صفات اربعه جملیه که [[حد وسط]] است بین [[تهور]] و [[جبن]]. [[دلاوری]]، [[دل]] داری، [[دلیری]]. [[ملاصدرا]] در تعریف شجاعت گوید: «شجاعت خلقی است که [[افعال]] میان تهور و جبن دو طرف [[افراط]] و [[تفریط]] آنند و از رذائلند. خواجه [[طوسی]] گوید: شجاعت آن است که نفس غضبی، نفس ناطقه را [[انقیاد]] نماید تا در امور هولناک مضطرب نشود و [[اقدام]] بر حسب [[رأی]] او کند تا هم فعلی که کند [[جمیل]] شود و هم صبری که نماید [[محمود]] باشد و بالاخره حد [[اعتدال]] [[غضب]] را شجاعت گویند و طرف [[افراط]] را تهور و طرف نقصان را جبن گویند».
+«دلیر شدن در [[کارزار]]، صفتی است از صفات اربعه جملیه که [[حد وسط]] است بین [[تهور]] و [[جبن]]. [[دلاوری]]، [[دل]] داری، [[دلیری]]. [[ملاصدرا]] در تعریف شجاعت گوید: «شجاعت خلقی است که [[افعال]] میان تهور و جبن دو طرف [[افراط]] و [[تفریط]] آنند و از رذائلند. [[خواجه طوسی]] گوید: شجاعت آن است که نفس غضبی، نفس ناطقه را [[انقیاد]] نماید تا در امور هولناک مضطرب نشود و [[اقدام]] بر حسب [[رأی]] او کند تا هم فعلی که کند [[جمیل]] شود و هم صبری که نماید [[محمود]] باشد و بالاخره حد [[اعتدال]] [[غضب]] را شجاعت گویند و طرف [[افراط]] را تهور و طرف نقصان را جبن گویند».
 در [[اخلاق ناصری]] آمده است: «حکمای قدیم از قبیل فیثاغورس و سقراط و [[افلاطون]] برای [[سعادت]] و برای فضلیت چهار مرحله مقرر داشته‌اند که یکی از آن‏ها شجاعت است»<ref>علی‌اکبر دهخدا، لغت‌نامه دهخدا، ج۹، ص۱۲۴۹۲.</ref>.
@@ خط ۲۵: / خط ۲۵: @@
 [[رده:شجاعت]]
-[[رده:فضایل اخلاقی]]