کثرت در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==منابع== * +==منابع== {{منابع}} * )) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = کثرت | |||
| عنوان مدخل = [[کثرت]] | |||
| مداخل مرتبط = [[کثرت در قرآن]] - [[کثرت در حدیث]] - [[کثرت در فقه سیاسی]] | |||
| پرسش مرتبط = کثرت (پرسش) | |||
}} | |||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
اصل آن "کثر" به معنای زیاد در مقابل قلّت و کمی<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۵، ص۱۶۰.</ref>. غالباً در کمیّت و مقدار استعمال می‌شود<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۱۰، ص۲۷.</ref>. [[کثرت]] مفهومی نسبی است و به اعتبار متعلق معانی مختلفی را بر می‌تابد. "اکثر" به معنای بیشتر، صفت تفصیلی است<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۱۴.</ref>. | اصل آن "کثر" به معنای زیاد در مقابل قلّت و کمی<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۵، ص۱۶۰.</ref>. غالباً در کمیّت و مقدار استعمال می‌شود<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۱۰، ص۲۷.</ref>. [[کثرت]] مفهومی نسبی است و به اعتبار متعلق معانی مختلفی را بر می‌تابد. "اکثر" به معنای بیشتر، صفت تفصیلی است<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۱۴.</ref>. | ||
{{متن قرآن|إِنْ تُطِعْ أَكْثَرَ مَنْ فِي الْأَرْضِ يُضِلُّوكَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ}}<ref>«و اگر از بیشتر کسان روی زمین پیروی کنی تو را از راه خداوند به گمراهی می‌کشانند؛ جز پندار را پی نمی‌گیرند و آنان جز نادرست برآورد نمی‌کنند» سوره انعام، آیه ۱۱۶.</ref>. | {{متن قرآن|إِنْ تُطِعْ أَكْثَرَ مَنْ فِي الْأَرْضِ يُضِلُّوكَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ}}<ref>«و اگر از بیشتر کسان روی زمین پیروی کنی تو را از راه خداوند به گمراهی می‌کشانند؛ جز پندار را پی نمی‌گیرند و آنان جز نادرست برآورد نمی‌کنند» سوره انعام، آیه ۱۱۶.</ref>. | ||
برخی قایل‌اند، جریان طبیعی [[حیات]] [[دنیا]] و [[زندگی مادی]]، [[جهل]] و [[غفلت]] و [[شهوت]] و دوری از [[معنویت]] است؛ لذا [[قرآن کریم]] اکثر [[مردم]] را در این جریان برشمرده است: {{متن قرآن|وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَشْكُرُونَ}}<ref> | برخی قایل‌اند، جریان طبیعی [[حیات]] [[دنیا]] و [[زندگی مادی]]، [[جهل]] و [[غفلت]] و [[شهوت]] و دوری از [[معنویت]] است؛ لذا [[قرآن کریم]] اکثر [[مردم]] را در این جریان برشمرده است: {{متن قرآن|وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَشْكُرُونَ}}<ref>«اما بیشتر مردم سپاس نمی‌گزارند» سوره بقره، آیه ۲۴۳.</ref>، {{متن قرآن|وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ}}<ref>«اما بیشتر مردم نمی‌دانند» سوره اعراف، آیه ۱۸۷.</ref>، {{متن قرآن|وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يُؤْمِنُونَ}}<ref>«اما بیشتر (این) مردم ایمان نمی‌آورند» سوره هود، آیه ۱۷.</ref> و....<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۱۰، ص۲۷.</ref> | ||
عده‌ای [[آیات]] فوق را [[دلیل]] بر ردّ [[رأی]] [[اکثریت]]، از دیدگاه [[قرآن]] و [[اسلام]] قلمداد کرده‌اند؛ در حالی که مفهوم نسبی تعداد [[مؤمنان]] با [[کافران]] یا [[عالمان]] با [[جاهلان]] در قرآن کریم در سطح همه [[انسان‌ها]] سنجیده می‌شود و هیچ ارتباطی با [[اجماع]] اکثر مردم یا [[اتفاق نظر]] بیشتر مردم، در درون یک [[جامعه]] [[ایمانی]] ندارد. قرآن کریم بر نظر جمع و عمل به نظر [[شورا]] در جامعه تأکید دارد. در شورا یا [[ائتمار]] که [[مشورت]] جمعی است، نظر اکثریت رجحان می‌یابد<ref>محمد هادی معرفت، فقه سیاسی.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۴۵۷-۴۵۸.</ref> | عده‌ای [[آیات]] فوق را [[دلیل]] بر ردّ [[رأی]] [[اکثریت]]، از دیدگاه [[قرآن]] و [[اسلام]] قلمداد کرده‌اند؛ در حالی که مفهوم نسبی تعداد [[مؤمنان]] با [[کافران]] یا [[عالمان]] با [[جاهلان]] در قرآن کریم در سطح همه [[انسان‌ها]] سنجیده می‌شود و هیچ ارتباطی با [[اجماع]] اکثر مردم یا [[اتفاق نظر]] بیشتر مردم، در درون یک [[جامعه]] [[ایمانی]] ندارد. قرآن کریم بر نظر جمع و عمل به نظر [[شورا]] در جامعه تأکید دارد. در شورا یا [[ائتمار]] که [[مشورت]] جمعی است، نظر اکثریت رجحان می‌یابد<ref>محمد هادی معرفت، فقه سیاسی.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۴۵۷-۴۵۸.</ref> | ||
==منابع== | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']] | * [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']] | ||
{{پایان منابع}} | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۴۸
این مدخل زیرشاخهٔ بحث کثرت است. کثرت از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: کثرت در قرآن - کثرت در حدیث - کثرت در فقه سیاسی - پرسش‌های مرتبطمقدمه
اصل آن "کثر" به معنای زیاد در مقابل قلّت و کمی[۱]. غالباً در کمیّت و مقدار استعمال می‌شود[۲]. کثرت مفهومی نسبی است و به اعتبار متعلق معانی مختلفی را بر می‌تابد. "اکثر" به معنای بیشتر، صفت تفصیلی است[۳].
﴿إِنْ تُطِعْ أَكْثَرَ مَنْ فِي الْأَرْضِ يُضِلُّوكَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ﴾[۴].
برخی قایل‌اند، جریان طبیعی حیات دنیا و زندگی مادی، جهل و غفلت و شهوت و دوری از معنویت است؛ لذا قرآن کریم اکثر مردم را در این جریان برشمرده است: ﴿وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَشْكُرُونَ﴾[۵]، ﴿وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ﴾[۶]، ﴿وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يُؤْمِنُونَ﴾[۷] و....[۸]
عده‌ای آیات فوق را دلیل بر ردّ رأی اکثریت، از دیدگاه قرآن و اسلام قلمداد کرده‌اند؛ در حالی که مفهوم نسبی تعداد مؤمنان با کافران یا عالمان با جاهلان در قرآن کریم در سطح همه انسان‌ها سنجیده می‌شود و هیچ ارتباطی با اجماع اکثر مردم یا اتفاق نظر بیشتر مردم، در درون یک جامعه ایمانی ندارد. قرآن کریم بر نظر جمع و عمل به نظر شورا در جامعه تأکید دارد. در شورا یا ائتمار که مشورت جمعی است، نظر اکثریت رجحان می‌یابد[۹].[۱۰]
منابع
پانویس
- ↑ ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۵، ص۱۶۰.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۱۰، ص۲۷.
- ↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۱۴.
- ↑ «و اگر از بیشتر کسان روی زمین پیروی کنی تو را از راه خداوند به گمراهی می‌کشانند؛ جز پندار را پی نمی‌گیرند و آنان جز نادرست برآورد نمی‌کنند» سوره انعام، آیه ۱۱۶.
- ↑ «اما بیشتر مردم سپاس نمی‌گزارند» سوره بقره، آیه ۲۴۳.
- ↑ «اما بیشتر مردم نمی‌دانند» سوره اعراف، آیه ۱۸۷.
- ↑ «اما بیشتر (این) مردم ایمان نمی‌آورند» سوره هود، آیه ۱۷.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۱۰، ص۲۷.
- ↑ محمد هادی معرفت، فقه سیاسی.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۴۵۷-۴۵۸.