همنشینی در معارف و سیره سجادی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">\n: +)) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط| موضوع مرتبط = همنشینی| عنوان مدخل = همنشینی| مداخل مرتبط = [[همنشینی در قرآن]] - [[همنشینی در معارف دعا و زیارات]] - [[همنشینی در معارف و سیره سجادی]]| پرسش مرتبط = }} | |||
{{ | == مقدمه == | ||
< | همنشین، همراه، [[رفیق]] [[دوست]] نقش مهمی در [[زندگی]] [[انسان]] ایفا می‌کنند. [[قرآن کریم]]، علت [[سقوط]] برخی افراد در [[عذاب]] [[جهنم]] را همنشینی با [[دوستان]] [[ناصالح]] خوانده است<ref>{{متن قرآن|يَا وَيْلَتَى لَيْتَنِي لَمْ أَتَّخِذْ فُلَانًا خَلِيلًا}} «ای وای! کاش فلانی را به دوستی نمی‌گرفتم!» سوره فرقان، آیه ۲۸.</ref>. | ||
[[رسول خدا]] {{صل}} فرمود: «انسان براساس دینِ دوست و همراه خود [[رفتار]] می‌کند»<ref>کافی، ج۲، ص۳۷۵.</ref>. | |||
[[امام زین‌العابدین]] {{ع}}، افراد [[مطیع]] [[خداوند]] را [[بهترین]] دوستان معرفی کرده و [[همراهی]] و [[همکاری]] با آنان را از [[خداوند بزرگ]] درخواست کرده: «بار الها! و [[انس]] خود و دوستان خود و [[بندگان]] فرمانبردارت را نصیب من کن... و مرا همدم و [[یاور]] ایشان گردان!»<ref>نیایش بیست‌ویکم.</ref>. | |||
همچنین [[دوستی]] با افراد [[مؤمن]] را موجب [[آسایش]] زندگی خوانده است: «بار الها! دوستی ما در دل‌های [[مؤمنان]] قرار ده و زندگی را بر ما دشوار مگردان»<ref>نیایش چهل‌ودوم.</ref>. | همچنین [[دوستی]] با افراد [[مؤمن]] را موجب [[آسایش]] زندگی خوانده است: «بار الها! دوستی ما در دل‌های [[مؤمنان]] قرار ده و زندگی را بر ما دشوار مگردان»<ref>نیایش چهل‌ودوم.</ref>. | ||
آن [[حضرت]] [[ارزش]] و اهمیت [[روابط]] [[نزدیکان]] را وابسته به [[میزان]] دوستی شمرده درخواست کرده است: «بار الها!... [[دشمنی]] نزدیکان مرا به دوستی تبدیل فرما»<ref>نیایش بیستم.</ref>. | آن [[حضرت]] [[ارزش]] و اهمیت [[روابط]] [[نزدیکان]] را وابسته به [[میزان]] دوستی شمرده درخواست کرده است: «بار الها!... [[دشمنی]] نزدیکان مرا به دوستی تبدیل فرما»<ref>نیایش بیستم.</ref>. | ||
[[امام]]، بهترین نوع رابطه انسان با [[والدین]] را رابطه بر مبنای دوستی و [[دلسوزی]] خوانده و عرضه می‌دارد: «خداوندا، [[دل]] من بر ایشان [[پدر]] و [[مادر]] [[مهربان]] ساز و چنان کن که با آنان به [[مدارا]] رفتار کنم و بر آنان [[مشفق]] باشم»<ref>نیایش بیست‌وچهارم.</ref>. | [[امام]]، بهترین نوع رابطه انسان با [[والدین]] را رابطه بر مبنای دوستی و [[دلسوزی]] خوانده و عرضه می‌دارد: «خداوندا، [[دل]] من بر ایشان [[پدر]] و [[مادر]] [[مهربان]] ساز و چنان کن که با آنان به [[مدارا]] رفتار کنم و بر آنان [[مشفق]] باشم»<ref>نیایش بیست‌وچهارم.</ref>. | ||
امام شرایط همنشینی درست را به ما می‌آموزد و در برخورد با [[همسایگان]] و دوستان که گریزی از همنشینی و [[مصاحبت]] با آنها نیست عرضه می‌دارد: «بار خدایا مرا برگمار که همسایگان و دوستان [[بدکردار]] خود را به [[نیکی]] [[پاداش]] دهم و از ستمکارشان درگذرم و از [[بدگمانی]] در [[حق]] ایشان بپرهیزم و با همگان مشفق و مهربان باشم... و از روی [[خیرخواهی]] خواستار دوام [[نعمت]] ایشان باشم»<ref>نیایش بیست‌وششم.</ref>. | امام شرایط همنشینی درست را به ما می‌آموزد و در برخورد با [[همسایگان]] و دوستان که گریزی از همنشینی و [[مصاحبت]] با آنها نیست عرضه می‌دارد: «بار خدایا مرا برگمار که همسایگان و دوستان [[بدکردار]] خود را به [[نیکی]] [[پاداش]] دهم و از ستمکارشان درگذرم و از [[بدگمانی]] در [[حق]] ایشان بپرهیزم و با همگان مشفق و مهربان باشم... و از روی [[خیرخواهی]] خواستار دوام [[نعمت]] ایشان باشم»<ref>نیایش بیست‌وششم.</ref>. | ||
از سخنان حضرت درمی یابیم که افراد [[صالح]] و [[درستکار]] کسانی هستند که [[شایسته]] است در مجلس آنها حضور یابیم و با آنان در [[ارتباط]] باشیم: {{متن حدیث|وَ اعْمُرْ بِي مَجَالِسَ الصَّالِحِينَ}}<ref>دعای ۴۱.</ref>؛ "مجالس [[صالحان]] را به من [[آبادانی]] و رونق بخش". عده‌ای به [[اشتباه]] و صرفاً براساس معیارهای مادی و چشم‌پُرکن افراد ثروتمند را صاحب [[فضیلت]] دانسته و طالب همنشینی با آنانند و به همین [[دلیل]] به افراد نادار و [[فقیر]] با نظر [[حقارت]] نگاه کرده و از آنان دوری می‌کنند. [[امام سجاد]]{{ع}} این طرز [[فکر]] را [[نکوهش]] می‌نماید<ref>نیایش سی‌وپنجم.</ref> و در عوض از [[خدا]] می‌خواهد: «ای [[خداوند]]، [[محبوب]] من گردان همنشینی با درویشان را و یاری‌ام ده که بر [[مصاحبت]] آنان [[شکیبا]] باشم»<ref>نیایش سی‌ام.</ref>. شاید بدین سبب که همنشینی با دنیاداران [[دل]] را به سمت [[دنیادوستی]] و [[دنیاپرستی]] سوق می‌دهد.<ref>الصحیفة السجادیة، امام زین‌العابدین{{ع}}، نشر الهادی، قم، ۱۴۱۸؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۷۵؛ قرآن کریم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی، دارالقرآن الکریم، قم، ۱۳۷۳.</ref>.<ref>[[علی اکبر شایسته‌نژاد|شایسته‌نژاد، علی اکبر]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «همنشینی»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۵۳۶.</ref> | از سخنان حضرت درمی یابیم که افراد [[صالح]] و [[درستکار]] کسانی هستند که [[شایسته]] است در مجلس آنها حضور یابیم و با آنان در [[ارتباط]] باشیم: {{متن حدیث|وَ اعْمُرْ بِي مَجَالِسَ الصَّالِحِينَ}}<ref>دعای ۴۱.</ref>؛ "مجالس [[صالحان]] را به من [[آبادانی]] و رونق بخش". عده‌ای به [[اشتباه]] و صرفاً براساس معیارهای مادی و چشم‌پُرکن افراد ثروتمند را صاحب [[فضیلت]] دانسته و طالب همنشینی با آنانند و به همین [[دلیل]] به افراد نادار و [[فقیر]] با نظر [[حقارت]] نگاه کرده و از آنان دوری می‌کنند. [[امام سجاد]] {{ع}} این طرز [[فکر]] را [[نکوهش]] می‌نماید <ref>نیایش سی‌وپنجم.</ref> و در عوض از [[خدا]] می‌خواهد: «ای [[خداوند]]، [[محبوب]] من گردان همنشینی با درویشان را و یاری‌ام ده که بر [[مصاحبت]] آنان [[شکیبا]] باشم»<ref>نیایش سی‌ام.</ref>. شاید بدین سبب که همنشینی با دنیاداران [[دل]] را به سمت [[دنیادوستی]] و [[دنیاپرستی]] سوق می‌دهد.<ref>الصحیفة السجادیة، امام زین‌العابدین {{ع}}، نشر الهادی، قم، ۱۴۱۸؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۷۵؛ قرآن کریم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی، دارالقرآن الکریم، قم، ۱۳۷۳.</ref>.<ref>[[علی اکبر شایسته‌نژاد|شایسته‌نژاد، علی اکبر]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «همنشینی»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۵۳۶.</ref> | ||
==منابع== | == منابع == | ||
{{منابع}} | |||
# [[پرونده:1100609.jpg|22px]] [[علی اکبر شایسته‌نژاد|شایسته‌نژاد، علی اکبر]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|'''مقاله «همنشینی»، دانشنامه صحیفه سجادیه''']] | # [[پرونده:1100609.jpg|22px]] [[علی اکبر شایسته‌نژاد|شایسته‌نژاد، علی اکبر]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|'''مقاله «همنشینی»، دانشنامه صحیفه سجادیه''']] | ||
{{پایان منابع}} | |||
==پانویس== | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: | [[رده:دوستی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۲ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۲۱
این مدخل زیرشاخهٔ بحث همنشینی است. همنشینی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: همنشینی در قرآن - همنشینی در معارف دعا و زیارات - همنشینی در معارف و سیره سجادی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
همنشین، همراه، رفیق دوست نقش مهمی در زندگی انسان ایفا می‌کنند. قرآن کریم، علت سقوط برخی افراد در عذاب جهنم را همنشینی با دوستان ناصالح خوانده است[۱].
رسول خدا (ص) فرمود: «انسان براساس دینِ دوست و همراه خود رفتار می‌کند»[۲].
امام زین‌العابدین (ع)، افراد مطیع خداوند را بهترین دوستان معرفی کرده و همراهی و همکاری با آنان را از خداوند بزرگ درخواست کرده: «بار الها! و انس خود و دوستان خود و بندگان فرمانبردارت را نصیب من کن... و مرا همدم و یاور ایشان گردان!»[۳].
همچنین دوستی با افراد مؤمن را موجب آسایش زندگی خوانده است: «بار الها! دوستی ما در دل‌های مؤمنان قرار ده و زندگی را بر ما دشوار مگردان»[۴].
آن حضرت ارزش و اهمیت روابط نزدیکان را وابسته به میزان دوستی شمرده درخواست کرده است: «بار الها!... دشمنی نزدیکان مرا به دوستی تبدیل فرما»[۵].
امام، بهترین نوع رابطه انسان با والدین را رابطه بر مبنای دوستی و دلسوزی خوانده و عرضه می‌دارد: «خداوندا، دل من بر ایشان پدر و مادر مهربان ساز و چنان کن که با آنان به مدارا رفتار کنم و بر آنان مشفق باشم»[۶].
امام شرایط همنشینی درست را به ما می‌آموزد و در برخورد با همسایگان و دوستان که گریزی از همنشینی و مصاحبت با آنها نیست عرضه می‌دارد: «بار خدایا مرا برگمار که همسایگان و دوستان بدکردار خود را به نیکی پاداش دهم و از ستمکارشان درگذرم و از بدگمانی در حق ایشان بپرهیزم و با همگان مشفق و مهربان باشم... و از روی خیرخواهی خواستار دوام نعمت ایشان باشم»[۷].
از سخنان حضرت درمی یابیم که افراد صالح و درستکار کسانی هستند که شایسته است در مجلس آنها حضور یابیم و با آنان در ارتباط باشیم: «وَ اعْمُرْ بِي مَجَالِسَ الصَّالِحِينَ»[۸]؛ "مجالس صالحان را به من آبادانی و رونق بخش". عده‌ای به اشتباه و صرفاً براساس معیارهای مادی و چشم‌پُرکن افراد ثروتمند را صاحب فضیلت دانسته و طالب همنشینی با آنانند و به همین دلیل به افراد نادار و فقیر با نظر حقارت نگاه کرده و از آنان دوری می‌کنند. امام سجاد (ع) این طرز فکر را نکوهش می‌نماید [۹] و در عوض از خدا می‌خواهد: «ای خداوند، محبوب من گردان همنشینی با درویشان را و یاری‌ام ده که بر مصاحبت آنان شکیبا باشم»[۱۰]. شاید بدین سبب که همنشینی با دنیاداران دل را به سمت دنیادوستی و دنیاپرستی سوق می‌دهد.[۱۱].[۱۲]
منابع
پانویس
- ↑ ﴿يَا وَيْلَتَى لَيْتَنِي لَمْ أَتَّخِذْ فُلَانًا خَلِيلًا﴾ «ای وای! کاش فلانی را به دوستی نمی‌گرفتم!» سوره فرقان، آیه ۲۸.
- ↑ کافی، ج۲، ص۳۷۵.
- ↑ نیایش بیست‌ویکم.
- ↑ نیایش چهل‌ودوم.
- ↑ نیایش بیستم.
- ↑ نیایش بیست‌وچهارم.
- ↑ نیایش بیست‌وششم.
- ↑ دعای ۴۱.
- ↑ نیایش سی‌وپنجم.
- ↑ نیایش سی‌ام.
- ↑ الصحیفة السجادیة، امام زین‌العابدین (ع)، نشر الهادی، قم، ۱۴۱۸؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۷۵؛ قرآن کریم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی، دارالقرآن الکریم، قم، ۱۳۷۳.
- ↑ شایسته‌نژاد، علی اکبر، مقاله «همنشینی»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۵۳۶.