دعوت مخفیانه پیامبر خاتم: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
خط ۱۲: خط ۱۲:
==آغاز [[دعوت پنهانی]]==
==آغاز [[دعوت پنهانی]]==
*آنچه که در [[تاریخ]] ضبط شده است و [[روایات شیعه]] و [[سنی]] نیز بر آن صِحّه می‌گذارند، مخفی نگه داشتن [[رسالت پیامبر]]{{صل}} در سه<ref>احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۱۱۶؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۲، ص۳۱۸؛ شیخ صدوق، کمال الدین، ج۲، ص۳۴۵؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۲۶۲.</ref>، چهار <ref>احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۱۱۶؛ ابوالفرج شافعی حلبی، السیرة الحلبیه، ج۱، ص۴۰۳.</ref> یا پنج<ref>ابوالفرج شافعی حلبی، السیرة الحلبیه، ج۱، ص۴۰۳.</ref> [[سال اول بعثت]] است. این امر در [[آیه]] ۹۴ و ۹۵ [[سوره حجر]] نیز [[تأیید]] می‌شود{{متن قرآن|فَاصْدَعْ بِمَا تُؤْمَرُ وَأَعْرِضْ عَنِ الْمُشْرِكِينَ إِنَّا كَفَيْنَاكَ الْمُسْتَهْزِئِينَ}}<ref> «از این روی آنچه فرمان می‌یابی آشکار کن و از مشرکان روی بگردان ما تو را در برابر ریشخندکنندگان بسنده‌ایم» سوره حجر، آیه ۹۴-۹۵.</ref>.
*آنچه که در [[تاریخ]] ضبط شده است و [[روایات شیعه]] و [[سنی]] نیز بر آن صِحّه می‌گذارند، مخفی نگه داشتن [[رسالت پیامبر]]{{صل}} در سه<ref>احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۱۱۶؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۲، ص۳۱۸؛ شیخ صدوق، کمال الدین، ج۲، ص۳۴۵؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۲۶۲.</ref>، چهار <ref>احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۱۱۶؛ ابوالفرج شافعی حلبی، السیرة الحلبیه، ج۱، ص۴۰۳.</ref> یا پنج<ref>ابوالفرج شافعی حلبی، السیرة الحلبیه، ج۱، ص۴۰۳.</ref> [[سال اول بعثت]] است. این امر در [[آیه]] ۹۴ و ۹۵ [[سوره حجر]] نیز [[تأیید]] می‌شود{{متن قرآن|فَاصْدَعْ بِمَا تُؤْمَرُ وَأَعْرِضْ عَنِ الْمُشْرِكِينَ إِنَّا كَفَيْنَاكَ الْمُسْتَهْزِئِينَ}}<ref> «از این روی آنچه فرمان می‌یابی آشکار کن و از مشرکان روی بگردان ما تو را در برابر ریشخندکنندگان بسنده‌ایم» سوره حجر، آیه ۹۴-۹۵.</ref>.
*[[دعوت]] مخفیانه در ابتدا امری لازم برای رو در رو نشدن [[مسلمانان]] با [[قریش]] بود. [[قریشی]] که در [[شرک]] و [[بت‌پرستی]] [[متعصب]] بودند؛ از این رو [[حضرت]]، دعوتش را آشکار نمی‌کرد و تنها بعضی از [[خویشاوندان]] و کسانی که [[امید]] به هدایتشان داشت مخفیانه به [[اسلام]] [[دعوت]] می‌کرد تا اینکه عده‌ای از [[مردم]] به ویژه [[ضعیفان]] [[قوم]] به او [[ایمان]] آوردند<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۱۵۶؛ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۱۱۵.</ref>. [[حضرت]] در این دوره، به‌شدت، اصول مخفی‌کاری را رعایت می‌فرمود؛ اما با وجود این، خبر دعوتش در میان همه تیره‌های [[مکه]] پیچیده بود<ref>هاشم معروف الحسنی، سیرة المصطفی نظرة جدیده، ص۱۲۲.</ref>.
* [[دعوت]] مخفیانه در ابتدا امری لازم برای رو در رو نشدن [[مسلمانان]] با [[قریش]] بود. [[قریشی]] که در [[شرک]] و [[بت‌پرستی]] [[متعصب]] بودند؛ از این رو [[حضرت]]، دعوتش را آشکار نمی‌کرد و تنها بعضی از [[خویشاوندان]] و کسانی که [[امید]] به هدایتشان داشت مخفیانه به [[اسلام]] [[دعوت]] می‌کرد تا اینکه عده‌ای از [[مردم]] به ویژه [[ضعیفان]] [[قوم]] به او [[ایمان]] آوردند<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۱۵۶؛ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۱۱۵.</ref>. [[حضرت]] در این دوره، به‌شدت، اصول مخفی‌کاری را رعایت می‌فرمود؛ اما با وجود این، خبر دعوتش در میان همه تیره‌های [[مکه]] پیچیده بود<ref>هاشم معروف الحسنی، سیرة المصطفی نظرة جدیده، ص۱۲۲.</ref>.
*[[مشرکان]] در ابتدا قضیه را چندان جدّی نمی‌گرفتند<ref>احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۱۱۵؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۱۵۶.</ref> و [[گمان]] می‌کردند سخنان [[حضرت]]، بیشتر از سخنان [[کاهنان]] و خداپرستانی [[قیس]] بن ساعده و [[زید بن عمرو]] [[امیة]] بن صلت و دیگران - که [[عبادت]] بتان را ترک کرده بودند - نیست<ref>هاشم معروف الحسنی، سیرة المصطفی نظرة جدیده، ص۱۲۳.</ref>؛ به همین [[دلیل]]، وقتی از کنار ایشان رد می‌شدند به مجالسشان اشاره می‌کردند و با [[تمسخر]] می‌گفتند: "از [[آسمان]]، با [[جوان]] بنی‌عبدالمطلب سخن گفته می‌شود"<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۱۵۶؛ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۱۱۵؛ احمد بن ابی یعقوب یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۲۴.</ref>. تا اینکه رفته‌رفته بر تعداد [[مؤمنان]] افزوده شد و روزی نبود که [[مردم]] [[مکه]] از [[خواب]] برخیزند و با مرد یا [[زن]] [[مسلمانی]] روبه رو نشوند<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۲۹۴.</ref>. این امر [[نگرانی‌ها]] و مخالفت‌هایی را از سوی [[قریش]] در پی داشت<ref>احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۱۲۳.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[دعوت مخفیانه (مقاله)|دعوت مخفیانه]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۳۵۹-۳۶۰.</ref>.
* [[مشرکان]] در ابتدا قضیه را چندان جدّی نمی‌گرفتند<ref>احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۱۱۵؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۱۵۶.</ref> و [[گمان]] می‌کردند سخنان [[حضرت]]، بیشتر از سخنان [[کاهنان]] و خداپرستانی [[قیس]] بن ساعده و [[زید بن عمرو]] [[امیة]] بن صلت و دیگران - که [[عبادت]] بتان را ترک کرده بودند - نیست<ref>هاشم معروف الحسنی، سیرة المصطفی نظرة جدیده، ص۱۲۳.</ref>؛ به همین [[دلیل]]، وقتی از کنار ایشان رد می‌شدند به مجالسشان اشاره می‌کردند و با [[تمسخر]] می‌گفتند: "از [[آسمان]]، با [[جوان]] بنی‌عبدالمطلب سخن گفته می‌شود"<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۱۵۶؛ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۱۱۵؛ احمد بن ابی یعقوب یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۲۴.</ref>. تا اینکه رفته‌رفته بر تعداد [[مؤمنان]] افزوده شد و روزی نبود که [[مردم]] [[مکه]] از [[خواب]] برخیزند و با مرد یا [[زن]] [[مسلمانی]] روبه رو نشوند<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۲۹۴.</ref>. این امر [[نگرانی‌ها]] و مخالفت‌هایی را از سوی [[قریش]] در پی داشت<ref>احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۱۲۳.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[دعوت مخفیانه (مقاله)|دعوت مخفیانه]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۳۵۹-۳۶۰.</ref>.


==رفتن به شعب‌های [[مکه]]==
==رفتن به شعب‌های [[مکه]]==
خط ۲۰: خط ۲۰:


==[[وجوب]] [[نماز]]==
==[[وجوب]] [[نماز]]==
*[[نماز]] از جمله اموری بود که بعد از [[اقرار]] به [[توحید]] و [[تبرّی]] از بتان در اولین روزهای [[دعوت پنهانی]] بر [[مسلمانان]] [[واجب]] شد<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۲، ص۳۰۷.</ref>.
* [[نماز]] از جمله اموری بود که بعد از [[اقرار]] به [[توحید]] و [[تبرّی]] از بتان در اولین روزهای [[دعوت پنهانی]] بر [[مسلمانان]] [[واجب]] شد<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۲، ص۳۰۷.</ref>.
*جریان از این قرار بود که روزی [[رسول خدا]]{{صل}} به بالای [[شهر]] [[مکه]] رفت. [[جبرئیل]] نازل شد و با زدن پاشنه پای خود به کنار کوه چشمه آبی بیرون زد. او در حالی که [[رسول خدا]]{{صل}} نگاهش می‌کرد [[وضو]] ساخت <ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۲۴۴؛ ابوبکر بیهقی، دلائل النبوة فی احوال صاحب الشریعه، ج۵، ص۱۶۰؛ قاضی ابرقوه، سیرت رسول الله{{صل}}، ج۱، ص۲۲۰.</ref>؛ پس صورتش را شست، مضمضه و استنشاق کرد. سپس سر و پاهایش را تا قوزک پا مسح کرد<ref>ابوبکر بیهقی، دلائل النبوة فی احوال صاحب الشریعه، ج۵، ص۱۶۰؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۲۴۴.</ref>. [[حضرت]] نیز به همان ترتیب [[وضو]] گرفت، آن گاه [[جبرئیل]] دو رکعت [[نماز]] خواند و [[حضرت]] نیز به همان نحو [[نماز]] را ادا کرد<ref>ابوبکر بیهقی، دلائل النبوة فی احوال صاحب الشریعه، ج۵، ص۱۶۰؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۲۴۴.</ref>.
*جریان از این قرار بود که روزی [[رسول خدا]]{{صل}} به بالای [[شهر]] [[مکه]] رفت. [[جبرئیل]] نازل شد و با زدن پاشنه پای خود به کنار کوه چشمه آبی بیرون زد. او در حالی که [[رسول خدا]]{{صل}} نگاهش می‌کرد [[وضو]] ساخت <ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۲۴۴؛ ابوبکر بیهقی، دلائل النبوة فی احوال صاحب الشریعه، ج۵، ص۱۶۰؛ قاضی ابرقوه، سیرت رسول الله{{صل}}، ج۱، ص۲۲۰.</ref>؛ پس صورتش را شست، مضمضه و استنشاق کرد. سپس سر و پاهایش را تا قوزک پا مسح کرد<ref>ابوبکر بیهقی، دلائل النبوة فی احوال صاحب الشریعه، ج۵، ص۱۶۰؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۲۴۴.</ref>. [[حضرت]] نیز به همان ترتیب [[وضو]] گرفت، آن گاه [[جبرئیل]] دو رکعت [[نماز]] خواند و [[حضرت]] نیز به همان نحو [[نماز]] را ادا کرد<ref>ابوبکر بیهقی، دلائل النبوة فی احوال صاحب الشریعه، ج۵، ص۱۶۰؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۲۴۴.</ref>.
*گویا نخستین نمازی که بر [[حضرت]] [[واجب]] شد، [[نماز ظهر]] بود. [[ابن‌عباس]] می‌گوید: "سپس [[جبرئیل]] نازل شد و [[نماز ظهر]] را در هنگام [[تمایل]] [[خورشید]] خواند، [[نماز عصر]] را پس از رفتن سایه به اندازه قد [[انسان]]، [[نماز]] [[مغرب]] را به هنگام [[غروب]] [[خورشید]]، [[نماز]] عشاء را پس از رفتن شفق و [[نماز صبح]] را پس از [[طلوع فجر]] به جا آورد"<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۲۴۵؛ قاضی ابرقوه، سیرت رسول الله{{صل}}، ج۱، ص۲۲۱.</ref>.
*گویا نخستین نمازی که بر [[حضرت]] [[واجب]] شد، [[نماز ظهر]] بود. [[ابن‌عباس]] می‌گوید: "سپس [[جبرئیل]] نازل شد و [[نماز ظهر]] را در هنگام [[تمایل]] [[خورشید]] خواند، [[نماز عصر]] را پس از رفتن سایه به اندازه قد [[انسان]]، [[نماز]] [[مغرب]] را به هنگام [[غروب]] [[خورشید]]، [[نماز]] عشاء را پس از رفتن شفق و [[نماز صبح]] را پس از [[طلوع فجر]] به جا آورد"<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۲۴۵؛ قاضی ابرقوه، سیرت رسول الله{{صل}}، ج۱، ص۲۲۱.</ref>.
خط ۳۳: خط ۳۳:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:مدخل]]
[[رده:تاریخ پیامبر خاتم]]
[[رده:تاریخ پیامبر خاتم]]
[[رده:دعوت مخفیانه پیامبر خاتم]]
[[رده:دعوت مخفیانه پیامبر خاتم]]

نسخهٔ ‏۳۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۳۳

مقدمه

آغاز دعوت پنهانی

رفتن به شعب‌های مکه

وجوب نماز

منابع

پانویس

  1. حسینی ایمنی، سید علی اکبر، دعوت مخفیانه، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم، ج۱، ص۳۵۹.
  2. احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۱۱۶؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۲، ص۳۱۸؛ شیخ صدوق، کمال الدین، ج۲، ص۳۴۵؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۲۶۲.
  3. احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۱۱۶؛ ابوالفرج شافعی حلبی، السیرة الحلبیه، ج۱، ص۴۰۳.
  4. ابوالفرج شافعی حلبی، السیرة الحلبیه، ج۱، ص۴۰۳.
  5. «از این روی آنچه فرمان می‌یابی آشکار کن و از مشرکان روی بگردان ما تو را در برابر ریشخندکنندگان بسنده‌ایم» سوره حجر، آیه ۹۴-۹۵.
  6. ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۱۵۶؛ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۱۱۵.
  7. هاشم معروف الحسنی، سیرة المصطفی نظرة جدیده، ص۱۲۲.
  8. احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۱۱۵؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۱۵۶.
  9. هاشم معروف الحسنی، سیرة المصطفی نظرة جدیده، ص۱۲۳.
  10. ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۱۵۶؛ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۱۱۵؛ احمد بن ابی یعقوب یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۲۴.
  11. ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۲۹۴.
  12. احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۱۲۳.
  13. حسینی ایمنی، سید علی اکبر، دعوت مخفیانه، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم، ج۱، ص۳۵۹-۳۶۰.
  14. احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۱۱۶.
  15. احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۱۱۶؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۲۶۳؛ ابن کثیر، البدایه و النهایه ج۳، ص۳۷؛ ابن اسحاق، سیره ابن اسحاق، ص۱۴۷.
  16. احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۱۱۶؛ ابن اسحاق، سیره ابن اسحاق، ص۱۴۷؛ ابن هشام، السیرة النبویه ج۱، ص۲۶۳؛ ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۳، ص۳۷.
  17. ابوالفرج شافعی حلبی، السیرة الحلبیه، ج۱، ص۴۰۳.
  18. ابوالفرج شافعی حلبی، السیرة الحلبیه، ج۱، ص۴۰۲-۴۰۳.
  19. ابوالفرج شافعی حلبی، السیرة الحلبیه، ج۱، ص۴۰۳؛ ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۳، ص۳۱؛ شیخ حسین دیار بکری، تاریخ الخمیس فی أحوال انفس النفیس، ج۱، ص۲۹۳.
  20. ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۱، ص۱۹۷؛ ابوالفرج شافعی حلبی، السیرة الحلبیه، ج۱، ص۴۷۲؛ تقی الدین مقریزی، امتاع الاسماع بما للنبی من الاحوال و الاموال و الحفدة و المتاع، ج۹، ص۹۱.
  21. «از این روی آنچه فرمان می‌یابی آشکار کن و از مشرکان روی بگردان * ما تو را در برابر ریشخندکنندگان بسنده‌ایم» سوره حجر، آیه ۹۴-۹۵.
  22. حسینی ایمنی، سید علی اکبر، دعوت مخفیانه، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم، ج۱، ص۳۶۰-۳۶۱.
  23. محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۲، ص۳۰۷.
  24. ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۲۴۴؛ ابوبکر بیهقی، دلائل النبوة فی احوال صاحب الشریعه، ج۵، ص۱۶۰؛ قاضی ابرقوه، سیرت رسول الله(ص)، ج۱، ص۲۲۰.
  25. ابوبکر بیهقی، دلائل النبوة فی احوال صاحب الشریعه، ج۵، ص۱۶۰؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۲۴۴.
  26. ابوبکر بیهقی، دلائل النبوة فی احوال صاحب الشریعه، ج۵، ص۱۶۰؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۲۴۴.
  27. ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۲۴۵؛ قاضی ابرقوه، سیرت رسول الله(ص)، ج۱، ص۲۲۱.
  28. ابوبکر بیهقی، دلائل النبوة فی احوال صاحب الشریعه، ج۱، ص۱۳۶؛ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۱۱۷؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۲۴۳.
  29. حسینی ایمنی، سید علی اکبر، دعوت مخفیانه، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم، ج۱، ص۳۶۱-۳۶۲.