گونه‌های مفهومی عصمت در قرآن چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جز (جایگزینی متن - 'حسین فاریاب، محمد' به 'فاریاب، محمد حسین')
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات پرسش
{{جعبه اطلاعات پرسش
| موضوع اصلی       = [[عصمت (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ عصمت]]
| موضوع اصلی = [[عصمت (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ عصمت]]
| موضوع فرعی       = گونه‌های مفهومی عصمت در قرآن چیست؟
| موضوع فرعی = گونه‌های مفهومی عصمت در قرآن چیست؟
| تصویر             = 110059.jpg
| تصویر = 110059.jpg
| اندازه تصویر     = 200px
| اندازه تصویر = 200px
| مدخل بالاتر     = [[عصمت]]
| مدخل بالاتر = [[عصمت]]
| مدخل اصلی         = [[عصمت در قرآن]]
| مدخل اصلی = [[عصمت در قرآن]]
| موضوعات وابسته   =  
| موضوعات وابسته =  
| پاسخ‌دهنده         = ۱ پاسخ
| پاسخ‌دهنده = ۱ پاسخ
| پاسخ‌دهندگان       =  
| پاسخ‌دهندگان =  
}}
}}
'''گونه‌های مفهومی عصمت در قرآن چیست؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[عصمت (پرسش)|عصمت]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[عصمت]]''' مراجعه شود.
'''گونه‌های مفهومی عصمت در قرآن چیست؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[عصمت (پرسش)|عصمت]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[عصمت]]''' مراجعه شود.
خط ۲۹: خط ۲۹:
از [[ابوذر]] و نیز برخی دیگر از [[صحابه]] نقل کرده‌اند که وقتی پیامبر اکرم{{صل}} می‌خوابیدند، ما [[نگهبان]] ایشان بودیم، تا اینکه [[آیه]] یادشده نازل شد. [[عصمة بن مالک خطمی]] از دیگر محافظان آن [[حضرت]] نیز نقل می‌کند که ما همواره از ایشان [[محافظت]] می‌کردیم، تا اینکه آیه مزبور نازل شد<ref>جلال الدین عبدالرحمن بن ابی بکر سیوطی، الدر المنثور، ج۲، ص۲۹۸.</ref>.
از [[ابوذر]] و نیز برخی دیگر از [[صحابه]] نقل کرده‌اند که وقتی پیامبر اکرم{{صل}} می‌خوابیدند، ما [[نگهبان]] ایشان بودیم، تا اینکه [[آیه]] یادشده نازل شد. [[عصمة بن مالک خطمی]] از دیگر محافظان آن [[حضرت]] نیز نقل می‌کند که ما همواره از ایشان [[محافظت]] می‌کردیم، تا اینکه آیه مزبور نازل شد<ref>جلال الدین عبدالرحمن بن ابی بکر سیوطی، الدر المنثور، ج۲، ص۲۹۸.</ref>.
نخستین [[مفسران]] [[اسلام]] نیز درباره این آیه نظریات گوناگونی را مطرح کرده‌اند. برای نمونه [[مقاتل بن سلیمان]] بر این [[باور]] است که مراد از «[[الناس]]» در این آیه [[قوم یهود]] است، و هنگامی که این آیه نازل شد، [[پیامبر اکرم]]{{صل}} از [[تهدید]] قوم یهود و کشته شدن به وسیله آنها در [[امان]] ماند<ref>مقاتل بن سلیمان بلخی، تفسیر مقاتل، ج۱، ص۴۹۲.</ref>.
نخستین [[مفسران]] [[اسلام]] نیز درباره این آیه نظریات گوناگونی را مطرح کرده‌اند. برای نمونه [[مقاتل بن سلیمان]] بر این [[باور]] است که مراد از «[[الناس]]» در این آیه [[قوم یهود]] است، و هنگامی که این آیه نازل شد، [[پیامبر اکرم]]{{صل}} از [[تهدید]] قوم یهود و کشته شدن به وسیله آنها در [[امان]] ماند<ref>مقاتل بن سلیمان بلخی، تفسیر مقاتل، ج۱، ص۴۹۲.</ref>.
گروهی دیگر از [[مفسران شیعه]] نیز افزون بر نقل نظریات یادشده به وسیله [[اهل سنت]]، به تطبیق این مسئله بر [[واقعه غدیرخم]] و مسئله [[جانشینی امام علی]]{{ع}} پرداخته‌اند. اغلب مفسران شیعه روایتی را از [[امام باقر]] و [[امام صادق]]{{عم}} نقل کرده‌اند که بر اساس آن، پیامبر اکرم{{صل}} از اینکه [[امام علی]]{{ع}} را [[جانشین]] خود معرفی کند، [[هراس]] داشت، و [[خداوند]] به وسیله این آیه وی را به چنین اقدامی [[تشویق]] و محفوظ ماندن از [[مردم]] را به وی اعلام کرد<ref>علی بن ابراهیم قمی، تفسیر قمی، ج۱، ص۱۷۳-۱۷۵؛ فرات بن ابراهیم کوفی، تفسیر فرات کوفی، ج۱، ص۱۳۱؛ محمدبن محمدبن نعمان (شیخ مفید)، تفسیر القرآن المجید، ج۱، ص۱۸۵؛ محمدبن حسن طوسی، التبیان، ج۳، ص۵۸۷-۵۸۸؛ فضل بن حسن طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۳، ص۳۴۴-۳۴۵.</ref>.<ref>[[محمد حسین فاریاب|فاریاب، محمد حسین]]، [[عصمت امام (کتاب)|عصمت امام]]، ص ۴۹.</ref>
گروهی دیگر از [[مفسران شیعه]] نیز افزون بر نقل نظریات یادشده به وسیله [[اهل سنت]]، به تطبیق این مسئله بر [[واقعه غدیرخم]] و مسئله [[جانشینی امام علی]]{{ع}} پرداخته‌اند. اغلب مفسران شیعه روایتی را از [[امام باقر]] و [[امام صادق]]{{عم}} نقل کرده‌اند که بر اساس آن، پیامبر اکرم{{صل}} از اینکه [[امام علی]]{{ع}} را [[جانشین]] خود معرفی کند، [[هراس]] داشت، و [[خداوند]] به وسیله این آیه وی را به چنین اقدامی [[تشویق]] و محفوظ ماندن از [[مردم]] را به وی اعلام کرد<ref>علی بن ابراهیم قمی، تفسیر قمی، ج۱، ص۱۷۳-۱۷۵؛ فرات بن ابراهیم کوفی، تفسیر فرات کوفی، ج۱، ص۱۳۱؛ محمدبن محمدبن نعمان (شیخ مفید)، تفسیر القرآن المجید، ج۱، ص۱۸۵؛ محمدبن حسن طوسی، التبیان، ج۳، ص۵۸۷-۵۸۸؛ فضل بن حسن طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۳، ص۳۴۴-۳۴۵.</ref><ref>[[محمد حسین فاریاب|فاریاب، محمد حسین]]، [[عصمت امام (کتاب)|عصمت امام]]، ص ۴۹.</ref>


'''[[عصمت]] و بازدارندگی از [[عذاب]]''': در برخی دیگر از [[آیات قرآن کریم]]، به مواردی برمی‌خوریم که عصمت، به معنای محافظت و بازدارندگی از عذاب به کار رفته است. چنین مفهومی گاه درباره محافظت از [[عذاب دنیوی]] است؛ چنان که در داستان [[طوفان نوح]]{{ع}} و گفت‌و‌گوی آن [[پیامبر]] با فرزندش می‌خوانیم: {{متن قرآن|قَالَ سَآوِي إِلَى جَبَلٍ يَعْصِمُنِي مِنَ الْمَاءِ قَالَ لَا عَاصِمَ الْيَوْمَ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ إِلَّا مَنْ رَحِمَ وَحَالَ بَيْنَهُمَا الْمَوْجُ فَكَانَ مِنَ الْمُغْرَقِينَ}}<ref>«او گفت: آنک به کوهی پناه می‌جویم که مرا از آب نگاه می‌دارد؛ (نوح) گفت: امروز هیچ پناهی از «امر» خداوند نخواهد بود جز (برای) آن کس که (خداوند بر او) بخشایش آورده باشد و موج میان آن دو افتاد و او از غرق‌شدگان گشت» سوره هود، آیه ۴۳.</ref>.
'''[[عصمت]] و بازدارندگی از [[عذاب]]''': در برخی دیگر از [[آیات قرآن کریم]]، به مواردی برمی‌خوریم که عصمت، به معنای محافظت و بازدارندگی از عذاب به کار رفته است. چنین مفهومی گاه درباره محافظت از [[عذاب دنیوی]] است؛ چنان که در داستان [[طوفان نوح]]{{ع}} و گفت‌و‌گوی آن [[پیامبر]] با فرزندش می‌خوانیم: {{متن قرآن|قَالَ سَآوِي إِلَى جَبَلٍ يَعْصِمُنِي مِنَ الْمَاءِ قَالَ لَا عَاصِمَ الْيَوْمَ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ إِلَّا مَنْ رَحِمَ وَحَالَ بَيْنَهُمَا الْمَوْجُ فَكَانَ مِنَ الْمُغْرَقِينَ}}<ref>«او گفت: آنک به کوهی پناه می‌جویم که مرا از آب نگاه می‌دارد؛ (نوح) گفت: امروز هیچ پناهی از «امر» خداوند نخواهد بود جز (برای) آن کس که (خداوند بر او) بخشایش آورده باشد و موج میان آن دو افتاد و او از غرق‌شدگان گشت» سوره هود، آیه ۴۳.</ref>.
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش