صلوات بر اهل بیت: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۸:۰۲

مقدمه

خدای متعال به همراه ملائکه بر پیامبر (ص) صلوات می‌فرستند و به مؤمنان نیز دستور می‌دهد تا بر حبیبش صلوات بفرستند و تسلیم وی باشند: ﴿إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا﴾^[۱].

تأثیر صلوات بر محمد و آل محمد (ع) بر عبادات انسان به گونه‌ای است که اگر انسان نمازی بخواند و در آن بر محمد و آلش صلوات نفرستد، نمازش پذیرفته نیست ^[۲].

اهمیت و مرتبه این ذکر شریف تا جایی است که اشرف اعمال مؤمنان از عرش تا فرش شمرده شده است ^[۳].

رسول خدا (ص) می‌فرمایند: هر کس یک صلوات بر من بفرستد خدا با هزار صف از ملائکه بر او هزار صلوات می‌فرستند و هیچ تر و خشکی باقی نمی‌ماند، مگر اینکه به‌خاطر صلوات خدا بر او صلوات می‌فرستند^[۴].

در روایت دیگر آمده است که شیاطین، دو گونه‌اند: شیاطین جنی و شیاطین انسی. شیاطین جنی را با ذکر «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ» دور کنید و شیاطین انسی را با صلوات بر محمد و آل محمد (ص)^[۵].^[۶]

نثار صلوات

یکی از شیوه‌هایی که می‌تواند مردم را با پیشوایان معصوم پیوند دهد، بزرگداشت یاد و نام آنان است، ازاین‌رو، خداوند در قرآن کریم از مؤمنان می‌خواهد که بر رسول گرامی‌ او سلام دهند و صلوات نثارش کنند: ﴿إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا﴾^[۷]. پس از نزول آیه، گروهی از مسلمانان نزد پیامبر (ص) آمدند و از چگونگی صلوات بر ایشان پرسیدند. نکته در خور توجه در پاسخ آن حضرت آن است که درود بر آل‌محمد نیز جزئی از صلوات گردیده‌است: «اللَّهُمَ‏ صَلِ‏ عَلَی‏ مُحَمَّدٍ وَ عَلَی‏ آلِ‏ مُحَمَّدٍ کَمَا صَلَّیْتَ‏ عَلَی إِبْرَاهِیمَ وَ عَلَی آلِ إِبْرَاهِیم‏‏»^[۸].^[۹]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

↑ «خداوند و فرشتگانش بر پیامبر درود می‌فرستند، ای مؤمنان! بر او درود فرستید و به شایستگی (بدو) سلام کنید» سوره احزاب، آیه ۵۶.
↑ «مَنْ صَلَّى صَلَاةً لَمْ يُصَلِّ فِيهَا عَلَيَّ وَ عَلَى أَهْلِ بَيْتِي لَمْ تُقْبَلْ مِنْهُ»؛ فضائل الخمسة من الصحاح الستة، ج۱، ص۲۰۸؛ سنن الدار قطنی، ص۱۳۶.
↑ «إِنَّ اشْرَفَ أَعْمَالِ الْمُؤْمِنِينَ فِي مَرَاتِبِهِمُ الَّتِي قَدْ رُتِّبُوا فِيهَا مِنْ الثَّرَى إِلَى الْعَرْشِ الصَّلَاةُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّيِّبِينَ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِمْ»؛ مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج۵، ص۳۴۰.
↑ «مَنْ صَلَّى عَلَيَّ صَلَاةً وَاحِدَةً صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ أَلْفَ صَلَاةٍ فِي أَلْفِ صَفٍّ مِنْ الْمَلَائِكَةِ وَ لَمْ يَبْقَ رَطْبٌ وَ لَا يَابِسٌ إِلَّا وَ صَلَّى عَلَى ذَلِكَ الْعَبْدِ لِصَلَاةِ اللَّهِ عَلَيْهِ»؛ مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج۵، ص۳۴۱.
↑ «إِنَّ الشَّيْطَانَ اثْنَانِ شَيْطَانُ الْجِنِّ وَ يَبْعُدُ بِلَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ وَ شَيْطَانُ الْإِنْسِ وَ يَبْعُدُ بِالصَّلَاةِ عَلَى النَّبِيِّ وَ آلِهِ»؛ مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج۵، ص۳۴۲.
↑ مقامی، مهدی، وظایف امت نسبت به قرآن و عترت، ص۸۸ ـ ۸۹.
↑ «خداوند و فرشتگانش بر پیامبر درود می‌فرستند، ای مؤمنان! بر او درود فرستید و به شایستگی (بدو) سلام کنید» سوره احزاب، آیه ۵۶.
↑ صحیح‌البخاری، ج‌۵‌ـ‌۶‌، ص۳۲؛ ج‌۷، ص‌۲۰۲؛ صحیح مسلم، سنوسی، ج‌۲، ص‌۲۸۷؛ سنن الترمذی، ج‌۵‌، ص‌۳۸.
↑ ر.ک: یوسفیان، حسن، اهل بیت، دائرة المعارف قرآن کریم ج۵، ص ۹۳.

[1] «خداوند و فرشتگانش بر پیامبر درود می‌فرستند، ای مؤمنان! بر او درود فرستید و به شایستگی (بدو) سلام کنید» سوره احزاب، آیه ۵۶.

[2] «مَنْ صَلَّى صَلَاةً لَمْ يُصَلِّ فِيهَا عَلَيَّ وَ عَلَى أَهْلِ بَيْتِي لَمْ تُقْبَلْ مِنْهُ»؛ فضائل الخمسة من الصحاح الستة، ج۱، ص۲۰۸؛ سنن الدار قطنی، ص۱۳۶.

[3] «إِنَّ اشْرَفَ أَعْمَالِ الْمُؤْمِنِينَ فِي مَرَاتِبِهِمُ الَّتِي قَدْ رُتِّبُوا فِيهَا مِنْ الثَّرَى إِلَى الْعَرْشِ الصَّلَاةُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّيِّبِينَ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِمْ»؛ مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج۵، ص۳۴۰.

[4] «مَنْ صَلَّى عَلَيَّ صَلَاةً وَاحِدَةً صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ أَلْفَ صَلَاةٍ فِي أَلْفِ صَفٍّ مِنْ الْمَلَائِكَةِ وَ لَمْ يَبْقَ رَطْبٌ وَ لَا يَابِسٌ إِلَّا وَ صَلَّى عَلَى ذَلِكَ الْعَبْدِ لِصَلَاةِ اللَّهِ عَلَيْهِ»؛ مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج۵، ص۳۴۱.

[5] «إِنَّ الشَّيْطَانَ اثْنَانِ شَيْطَانُ الْجِنِّ وَ يَبْعُدُ بِلَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ وَ شَيْطَانُ الْإِنْسِ وَ يَبْعُدُ بِالصَّلَاةِ عَلَى النَّبِيِّ وَ آلِهِ»؛ مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج۵، ص۳۴۲.

[6] مقامی، مهدی، وظایف امت نسبت به قرآن و عترت، ص۸۸ ـ ۸۹.

[7] «خداوند و فرشتگانش بر پیامبر درود می‌فرستند، ای مؤمنان! بر او درود فرستید و به شایستگی (بدو) سلام کنید» سوره احزاب، آیه ۵۶.

[8] صحیح‌البخاری، ج‌۵‌ـ‌۶‌، ص۳۲؛ ج‌۷، ص‌۲۰۲؛ صحیح مسلم، سنوسی، ج‌۲، ص‌۲۸۷؛ سنن الترمذی، ج‌۵‌، ص‌۳۸.

[9] ر.ک: یوسفیان، حسن، اهل بیت، دائرة المعارف قرآن کریم ج۵، ص ۹۳.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-==مقدمه==
+{{مدخل مرتبط
-*خدای متعالی به همراه [[ملائکه]] بر [[پیامبر]]{{صل}} [[صلوات]] می‌فرستند و به [[مؤمنان]] نیز [[دستور]] می‌دهد تا بر حبیبش [[صلوات]] بفرستند و [[تسلیم]] وی باشند: {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا}}<ref>«خداوند و فرشتگانش بر پیامبر درود می‌فرستند، ای مؤمنان! بر او درود فرستید و به شایستگی (بدو) سلام کنید» سوره احزاب، آیه ۵۶.</ref><ref>[[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|وظایف امت نسبت به قرآن و عترت]]، ص ۸۸.</ref>.
+| موضوع مرتبط = اهل بیت
-*تأثیر [[صلوات بر محمد]] و [[آل محمد]]{{عم}} بر [[عبادات]] [[انسان]] به گونه‌ای است که اگر [[انسان]] نمازی بخواند و در آن بر [[محمد]] و آلش [[صلوات]] نفرستد، نمازش پذیرفته نیست <ref>{{متن حدیث|مَنْ صَلَّى صَلَاةً لَمْ يُصَلِّ فِيهَا عَلَيَّ وَ عَلَى أَهْلِ بَيْتِي لَمْ تُقْبَلْ مِنْهُ}}؛ فضائل الخمسة من الصحاح الستة، ج۱، ص۲۰۸؛ سنن الدار قطنی، ص۱۳۶.</ref>.
+| عنوان مدخل  =
-*اهمیت و مرتبه این ذکر [[شریف]] تا جایی است که اشرف [[اعمال]] [[مؤمنان]] از [[عرش]] تا فرش شمرده شده است <ref>{{متن حدیث|إِنَّ اشْرَفَ أَعْمَالِ الْمُؤْمِنِينَ فِي مَرَاتِبِهِمُ الَّتِي قَدْ رُتِّبُوا فِيهَا مِنْ الثَّرَى إِلَى الْعَرْشِ الصَّلَاةُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّيِّبِينَ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِمْ}}؛ مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج۵، ص۳۴۰.</ref>.
+| مداخل مرتبط = [[صلوات بر اهل بیت در حقوق اسلامی]]
-*[[رسول خدا]]{{صل}} می‌فرمایند: هر کس یک [[صلوات]] بر من بفرستد [[خدا]] با هزار صف از [[ملائکه]] بر او هزار [[صلوات]] می‌فرستند و هیچ تر و خشکی [[باقی]] نمی‌ماند، مگر اینکه به‌خاطر [[صلوات]] [[خدا]] بر او [[صلوات]] می‌فرستند<ref>{{متن حدیث|مَنْ صَلَّى عَلَيَّ صَلَاةً وَاحِدَةً صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ أَلْفَ صَلَاةٍ فِي أَلْفِ صَفٍّ مِنْ الْمَلَائِكَةِ وَ لَمْ يَبْقَ رَطْبٌ وَ لَا يَابِسٌ إِلَّا وَ صَلَّى عَلَى ذَلِكَ الْعَبْدِ لِصَلَاةِ اللَّهِ عَلَيْهِ}}؛ مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج۵، ص۳۴۱.</ref>.
+| پرسش مرتبط  =
-*در [[روایت]] دیگر آمده است که [[شیاطین]]، دو گونه‌اند: [[شیاطین]] جنی و [[شیاطین]] انسی. [[شیاطین]] جنی را با ذکر {{متن حدیث|لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ}} دور کنید و [[شیاطین]] انسی را با [[صلوات بر محمد]] و [[آل محمد]]{{صل}}<ref>{{متن حدیث|إِنَّ الشَّيْطَانَ اثْنَانِ شَيْطَانُ الْجِنِّ وَ يَبْعُدُ بِلَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ وَ شَيْطَانُ الْإِنْسِ وَ يَبْعُدُ بِالصَّلَاةِ عَلَى النَّبِيِّ وَ آلِهِ}}؛ مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج۵، ص۳۴۲.</ref><ref>[[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|وظایف امت نسبت به قرآن و عترت]]، ص ۸۹.</ref>.
+}}
+== مقدمه ==
+[[خدای متعال]] به همراه [[ملائکه]] بر [[پیامبر]] {{صل}} [[صلوات]] می‌فرستند و به [[مؤمنان]] نیز [[دستور]] می‌دهد تا بر حبیبش [[صلوات]] بفرستند و [[تسلیم]] وی باشند: {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا}}<ref>«خداوند و فرشتگانش بر پیامبر درود می‌فرستند، ای مؤمنان! بر او درود فرستید و به شایستگی (بدو) سلام کنید» سوره احزاب، آیه ۵۶.</ref>.
+تأثیر صلوات بر محمد و [[آل محمد]] {{عم}} بر [[عبادات]] [[انسان]] به گونه‌ای است که اگر [[انسان]] نمازی بخواند و در آن بر [[محمد]] و آلش [[صلوات]] نفرستد، نمازش پذیرفته نیست <ref>{{متن حدیث|مَنْ صَلَّى صَلَاةً لَمْ يُصَلِّ فِيهَا عَلَيَّ وَ عَلَى أَهْلِ بَيْتِي لَمْ تُقْبَلْ مِنْهُ}}؛ فضائل الخمسة من الصحاح الستة، ج۱، ص۲۰۸؛ سنن الدار قطنی، ص۱۳۶.</ref>.
+اهمیت و مرتبه این ذکر [[شریف]] تا جایی است که اشرف [[اعمال]] [[مؤمنان]] از [[عرش]] تا فرش شمرده شده است <ref>{{متن حدیث|إِنَّ اشْرَفَ أَعْمَالِ الْمُؤْمِنِينَ فِي مَرَاتِبِهِمُ الَّتِي قَدْ رُتِّبُوا فِيهَا مِنْ الثَّرَى إِلَى الْعَرْشِ الصَّلَاةُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّيِّبِينَ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِمْ}}؛ مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج۵، ص۳۴۰.</ref>.
+[[رسول خدا]] {{صل}} می‌فرمایند: هر کس یک [[صلوات]] بر من بفرستد [[خدا]] با هزار صف از [[ملائکه]] بر او هزار [[صلوات]] می‌فرستند و هیچ تر و خشکی باقی نمی‌ماند، مگر اینکه به‌خاطر [[صلوات]] [[خدا]] بر او [[صلوات]] می‌فرستند<ref>{{متن حدیث|مَنْ صَلَّى عَلَيَّ صَلَاةً وَاحِدَةً صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ أَلْفَ صَلَاةٍ فِي أَلْفِ صَفٍّ مِنْ الْمَلَائِكَةِ وَ لَمْ يَبْقَ رَطْبٌ وَ لَا يَابِسٌ إِلَّا وَ صَلَّى عَلَى ذَلِكَ الْعَبْدِ لِصَلَاةِ اللَّهِ عَلَيْهِ}}؛ مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج۵، ص۳۴۱.</ref>.
+در [[روایت]] دیگر آمده است که [[شیاطین]]، دو گونه‌اند: [[شیاطین]] جنی و [[شیاطین]] انسی. [[شیاطین]] جنی را با ذکر {{متن حدیث|لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ}} دور کنید و [[شیاطین]] انسی را با صلوات بر محمد و [[آل محمد]] {{صل}}<ref>{{متن حدیث|إِنَّ الشَّيْطَانَ اثْنَانِ شَيْطَانُ الْجِنِّ وَ يَبْعُدُ بِلَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ وَ شَيْطَانُ الْإِنْسِ وَ يَبْعُدُ بِالصَّلَاةِ عَلَى النَّبِيِّ وَ آلِهِ}}؛ مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج۵، ص۳۴۲.</ref>.<ref>[[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|وظایف امت نسبت به قرآن و عترت]]، ص۸۸ ـ ۸۹.</ref>
+=== نثار [[صلوات]] ===
+یکی از شیوه‌هایی که می‌تواند [[مردم]] را با [[پیشوایان معصوم]] پیوند دهد، [[بزرگداشت]] یاد و نام آنان است، ازاین‌رو، [[خداوند]] در [[قرآن کریم]] از [[مؤمنان]] می‌خواهد که بر [[رسول]] گرامی‌ او [[سلام]] دهند و [[صلوات]] نثارش کنند: {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا}}<ref>«خداوند و فرشتگانش بر پیامبر درود می‌فرستند، ای مؤمنان! بر او درود فرستید و به شایستگی (بدو) سلام کنید» سوره احزاب، آیه ۵۶.</ref>. پس از نزول [[آیه]]، گروهی از [[مسلمانان]] نزد [[پیامبر]] {{صل}} آمدند و از چگونگی [[صلوات]] بر ایشان پرسیدند. نکته در خور توجه در پاسخ آن حضرت آن است که [[درود]] بر [[آل‌محمد]] نیز جزئی از [[صلوات]] گردیده‌است: {{متن حدیث|اللَّهُمَ‏ صَلِ‏ عَلَی‏ مُحَمَّدٍ وَ عَلَی‏ آلِ‏ مُحَمَّدٍ کَمَا صَلَّیْتَ‏ عَلَی إِبْرَاهِیمَ وَ عَلَی آلِ إِبْرَاهِیم‏‏}}<ref>صحیح‌البخاری، ج‌۵‌ـ‌۶‌، ص۳۲؛ ج‌۷، ص‌۲۰۲؛ صحیح مسلم، سنوسی، ج‌۲، ص‌۲۸۷؛ سنن الترمذی، ج‌۵‌، ص‌۳۸.</ref>.<ref>ر.ک: [[حسن یوسفیان|یوسفیان، حسن]]، [[اهل بیت - یوسفیان (مقاله)|اهل بیت]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم ج۵]]، ص ۹۳.</ref>
+== جستارهای وابسته ==
+{{مدخل وابسته}}
+* [[اصحاب کساء]]
+* [[هدایتگر]]
+* [[ولی]]
+* [[خلیفه]]
+* [[شاهد]] ([[شهید]])
+* [[وارث]]
+* [[حجت]]
+* [[امت وسط]]
+* [[اصطفا]]
+* [[اجتبا]]
+* [[امامان از اهل بیت پیامبر خاتم]]
+* [[امامان دوازده‌گانه]]
+* [[امامت امام على]]
+* [[امام حسن مجتبی]]
+* [[امام حسین]]
+* [[امام سجاد]]
+* [[امام باقر]]
+* [[امام صادق]]
+* [[امام کاظم]]
+* [[امام رضا]]
+* [[امام جواد]]
+* [[امام هادی]]
+* [[امام حسن عسکری]]
+* [[امام مهدى]]
+{{پایان مدخل وابسته}}
+== منابع ==
+{{منابع}}
+# [[پرونده:IM010259.jpg|22px]] [[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|'''وظایف امت نسبت به قرآن و عترت''']]
+# [[پرونده:000056.jpg|22px]] [[حسن یوسفیان|یوسفیان، حسن]]، [[اهل بیت - یوسفیان (مقاله)|اهل بیت]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|'''دائرة المعارف قرآن کریم ج۵''']]
+{{پایان منابع}}
+== پانویس ==
+{{پانویس}}
+[[رده:وظایف قلبی و عاطفی امت نسبت به اهل بیت]]
+[[رده:صلوات]]
+[[رده:حقوق امام]]
+[[رده:مقاله‌های اولویت دو]]