حسین بن سعید اهوازی در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==پانویس== +== پانویس ==))
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{مدخل مرتبط
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[حسین بن سعید اهوازی]]''' است. "'''[[حسین بن سعید اهوازی]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
| موضوع مرتبط = حسین بن سعید اهوازی
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[حسین بن سعید اهوازی در تاریخ اسلامی]]</div>
| عنوان مدخل = حسین بن سعید اهوازی
| مداخل مرتبط = [[حسین بن سعید اهوازی در معارف و سیره رضوی]] - [[حسین بن سعید اهوازی در تاریخ اسلامی]]
| پرسش مرتبط  =
}}


==مقدمه==
== آشنایی اجمالی ==
[[ابومحمد حسین بن سعید بن حماد بن سعید اهوازی کوفی قمی]]. [[خاندان]] وی [[اهل کوفه]] و از [[موالی]] [[امام سجاد]]{{ع}} بودند. او همراه برادرش [[حسن بن سعید اهوازی]] به [[اهواز]] و سپس [[قم]] منتقل شدند و در قم درگذشت.<ref>الفهرست (طوسی) ۵۸.</ref> حسین در شمار [[صحابی]] [[امامان]] بزرگوار [[حضرت رضا]]، [[امام جواد]] و [[امام هادی]]{{ع}} قرار داشت<ref>رجال الطوسی ۳۷۲، ۴۰۰ و ۴۱۲.</ref> و از آنها [[روایت]] دارد.<ref>الفهرست (طوسی) ۵۸.</ref> همچنین از [[عثمان بن عیسی]]، [[فضالة بن ایوب]] و [[ابن ابی عمیر]] روایت کرده و نامش در سند بیش از پنج هزار روایت آمده است.<ref>معجم رجال الحدیث ۵/۲۴۳.</ref>
حسین بن سعید اهوازی یکی از [[مفاخر]] [[رجال حدیث]] و از [[شاگردان]] [[موثق]] و مورد [[اعتماد]] سه تن از [[ائمه]] بزرگوار، [[امام رضا]]، [[امام جواد]]، و [[امام هادی]]{{عم}} است. در کتاب‌های [[رجال]] از او به [[نیکی]]، [[عظمت]] و [[وثوق]] یاد شده است.


حسین همچون برادرش حسن از [[محدثان]] [[موثق]] و از بزرگان [[امامیه]] و [[فقیه]] آنان به شمار می‌‌رفت که به اتفاق هم سی کتاب تألیف کردند که عبارت‌اند از: «الوضوء»، «الصلاة»، «الزکاة»، «الصوم»، «الحج»، «النکاح»، «الطلاق»، «العتق» و «التدبیر و المکاتبه الأیمان» و «النذور التجارات» و «الاجارات الخمس الشهادات الصید» و الذبائح المکاسب الأشربه الزیارات التقیه الردّ علی الغلاة المناقب المثالب الزهد المروّه [[حقوق]] [[المؤمنین]] و فضلهم [[تفسیر]] القرآن الوصایا [[الفرائض]] الحدود الدیات الملاحم و الدعاء. افرادی چون [[حسین بن حسن بن ابان]]، [[احمد بن محمد بن عیسی]] و [[احمد برقی]] کتب او را نقل کرده اند<ref>رجال النجاشی ۱/۱۷۱.</ref>.<ref> [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]]، ج۱ ص۲۷۱-۲۷۲.</ref>
پدر بزرگ حسین، «حماد» نام داشت و جدش «مهران» از [[غلامان]] [[امام سجاد]]{{ع}} بود. از نام مهران، [[ایرانی]] بودن او آشکار است. پدر حسین در [[کوفه]] سکونت داشت. بعد از مدتی حسین با برادرش حسن -که از [[علما]] و روایان بزرگ شمرده می‌شد- به [[اهواز]] و از آنجا به [[قم]] [[هجرت]] کرد و در آن [[شهر]] سکنی گزید. [[احمد سیروی]] که استاد [[محمد بن حسن صفار]] به حساب می‌آمد<ref>نجاشی، رجال، ص۷۷.</ref>، نیز همراه حسین به قم آمد. او نیز از [[راویان]] و شاگردان [[مکتب اهل بیت]] است و آثاری مانند: کتاب‌های احتجاج و انبیاء و مثالب را به یادگار گذاشته است.


== جستارهای وابسته ==
حسین بن سعید و برادرش، مشهورترین فرد، میان [[فقها]] و [[محدثان]] در [[قداست]] نفس، [[دیانت]]، [[قدرت]] [[حفظ]]، [[صحت]] ضبط و [[مقام علمی]] در نیمه اول سده سوم [[هجری]] هستند<ref>مفاخر اسلام، ج۱۷، ص۴۰.</ref>.
{{مدخل‌های وابسته}}
*[[حسن بن سعید اهوازی]] (برادر)
{{پایان مدخل‌های وابسته}}


[[شیخ طوسی]]، حسین بن سعید را از [[یاران امام رضا]]، امام جواد و [[امام علی النقی]]{{عم}} می‌داند<ref>طوسی، رجال، ص۳۹۹.</ref>.
او [[ثقه]] است. در [[اسناد]] بسیاری از [[روایات]] واقع شده است که تعداد آن روایات بالغ بر ۵۰۲۶ مورد است؛ از [[محمد بن ابی عمیر]] ۱۵۰، از [[فضالة بن ایوب]] ۲۴۴، از [[حماد بن عیسی]] ۲۵۹، از [[صفوان بن یحیی]] ۱۶۲ و از [[نصر بن سوید]] ۳۹۳ [[حدیث]] نقل کرده است.
[[نجاشی]] در توضیح خود درباره تألیفات حسین بن سعید می‌نویسد: «حسین با برادرش [[حسن بن سعید]]، در تألیف ۳۰ عنوان کتاب مشارکت داشته است ولی مشهور این است که این آثار، متعلق به حسین است»<ref>نجاشی، رجال، ص۵۸.</ref>.
از [[فهرست شیخ طوسی]] این گونه استفاده می‌شود که اصل تصنیف کتاب‌ها از حسین بوده و حسن [[اخبار]] آن را [[روایت]] کرده است، یا اینکه در [[نوشتن]] آن سی کتاب مشارکت داشته است؛ بدین سبب، [[شیخ طوسی]] در شرح حال حسین می‌نویسد برای او سی کتاب است<ref>قاموس رجال شیخ شوشتری، ج۳، ص۲۸۴.</ref>.
از جمله آثار [[ارزشمند]] [[حسین بن سعید]] می‌‌توان به کتاب‌های [[وضو]]، صلاة، [[زکاة]]، [[صوم]]، [[حج]]، [[نکاح]]، [[طلاق]]، [[مکاسب]]، [[تقیه]]، [[دعا]] و [[فرائض]] اشاره کرد<ref>معجم رجال الحدیث، ج۵، ص۲۴۴.</ref>.
از سی کتاب او تاکنون کتاب‌های المؤمن و الزهد [[ترجمه]] شده‌اند که اولی حاوی ۲۰۰ [[حدیث]] و دومی ۲۹۰ حدیث است.<ref>[[سید حسن قریشی|قریشی، سید حسن]]، [[اصحاب ایرانی ائمه اطهار (کتاب)|اصحاب ایرانی ائمه اطهار]]، ص 220-222.</ref>
== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
# [[پرونده:9030760879.jpg|22px]] [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱''']]
# [[پرونده:1100366.jpg|22px]] [[سید حسن قریشی|قریشی، سید حسن]]، [[اصحاب ایرانی ائمه اطهار (کتاب)|'''اصحاب ایرانی ائمه اطهار''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


خط ۲۱: خط ۳۱:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده: حسین بن سعید اهوازی]]
[[رده:اصحاب امام رضا]]
[[رده: مدخل]]
[[رده:اصحاب امام جواد]]
[[رده: اعلام]]
[[رده:اصحاب امام هادی]]
[[رده:مفسران طبقه سوم]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۲ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۱۶

آشنایی اجمالی

حسین بن سعید اهوازی یکی از مفاخر رجال حدیث و از شاگردان موثق و مورد اعتماد سه تن از ائمه بزرگوار، امام رضا، امام جواد، و امام هادی(ع) است. در کتاب‌های رجال از او به نیکی، عظمت و وثوق یاد شده است.

پدر بزرگ حسین، «حماد» نام داشت و جدش «مهران» از غلامان امام سجاد(ع) بود. از نام مهران، ایرانی بودن او آشکار است. پدر حسین در کوفه سکونت داشت. بعد از مدتی حسین با برادرش حسن -که از علما و روایان بزرگ شمرده می‌شد- به اهواز و از آنجا به قم هجرت کرد و در آن شهر سکنی گزید. احمد سیروی که استاد محمد بن حسن صفار به حساب می‌آمد[۱]، نیز همراه حسین به قم آمد. او نیز از راویان و شاگردان مکتب اهل بیت است و آثاری مانند: کتاب‌های احتجاج و انبیاء و مثالب را به یادگار گذاشته است.

حسین بن سعید و برادرش، مشهورترین فرد، میان فقها و محدثان در قداست نفس، دیانت، قدرت حفظ، صحت ضبط و مقام علمی در نیمه اول سده سوم هجری هستند[۲].

شیخ طوسی، حسین بن سعید را از یاران امام رضا، امام جواد و امام علی النقی(ع) می‌داند[۳].

او ثقه است. در اسناد بسیاری از روایات واقع شده است که تعداد آن روایات بالغ بر ۵۰۲۶ مورد است؛ از محمد بن ابی عمیر ۱۵۰، از فضالة بن ایوب ۲۴۴، از حماد بن عیسی ۲۵۹، از صفوان بن یحیی ۱۶۲ و از نصر بن سوید ۳۹۳ حدیث نقل کرده است.

نجاشی در توضیح خود درباره تألیفات حسین بن سعید می‌نویسد: «حسین با برادرش حسن بن سعید، در تألیف ۳۰ عنوان کتاب مشارکت داشته است ولی مشهور این است که این آثار، متعلق به حسین است»[۴].

از فهرست شیخ طوسی این گونه استفاده می‌شود که اصل تصنیف کتاب‌ها از حسین بوده و حسن اخبار آن را روایت کرده است، یا اینکه در نوشتن آن سی کتاب مشارکت داشته است؛ بدین سبب، شیخ طوسی در شرح حال حسین می‌نویسد برای او سی کتاب است[۵]. از جمله آثار ارزشمند حسین بن سعید می‌‌توان به کتاب‌های وضو، صلاة، زکاة، صوم، حج، نکاح، طلاق، مکاسب، تقیه، دعا و فرائض اشاره کرد[۶].

از سی کتاب او تاکنون کتاب‌های المؤمن و الزهد ترجمه شده‌اند که اولی حاوی ۲۰۰ حدیث و دومی ۲۹۰ حدیث است.[۷]

منابع

پانویس

  1. نجاشی، رجال، ص۷۷.
  2. مفاخر اسلام، ج۱۷، ص۴۰.
  3. طوسی، رجال، ص۳۹۹.
  4. نجاشی، رجال، ص۵۸.
  5. قاموس رجال شیخ شوشتری، ج۳، ص۲۸۴.
  6. معجم رجال الحدیث، ج۵، ص۲۴۴.
  7. قریشی، سید حسن، اصحاب ایرانی ائمه اطهار، ص 220-222.